Προσοχή: Να μη σκάσει η φούσκα των 10 δις του ΤΚΑ στις επόμενες γενιές

Υπάρχει τελικά ζήτημα με τις συντάξεις και το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων; Σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική μελέτη, το Ταμείο παραμένει βιώσιμο μέχρι το 2080 και μέχρι τότε δεν προκύπτει ανάγκη για αύξηση των συνεισφορών. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη αύξηση του χρέους της Κυβέρνησης προς το Ταμείο, το οποίο ξεπέρασε τα 10 δις ευρώ, είναι από μόνο του ένα γεγονός που χτυπά καμπανάκι. Αυτό άλλωστε έθιξε και προ ημερών το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, με τον Πρόεδρό του, Μιχάλη Περσιάνη, να τονίζει ότι, σε βάθος χρόνου, προκαλεί ανησυχία η διαχείριση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων με το χρέος της Κυβέρνησης να έχει ξεπεράσει τα 10 δις.

Ειδικότερα αναφερόμενος στο συγκεκριμένο ζήτημα, ο κ. Περσιάνης σημείωσε ότι «δεν χρειάζεται επίλυση τώρα, αλλά χρειάζονται αποφάσεις όσο το δυνατόν πιο γρήγορα», υπενθυμίζοντας προηγούμενές του αναφορές ότι «όσο πιο αργά ληφθούν αποφάσεις, τόσο πιο επώδυνες θα είναι». Ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου σημείωσε ότι το θέμα του ΤΚΑ αποτελεί μια διαχρονική πρακτική και δεν είναι κάτι καινούργιο. Εξηγώντας τη διαφωνία του με αυτήν την πρακτική της χρήσης του αποθεματικού του ΤΚΑ, ο κ. Περσιάνης σημείωσε ότι αυτή «δημιουργεί στρεβλά κίνητρα και στερεί από το ΤΚΑ να προχωρεί σε δικές του επενδύσεις».

Φθηνός δανεισμός

Κληθείς από τη «Σημερινή» να σχολιάσει το συγκεκριμένο θέμα, ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης ανέφερε ότι πρόκειται όντως για μια πρακτική που ακολουθούν διαχρονικά οι κυβερνήσεις στη χώρα μας και αυτό γιατί έχουν την ευκαιρία να δανείζονται πολύ φθηνά χωρίς να έχουν την υποχρέωση να καλύψουν άμεσα το χρέος. Όπως είπε, χάσαμε μια πολύ καλή ευκαιρία να καλύψουμε ένα σημαντικό κομμάτι του χρέους με τα χαμηλά έως μηδενικά επιτόκια που επικρατούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα μπορούσε η Κυβέρνηση να δανειστεί φθηνά και να καλύψει ένα μεγάλο μέρος του χρέους της. Πλέον, όταν θα κληθεί να αποπληρώσει μέρος του χρέους της, ή να αναχρηματοδοτήσει τον δανεισμό της, θα το κάνει με υψηλότερο κόστος, είπε.

Καμπανάκι για το μέλλον

Την ίδια ώρα ο κ. Τελώνης χτυπά καμπανάκι, τονίζοντας ότι σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να αφήσουμε το κυβερνητικό χρέος να ξεφύγει. Το πρόβλημα όσο πάει και διογκώνεται, επομένως αυξάνεται ο κίνδυνος να σκάσει στις επόμενες γενιές, σημείωσε. Το παράδειγμα της Γαλλίας, σημείωσε, είναι χαρακτηριστικό, καθώς η χώρα καλείται τώρα να βρει άμεσα λύσεις για το συνταξιοδοτικό της. «Πρέπει να διασφαλίσουμε την ευρωστία του Ταμείου σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και να μην μεταφέρουμε τις υποχρεώσεις στο μέλλον», συμπλήρωσε και προειδοποίησε: «Στο απευκταίο σενάριο που το κράτος καταστεί αφερέγγυο και δεν μπορεί δηλαδή να χρηματοδοτήσει τον εαυτό του, τότε το χρέος των 10 δις θα καταστεί μη εξυπηρετούμενο. Επομένως, τώρα που υπάρχει δυνατότητα και μπορεί η Κυβέρνηση, καλό θα ήταν σταδιακά να αρχίσει να ξεπληρώνει το χρέος της», ανέφερε.

Ελεγχόμενη η κατάσταση

Διαφορετική είναι η προσέγγιση στο θέμα τού ΓΓ της ΣΕΚ, Ανδρέα Μάτσα, ο οποίος θεωρεί ότι η κατάσταση με το ΤΚΑ είναι ελεγχόμενη και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Όπως είπε, σύμφωνα με τις αναλογιστικές μελέτες, το Ταμείο παραμένει βιώσιμο μέχρι το 2080 και δεν τίθεται κανένα θέμα μέχρι τότε για την αύξηση των συνεισφορών εξαιτίας του αποθεματικού που υπάρχει. Αυτό, βέβαια, δεν αναιρεί την ανάγκη μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, συμπλήρωσε ο κ. Μάτσας, ώστε να καταστεί και πιο αποδοτική η επενδυτική πολιτική του Ταμείου, όπως είπε.

Αύξηση εισφορών

Αναφορικά με την προ ημερών ανακοίνωση των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων για αύξηση των εισφορών στις συντάξεις, ο κ. Μάτσας τόνισε ότι πρόκειται για μια θεσμοθετημένη πρακτική, που γίνεται ανά πενταετία. Όπως είπε, η ρύθμιση αυτή έγινε επί Τρόικας και προνοεί αύξηση των εισφορών κάθε πέντε χρόνια μέχρι το 2039. Η αύξηση αφορά τόσο την πλευρά του εργοδοτουμένου όσο και του εργοδότη, αλλά και του κράτους και δεδομένου ότι πρόκειται για το ΤΚΑ, ισχύει τόσο για τον ιδιωτικό όσο και για τον δημόσιο τομέα. Η ρύθμιση αυτή, σημείωσε ο κ. Μάτσας, λαμβάνεται υπόψη στις αναλογιστικές μελέτες που γίνονται για τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ.

Ανελαστικές δαπάνες

Πάντως, πέραν των πιο πάνω, αξίζει να σημειωθεί η ειδική αναφορά τόσο του Μιχάλη Περσιάνη όσο και του Γιάννη Τελώνη σε έναν παράγοντα που επηρεάζει τα δημοσιονομικά του κράτους και δεν είναι άλλος από τις ανελαστικές δαπάνες. Και όταν λέμε ανελαστικές δαπάνες του κράτους εννοούμε κυρίως το κρατικό μισθολόγιο. Ο παράγοντας αυτός σε συνδυασμό με το χρέος της Κυβέρνησης στο ΤΚΑ δημιουργούν αυξανόμενες ανησυχίες για τη μελλοντική έκβαση των υποχρεώσεων της Κυβέρνησης.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Περσιάνης επανέλαβε την ανησυχία του για την αύξηση των ανελαστικών δαπανών του κράτους, λέγοντας πως αυτές «κυρίως στερούν από την εκάστοτε κυβέρνηση τον δημοσιονομικό χώρο να ασκήσει πολιτική», την ώρα που «μπαίνουμε σε μια χρονιά μεγάλης αβεβαιότητας και οι εξελίξεις θα είναι κυρίως εξωγενείς». Από την πλευρά του, ο κ. Τελώνης σημείωσε ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μειωθεί το κρατικό μισθολόγιο και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην αύξηση της παραγωγικότητας του δημόσιου τομέα. Καταλήγοντας, πάντως, ο κ. Τελώνης θέλησε να επισημάνει ότι δεν είναι όλα ζοφερά, επισημαίνοντας ότι η οικονομία μας επέδειξε αρκετές αντοχές και συνεχίζει την πορεία ανάπτυξης, τονίζοντας για μια ακόμη φορά την ανάγκη πλήρους αξιοποίησης των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.