Στις φλόγες άλλο ένα Καλοκαίρι η Ελλάδα

Μια εβδομάδα πύρινης κόλασης διανύει η Ελλάδα, με τους πυροσβέστες να δίνουν από την περασμένη Δευτέρα αλλεπάλληλες μάχες με τα πύρινα μέτωπα που ξεσπούν το ένα μετά το άλλο. Όπως κάθε χρόνο, δυστυχώς, έτσι και φέτος το καλοκαίρι και δη ο μήνας που διανύουμε με το κύμα καύσωνα που επηρεάζει την Ευρώπη, έμελλε να καταγραφεί κι αυτός στην ιστορία ως ένας ακόμα μαύρος Ιούλιος για την Ελλάδα και κυρίως την Αττική. Η πύρινη λαίλαπα που ξεκίνησε να καίει από την περασμένη Δευτέρα τον Νέο Κουβαρά και επεκτάθηκε σε περιοχές της Ανατολικής Αττικής (Λαγονήσι, Σαρωνίδα, Ανάβυσσο) κατέκαψε 34.724 στρέμματα. Την επόμενη ημέρα νέα μέτωπα ξέσπασαν και σε περιοχές της Δυτικής Αττικής - Βοιωτίας και Κορινθίας (Λουτράκι), όπως επίσης και στη Ρόδο ενώ οι μάχες με τις φλόγες με νέες εστίες και αναζωπυρώσεις συνεχίστηκαν καθόλη τη διάρκεια της εβδομάδας. Στο Λουτράκι κάηκαν πάνω από 40 σπίτια ενώ στάχτη έγιναν 15.000 στρέμματα γης.

Την Παρασκευή οι προσπάθειες κατάσβεσης των πυρκαγιών, που έκαιγαν χωρίς ενιαίο μέτωπο σε Δυτική Αττική, Ρόδο και Λακωνία, συνεχίζονταν ενώ δυνάμεις βρίσκονταν επί ποδός υπό τον φόβο νέων αναζωπυρώσεων και σε άλλες περιοχές.
Σε ύφεση παρέμενε το πύρινο μέτωπο στην περιοχή Λευκοχώματος-Δαφνί Λακωνίας, που ξέσπασε το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης και την Πέμτπη σημειώθηκε σημαντική αναζωπύρωση. Καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας πεζοπόρα τμήματα της πυροσβεστικής υπηρεσίας προσπαθούσαν να σβήσουν και τις μικρές εστίες, ώστε να περιορίσουν τις πιθανότητες αναζωπυρώσεων ενώ με το πρώτο φως της ημέρας στο μέτωπο επιχειρούσαν αεροσκάφη και ελικόπτερα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη μάχη της κατάσβεσης, εκτός από τις εγχώριες πυροσβεστικές δυνάμεις, έχουν συνδράμει μέχρι και τα παρακάτω επίγεια και εναέρια μέσα από το εξωτερικό: Μέσω Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης: η Ιταλία 2 αεροσκάφη CL-415 (ενταγμένα στο rescEU, άφιξη 18/7, αναχώρηση 22/7) και η Γαλλία 2 αεροσκάφη CL-415 (άφιξη 18/7, αναχώρηση 24/7), η Ρουμανία μια μονάδα επίγειας δασοπυρόσβεσης, αποτελούμενη από 40 πυροσβέστες και 5 οχήματα (άφιξη 19-7-2023), επιπλέον 50 πυροσβέστες και 10 οχήματα (αναχώρηση από Ρουμανία 21/7), η Σλοβακία μια μονάδα επίγειας δασοπυρόσβεσης αποτελούμενη από 31 πυροσβέστες και 15 οχήματα (20-7-2023), η Πολωνία μια μονάδα επίγειας δασοπυρόσβεσης, αποτελούμενη από 149 πυροσβέστες και 49 οχήματα (21-7-2023), η Κύπρος 2 air tractors (21/7), η Κροατία 1 CL-415 (21/7) και η Βουλγαρία 50 άτομα, 10 οχήματα ενώ σε διμερές επίπεδο έσπευσαν να βοηθήσουν το Ισραήλ με 2 Air-Tractors (20-7-2023) και η Ιορδανία με 2 Mi-26 (21/7) και 2 Super Puma (21/7), μέσω Ρόδου.

Η πιο δύσκολη πυρκαγιά ήταν αυτή που ξέσπασε την Τρίτη 18 Ιουλίου στην περιοχή Έμπωνας Ρόδου, σε δασική έκταση με πυκνή βλάστηση, η οποία επεκτάθηκε σε τέσσερα μέτωπα και συνέχιζε να καίει για τέσσερεις ημέρες. Η σημαντικότερη δασική πυρκαγιά, που απασχόλησε το μεγαλύτερο αριθμό επίγειων και εναέριων μέσων, ήταν αυτή που εκδηλώθηκε την Τρίτη στα Δερβενοχώρια, όπου από την πρώτη κιόλας ημέρα κάηκαν 44.000 στρέμματα γης. Λόγω των ισχυρών ανέμων το πύρινο μέτωπο ήταν δύσκολο να περιοριστεί, με αποτέλεσμα να επεκτείνεται σε ολοένα και περισσότερες περιοχές της Μάνδρας, κάνοντας στο πέρασμά του στάχτη σπίτια και τεράστιες εκτάσεις γης.

Για τις επιπτώσεις των πυρκαγιών στο οικοσύστημα μίλησε στην ΕΡΤ ο Καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Ιωάννης Γήτας, ο οποίος επισήμανε ότι το μεγάλο πρόβλημα προκύπτει όταν οι ίδιες ή γειτονικές εκτάσεις καίγονται κάθε 5-10 χρόνια. Οι επανειλημμένες πυρκαγιές στην ίδια περιοχή σε μικρό χρονικό διάστημα πολλαπλασιάζουν τις επιπτώσεις στο οικοσύστημα, οι οποίες δεν αφορούν μόνο τη βλάστηση αλλά και το ζωικό κεφάλαιο. Ακόμη και οι προσπάθειες αναδάσωσης δεν έχουν αποτέλεσμα. «Το πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να επανακάμψει το οικοσύστημα εξαρτάται από το πόσο χώμα υπάρχει εκεί, πόσο έδαφος, αν οι εκτάσεις είναι βραχώδεις. Οι θαμνώδεις εκτάσεις αποκαθίστανται πιο γρήγορα. Αν όμως πρόκειται για πλήρη αποκατάσταση δάσους πεύκης, όπως στη Βόρεια Εύβοια ή στα Δερβενοχώρια ή στα Γεράνεια Λουτρακίου, εκεί μιλάμε για 30 χρόνια», κατέληξε.

Πάνω από 800 οι πυρκαγιές στην Ευρώπη φέτος

Αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερα δύσκολη αντιπυρική περίοδο είναι ολόκληρη η Ευρώπη, καθώς οι αυξημένες θερμοκρασίες και τα αλλεπάλληλα κύματα καύσωνα, τα οποία μειώνουν σε επικίνδυνα επίπεδα την υγρασία στη βλάστηση, δημιουργούν συνθήκες που ευνοούν την εκδήλωση και εξάπλωση πυρκαγιών. Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της ευρωπαϊκής δορυφορικής υπηρεσίας Copernicus, περισσότερες από 810 μεγάλες δασικές φωτιές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό αποτυπώνεται και στους «ζωντανούς» χάρτες του Copernicus, όπου ακόμα και εάν επιλέξει κανείς να δει τις εστίες μόλις των τελευταίων επτά ημερών θα διακρίνει έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό πυρκαγιών, από τα Βαλκάνια και την Ιταλία έως την Ιβηρική Χερσόνησο και περιοχές της βόρειας Ευρώπης.

Εξίσου ανησυχητικές για την Ευρώπη είναι οι επίσημες προβολές που γίνονται για τις καμένες εκτάσεις στην ΕΕ, καθώς μέχρι στιγμής φέτος υπολογίζεται ότι οι καμένες περιοχές υπερβαίνουν τον μέσο όρο της προηγούμενης 15ετίας κατά περίπου 90.000 στρέμματα.

Η αύξηση των μεγάλων πυρκαγιών και οι προκλήσεις που αυτή προκαλεί για κάθε οργανωμένη πολιτεία ενδέχεται να είναι η πρόγευση για τη νέα πραγματικότητα, καθώς το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι οι δασικές φωτιές θα αυξηθούν κατά 30% σε παγκόσμια κλίμακα έως το 2030. Αυτό ισχύει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό στην περιοχή της Μεσογείου, όπου η υπερθέρμανση εξελίσσεται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.