Κοινοτάρχης Δένειας: «Αυτό το πράγμα είναι εισβολή»

Είναι φανερό πως εδώ και λίγα χρόνια ο κατοχικός στρατός έχει στοχεύσει στη «νεκρή ζώνη» κοντά στη Δένεια. Οι συνεχιζόμενες και αναβαθμιζόμενες προκλήσεις στην εν λόγω περιοχή δημιουργούν ένα κλίμα ανασφάλειας στους κατοίκους και στους γεωργούς, ενώ αμφιλεγόμενη θεωρείται πλέον και η στάση των Ηνωμένων Εθνών.

Ο κοινοτάρχης Δένειας Χριστάκης Παναγιώτου παραχώρησε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στη «Σημερινή», μιλώντας για την κλιμάκωση των προκλήσεων από τον τουρκικό στρατό, αλλά και για τη δυσαρέσκεια που νιώθουν οι αγρότες για τις πρακτικές που ακολουθούν τα Ηνωμένα Έθνη. Ο κ. Παναγιώτου, κάνοντας λόγο για «εισβολή», καταγράφει μία προς μία τις προκλήσεις και τις απειλές που δέχονται κατά καιρούς οι αγρότες και ζητά από την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών να σταθούν δίπλα στην κοινότητα και -όπως αναφέρει χαρακτηριστικά- «να μην τους αφήνουν να μας κερδίζουν πόντο-πόντο».

Πέντε χρόνια προκλήσεων

Πείτε μας λίγο το ιστορικό. Από πότε καλλιεργούν οι αγρότες στη συγκεκριμένη περιοχή και πόσοι είναι;

Τα προβλήματα με τον τουρκικό στρατό υπήρχαν από πάντα. Στην αρχή μετά τον πόλεμο ήταν πολύ έντονα, έμπαιναν μέσα στο χωριό και έκλεβαν. Μετά ηρέμησε αυτή η κατάσταση, μέχρι που φτάσαμε στο 2018. Ενώ ήταν ησυχία, οι γεωργοί καλλιεργούσαν τα χωράφια, τα δήλωναν στον ΚΟΑΠ, ήρθαν ξαφνικά οι Τούρκοι με τις θεριστικές μηχανές, μπήκαν στα χωράφια και με προστασία πάνοπλων Τούρκων στρατιωτών θέρισαν τα χωράφια που είχαν καλλιεργήσει και σπείρει οι Ελληνοκύπριοι. Έκτοτε, σχεδόν κάθε χρόνο δημιουργούνται αυτά τα προβλήματα. Για παράδειγμα, τώρα οι γεωργοί φυτεύουν χαρουπιές στα χωράφια και οι Τούρκοι φέρνουν τα πρόβατα και καταστρέφουν τα δέντρα. Πέρσι οι κτηνοτρόφοι έπαιρναν τα ζώα τους για να βοσκήσουν σε χωράφια που είχαν θερίσει οι ίδιοι Ελληνοκύπριοι γεωργοί, πάλι ήρθαν, προέταξαν τα όπλα και έδιωξαν τον κτηνοτρόφο. Έξι με επτά Τούρκοι πάνω σε έναν κτηνοτρόφο. Το 2021 οι Τούρκοι προχώρησαν και έκαναν νέο φυλάκιο σε χώρο που καλλιεργούσαμε εμείς και ήταν στη γραμμή της «νεκρής ζώνης». Ήταν μία ξεκάθαρη παραβίαση του status quo. Δημιούργησαν νέο φυλάκιο, το επάνδρωσαν και είναι εκεί οι Τούρκοι στρατιώτες μέχρι σήμερα.

«Τα ΗΕ έδιωξαν αγρότη που ήταν στο επιτρεπτό όριο της ‘‘νεκρής ζώνης’’»

Ποια είναι η στάση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ απέναντι στην κοινότητα και τους αγρότες;

Οι γεωργοί είναι δυσαρεστημένοι ,γιατί δεν προσέχουν τέτοια σοβαρά θέματα. Μετά τα τελευταία γεγονότα, πήγε ένας συγχωριανός μας στα χωράφια. Τα Ηνωμένα Έθνη τον παρακολουθούσαν από το ύψωμα και στη συνέχεια τον έδιωξαν ενώ ήταν μέσα στο επιτρεπτό όριο της «νεκρής ζώνης». Του είπαν να φύγει γιατί είναι «νεκρή ζώνη» και αυτός τους απάντησε ότι είναι τα χωράφια του εκεί. Ο άνθρωπος αναγκάστηκε να φύγει αγανακτισμένος. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος με τη στάση τους, αλλά μπορώ να τους δικαιολογήσω σε κάποιο βαθμό γιατί κάθε έξι μήνες γίνεται αλλαγή. Μέχρι να συνηθίσουν τη συμπεριφορά των γεωργών και των ανθρώπων που κινούνται στη «νεκρή ζώνη», είναι αναγκασμένοι να φύγουν. Έτσι δημιουργείται ένα μεγάλο κενό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν παρεξηγήσεις μεταξύ των Ηνωμένων Εθνών. Εγώ το είχα επισημάνει αυτό το πράγμα στον αξιωματικό ολόκληρης της περιοχής και μου παραδέχθηκε ότι οι νέοι που έρχονται στην περιοχή δεν είναι όσο θα έπρεπε ενήμεροι.

«Η πρόταση έγινε από αξιωματικό και μάλιστα δύο φορές»

Εδώ και καιρό μάθαμε για την πρόταση - πρόκληση που έκαναν τα Ηνωμένα Έθνη στους γεωργούς. Ποια ήταν η αντίδρασή τους;

Μετά τα γεγονότα που περιέγραψα, τα Ηνωμένα Έθνη, δεν ξέρω μια ποια λογική, με ποιο σκεπτικό, προσέγγισαν τους Ελληνοκύπριους γεωργούς και τους είπαν «Για να μην κινδυνεύετε εσείς που έρχεστε με τα τρακτέρ σας, να πάτε να βρείτε Τούρκους γεωργούς και να τους πείτε να έρχονται να καλλιεργούν τα χωράφια σας, να τους πληρώνετε και εσείς θα τα δηλώνετε στη δική σας Κυβέρνηση και θα πιάνετε και τη σοδιά. Έτσι τα τουρκικά φυλάκια δεν θα διαμαρτύρονται, γιατί καλλιεργητές θα είναι οι Τούρκοι, τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα έχουν πρόβλημα με τα τουρκικά στρατεύματα και εσείς θα είσαστε ήσυχοι χωρίς να κινδυνεύετε». Η πρόταση αυτή έγινε από αξιωματικό των Ηνωμένων Εθνών και μάλιστα έγινε δύο φορές. Η μια ήταν στα γραφεία των Ηνωμένων Εθνών και η δεύτερη σε κτηνοτρόφο, που τον πήραν για να του δείξουν μέχρι πού μπορεί να κινείται στη «νεκρή ζώνη», ώστε να μη δημιουργούνται προβλήματα. Μόλις ο κτηνοτρόφος άκουσε την πρότασή τους είπε ότι δεν θέλει επαφές με τα Ηνωμένα Έθνη και τους τόνισε ότι «εγώ προδότης δεν γίνομαι στην πατρίδα μου». Όταν μου το ανέφερε, εγώ καθηκόντως έπιασα το Υπουργείο Εξωτερικών. Ζήτησα συνάντηση με τον κ. Κασουλίδη, που ήταν ακόμη Υπουργός, αλλά δυστυχώς δεν καταφέραμε να τον δούμε. Η υπόθεση έμεινε εκεί σιωπηλή μέχρι σήμερα. Εγώ ρώτησα τα Ηνωμένα Έθνη γι’ αυτήν την πρόταση και μου απάντησαν ότι «σκοπός είναι να υπάρχει ησυχία». Μα, ησυχία με το να επεμβαίνουν μέσα στη «νεκρή ζώνη» οι Τούρκοι; Διέπεται από κανονισμούς που υπέγραψαν και οι δύο πλευρές μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη. Δεν δόθηκε η «νεκρή ζώνη» για να έρχονται οι Τούρκοι και να καλλιεργούν σε χωράφια που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους. Αυτό το πράγμα είναι εισβολή.

«Οι έποικοι γεωργοί νιώθουν κατακτητές»

Πόσοι Ελληνοκύπριοι καλλιεργούν τώρα χωράφια μέσα στη «νεκρή ζώνη»;

Η γη στη «νεκρή ζώνη» είναι κατακερματισμένη σε πολλούς ιδιοκτήτες. Όμως οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν είναι αγρότες και δεν σχετίζονται με το επάγγελμα. Έτσι ή ενοικιάζουν ή δίνουν τα χωράφια σε άλλους γεωργούς. Στην περιοχή καλλιεργούν δέκα γεωργοί. Δεν είναι πολλοί, αλλά είναι μεγάλη η έκταση που βρίσκεται εντός της «νεκρής ζώνης». Αυτό που δεν γνωρίζει ο κόσμος, είναι ότι ο Τουρκοκύπριος γεωργός είναι πολύ διαφορετικός από τον έποικο γεωργό. Δυστυχώς, εδώ δίπλα στην Αυλώνα και τη Φυλλιά, σχεδόν το 95% είναι έποικοι. Στη Σκυλλούρα, το 80% είναι έποικοι. Οι Τουρκοκύπριοι γεωργοί δεν μένουν εδώ κοντά μας. Οι Τουρκοκύπριοι δεν μας ενοχλούν και όταν έρχονται στο χωριό, είναι φιλικοί και συνεννοούμαστε. Αντίθετα, οι έποικοι γεωργοί έχουν ένα υπεροπτικό ύφος. Νιώθουν κατακτητές.

«Δεν ήταν χαρταετός, αλλά ολόκληρο αεροπλάνο»

Πρόσφατα σημειώθηκε και η πτήση του τουρκικού μεταγωγικού πάνω από το χωριό. Πώς το βιώσατε;

Ακούσαμε ξαφνικά ένα αεροπλάνο να πετά πάνω από το χωριό μας. Η τελευταία φορά που είδαμε αεροπλάνο πάνω από το χωριό μας ήταν το 1974, εκτός φυσικά από τα ελικόπτερα και τα μικρά αεροπλάνα των Ηνωμένων Εθνών. Όταν είδαμε το αεροπλάνο πάνω από το χωριό φοβηθήκαμε. Μαζευτήκαμε κοντά σε ένα εγκαταλελειμμένο φυλάκιο των Ηνωμένων Εθνών. Διαμαρτυρηθήκαμε και τηλεφωνήσαμε στα Ηνωμένα Έθνη. Αφού έκανε τις βόλτες στο χωριό, έφυγε και πήγε στο κέντρο της «νεκρής ζώνης» και για μια ώρα έκανε κύκλους. Ενημερώσαμε το Υπουργείο Εξωτερικών και την Εθνική Φρουρά. Μετά από λίγη ώρα ήρθαν τα Ηνωμένα Έθνη και φωτογράφησαν και αυτοί το αεροπλάνο. Στη συνέχεια έφυγε το αεροπλάνο και εγώ δημοσιοποίησα στον Τύπο το περιστατικό, γιατί μετά από 50 χρόνια εμφανίστηκε αεροπλάνο στη Δένεια. Ο Εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι εγώ κινδυνολογώ και ότι έχουν ασάφεια οι δηλώσεις μου. Μα, όταν βλέπεις τουρκικό αεροπλάνο πάνω από το σπίτι σου, ποια είναι η ασάφεια; Δεν είναι χαρταετός, αλλά ολόκληρο αεροπλάνο και υπάρχουν ντοκουμέντα και βίντεο.

«Το ΥΠΕΞ να μην τους αφήνει να μας κερδίζουν πόντο-πόντο»

Ποιο είναι το μήνυμά σας προς την Πολιτεία και τι αναμένετε από την Κυβέρνηση;

Εμείς δεν είμαστε πολιτικοί. Εγώ είμαι ένας απλός κοινοτάρχης και οι γεωργοί είναι γεωργοί. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να υπάρχει μια ίση μεταχείριση. Δηλαδή, να πηγαίνουν οι γεωργοί που είναι ιδιοκτήτες ή έχουν τα χαρτιά που δείχνουν ότι ενοικιάζουν χωράφια και να καλλιεργούν τη γη. Θέλουμε να μην επεμβαίνουν οι Τούρκοι και να θερίζουν τα χωράφια ή να διώχνουν τους Ελληνοκύπριους, προτάσσοντάς τους τα όπλα. Εμείς μπορούμε να αντιληφθούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το κράτος μας, αλλά ζητούμε από το Υπουργείο Εξωτερικών να κάνει τις παρεμβάσεις και να συνεχίσει με τα διαβήματα. Να μην τους αφήνει να μας κερδίζουν πόντο-πόντο. Είμαι πάρα πολύ ευχαριστημένος με την Εθνική Φρουρά για τη συμπαράσταση που μας δίνει. Επικοινωνεί μαζί μας και μας έχει διαβεβαιώσει κάποια πράγματα και πράγματι ορισμένα έχουν υλοποιηθεί. Έτσι νιώθουμε περισσότερη ασφάλεια. Η επιθυμία μου είναι να λυθεί το Κυπριακό. Ώσπου δεν λύνεται, οξυγόνο ελευθερίας δεν υπάρχει. Είναι απέναντι ο τουρκικός κατοχικός στρατός. Τα προβλήματα δεν θα λυθούν όσο παραμένουν στον τόπο μας. Κάνω παραίνεση και στους χωριανούς να έχουν υπομονή, να μην παίξουμε το παιχνίδι που θέλουν να παίξουν οι Τούρκοι με αποτέλεσμα να βρεθούμε εμείς ως υποκινούμενοι και ότι δημιουργούμε εμείς τα προβλήματα. Εγώ λέω να είμαστε ήρεμοι, ήσυχοι και υπάρχουν τα κατάλληλα όργανα, υπάρχει το Υπουργείο Εξωτερικών και το συντεταγμένο κράτος που μπορεί να πάρει αποφάσεις.

«Δεν νοείται τα Ηνωμένα Έθνη να παζαρεύουν, να χαρίζουν και να παραχωρούν εδάφη της ΚΔ»

Στη «Σ» μίλησε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΕΛΑΜ, Γεάδης Γεάδη, ο οποίος αναφέρθηκε στη γενικότερη στάση των Ηνωμένων Εθνών απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ μίλησε και για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες στον Αστρομερίτη.

Αρχικά ανέφερε ότι οι καταγγελίες από τον κοινοτάρχη της Δένειας είναι εξαιρετικά σημαντικές και σοβαρές, καθώς αναδεικνύει ένα τεράστιο πρόβλημα αναφορικά με τη «νεκρή ζώνη» και με τον τρόπο διαχείρισης του θέματος από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. «Γενικότερα μάς προβληματίζει η στάση των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό και μας διδάσκει ότι εμείς πρέπει να απαιτήσουμε επιτέλους τα ιστορικά και αναφαίρετα δικαιώματα του λαού μας, διεκδικώντας όσα δικαιωματικά μάς ανήκουν». Συμπλήρωσε ότι η πολιτική των υποχωρήσεων έχει αποτύχει και, επιτέλους, πρέπει να θέσουμε το Κυπριακό στη σωστή του βάση, ως πρόβλημα εισβολής και κατοχής. «Επί τη ευκαιρία των καταγγελιών του κοινοτάρχη της Δένειας, θα ήθελα να υπενθυμίσω και τις αποκαλύψεις που έκανε το ΕΛΑΜ αναφορικά με τη ‘‘νεκρή ζώνη’’ σε μια άλλη περιοχή που γειτνιάζει της Δένειας, στην περιοχή Αστρομερίτη, όπου από τη μια πλευρά του δρόμου καλλιεργούν οι Ελληνοκύπριοι γεωργοί, ενώ η άλλη πλευρά του δρόμου, παράνομα και προκλητικά παραχωρήθηκε σε Τουρκοκύπριους από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ».

Εξήγησε ότι η «νεκρή ζώνη» παραχωρήθηκε στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ για ειρηνευτικούς σκοπούς από την Κυπριακή Δημοκρατία. «Δεν νοείται τα Ηνωμένα Έθνη να παζαρεύουν, να χαρίζουν και να παραχωρούν τα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε συστάσεις προς τους αρμοδίους. Όσο σιωπούμε και υποχωρούμε, δεν θα γίνεται απολύτως τίποτα».

Υπογράμμισε την ανάγκη στρατηγικής κατά των τουρκικών προκλήσεων, διεκδικώντας τα αναφαίρετα δικαιώματα των Ελληνοκυπρίων. «Υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που μπορούμε να πράξουμε, τα οποία θέσαμε κατά καιρούς στο Εθνικό Συμβούλιο. Πρέπει να θέσουμε σε προτεραιότητα την αλλαγή στρατηγικής και επιτέλους τη χάραξη μια εθνικής στρατηγικής με απώτερο στόχο την επίλυση του Κυπριακού, που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα έχουμε πράξει μέχρι σήμερα. Να υπενθυμίσω την προκλητική στάση των Ηνωμένων Εθνών όσον αφορά την ΑΟΖ, το Βαρώσι, τη Δένεια και πολλές άλλες προκλήσεις που έχουμε δεχθεί».

Επεσήμανε ότι υπάρχουν πολλές δηλώσεις αξιωματούχων των Ηνωμένων Εθνών που προσπαθούσαν να τηρήσουν ίσες αποστάσεις. «Οι ίσες αποστάσεις πηγάζουν από τη δική μας πολιτική, που επιτρέψαμε να πάμε στην πολιτική των ίσων αποστάσεων. Έχουμε εξισώσει το θύμα με τον θύτη. Αυτή η πολιτική θα πρέπει να αλλάξει και να διεκδικήσουμε τα ιστορικά μας δίκαια απέναντι στους κατακτητές και την Τουρκία. Το πρόβλημά μας δεν είναι οι Τουρκοκύπριοι, αλλά η Τουρκία».

Τέλος, ανέφερε ότι «είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια λανθασμένη βάση λύσης, όπως είναι η ΔΔΟ, και υποβαθμίζει τα πραγματικά μας δικαιώματα, υποβαθμίζει το κυπριακό πρόβλημα σε μια εσωτερική διαφορά μεταξύ δύο κοινοτήτων. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Στην Κύπρο δεν υπάρχει δικοινοτικό πρόβλημα, αλλά πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Πρέπει να απορρίψουμε τη συγκεκριμένη βάση λύσης και να χαράξουμε μια σωστή στρατηγική».

ΥΠΕΞ: «Σημασία έχει τι κάνει επίσημα η ΟΥΝΦΙΚΥΠ και όχι κάποιος υπάλληλος»

Η «Σ» επικοινώνησε με τον Εκπρόσωπο Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών, Θεόδωρο Γκότση, ζητώντας τη θέση του Υπουργείου για το πρόσφατο περιστατικό με το τουρκικό αεροπλάνο πάνω από τη Δένεια, αλλά και για την πρόταση των Ηνωμένων Εθνών σε αγρότες.

Αρχικά ανέφερε ότι δηλώσεις για το περιστατικό έκανε ο Υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι έγινε διάβημα προς τον κ. Στιούαρτ. «Έγινε καταγραφή του περιστατικού και ενημέρωση των αρμόδιων Οργανισμών γιατί έχει γίνει παραβίαση του εθνικού εναέριου χώρου. Όπως ανέφερε ο ίδιος ο Υπουργός, αναμένουμε ότι ένα τόσο σοβαρό περιστατικό θα καταγραφεί στην επόμενη έκθεση του Γενικού Γραμματέα».

Όσον αφορά τα θέματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες εντός της νεκρής ζώνης, παρέπεμψε στις δηλώσεις του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας. «Όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες βρίσκονται σε συνεχή επαφή και με τον κοινοτάρχη και τους εκπροσώπους των κατοίκων της περιοχής για να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα. Για το ζήτημα που ήγειρε ο κοινοτάρχης υπήρξε διάψευση από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, με την έννοια ότι δεν υπάρχει επίσημα μια τέτοια προσπάθεια. Το κρατάμε ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν δημιουργεί ένα τέτοιο ζήτημα. Σημασία έχει τι κάνει επίσημα η ΟΥΝΦΙΚΥΠ και όχι τι κάνει κάποιος υπάλληλος».