Εμμονή Ερντογάν με δύο κράτη - Μια ιστορία 20 χρόνων

Το κεντρικό συμπέρασμα από την τελευταία παράνομη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο είναι η επιβεβαίωση της εμμονής του στη λύση δύο κρατών.

Εμμονή, η οποία πρακτικά φαίνεται να μπλοκάρει τους σχεδιασμούς του Προέδρου Χριστοδουλίδη, ο οποίος ευελπιστεί πως μέσω της ενεργότερης εμπλοκής της ΕΕ στις διαδικασίες επίλυσης και την πακετοποίηση του Κυπριακού στα Ευρωτουρκικά, θα φέρει την τουρκική πλευρά στο τραπέζι των συνομιλιών προκειμένου να «ξαναξεκινήσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά».

Σε πολιτικό επίπεδο, η εμμονή αυτή του Ερντογάν για την κυριαρχική ισότητα και την αναγνώριση του ψευδοκράτους, επί της ουσίας δεν συνιστά τίποτε άλλο από μιαν απλή τακτική μετατόπισης της τουρκικής πλευράς. Γιατί ο στόχος της Άγκυρας διαχρονικά, και ειδικότερα τα τελευταία 20 χρόνια, κατά τα οποία ο Ερντογάν είναι ο βασικός παίκτης της τουρκικής πολιτικής, ήταν πάντα η λύση δύο κρατών.

Η διαφορά είναι ότι πριν από το Κραν Μοντανά ο Ερντογάν και η τουρκική πλευρά, συνολικά, έβλεπαν πως ο στόχος των δύο κρατών μπορεί να υλοποιηθεί μέσω μιας συμφωνίας που να μοιάζει κιόλας πως δεν αποκλίνει από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ). Τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να είναι το Σχέδιο Ανάν, ή αργότερα αυτό που μαγειρευόταν στο Κραν Μοντανά.

Μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά, και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Ερντογάν έμεινε ο απόλυτος κυρίαρχος στη χάραξη της τουρκικής πολιτικής (ειδικότερα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016), αλλά και με δεδομένες τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που πιέζουν τον Σουλτάνο να επιταχύνει τα νεο-οθωμανικά - αυτοκρατορικά του σχέδια προκειμένου η Τουρκία να «καπαρώσει» τον ρόλο της Μεγάλης Δύναμης στην Ανατολική Μεσόγειο, ο «δούρειος ίππος» της ΔΔΟ κρίνεται και «ξοφλημένος» και «χρονοβόρος». Έτσι, ο διαχρονικός στόχος των δύο κρατών επιχειρείται πλέον να εφαρμοστεί άμεσα και χωρίς το βάρος του πολιτικού κόστους που ενδεχομένως να επωμιστεί η Τουρκία για την απομάκρυνσή της από το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης του ΟΗΕ. Κάτι το οποίο «κέρδισε» η διπλωματική μηχανή της Άγκυρας στο μέτωπο του «blame game» συνεπικουρούμενη απ’ τα αυτοκαταστροφικά σύνδρομα της δικής μας πλευράς, που βλέπει πάντα και παντού ευθύνες των «αδιάλλακτων» ελληνικών ηγεσιών, για την έως τώρα μη λύση του Κυπριακού...

Διαβάστε ακόμα: «Διπλωματικό ναρκοπέδιο» του Σουλτάνου στις προτάσεις του Προέδρου και οι «σανίδες σωτηρίας»

Από το 2003 ξεκάθαρη θέση υπέρ των δύο κρατών

Η πρώτη (μάλλον) θεσμική επίσκεψη του Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο έγινε τον Μάιο του 2003, μόλις είχε εκλεγεί για πρώτη φορά Πρωθυπουργός της χώρας του, σε μια περίοδο που η οικονομία των κατεχομένων βρισκόταν υπό ασφυκτική πίεση και παράλληλα «μαγειρευόταν» το Σχέδιο Ανάν. Ο τότε ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ραούφ Ντενκτάς, έλαβε την απόφαση να ανοίξει τα οδοφράγματα προκειμένου να δεχτεί την οικονομική «ένεση» από τους Ελληνοκυπρίους που θα επισκέπτονταν τα κατεχόμενα σπίτια τους και… τα καζίνα.

Από το 2003 και για πολλά χρόνια μετά (ίσως μέχρι σήμερα), ένα μεγάλο μέρος της πολιτικής και πνευματικής ελίτ της Κύπρου έβλεπαν στο πρόσωπο του Ερντογάν τον ηγέτη της λύσης. Άλλοι έσπευδαν να φωτογραφηθούν μαζί του και άλλοι πανηγύριζαν για τις αλλεπάλληλες εκλογικές επιτυχίες του ΑΚΡ, οι οποίες επέτρεπαν στην Κύπρο «να ελπίζει».

Ο Ερντογάν, τον οποίο μας παρουσίαζαν τότε ως διαλλακτικό, ήταν πάντα ειλικρινής και είχε κάνει σαφή την οπτική του για την Κύπρο από την πρώτη του επίσκεψη στα κατεχόμενα στις 9 Μαΐου του 2003: «Στην Κύπρο υπάρχουν δυο ισότιμα κράτη, δύο γλώσσες και δύο θρησκείες. Στη βάση αυτής της πραγματικότητας θα πρέπει να εξευρεθεί η λύση του Κυπριακού».

Σχολιάζοντας δε το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, δήλωσε: «Είναι σημαντική η οικοδόμηση ενός κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών. Πιστεύουμε ότι αυτό θα προετοιμάσει το έδαφος για επίτευξη μιας συνολικής λύσης βασισμένης στις πραγματικότητες στο νησί».

Ποιες πραγματικότητες εννοούσε; Μα την ύπαρξη του «τουρκικού κράτους της βόρειας Κύπρου» και την ανάγκη αναγνώρισης της «κυριαρχίας» του.

«Βρες τις διαφορές» 20 χρόνια μετά

Αν εξαιρέσει κανείς το ύφος και την «αμεσότητα», η ουσία των δηλώσεων Ερντογάν για τους στόχους της Άγκυρας στο Κυπριακό παραμένει ίδια και απαράλλακτη στα 20 χρόνια της παρουσίας του στο τιμόνι της χώρας του.

Οι θέσεις που διατύπωσε προχθές από την κατεχόμενη Λευκωσία είναι πλέον ξεκάθαρες και δεν επιτρέπουν ούτε «παρερμηνείες» ούτε εξυπνάδες του τύπου «τα λέει για να ικανοποιήσει το κοινό του στην Τουρκία».

«Ο μόνος τρόπος να επιστρέψουμε στις συνομιλίες είναι να αναγνωριστεί η ΤΔΒΚ». Πιο ξεκάθαρα δεν γίνεται να μας το πει…