«Καταιγίδα» ακρίβειας το επόμενο διάστημα
Η αδυναμία κάλυψης της ζήτησης με προϊόντα από τη Θεσσαλία θα φέρει ανατιμήσεις σε βασικά τρόφιμα
Το πέρασμα της καταιγίδας «Daniel» άφησε πίσω του βιβλικές καταστροφές και μια πληγή στον πρωτογενή τομέα. Οι ζημιές που υπέστη η γεωργία και η κτηνοτροφία στην Ελλάδα, αναπόφευκτα θα επηρεάσουν και την Κύπρο, καθώς η Ελλάδα αποτελεί τον σημαντικότερο προμηθευτή της σε βασικά προϊόντα και ειδικότερα, η συγκεκριμένη περιοχή, προμηθεύει την Κύπρο με γεωργικά προϊόντα.
Αντίκτυπος στις τιμές
Λόγω της δραματικής μείωσης της παραγωγής από τη μεγάλη καταστροφή, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να καλύψει τις δικές της ανάγκες, γεγονός που θα επηρεάσει και τη χώρα μας, αναμένοντας να υπάρξουν ελλείψεις στο ρύζι, στα δημητριακά, στα προϊόντα γαλακτοκομίας, ακόμη και στα φρούτα και λαχανικά, καθώς ο Θεσσαλικός Κάμπος παράγει ένα μεγάλο ποσοστό σε σιτάρι, καλαμπόκι αλλά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Άμεση επίπτωση, σύμφωνα με τον Γραμματέα του Συνδέσμου Λιανικού εμπορίου, Μάριο Αντωνίου, «θα δούμε στο καρότο και αυτό γιατί αναμένονταν αυτήν την περίοδο μεγάλες ποσότητες να εισαχθούν στην Κύπρο από την παραγωγή του κάμπου της Θεσσαλίας. Κάτι που αυξάνει την πιθανότητα τις επόμενες ημέρες να καταγραφεί ακόμη και έλλειψη στην αγορά». Όπως αναφέρει, το λάχανο και οι φακές θα επηρεαστούν στο αμέσως επόμενο διάστημα. Η Κύπρος μπορεί να στραφεί σε άλλες αγορές για τις προμήθειες, ώστε να καλυφθούν οι εσωτερικές ανάγκες, ωστόσο μία άλλη αγορά θα έφερνε ανατιμήσεις στα ήδη ακριβά βασικά προϊόντα. Μιλώντας στη «Σ» ο Διευθυντής Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, Κωνσταντίνος Καραγιώργης, ανέφερε πως «αναμένονται κάποιες αυξήσεις γιατί ο Θεσσαλικός Κάμπος είναι ο νούμερο ένα παραγωγικός χώρος στην Ελλάδα όπου παράγονται πάρα πολλά προϊόντα και κτηνοτροφικά και γεωργικά, κάτι που θα έχει επίπτωση και στις τιμές τους».
Επανέρχεται στη Βουλή το νομοσχέδιο για την εφαρμογή του «E-kalathi», με την αρχική του μορφή
E-kalathi
Παρά τα 40 κύματα από τα οποία πέρασε το νομοσχέδιο «e-kalathi» με τις αντιδράσεις των λιανεμπόρων και προμηθευτών, επανέρχεται στη Βουλή και στην Επιτροπή Εμπορίου στις 19 Σεπτεμβρίου, όπου θα συζητηθεί. Αυτήν τη φορά το νομοσχέδιο θα έρθει με την αρχική του μορφή χωρίς καμία αλλαγή. Καλεσμένοι στην επιτροπή για να τοποθετηθούν θα είναι, μεταξύ άλλων, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, σύνδεσμοι υπεραγορών και λιανεμπορίου και προμηθευτές. Υπενθυμίζεται ότι, σκοπός του νομοσχεδίου, το οποίο τίθεται προς διαβούλευση, είναι να αποτελέσει ένα ψηφιακό εργαλείο καταγραφής και παρακολούθησης τιμών με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της ενδελεχούς ενημέρωσης των καταναλωτών, όπως επίσης της δυνατότητας σύγκρισης τιμών. Σε πρώτη φάση, η ψηφιακή πλατφόρμα «e-kalathi» θα λειτουργήσει με περίπου 350 προϊόντα.
Καμία διαφοροποίηση
Την ώρα που η ακρίβεια χτυπά κόκκινο στα βασικά αγαθά και η κοινωνία ζητεί ανακουφιστικά μέτρα, το μόνο μέτρο που είναι σε ισχύ είναι ο μηδενικός ΦΠΑ σε βασικά αγαθά, το οποίο πήρε παράταση γι’ ακόμα έξι μήνες, διευρύνοντας τη λίστα με τον καφέ και τη ζάχαρη, παρά την κοινή παραδοχή -σχεδόν όλων- πως το μέτρο δεν έδωσε την ανάσα στους καταναλωτές που περίμεναν. Μιλώντας στο «Σίγμα» και στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι» (14/9/2023), ο πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών, Λουκάς Αριστοδήμου, ανέφερε ότι, «τόσο την προηγούμενη φορά όσο και τώρα, η έναρξη του μέτρου έχει ανακοινωθεί πολλές μέρες προηγουμένως, κάτι που δίνει την ευκαιρία σε αρκετούς καλοθελητές να αυξήσουν τις τιμές προτού εφαρμοστεί ο μηδενικός συντελεστής. Την πρώτη φορά αυτό είχε ως αποτέλεσμα, όταν εφαρμόστηκε ο μηδενικός συντελεστής, το όφελος για τον καταναλωτή να είναι ελάχιστο». Έτσι και τώρα, όπως είπε, «μέχρι την 1η Νοεμβρίου θα δοθεί η ευκαιρία σε κάποιους να προχωρήσουν σε αυξήσεις τιμών. Αυτές τις αποφάσεις, όπως είπε ο κ. Αριστοδήμου, δεν τις ανακοινώνεις 10 μέρες ή και 1 μήνα προηγουμένως, αλλά τις λαμβάνεις και τις εφαρμόζεις άμεσα». Ο κ. Αριστοδήμου χαρακτήρισε άστοχη την προσθήκη της ζάχαρης στον κατάλογο με τα προϊόντα μηδενικού συντελεστή, υποστηρίζοντας ότι θα έχει όφελος μόνο σε ό,τι αφορά τα γλυκά, αφού αρκετοί προσπαθούν -όπως είπε- να μη χρησιμοποιούν πλέον ζάχαρη. Αντ’ αυτού, πρόσθεσε, θα ήταν πιο λογικό να προστίθετο στη λίστα το αλάτι, η χρήση του οποίου είναι πιο ευρεία. Παράλληλα, τόνισε ότι θα πρέπει να γίνονται πιο τακτικοί έλεγχοι των τιμών από τους αρμοδίους, ώστε, όπου διαπιστώνεται ότι δεν εφαρμόζεται ο μηδενικός συντελεστής ή όταν καταγράφονται αυξήσεις τιμών, να λαμβάνονται τα ενδεικνυόμενα μέτρα.
Αντίθετο αποτέλεσμα
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης, ο οποίος σε δηλώσεις του χαρακτήρισε άκαιρη τη μεγάλη προειδοποίηση που δόθηκε μέχρι την εφαρμογή του μέτρου, με αποτέλεσμα να μην αποκομίσουν οι καταναλωτές το όφελος που θα έπρεπε. Ενδεικτικά, ο κ. Δρουσιώτης ανέφερε μια σειρά προϊόντων, όπως το νερό, οι παιδικές τροφές, το ψωμί και άλλα, οι τιμές των οποίων ανέβηκαν μετά τον μηδενικό συντελεστή σε σχέση με προηγουμένως. Μοναδική κατηγορία που κατέγραψε μείωση, όπως είπε, ήταν οι βρεφικές πάνες.
Χωρίς τέλος
Ράλι αυξήσεων καταγράφουν και τα καύσιμα και, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου καταναλωτών, Μάριο Δρουσιώτη, από τον Ιούλιο που καταργήθηκε η επιδότηση στα καύσιμα μέχρι και 15 Σεπτεμβρίου η βενζίνη αυξήθηκε κατά 20 σεντ ανά λίτρο, το πετρέλαιο κίνησης κατά 26 σεντ και το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 21,5 σεντ ανά λίτρο. Συγκεκριμένα, στις 15/9/2023 η μέση τιμή της βενζίνης 95 ανέρχεται στο €1,586, η ακριβότερη στο €1,629 και η φθηνότερη στο €1,535. Η μέση τιμή του πετρελαίου κίνησης αγγίζει το €1,674, η ακριβότερη το €1,719 και η φθηνότερη το €1,615. Εκτός από τα καύσιμα, οι καταναλωτές έχουν ν’ αντιμετωπίσου και τον ακριβό ηλεκτρισμό, που έχει φθάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα. Με βάση επίσημα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), τα οποία περιλαμβάνονται στην έκθεσή της (Αύγουστο 2023), για τις τιμές ηλεκτρισμού η μέση διατίμηση για το οικιακό ρεύμα υπερδιπλασιάστηκε από τον Αύγουστο του 2020 μέχρι τον Αύγουστο του 2023 και συγκεκριμένα στο 108,8%.