Αναλύσεις

Οι πέντε τεχνικές, η Ιρλανδία και η ΕΟΚΑ

Μια συγκριτική ανάγνωση των πέντε τεχνικών με τις τεχνικές ανάκρισης στα κέντρα βασανισμού στην Κύπρο μάς οδηγεί στην εύρεση σοβαρών ομοιοτήτων

Η ιρλανδική βιβλιογραφία για το ακραίο πείραμα των πέντε τεχνικών στα χρόνια του εβδομήντα αναφέρει πως μετά από ένα ακραίο ανθρωπομάζωμα στη Βόρεια Ιρλανδία στις αρχές της δεκαετίας του εβδομήντα και μετά τις μαζικές συλλήψεις «επιλέχθηκαν δώδεκα κρατούμενοι για περαιτέρω “βαθιά ανάκριση”, χρησιμοποιώντας αισθητηριακή στέρηση». Για τη χωροθέτηση του πειράματος η συναφής πληροφόρηση αναφέρει «αυτό έλαβεν χώραν σε έναν μυστικό χώρο ανακρίσεων, ο οποίος αργότερα αποκαλύφθηκε ότι ήταν οι στρατώνες Shackleton, έξω από το Ballykelly».

Οι επόμενοι δύο

Πληροφορίες που προέκυψαν από ποικίλες μαρτυρίες αναφέρουν: «Τον Οκτώβριο, άλλοι δύο κρατούμενοι επιλέχθηκαν για βαθιά ανάκριση. Αυτοί οι δεκατέσσερεις έγιναν γνωστοί ως “Οι Κουκουλοφόροι”, ή “Τα Γουινέα”».

Η διαδικασία των πέντε τεχνικών

«Αφού υποβλήθηκαν στην ίδια μεταχείριση με τους άλλους κρατούμενους, οι άνδρες κουκουλώθηκαν, τους πέρασαν χειροπέδες και μεταφέρθηκαν στη βάση με ελικόπτερο ή άλλο μέσο. Στον δρόμο, στρατιώτες τούς χτυπούσαν άγρια και τους απειλούσαν να τους πετάξουν από το ελικόπτερο ή το όχημα μεταφοράς. Όταν έφτασαν, τους έγδυσαν, τους φωτογράφισαν και τους εξέτασαν ιατρικά»

Το επταήμερο των παθών

Επί επτά ημέρες κρατήθηκαν με κουκούλες και χειροπέδες σε ένα κρύο κελί και υπόκεινταν σε συνεχή δυνατό θόρυβο συριγμού. Αναγκάστηκαν να στέκονται σε στάση πίεσης για πολλές ώρες και χτυπήθηκαν επανειλημμένα σε όλα τα μέρη του σώματός τους. Στερήθηκαν τον ύπνο, το φαγητό και το ποτό. Μερικοί από τους δεκατέσσερεις ανέφεραν επίσης ότι τους κλοτσούσαν στα γεννητικά όργανα, τους χτυπούσαν τα κεφάλια στους τοίχους, τους πυροβολούσαν με λευκές σφαίρες και τους απειλούσαν με ενέσεις.

Τα τραγικά αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα ήταν η πολλαπλή σοβαρή σωματική και πνευματική εξάντληση, το συνεχές έντονο άγχος, η ακραία κατάθλιψη, έντονες παραισθήσεις, αποπροσανατολισμός και επαναλαμβανόμενες απώλειες συνειδήσεως.

Οι πέντε τεχνικές στην Κύπρο

Οι μέθοδοι ανάκρισης που χρησιμοποιήθηκαν στους άνδρες αυτούς έγιναν γνωστές ως «πέντε τεχνικές». Σύμφωνα με σοβαρές πηγές, «εκπαίδευση και συμβουλές σχετικά με τις πέντε τεχνικές προήλθαν από ανώτερους αξιωματούχους πληροφοριών στη βρετανική κυβέρνηση».

Μια συγκριτική ανάγνωση των πέντε τεχνικών με τις τεχνικές ανάκρισης στα κέντρα βασανισμού στην Κύπρο μάς οδηγεί στην εύρεση σοβαρών ομοιοτήτων.

Όμοιες τεχνικές βασανισμού μαρτυρούν στα βιβλία μαρτυρίες μιας σειράς αγωνιστών που επέζησαν από τα κέντρα ανακρίσεων στην Ομορφίτα, τις Πλάτρες, το Ξερό και το Δασούδι της Πάφου.

Μαρτυρίες συνέγραψαν οι Σοφοκλής Λαζάρου, Χριστόφορος Κελίρης, Φρίξος Δημητριάδης, Παλλάδιος Νικολάου, Ρένος Λυσιώτης και ο ήρωας Φώτης Πίττας στο ημερολόγιό του για τους βασανισμούς στον Αστυνομικό Σταθμό Αμμοχώστου. Μεθόδους από τις πέντε τεχνικές μαρτυρεί και ο συγκρατούμενος του Ιάκωβου Πατάτσου για τον Αστυνομικό Σταθμό Σεραγιού.