4 χρόνια ΓεΣΥ: Οι προκλήσεις και τα επόμενα βήματα

Χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη κοινωνική κατάκτηση και ως η ραχοκοκκαλιά της Υγείας στην Κύπρο. Ο λόγος για το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ), που την περασμένη Πέμπτη (1/6) συμπλήρωσε τέσσερα χρόνια ζωής. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες, χωρίς εξαιρέσεις. Στα τέσσερα χρόνια ζωής του το ΓεΣΥ κλήθηκε να αντιμετωπίσει στρεβλώσεις και προβλήματα, παλεύοντας για να αποκτήσει γερές βάσεις και να δημιουργήσει ένα δυνατό δίκτυο παροχής υγείας.

Στους 943.978 οι εγγεγραμμένοι δικαιούχοι

Κατά τον τέταρτο χρόνο λειτουργίας του ΓεΣΥ υπήρχαν 943.978 δικαιούχοι εγγεγραμμένοι σε κατάλογο Προσωπικού Ιατρού, οι οποίοι έλαβαν, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες υπηρεσίες από το ΓεΣΥ:

- 806.900 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί τους Προσωπικούς τους Ιατρούς.

- 692.500 δικαιούχοι έχουν πάρει φάρμακα.

- 611.200 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί τους Ειδικούς Ιατρούς.

- 502.300 δικαιούχοι έχουν υποβληθεί σε εργαστηριακές εξετάσεις.

- 299.900 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί απεικονιστικά κέντρα, και

- 286.500 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί οδοντίατρους.

Κατά την ίδια περίοδο, διενεργήθηκαν 90.500 εγχειρήσεις.

Οι καταχρήσεις, η μεγαλύτερη πρόκληση του ΓεΣΥ

Σε δηλώσεις του στη «Σημερινή» ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΟΑΥ, Άθως Τσινωντίδης, αναφέρθηκε στις επιτυχίες του ΓεΣΥ αλλά και στο πού θεωρεί ότι χρήζει βελτίωσης.

Όπως ανέφερε, κατάφεραν να εφαρμόσουν το Γενικό Σύστημα Υγείας με τέτοιον τρόπο, ώστε οι πολίτες να μπορούν να έχουν πρόσβαση σχεδόν στο 100% όλων των παρόχων είτε είναι γιατροί είτε νοσηλευτήρια είτε είναι φαρμακεία.

«Η πρόσβαση στις υπηρεσίες φροντίδας υγείας είναι το μεγάλο επίτευγμα του ΓεΣΥ. Αποτυχία δεν πιστεύω ότι υπάρχει, όμως υπάρχουν προκλήσεις, υπάρχουν οι προκλήσεις των καταχρήσεων και οι προκλήσεις της βελτίωσης της ποιότητας υγείας, η οποία, κατά τη δική μας άποψη, δεν είναι μόνο αρμοδιότητα του ΟΑΥ. Για παράδειγμα, η συνεχής εκπαίδευση των γιατρών και η επάρκεια αυτών, είναι θέματα που άπτονται ενός ευρύτερου φάσματος της ρύθμισης της παροχής φροντίδας υγείας στην Κύπρο», είπε ο κ. Τσινωντίδης.

Εξήγησε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι η κατάχρηση, η οποία μπορεί να προκύψει από την προκλητή ζήτηση, δηλαδή λόγω των πολλών παρόχων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανάγκες.

«Αν υπήρχε μια νομοθεσία που να καθορίζει τα κριτήρια των ιατρείων και ένας θεσμός που να επιθεωρούσε αυτά τα ιατρεία, θα έκανε τη δική μας δουλειά πιο εύκολη», επισήμανε.

Διαγραφή 8 ειδικών γιατρών από το ΓεΣΥ

Άξιον αναφοράς είναι ότι στο πλαίσιο ελέγχων του Οργανισμού, για συμμόρφωση των παρόχων με το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του ΓεΣΥ αλλά κυρίως για έλεγχο και αντιμετώπιση της κατάχρησης και της απάτης, τερμάτισε 8 συμβάσεις ειδικών γιατρών, εκ των οποίων 6 έχουν καταγγελθεί στην Αστυνομία.

Επιπλέον έχουν τερματίσει 3 συμβάσεις άλλων παρόχων, εκ των οποίων 2 έχουν καταγγελθεί στην Αστυνομία, και 15 συμβάσεις εργαστηρίων για μη κατοχή άδειας λειτουργίας σε συνεργασία με την Έφορο Εργαστηρίων.

Ερωτηθείς ο κ. Τσινωντίδης για τους λόγους για τους οποίους προέβησαν στον τερματισμό της σύμβασης με αυτούς τους οκτώ γιατρούς, εξήγησε ότι οι συγκεκριμένοι γιατροί υπέβαλαν απαιτήσεις για αποζημιώσεις στον Οργανισμό χωρίς να έχουν διενεργήσει τις συγκεκριμένες δραστηριότητες. «Εκεί που είχαμε ενδείξεις ότι αυτό έγινε, το καταγγείλαμε στην Αστυνομία. Στις άλλες περιπτώσεις η υπόνοια ήταν η ίδια, αλλά οι αποδείξεις δεν ήταν τόσο δυνατές για να προχωρήσουμε σε καταγγελία στην Αστυνομία, όμως προχωρήσαμε σε τερματισμό της σύμβασης».

Σημειώνεται ότι είναι σε εξέλιξη περί των 500 αυτεπάγγελτων ερευνών, οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους 2023.

Τα επόμενα βήματα

Ο ΟΑΥ για το επόμενο διάστημα προγραμματίζει μία σειρά από δράσεις και σχεδιασμούς, ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα και να θωρακίσει την οικονομική βιωσιμότητα του Συστήματος.

Όπως ανέφερε ο κ. Τσινωντίδης, ο συνεχής στόχος τους είναι η αντιμετώπιση της κατάχρησης, ενώ τα επόμενα βήματά τους είναι η υιοθέτηση διάφορων μέτρων ούτως ώστε να βελτιώσουν την παροχή φροντίδας υγείας.

Μερικά από τα επόμενα βήματα είναι:

- Η διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών από λογοπαθολόγους σε παιδιά με αυτισμό, σύνδρομο Down και νευροαναπτυξιακές διαταραχές, καθώς και σε ενήλικες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση.

- Η διεύρυνση υπηρεσιών για την κατ’ οίκον νοσηλεία από νοσηλευτές σε άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση.

- Ενίσχυση των υπηρεσιών πρώτων βοηθειών με την ένταξη εντός του 2023 δύο ιδιωτικών ΤΑΕΠ στη Λευκωσία και Λεμεσό και έναρξη διαπραγματεύσεων για νέα ΤΑΕΠ σε άλλες πόλεις.

- Ένταξη υπηρεσιών από ποδολόγους.

Με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας στο επόμενο διάστημα προγραμματίζονται μεταξύ άλλων: εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα σε προσωπικούς ιατρούς, αγορά ειδικού λογισμικού για ανάλυση των ενδονοσοκομειακών περιστατικών, υιοθέτηση δεύτερης γνώμης για επιλεγμένα χειρουργεία. Αναμένονται επίσης η εφαρμογή συστήματος ενθάρρυνσης διενέργειας της προληπτικής εξέτασης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, η απευθείας πρόσβαση σε χρόνιους ασθενείς, όπως άτομα με θαλασσαιμία και ασθενείς με καρκίνο σε ειδικούς ιατρούς/κέντρα και η εφαρμογή ποιοτικών κριτηρίων για την αποζημίωση των νοσηλευτηρίων. Εκκρεμεί ακόμη η ολοκλήρωση της αξιολόγησης καινοτόμων θεραπειών και υιοθέτηση νέων πρωτοκόλλων θεραπείας και η εφαρμογή λογισμικού υποστήριξης κλινικής απόφασης παραπομπής σε ακτινολογικές εξετάσεις στη βάση κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ακτινολογικής Εταιρείας.

«Οδηγός του Ασθενούς»

Τέλος, σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), ο ΟΑΥ αναπτύσσει τον «Οδηγό του Ασθενούς», έναν ιστότοπο με έμφαση στην ενημέρωση των χρόνιων ασθενών. Τους αμέσως επόμενους μήνες ο ιστότοπος θα ολοκληρωθεί και θα αποτελέσει ένα χρήσιμο «εργαλείο», το οποίο θα ενημερώνει το κοινό και ειδικότερα τους χρόνιους ασθενείς για όλες τις υπηρεσίες και τον τρόπο πρόσβασης στις υπηρεσίες του ΓεΣΥ, και θα λειτουργεί ως εργαλείο ενημέρωσης και καθοδήγησης για τις υπηρεσίες του.