Οι βασικές προκλήσεις στην εξωτερική πολιτική άμεσης και ευρύτερης γειτονίας για τον νέο Πρόεδρο

Ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να είναι σε θέση να εγγυηθεί τον εξωτερικό προσανατολισμό της χώρας. Στο μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα, δηλαδή στα επόμενα 3-5 χρόνια, η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να είναι σε θέση να διαδραματίσει τον γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό της ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Για να μπορέσει να εκπληρώσει μια τέτοια αποστολή στην εξωτερική πολιτική, η Κύπρος πρέπει να συνεχίσει και να εμβαθύνει τις διμερείς της σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τα γειτονικά κράτη, καθώς και με τα κράτη της ευρύτερης περιφέρειας.

Αρχίζοντας από τις ΗΠΑ, η Κυπριακή Δημοκρατία ανέπτυξε και εφαρμόζει μία σειρά προγραμμάτων που αφορούν σε ζητήματα άμυνας, ασφάλειας και αντιμετώπισης υβριδικών απειλών, συμπεριλαμβανομένων και προγραμμάτων που αφορούν αναβάθμιση των μέσων και δυνατοτήτων των ενόπλων δυνάμεων της Δημοκρατίας. Τα προγράμματα αυτά σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται μετά από μεγάλες προσπάθειες και επιμονή, καθώς και στη βάση της νέας αξιοπιστίας που κερδίζει η Κύπρος, ως ένας πυλώνας σταθερότητας, ως ένα μικρό κράτος το οποίο μπορεί να συμβάλει στην «παραγωγή» ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή. Ο επόμενος στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι να κερδίσει πρόσβαση στις αγορές προηγμένων εξοπλιστικών προγραμμάτων των ΗΠΑ.

Η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να συνεχίσει και να εμβαθύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Οι διμερείς σχέσεις των δύο κρατών άρχισαν να αποκτούν χαρακτήρα ειδικής σχέσης, με γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό βάθος. Τόσο σε επίπεδο Υπουργείου Άμυνας και Υπουργείου Εξωτερικών όσο και σε επίπεδο ενόπλων δυνάμεων, πληροφοριών και αντιμετώπισης απειλών, Κύπρος και Ισραήλ οικοδομούν σχέση εμπιστοσύνης, η οποία ενισχύει τον ρόλο και την αποστολή των δύο κρατών στην περιοχή. Η Κύπρος έχει ήδη πρόσβαση στα προηγμένης τεχνολογίας συστήματα ασφαλείας που παράγει το Ισραήλ, καθώς και σε σύγχρονα, ιδιαίτερα αποτελεσματικά οπλικά συστήματα. Η σχέση αυτή και η προοπτική της πρέπει να διαφυλαχθούν και να διευρυνθούν.

Στο ίδιο μοτίβο των αναπτυσσόμενων σχέσεων της Κύπρου με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να επιδιώξει την ανάπτυξη ειδικών διμερών, τριμερών και πολυμερών σχέσεων με όλα τα γειτονικά κράτη και τα κράτη της ευρύτερης περιφέρειας, στο πλαίσιο στόχων και προτεραιοτήτων. Οι διμερείς σχέσεις με την Αίγυπτο βρίσκονται σε πολύ καλό σημείο, απαιτείται όμως πιο συστηματική και στοχοπροσηλωμένη προσπάθεια για να αναπτυχθεί μια στρατηγική σχέση. Τα ανοίγματα που γίνονται προς κράτη όπως ο Λίβανος, η Συρία, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ πρέπει να συνεχιστούν με συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η προσπάθεια ανάπτυξης διμερών σχέσεων πρέπει να επεκταθεί από το πλαίσιο της διπλωματίας, στην οικονομία, τις επενδύσεις, τον τουρισμό, τον πολιτισμό και σε τομείς όπου θα δημιουργήσουν το πλαίσιο ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων και σχέσεων εμπιστοσύνης.

Αυτές οι προκλήσεις μπορούν να υλοποιηθούν και να έχουν αποτέλεσμα, μόνο όταν υπάρχει ένα στρατηγικό πλάνο, με εμπλοκή και συνέργεια του κρατικού μηχανισμού σε διυπουργικό επίπεδο, του επιχειρηματικού κόσμου και εμπειρογνωμόνων. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να επενδύσει περισσότερο σε αυτές τις περιοχές. Το κράτος πρέπει να ενισχύσει τις πρεσβείες στα κράτη αυτά, να αναπτύξει εξωστρέφεια, να εργαστεί στενά με τον επιχειρηματικό κόσμο και επενδυτές,ώστε να δημιουργηθούν γόνιμες ευκαιρίες.