FT: Πως το ρωσικό πετρέλαιο φτάνει στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας παρά το εμπάργκο

Tα διυλισμένα καύσιμα της Ρωσίας συνεχίζουν να φθάνουν στη Δύση παρά το εμπάργκο της ΕΕ. Ο δρόμος είναι μέσω τουρκικού τερματικού σταθμού, κι έχει ως αποτέλεμα η εγκατάσταση Dörtyol να ανθίζει.

Ανάμεσα στους πορτοκαλεώνες της νότιας ακτής της Τουρκίας βρίσκεται ένα απίθανο σημείο στάσης για τις ενεργειακές πωλήσεις της Μόσχας, μια τοποθεσία από όπου μεταφέρονται συγκαλυμμένα ρωσικά καύσιμα σε Ευρωπαίους αγοραστές, αλλά ακόμα και στον αμερικανικό στρατό.

Για το μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξής του, ο τερματικός σταθμός Dörtyol, με έδρα την επαρχία Hatay που καταστράφηκε από τον περσινό σεισμό, ήταν μια σχετικά αδρανής επιχείρηση, που επικεντρώθηκε στην εξαγωγή ιρακινού αργού, που έφτανε στις εγκαταστάσεις με φορτηγά.

Αλλά μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, όλα άλλαξαν. Μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου ο τερματικός σταθμός έλαβε μόλις τρεις αποστολές πετρελαίου μέσω θαλάσσης, από το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης πλοίων από την Kpler.

Στη συνέχεια, από τον Ιούλιο του ίδιου έτους, καθώς άρχισαν να τίθενται σε ισχύ οι πρώτοι δυτικοί περιορισμοί στο ρωσικό εμπόριο, οι θαλάσσιες παραδόσεις πετρελαίου στο Dörtyol αυξήθηκαν κατακόρυφα, όπως δείχνουν τα στοιχεία - υπογραμμίζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν αναδιαμόρφωσε τις παγκόσμιες ενεργειακές ροές, δημιουργώντας ευκαιρίες για τις χώρες και τις εταιρείες που εξακολουθούν να είναι σε θέση να συναλλάσσονται με τη Μόσχα.

Το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου που φτάνει στον τερματικό σταθμό δια θαλάσσης είναι διυλισμένο καύσιμο από τη Ρωσία και μεγάλο μέρος αυτού έχει στη συνέχεια αποσταλεί στην Ευρώπη, κατά παράβαση των κυρώσεων της ΕΕ, δήλωσαν οι εμπειρογνώμονες που εξέτασαν τα δεδομένα.

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, Αμερικανοί γερουσιαστές έχουν εκφράσει ακόμη και ανησυχίες ότι το «συγκαλυμμένο ρωσικό πετρέλαιο» από το Dörtyol, το οποίο επεξεργάζεται σε καύσιμα σε ελληνικό διυλιστήριο, κατέληξε σε πολεμικά πλοία των ΗΠΑ.

«Η δαιδαλώδης διαδρομή του πετρελαίου από τα τερματικά της Ρωσίας στον αμερικανικό στόλο είναι σχεδόν βέβαιο ότι γίνεται σκόπιμα από τη Μόσχα για να αποφύγει τις κυρώσεις», ανέφεραν οι Αμερικανοί γερουσιαστές Marco Rubio και Maggie Hassan σε επιστολή τους προς τον υπουργό Άμυνας. Οι στρατιωτικές αγορές των ΗΠΑ αναφέρθηκαν για πρώτη φορά από την Washington Post.

Στην ΕΕ, η εισαγωγή διυλισμένου ρωσικού πετρελαίου έχει απαγορευτεί από τον περασμένο Φεβρουάριο και αργού πετρελαίου από τον προηγούμενο Δεκέμβριο. Αλλά τα εμπορικά μοτίβα μέσα και έξω από το Dörtyol δείχνουν πώς τα διυλισμένα προϊόντα είναι σε θέση να εισέλθουν στο μπλοκ ανεξάρτητα.

Η Global Terminal Services AS, ο ιδιοκτήτης του Dörtyol με έδρα την Κωνσταντινούπολη, δήλωσε ότι ενεργεί ως «ανεξάρτητος τερματικός σταθμός αποθήκευσης» και δεν έχει καμία ανάμειξη στο εμπόριο. Η εταιρεία δήλωσε ότι δεν έχει ούτε την «εξουσία ούτε την ευθύνη» να παρακολουθεί τον τελικό προορισμό του πετρελαίου που διακινείται μέσω των εγκαταστάσεών της.

Το ρωσικό πετρέλαιο εισέρχεται στην Τουρκία

Από τότε που η ΕΕ και η G7 επέβαλαν περιορισμούς στο εμπόριο πετρελαίου της Μόσχας, η Τουρκία έχει γίνει βασικός κόμβος για το ρωσικό αργό και τα διυλισμένα προϊόντα. Είναι πλέον ο τρίτος μεγαλύτερος αποδέκτης ρωσικού αργού μετά την Ινδία και την Κίνα και η μεγαλύτερη αγορά ρωσικών διυλισμένων προϊόντων.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Τουρκία μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τις εισαγωγές ρωσικών καυσίμων με έκπτωση, όπως το ντίζελ, για να καλύψει την εγχώρια ζήτηση, ενώ εξήγαγε κερδοφόρα το ντίζελ που παράγεται στα τουρκικά διυλιστήρια σε αγοραστές στην Ευρώπη.

Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στο Dörtyol, τα διυλισμένα καύσιμα από τη Ρωσία φαίνεται να έχουν μεταφερθεί στην Ευρώπη χωρίς να έχει λάβει χώρα καμία σημαντική μετατροπή, κατά παράβαση των κυρώσεων της ΕΕ που απαγορεύουν τέτοιες εισαγωγές.