Η Ελλάδα ξανά στις κάλπες - Τα μεγάλα ερωτήματα των σημερινών εκλογών

Θα καταφέρει η Νέα Δημοκρατία να σχηματίσει ισχυρή αυτοδύναμη κυβέρνηση; Ο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΠΑΣΟΚ θα έχει την πρωτοκαθεδρία της κεντροαριστεράς την επομένη των εκλογών; Πόσα κόμματα εν τέλει θα πιάσουν το όριο του 3% και θα καταφέρουν να μπουν στη Βουλή;

Αυτά είναι τα τρία βασικά ερωτήματα της σημερινής εκλογικής αναμέτρησης, που θα αναδείξει -εκτός απροόπτου- την κυβέρνηση της επόμενης τετραετίας στην Ελλάδα.

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι, που ανέρχονται σε περίπου 9.800.000, έχουν να επιλέξουν μεταξύ 32 κομμάτων που συμμετέχουν σε αυτές τις εκλογές και θα ψηφίζουν σήμερα από τις 7:00 το πρωί, που ανοίγουν οι κάλπες, μέχρι τις 7:00 το βράδυ που κλείνουν.

Οι δεκάδες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν, ειδικότερα το τελευταίο δεκαήμερο, δείχνουν πως σχετικά με το βασικό ζητούμενο των εκλογών, για το ποιο θα είναι το πρώτο κόμμα και ο πρωθυπουργός της επόμενης τετραετίας, δεν θα υπάρξουν συγκλονιστικές ανακατατάξεις συγκριτικά με τα εκλογικά αποτελέσματα της 21ης Μαΐου, όταν καταγράφηκε θρίαμβος για την Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη με 41% και καταποντισμός για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα με 20%.

Οι δύο καθοριστικοί παράγοντες για την αυτοδυναμία της ΝΔ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως ο ίδιος ανέφερε κατ’ επανάληψιν, προκειμένου να εφαρμόσει το κυβερνητικό του πρόγραμμα απρόσκοπτα για την επόμενη τετραετία, προσβλέπει στον σχηματισμό ισχυρής αυτοδύναμης κυβέρνησης με τουλάχιστον 160 βουλευτές. Σημειώνεται ότι για σχηματισμό κυβέρνησης στην Ελλάδα απαιτείται εξασφάλιση τουλάχιστον 151 εδρών από τις συνολικά 300.

Φαίνεται πως για την επίτευξη αυτού του στόχου θα παίξουν καθοριστικό ρόλο δύο παράγοντες: Ο πρώτος είναι το ύψος του ποσοστού που θα καταφέρει εν τέλει να εξασφαλίσει η Νέα Δημοκρατία και που βάσει του εκλογικού συστήματος με το μπόνους που μπορεί να φτάσει μέχρι τις 50 έδρες, έχει σημασία να ξεπεράσει το 40%. Ο δεύτερος παράγοντας αφορά στο ποια και πόσα κόμματα θα πιάσουν το όριο του 3% και θα μπουν τελικά στη Βουλή, εξασφαλίζοντας έδρες οι οποίες θα «κοπούν» απ’ τα μεγάλα κόμματα.

Το εκλογικό σύστημα με μπόνους από 20 μέχρι 50 έδρες

Το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που ισχύει στις σημερινές εκλογές, προβλέπει πως εάν το πρώτο κόμμα λάβει ποσοστό ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες. Επιπλέον το πρώτο κόμμα λαμβάνει κλιμακωτό μπόνους, δηλαδή από το ποσοστό 25% και μετά, για κάθε 0,5% θα παίρνει έξτρα μία έδρα, ενώ το μάξιμουμ μπόνους των 50 εδρών θα το λάβει εάν το ποσοστό του είναι 40% και άνω.

Οι υπόλοιπες έδρες, πέραν αυτών που θα δοθούν στο πρώτο κόμμα με βάση το μπόνους, κατανέμονται αναλογικά -βάσει του ποσοστού τους- σε όλα τα κόμματα που θα καταφέρουν να ξεπεράσουν το 3%, το οποίο αποτελεί όριο για είσοδο στη Βουλή.

Με βάσει το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, θεωρείται πως είναι εφικτό να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση εάν το πρώτο κόμμα λάβει ποσοστό περίπου 38%, με δεδομένο ότι ένα σημαντικό ποσοστό κοντά στο 9% θα πάει σε κόμματα που δεν θα καταφέρουν να πιάσουν το όριο του 3%, και άρα δεν θα εξασφαλίσουν θέση στη Βουλή.

Το «Game of thrones» της κεντροαριστεράς

Τα αποτελέσματα της 21ης Μαΐου έχουν καθορίσει εν πολλοίς τη διαδρομή και τις στοχεύσεις που έχει το κάθε κόμμα, στις σημερινές εκλογές.

Ειδικότερα στην κεντροαριστερή παράταξη, η ρευστότητα που έχει δημιουργηθεί και το «κενό πρωτοκαθεδρίας» προμηνύει μάχες, ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα, ο καταποντισμός των προηγούμενων εκλογών βάζει εκ των πραγμάτων το κόμμα στη μάχη της διατήρησης της δεύτερης θέσης προκειμένου να παραμείνει στην αξιωματική αντιπολίτευση. Και κατ’ επέκτασιν να μπορεί να ανατρέψει την κατηφορική πορεία που απειλεί να του αφαιρέσει τα ηνία της κεντροαριστερής παράταξης. Στόχος, που, για να επιτευχθεί, θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ στη χειρότερη να μην πέσει κάτω από το 20% των πρώτων εκλογών και στην καλύτερη να αυξήσει τα ποσοστά του.

Για το ΠΑΣΟΚ και τον Νίκο Ανδρουλάκη είναι σαφές πως το 11,46% της 21ης Μαΐου συνιστά «αέρα στα πανιά» τού κόμματος, για τη μεγάλη επιστροφή προς την πρωτοκαθεδρία της κεντροαριστεράς. Ο δρόμος όμως μέχρι να γίνει αυτό είναι μακρύς και οι σημερινές εκλογές δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα σημαντικό βήμα, που, για να έχει νόημα, θα πρέπει το ΠΑΣΟΚ να κεφαλαιοποιήσει τις όποιες ενδεχόμενες απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ και να αυξήσει τα ποσοστά του.

Συνωστισμός για είσοδο στη Βουλή

Το τρίτο μεγάλο στοίχημα των εκλογών, που θα απαντηθεί με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, είναι το ποια και πόσα κόμματα θα καταφέρουν να μπουν στη Βουλή εξασφαλίζοντας και ξεπερνώντας το όριο του 3%.

Όπως προαναφέρεται, ο αριθμός των «μικρών» που θα μπουν στη Βουλή θα καθορίσει τους συσχετισμούς εδρών και, μεταξύ άλλων, το πόσο ισχυρή θα είναι η νέα κυβέρνηση.

Από τις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως το στοίχημα της εισόδου στη Βουλή αφορά τέσσερα τουλάχιστον κόμματα: Την «Ελληνική Λύση» του Κυριάκου Βελόπουλου, την «Πλεύση Ελευθερίας» της Ζωής Κωνσταντοπούλου, τη «Νίκη» του Δημήτρη Νατσιού και τους «Σπαρτιάτες», που υποστηρίζονται από τον καταδικασμένο πρώην βουλευτή της Χρυσής Αυγής Ηλία Κασιδιάρη.

Συνεπώς, βάσει των δημοσκοπήσεων, φαίνεται πως η νέα Βουλή μπορεί να είναι από πεντακομματική, μέχρι οκτακομματική.

Πέρα από την πολιτική και εκλογική διάσταση, η μάχη για την είσοδο των «μικρών» στη Βουλή έχει ενδιαφέρον και στο επίπεδο αναδιαμόρφωσης του ιδεολογικοπολιτικού χάρτη της χώρας, με δεδομένο μάλιστα πως η κοινοβουλευτική παρουσία αντανακλά και τροφοδοτεί τη δυναμική και το εκτόπισμα των σχηματισμών που μπαίνουν στη Βουλή.