Λαϊκός θώρακας για το ΓεΣΥ
Η συμπλήρωση τεσσάρων χρόνων από την έναρξη εφαρμογής του ΓεΣΥ είναι ένα σημαντικό ορόσημο. Ωστόσο, στα τέσσερα αυτά χρόνια συνεχίστηκε η επιμονή συγκεκριμένων κύκλων, που επιδιώκουν είτε την κατεδάφισή του είτε την αναδόμησή του στα μέτρα των δικών τους ιδιοτελών συμφερόντων.
Ένα έργο που επαναλαμβάνεται με το ίδιο σκηνικό. Αντιδράσεις συμφερόντων με προεκτάσεις πολιτικές, που απεγνωσμένα αποπειρώνται την αλλαγή της φιλοσοφίας και της αρχιτεκτονικής του ΓεΣΥ.
Είναι πασίδηλο και είναι κάτι που το γνωρίζει πολύ καλά ο κόσμος, που το ζούσε καθημερινά στο πετσί του, ότι το δημόσιο σύστημα υγείας ήταν υπό κατάρρευση και βρισκόταν για αρκετά χρόνια στην εντατική και στον αναπνευστήρα. Τεράστιες λίστες αναμονής. 24 χιλιάδες πολίτες βρίσκονταν σε λίστα αναμονής, περιμένοντας μέχρι και δυόμισι χρόνια για μιαν αρθροπλαστική γονάτου, δύο χρόνια για μιαν απλή εγχείρηση κήλης, ή για μια γυναικολογική εξέταση όπως είναι το τεστ Παπανικολάου ή 18 μήνες για ένα υπερηχογράφημα. Η έξαρση του COVID-19 ανέδειξε τη δραματική ανεπάρκεια του τομέα των δημόσιων νοσηλευτηρίων.
Και βέβαια δεν ήταν μόνο οι λίστες αναμονής, αλλά και μια σειρά από άλλα ενδημικά στο σύστημα προβλήματα, όπως ήταν η απουσία στοιχειώδους προγραμματισμού και οργάνωσης, η απουσία ελέγχων, ιδιαίτερα για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, οι σπατάλες και τα φαινόμενα διαφθοράς. Από την άλλη μεριά έχουμε έναν εντελώς ανεξέλεγκτο ή μη ρυθμισμένο ιδιωτικό τομέα, με τιμές πολύ υψηλές και εισοδήματα τεράστια.
Είναι κατανοητό ότι στον υγειονομικό τομέα υπάρχουν και μεγάλα συμφέροντα και ισχυρές ομάδες πίεσης, όλοι με μεγάλη επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων που επιδιώκουν τη διαφύλαξη των συμφερόντων τους, μέσα στο νέο σκηνικό που διαμορφώθηκε από την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Όμως, ένα δημόσιο σύστημα υγείας πρέπει να υπάρχει και να λειτουργεί προς το συμφέρον των ασθενών, να εξυπηρετεί τους ασθενείς και την παροχή υψηλού επιπέδου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και όχι τους επαγγελματίες υγείας ή τα οποιαδήποτε οικονομικά συμφέροντα.
Η Κύπρος ήταν η μοναδική χώρα της Ε.Ε. που δεν είχε ένα δημόσιο σύστημα υγείας καθολικής κάλυψης. Υπάρχει από το 2001 νόμος για το ΓεΣΥ, υπάρχει από τον Μάη του 2012 η εκπεφρασμένη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για «άμεση και πλήρη εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας», υπήρξε ακόμη και η σύμφωνη γνώμη της Τρόικας. Το ΓεΣΥ είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα, είναι ένα εθνικό θέμα που χρειάζεται διακομματική συναίνεση και συμφωνία. Οι μικροκομματικές σκοπιμότητες, οι αντιπολιτευτικές κορώνες, τα προσωπικά οικονομικά συμφέροντα και η συντεχνιακή λογική δεν πρέπει να έχουν θέση.
Τι χρειάζεται να γίνει. Περισσότερο χρειάζεται σοβαρότητα από όλους. Υπευθυνότητα από τους επαγγελματίες υγείας, σωστός προγραμματισμός, με χρονοδιαγράμματα και δράσεις. Το τρένο ξεκίνησε και δεν πρέπει να σταματήσει. Τώρα είναι η ώρα ευθύνης για όλους. Όσοι δεν θέλουν να ανέβουν στο τρένο, ας μην ανέβουν. Όσοι θέλουν να αποβιβαστούν, επίσης.
Όμως η ύπαρξη επαρκούς και καθολικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι δικαίωμα του πολίτη και υποχρέωση της Πολιτείας. Αυτό το επιτακτικού χαρακτήρα πλαίσιο, δεν πρέπει να επιτραπεί να υπονομευθεί από σαμποτέρ οποιωνδήποτε συμφερόντων, που υποκριτικά μάλιστα διατείνονται ότι θέλουν να το «βελτιώσουν».
Κυρίως θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι για να αντέξει το ΓΕΣΥ στις επιθέσεις, πιέσεις και υπονομεύσεις θα πρέπει να υψωθεί λαϊκός θώρακας διαφύλαξής του. Προς τούτο οι πολίτες πρέπει να επαγρυπνούν.
