Αναλύσεις

Η ολιγωρία των κυβερνήσεων «φουσκώνει» τους λογαριασμούς του ρεύματος

Βαρύ πληρώνουν το τίμημα νοικοκυριά κι επιχειρήσεις από το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού με μαζούτ - Την τελευταία τριετία η αγορά δικαιωμάτων ρύπων από την ΑΗΚ προσεγγίζει το μισό δισεκατομμύριο

Δέσμιοι των φουσκωμένων λογαριασμών του ρεύματος εξακολουθούν να είναι οι Κύπριοι καταναλωτές. Πέραν των εξωφρενικών ανατιμήσεων στα καύσιμα, που ανεβάζoυν τον λογαριασμό κατά πολύ, οι πολίτες πληρώνουν και τους ρύπους. Φέτος το συνολικό ποσό που θα πληρώσει η ΑΗΚ, και βεβαίως θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα €300 εκ. Σημειώνεται ότι, την προηγούμενη τριετία, η ΑΗΚ πλήρωσε €487 εκ. μόνο για ρύπους. Δεδομένου αυτού, αντιστοιχούν κατά μέσον όρο στις 100 χιλιάδες περίπου επιχειρήσεις και στα 300 χιλιάδες νοικοκυριά 4.500 ευρώ σε τρία χρόνια.

Από το 2017…

Πριν από έξι χρόνια, σύμφωνα με τον περιβαλλοντολόγο, Κώστα Παπασταύρο, η Κυπριακή Δημοκρατία διαβεβαίωνε, με εκθέσεις της, ότι το 2017 οι σταθμοί θα λειτουργούσαν με φυσικό αέριο. Παρά ταύτα, βρισκόμαστε στο 2023 και η χώρα μας ακόμη πληρώνει εκατομμύρια σε ρύπους. Πρόσθεσε, μάλιστα, πως η ολιγωρία της εκάστοτε κυβέρνησης ευθύνεται για τη σημερινή κατάσταση. Δεν είναι πρόβλημα ενός ανθρώπου και Οργανισμού, όπως είπε, αλλά ολόκληρου του συστήματος, που καλύπτει ο ένας τον άλλον, με αποτέλεσμα να φορτώνει τον Κύπριο καταναλωτή με επιπλέον κόστος, διότι κάποιοι δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους.

Η Κυπριακή Δημοκρατία διαβεβαίωνε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με εκθέσεις της, ότι το 2017 οι σταθμοί θα λειτουργούσαν με φυσικό αέριο

Τραγικά λάθη

Οι κυβερνήσεις στον τομέα της ενέργειας, με τις παραλείψεις τους (;) χρόνο με τον χρόνο, βαραίνουν όλο και περισσότερο στην τσέπη του καταναλωτή. Η καθυστέρηση της έλευσης του φυσικού αερίου και του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και η απουσία των ΑΠΕ, συνθέτουν το σκηνικό για μία πιο ακριβή ενέργεια και μας έφεραν στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα. Η Κύπρος βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα των πιο ακριβών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε εκκρεμότητα από το 2014

Σε ό,τι αφορά την αγορά ηλεκτρισμού, είχε καθοριστεί ν' ανοίξει το 2014, κάτι βέβαια που δεν έγινε. Τα τέλη του 2021 ψηφίστηκε η βασική νομοθεσία και πέρσι οι κανονισμοί. Παρά ταύτα έως σήμερα εκκρεμούν τροποποιήσεις, οι οποίες αφορούν μεταφορά υπαλλήλων της ΑΗΚ στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Ενέργειας, καθώς επίσης και οι κανονισμοί για το προσωπικό του. Προφανώς εάν υλοποιούνταν τα πιο πάνω θα είχαμε πιο φθηνή ενέργεια και δεν θα ήταν το 70% του λογαριασμού καύσιμα και ρύποι. Κι όλα αυτά την ώρα που ο Σύνδεσμος Καταναλωτών καταγγέλλει παλινωδίες, υπερκέρδη και αποφάσεις άνευ λογικής, στον τρόπο διαχείρισης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ο Σύνδεσμος Καταναλωτών καταγγέλλει παλινωδίες, υπερκέρδη και αποφάσεις άνευ λογικής, στον τρόπο διαχείρισης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

«Προεκλογικές σκοπιμότητες»

Καθυστερήσεις πέραν της μιας δεκαετίας καταγράφονται και στη χρήση φυσικού αερίου. Κάτι, που, εκτός από τις μειωμένες τιμές ρεύματος, θα μας απάλλασσε και από τις τεράστιες χρεώσεις για τους ρύπους. Μέρος αυτών επιστρέφει, βέβαια, στα ταμεία του κράτους και χρησιμοποιείται για την προώθηση των ΑΠΕ, χρήματα τα οποία παραμένουν ανεκμετάλλευτα για τον σκοπό τους. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Σίγμα» (26/9/2022) και της δημοσιογράφου Σοφίας Ιωσήφ, το φυσικό αέριο αναμενόταν στην Κύπρο από το 2007. Η ημερομηνία όμως άλλαζε συνεχώς, ανάλογα με τις εξαγγελίες και τις μελέτες της εκάστοτε κυβέρνησης. Μιλώντας στο «Σίγμα» ο Γιώργος Λιλλήκας, ο οποίος διετέλεσε Υπουργός Ενέργειας από 01.03.2003 - 12.06.2006, ανέφερε πως «το 2006 έγινε μελέτη και διυπουργική επιτροπή για να δούμε ποια είναι η πιο συμφέρουσα λύση και είχαμε καταλήξει σε πλωτές μονάδες, οι οποίες θα μπορούσαν να μετακινηθούν ή να πουληθούν σε περίπτωση που φέρναμε δικό μας αέριο». Η προσπάθεια, σύμφωνα με τον Γιώργο Λιλλήκα, προσέκρουσε σε προεκλογικές σκοπιμότητες. «Ναυάγησε επειδή είχαμε μπει σε προεκλογική περίοδο για τις Προεδρικές του 2008 και η αντιπολίτευση τότε είχε εγγράψει το θέμα στη Βουλή και η διαδικασία τερματίστηκε», σημείωσε. Στο μεσοδιάστημα υπήρξε κρούση από ιδιωτική εταιρεία, η οποία επιδίωκε να δημιουργήσει πλωτή μονάδα υγροποιημένου αερίου, το 2008. Σύμφωνα με τον Φρίξο Σαββίδη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, «έγινε σοβαρή προσπάθεια το 2008, η οποία προσέκρουσε στη ΔΕΦΑ, που προσπαθούσε να προστατεύσει την παραγωγή ενέργειας, μόνο από την ΑΗΚ». Βεβαίως η διαρκής αναβλητικότητα στη λήψη των κρίσιμων αποφάσεων συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ο σταθμός στο Βασιλικό έπρεπε να τελειώσει από τον Ιούλιο του 2022, οπόταν θα μπορούσαμε να έχουμε ήδη φυσικό αέριο, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε.

Στοίχημα του Υπ. Ενέργειας

Πλέον η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια της νέας Κυβέρνησης, η οποία οφείλει να λάβει διορθωτικά μέτρα. Ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, μιλώντας στο Ράδιο Πρώτο, διαβεβαίωσε πως η μείωση του κόστους του ηλεκτρισμού είναι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Δήλωσε ότι «η προσπάθεια και το στοίχημα είναι να χρησιμοποιήσουμε φυσικό αέριο από την περιοχή μας για ηλεκτροπαραγωγή, διότι είναι ο μόνος τρόπος να μειώσεις το κόστος της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής». Όλα αυτά, βέβαια, για να επιτευχθούν, χρειάζεται να υπάρχει και πολιτική βούληση. Η Κυβέρνηση έχει τρόπους να σπρώξει πιο γρήγορα τα πράγματα, μέσω των μεταρρυθμίσεων που βρίσκονται στο ταμείο ανάκαμψης που αφορούν την πράσινη μετάβαση. Σε περίπτωση που προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις οι μεταρρυθμίσεις τα επόμενα χρόνια, θα υπάρξει και μείωση του κόστους του ηλεκτρισμού, που πλέον είναι ασύμφορο.