Η Ανατολική Ευρώπη στη μετακομμουνιστική εποχή

Μετά την πτώση του κομμουνισμού και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, οι πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης πορεύθηκαν άμεσα προς τη Δύση και συνασπίζονταν για να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ, πράγμα το οποίο επετεύχθη, μερικές δε απ’ αυτές τις χώρες έγιναν επίσης μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί, προς το παρόν τουλάχιστον, να έχει αυτόνομη άμυνα, να μπορεί, με άλλα λόγια, να υπερασπίσει τα εδάφη της χωρίς την ηγεσία και βοήθεια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Οι μεγάλες, όμως, χώρες της Ένωσης προσπαθούν να απεξαρτηθούν από τις ΗΠΑ, όσο είναι δυνατόν, και να πείσουν τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ότι πράττουν τούτο.

Έτσι, κατά την τελευταία περιοδεία του ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν στη Σλοβενία και Μόλντοβα είχε ως σκοπό να επιβεβαιώσει τους εταίρους του της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης για τη δέσμευση της Γαλλίας να υποστηρίξει την Ουκρανία στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας (βλ. Pierre Vimont, “Macron in Eastern Europe: Reassure, Shore Up, Move Forward”, Carnegie Europe, 7/6/2023).

O Γάλλος Πρόεδρος ενθάρρυνε τους συνομιλητές του να βοηθήσουν κι αυτοί την Ουκρανία. Δήλωσε καθαρά ότι δεν είναι αποδεκτή μια άμεση παύση των εχθροπραξιών που θα αναγνώριζε την προσάρτηση στη Ρωσία των ουκρανικών εδαφών που κατελήφθησαν από τη Ρωσία (ενθ.).

Ο κ. Μακρόν μίλησε για μιαν ευρωπαϊκή στρατιωτική αυτονομία και ένα σημαντικό ευρωπαϊκό μέρος στη στρατιωτική ισχύ του ΝΑΤΟ.

Είναι φανερό ότι οι μεγάλες δυνάμεις στην Ευρώπη σκέφτονται για μια προσπάθεια στρατιωτικής και γενικά ανεξαρτητοποίησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ. Επίσης για μια ενδυνάμωση της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και μιας επέκτασης της ΕΕ.

Όλοι αυτοί είναι πολύ καλοί στόχοι. Είναι, όμως, δύσκολο να επιτευχθούν τουλάχιστον στο βραχυπρόθεσμο μέλλον. Βαίνουν, φυσικά, προς τη σωστή κατεύθυνση.