«O Σύνδεσμος Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και η επικαιρότητα»

Φέτος γιορτάζουμε την 77η επέτειο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA). Όπως είναι γνωστό σε μερικούς, η WFUNA ιδρύθηκε τη 2η Αυγούστου 1946, στο Λουξεμβούργο, από 22 Συνδέσμους Ηνωμένων Εθνών. Έκτοτε, αποτελεί τη μοναδική παγκόσμια οργάνωση που έχει πρωταρχική αποστολή την υπεράσπιση των αρχών και σκοπών των ΗΕ. Αποτελείται από περισσότερους από 100 εθνικούς Συνδέσμους ΗΕ και είναι πολύ δραστήρια ανά τον κόσμο.

Ο Σύνδεσμος ΗΕ Κύπρου ήταν και είναι πολύ ενεργός στους κόλπους της WFUNA, και ο Ελληνικός Σύνδεσμος ΗΕ, του οποίου έχω την τιμή να είμαι Επίτιμο Μέλος, είναι ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας.

Την 11η Νοεμβρίου 2022 εκλέχθηκα Επίτιμος Πρόεδρος της WFUNA.

Επίσης γιορτάζουμε την Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και, όπως κάθε χρόνο, γιορτάζουμε την Ημέρα των ΗΕ. Τα ΗΕ ιδρύθηκαν ως διάδοχος της Κοινωνίας των Εθνών, την 24η Οκτωβρίου 1945, για να «σώσουν τις επερχόμενες γενιές από τη μάστιγα του πολέμου, που έφερε δύο φορές στη ζωή μας ανείπωτες τραγωδίες στην ανθρωπότητα».

Παρόλο που δεν είχαμε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο από το 1945, η κατάσταση στον κόσμο δεν είναι τόσο ειρηνική και ενθαρρυντική. Μάλλον χειροτερεύει. Ο Γενικός Γραμματέας στην ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2022 άρχισε λέγοντας «Ο κόσμος μας βρίσκεται σε μεγάλη αναστάτωση». Οι ανισότητες μεγαλώνουν. Οι παράνομες πράξεις μεταξύ των Κρατών αυξάνονται. Καμία ή ελάχιστη ελπίδα μπροστά μας.

Το πρόβλημα που μας ταλανίζει επί του παρόντος από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις του. Η τραγωδία, οι εκατόμβες, οι καταστροφές, η απώλεια ανθρώπινων ζωών είναι ανήκουστα. Η κατάσταση συνεχίζεται και δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια ελπίδα μεσολάβησης. Και δεν πρόκειται μόνο για την Ουκρανία. Τώρα είναι και η Μέση Ανατολή.

Το πρόβλημα των χιλιάδων προσφύγων που εγκαταλείπουν την περιοχή δεν αποτελεί πλέον μόνο πρόβλημα της Ευρώπης, αλλά είναι παγκόσμιο.

Οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση όσον αφορά την εισροή των προσφύγων, ενώ η τραγωδία αυτών των ανθρώπων απαιτεί απ' όλον τον κόσμο να λάβει μέτρα για την ανακούφιση του πόνου τους.

Ο Γενικός Γραμματέας, Αντόνιο Γκουτέρες, στην ετήσια έκθεσή του προς τη Γενική Συνέλευση σχετικά με τις εργασίες των ΗΕ, ανέφερε ότι «είδαμε μια εικόνα της κόλασης, ένα φρικτό τοπίο, συνέπεια του συνδυασμού πολλών προβλημάτων με τα οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπος ο κόσμος. (…) Ήταν θύματα ηγετών που δεν μπόρεσαν να βρουν τον δρόμο της ειρήνης».

Όσον αφορά τα ΗΕ και για να παραθέσω απόσπασμα από το βιβλίο μου «Τα Ηνωμένα Έθνη από μέσα και παρατηρήσεις σχετικά με τη θέση και τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου» (ελληνικό και αγγλικό κείμενο), Αθήνα, Βιβλιοπωλείο Εστία, 1975: «Θα ήθελα να τονίσω ότι από προσωπική πείρα, πιστεύω ότι παρ’ όλα τα μειονεκτήματά του, που τα περισσότερα οφείλονται στη φύση της διεθνούς πολιτικής σκακιέρας, ο ΟΗΕ πρέπει να τύχει της υποστήριξης και ενθάρρυνσής μας, γιατί αν δεν έχει εκπληρώσει τις ελπίδες μερικών ουτοπιστών ιδεολόγων μπόρεσε, παρ’όλον τούτο, σε πολλές περιπτώσεις, να διατηρήσει την ειρήνη και επίσης, στην πράξη, να αναπτυχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τα δεδομένα της εποχής μας» (ο.π., σελ. 16).

Πολλά θέματα απασχολούν τον κόσμο σήμερα και εμείς στην Κύπρο προσδοκούμε και στηρίζουμε τα ΗΕ για την αντιμετώπισή τους.

Η Κύπρος, από την ανεξαρτησία της, είχε τα ΗΕ και τις αρχές τους ως τον ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής της πολιτικής.

Εδώ στην Κύπρο κάνουμε ό,τι μπορούμε για τη λύση του προβλήματός μας. Οι ξένες δυνάμεις δεν πρέπει ωστόσο με τις ενέργειές τους να μας εμποδίζουν από το να πάμε μπροστά.

Η στάση της Τουρκίας θυμίζει εποχές του 19ου αιώνα και τη διπλωματία των κανονιοφόρων (gunboat diplomacy). Είναι καιρός πλέον οι Μεγάλες Δυνάμεις να δουν το μακροχρόνιο συμφέρον τους και να παρέμβουν.

**Απόσπασμα από την Ομιλία του Δρος Χρίστου Α. Θεοδούλου, Προέδρου του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και Επίτιμου Προέδρου της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA), για τον εορτασμό της 77ης Επετείου της WFUNA, της Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Ημέρας των Ηνωμένων Εθνών, την 9η Ιανουαρίου 2024, στο Προεδρικό Μέγαρο, στις 6:30 μ.μ.

*Δικηγόρος, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και Αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA), Πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων