Σχέδιο κρυοσυντήρησης ωαρίων - Εγκρίθηκαν 1.298 αιτήσεις σε δύο χρόνια

Το ζήτημα της υπογεννητικότητας είναι ένα θέμα που απασχολεί το Υπουργείο Υγείας, το οποίο προβαίνει σε μέτρα για τη μείωσή της. Όπως ανακοίνωσε η Υπουργός Υγείας Πόπη Κανάρη σε ομιλία της με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στο πλαίσιο επικαιροποιημένου Σχεδίου Δράσης Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής, το Υπουργείο Υγείας έχει εντάξει το Σχέδιο επιδότησης για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας.

«Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη θέματα οικογενειακού προγραμματισμού, καθώς η Κύπρια γυναίκα τεκνοποιεί κατά μέσο όρο στα 32 έτη. Θα πρέπει να ενθαρρύνουμε τις νέες γυναίκες να ξεκινούν τον οικογενειακό τους προγραμματισμό όσο πιο νωρίς γίνεται, αφού η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται αισθητά μετά τα 35 έτη. Αυτό, αδιαμφισβήτητα, προσθέτει στο ποσοστό υπογονιμότητας που βλέπουμε να υπάρχει σήμερα αλλά προσθέτει και σωματικό, ψυχολογικό και οικονομικό κόστος στην κάθε γυναίκα που μπαίνει στη διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό την απόκτηση του δικού της παιδιού».

Το θέμα της εκδήλωσης ήταν η γονιμότητα. Όπως είπε η Δρ Κανάρη, «η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει αναγνωρίσει την υπογονιμότητα ως νόσημα, αφού επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και έχει αντίκτυπο στις οικογένειές τους και στην κοινότητα γενικότερα. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από πέντε εκατομμύρια παιδιά έχουν γεννηθεί παγκοσμίως, στα 30 και πλέον χρόνια που έχουν αναπτυχθεί θεραπευτικές προσεγγίσεις για αντιμετώπιση της υπογονιμότητας.

»Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του ποσοστού της υπογονιμότητας, με σημαντικό αριθμό ζευγαριών και μονήρων γυναικών να καταφεύγουν σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής για την απόκτηση ενός παιδιού, όπου υπολογίζεται ότι ένα στα έξι άτομα θα βρεθούν αντιμέτωπα με θέματα υπογονιμότητας. Το Υπουργείο Υγείας προώθησε μια σύγχρονη νομοθεσία για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και επιχορηγεί τις θεραπείες για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, μέσω Σχεδίου, το οποίο είναι καινοτόμο γιατί επιχορηγεί και τη φύλαξη ωαρίων από γυναίκες, με σκοπό τη διαφύλαξη της γονιμότητάς τους σε βάθος χρόνου».

Τα κριτήρια επιδότησης

Η «Σ» επικοινώνησε με το Υπουργείο Υγείας για να λάβει περισσότερα στοιχεία σχετικά με το ποια είναι τα κριτήρια ώστε να ενταχθεί μια γυναίκα στο Σχέδιο κρυοσυντήρησης ωαρίων. Όπως ενημερωθήκαμε, «δικαιούνται να επιδοτηθούν όσες γυναίκες είναι πέραν των 35 ετών ή νεαρότερες στην περίπτωση που υπάρχει ιατρικός λόγος». Ερωτηθέντες για το αν σε περίπτωση αποτυχίας της κρυοσυντήρησης θα επιδοτείται το κόστος, σημειώνεται ότι «το κράτος επιδοτεί τη διαδικασία κρυσοσυντήρησης καθώς παρέχονται δωρεάν και τα φάρμακα. Εάν δεν υπάρχουν ωάρια, δεν υπάρχει και κρυοσυντήρηση». Όσον αφορά το ηλικιακό όριο μιας γυναίκας, η οποία θέλει να συμμετέχει στη διαδικασία αυτή, αναφέρεται ότι είναι από τα 35 μέχρι τα 50 έτη. Καταγράφεται ότι μέχρι το 2022, μέσα σε διάστημα δύο ετών, εγκρίθηκαν 1.298 αιτήσεις. Σημειώνεται ότι η κρυοσυντήρηση στην Κύπρο άρχισε από τις 6/4/2020, με τροποποίηση του Σχεδίου Επιδότησης.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, δικαίωμα επιδότησης έχουν παντρεμένα ζευγάρια (άνδρας και γυναίκα) ή ζευγάρια που έχουν μόνιμη σχέση παρουσιάζοντας ένορκη δήλωση, μονήρες άτομο που έχει εξασφαλίσει άδεια από το Συμβούλιο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, γυναίκα έως 50 ετών, αλλιώς σε μεγαλύτερη ηλικία πρέπει να έχει επίσης άδεια από το Συμβούλιο, μόνιμοι κάτοικοι της Κύπρου δικαιούχοι του Γενικού Σχεδίου Υγείας, καθώς και ζευγάρια που ο ένας σύζυγος είναι Κύπριος μόνιμος κάτοικος Κύπρου και ο άλλος μόνιμος κάτοικος Κύπρου με προσωρινή άδεια παραμονής και είναι και οι δύο δικαιούχοι του ΓεΣΥ.

Τα άτεκνα ζευγάρια ή μονήρη άτομα έχουν δικαίωμα για τέσσερεις επιδοτήσεις. Αν έχουν αποκτήσει ένα παιδί δικαιούνται τρεις επιδοτήσεις, ενώ αν έχουν δύο παιδιά και άνω δικαιούνται δύο επιδοτήσεις. Κατά την κρυοσυντήρηση των ωαρίων η γυναίκα υπογράφει δήλωση ότι η διαδικασία γίνεται για προσωπική της χρήση και αν δεν χρησιμοποιηθούν θα καταστραφούν, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Η επιδότηση δίνεται για θεραπείες που διενεργούνται εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας και για τις γυναίκες που αποφασίσουν να προχωρήσουν σε φύλαξη ωαρίων ανέρχεται στο ποσό των 2.000 ευρώ τη φορά.

Κόστος και διάρκεια ζωής

Όπως εξηγεί στη «Σ» ο Γυναικολόγος - Μαιευτήρας Δρ Νίκος Ζωττής, η γυναίκα που συμμετέχει στη διαδικασία της κρυοσυντήρησης δικαιούται να επιδοτηθεί μέχρι τέσσερεις φορές. Το συνολικό κόστος της διαδικασίας κυμαίνεται στις 2.700 - 3.000 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό το συμπληρώνει η δικαιούχος. Όπως αναφέρει, στην Κύπρο λειτουργούν περίπου 6-7 Κέντρα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης, από τα οποία τα τέσσερα βρίσκονται στη Λευκωσία και τα άλλα στη Λεμεσό.

Η διαδικασία της κρυοσυντήρησης γίνεται σε ιδιωτικά Κέντρα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης, τα οποία επιχορηγούνται από το κράτος και παρέχουν δωρεάν τα φάρμακα στις δικαιούχους. Τα κρυοσυντηρημένα ωάρια έχουν διάρκεια ζωής 50 χρόνια, ωστόσο στην Κύπρο η νομοθεσία επιτρέπει τη συντήρησή τους έως δέκα χρόνια, με δυνατότητα επέκτασης άλλα δέκα χρόνια, δηλαδή συνολικά 20 έτη.

Μειωμένες οι γεννήσεις το 2022

Σύμφωνα με στοιχεία που εξασφάλισε η «Σ» από το Υπουργείο Εσωτερικών, πέρυσι έγιναν λιγότερες γεννήσεις σε σχέση με το 2021. Συγκεκριμένα, το 2022 καταγράφηκαν συνολικά 7.316 γεννήσεις από Ελληνοκύπριες, ενώ το 2021 σημειώθηκαν 7.867 γεννήσεις.

Ειδικότερα από τις γεννήσεις του 2022 οι 3.510 αντιστοιχούν σε ένα παιδί μητέρας, οι 2.751 σε δύο παιδιά, οι 790 σε τρία παιδιά, οι 177 σε τέσσερα παιδιά, οι 25 σε πέντε παιδιά, οι οκτώ σε έξι παιδιά, οι τρεις σε επτά παιδιά, οι δύο σε οκτώ παιδιά και μια σε εννέα παιδιά μητέρας. Επίσης, το 2021 έγιναν 3.790 γεννήσεις από μητέρα με ένα παιδί, 2.960 από μητέρα με δύο παιδιά, 838 από μητέρα με τρία παιδιά, 164 γεννήσεις από μητέρα με τέσσερα παιδιά, 36 από μητέρα με πέντε παιδιά, δέκα γεννήσεις από μητέρα με έξι παιδιά, τέσσερεις γεννήσεις από μητέρα με επτά παιδιά, τρεις από μητέρα με οκτώ παιδιά, δύο από μητέρα εννέα τέκνων, μία γέννα από μητέρα δέκα τέκνων και δύο γεννήσεις από μητέρα έντεκα παιδιών. Παρατηρείται δηλαδή ότι μειώνονται οι γεννήσεις παιδιών από πολύτεκνες μητέρες, οι περισσότερες αποκτούν μέχρι δύο παιδιά, ενώ η πλειοψηφία των γεννήσεων είναι σε οικογένεια με μόνο ένα παιδί.