Συνεχίζουν στον ανήφορο οι τιμές των ακινήτων - Αναμένεται σταθεροποίηση

Άνοδο δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία όσον αφορά τις τιμές της αγορά ακινήτων. Τόσο η Κεντρική Τράπεζα όσο και η εταιρεία AskWire καταγράφουν την ανοδική πορεία στα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησαν. Ωστόσο, στην ανάγνωση που θα κάνει κάποιος όσον αφορά τα συγκεκριμένα στοιχεία, θα πρέπει να δει και τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτήν την πορεία, αλλά και τις επιπτώσεις.

Το πρόβλημα που δημιουργείται, αναφέρουν εμπλεκόμενοι με την αγορά ακινήτων, είναι πως οι τιμές και τα ενοίκια έχουν αυξηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό που οι ντόπιοι δεν μπορούν να νοικιάσουν, ενώ και το να αγοράσουν, είναι ένα σενάριο που πλέον φαντάζει πολύ δύσκολο

Αναλυτικότερα, πριν από μερικές ημέρες, η Κεντρική Τράπεζα δημοσιοποίησε τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών, με χρόνο αναφοράς το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ο Δείκτης (οικίες και διαμερίσματα) κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022 κατέγραψε τριμηνιαία αύξηση 1,6% σε σχέση με 2,1% το προηγούμενο τρίμηνο. Η άνοδος του ΔΤΚ προέρχεται από αύξηση κατά 2,1% στις τιμές διαμερισμάτων σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 1,1% στις τιμές των οικιών την ίδια περίοδο. Σε ετήσια βάση, παρουσιάζεται επίσης αύξηση στις τιμές κατοικιών κατά 6,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2022, σε σύγκριση με 6,3% το τρίτο τρίμηνο του 2022. Οι τιμές των διαμερισμάτων κατά το υπό εξέταση τρίμηνο κατέγραψαν ετήσια αύξηση 7,7% και οι τιμές των οικιών κατά 5,6%.

Οι δυο παράγοντες της αύξησης

Σύμφωνα με την Κεντρική, οι συνεχιζόμενες αυξήσεις των τιμών των κατοικιών οφείλονται σε δυο κυρίως παράγοντες. Στο αυξημένο αν και επιβραδυνόμενο κατασκευαστικό κόστος, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση εκτιμάται ότι συμβάλλει και η αύξηση της ζήτησης στην αγορά ακινήτων. Από τη μια, λοιπόν, βλέπουμε ότι οι αυξήσεις στις τιμές οφείλονται στο κατασκευαστικό κόστος, απόρροια της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών. Την οποία αύξηση, οι κατασκευαστές μετακυλίουν ως ένα βαθμό στην τιμή, την οποία πληρώνει ο αγοραστής. Από την άλλη, υπάρχει, όπως αναφέρεται, αυξημένη ζήτηση. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, σημαντικό κομμάτι της ζήτησης προέρχεται από ξένους ενδιαφερόμενους. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο CEO της AskWire, Παύλος Λοΐζου, ανέφερε ότι από τον Φεβρουάριο του 2022 μετακόμισαν στην Κύπρο περίπου 40.000 άτομα, κυρίως Ουκρανοί και Λιβανέζοι, που ήρθαν λόγω της δύσκολης κατάστασης στη χώρα τους, αλλά και άτομα από το Ισραήλ που θέλησαν να έχουν μια δεύτερη βάση είτε για να ζήσουν είτε για τις εταιρείες τους. Επομένως, αυτό που προκύπτει είναι ότι καταγράφεται μια αύξηση στις τιμές που δεν οφείλεται κυρίως στην εγχώρια ζήτηση, αλλά οι Κύπριοι αγοραστές είναι αυτοί που καλούνται να πληρώσουν το αυξημένο κόστος για να αποκτήσουν το σπίτι τους.

Το πρόβλημα που δημιουργείται, αναφέρουν εμπλεκόμενοι με την αγορά ακινήτων, είναι πως οι τιμές και τα ενοίκια έχουν αυξηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό που οι ντόπιοι δεν μπορούν να νοικιάσουν, ενώ και το να αγοράσουν, είναι ένα σενάριο που πλέον φαντάζει πολύ δύσκολο.

Σταθεροποίηση στα ψηλά

Την ίδια ώρα, ο Δείκτης της AskWire, που αναφέρεται στο 1ο τρίμηνο του 2023, δείχνει ότι, σε ετήσια βάση, οι τιμές πώλησης των ακινήτων, παγκυπρίως, αυξήθηκαν κατά 12,3% για τα διαμερίσματα, 3,1% για τα σπίτια, 2,4% για γραφεία, 8% για τα παραθεριστικά διαμερίσματα και 3,1% για τις παραθεριστικές κατοικίες. Αντίθετα καταγράφηκε μείωση -0,1% στις τιμές πώλησης των εμπορικών ακινήτων και κατά -1,8% των αποθηκών.

Οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν σε ετήσια βάση το 1ο τρίμηνο του 2022 κατά 19% για τα διαμερίσματα, 12,2% για τις κατοικίες, 3,3% για τα εμπορικά ακίνητα, 1% για τις αποθήκες, 7,5% για τα γραφεία, 19,1% για παραθεριστικά διαμερίσματα και 14,5% για παραθεριστικές κατοικίες.

Ο Παύλος Λοΐζου, Διευθύνων Σύμβουλος της AskWire, σχολίασε ότι η αύξηση των τιμών των ακινήτων και των ενοικίων άρχισε να παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης, μετά τις σημαντικές αυξήσεις που είχαμε το 1ο τρίμηνο του 2022. Ο συνδυασμός υψηλότερων επιτοκίων και υψηλών τιμών/ενοικίων έχει δημιουργήσει “πλαφόν”, με τις τιμές, σε γενικές γραμμές, να σταθεροποιούνται, αλλά σε υψηλά επίπεδα. Ενόψει του δεύτερου εξαμήνου του 2023, αναμένουμε ότι οι τιμές των κατοικιών θα παραμείνουν γενικά σταθερές, με επιβράδυνση της ζήτησης και μικρότερο όγκο συναλλαγών, καταλήγει.

Ανθεκτικότητα

Σε μια διαφορετική ανάγνωση για τη σημερινή κατάσταση στην αγορά ακινήτων προβαίνει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, καθώς μιλά για ανθεκτικότητα της αγοράς, παρά τα προβλήματα των τελευταίων χρόνων με την πανδημία, τις αυξήσεις στα κατασκευαστικά υλικά και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ειδικότερα, κληθείς από τη «Σημερινή» να σχολιάσει τη σημερινή κατάσταση στην αγορά ακινήτων, ο κ. Κυναιγείρου σημειώνει: «Η αγορά των ακινήτων επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα παρά τις πολλές και σημαντικές προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη από το 2020 μέχρι σήμερα. Αν επιχειρήσουμε να τις απαριθμήσουμε, θα δούμε ότι έχει περάσει από τη στασιμότητα της πανδημίας και τις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας στιςεπιπτώσεις του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, τις σταθερά υψηλές τιμές των κατασκευαστικών υλικών, τον πληθωρισμό και την αύξηση των επιτοκίων. Όλα αυτά μεμονωμένα και συνδυαστικά πιέζουν την αγοραστική δύναμη των πολιτών, με αποτέλεσμα αρκετοί να αναθεωρούν τους σχεδιασμούς τους για αγορά σπιτιών ή διαμερισμάτων για σκοπούς ιδιοκατοίκησης. Πέραν αυτών, η νέα ρύθμιση για τον ΦΠΑ του 5% για την απόκτηση πρώτης κατοικίας αναμένεται ότι θα επηρεάσει επίσης τη ζήτηση. Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο δεδομένου ότι η ζήτηση για ενοίκια είναι ήδη αυξημένη και η προσφορά ακινήτων για ενοικίαση δεν βλέπουμε να αυξάνεται».