Τουρκικές εταιρείες «φαντάσματα» πίσω από το έγκλημα του σφετερισμού

Συνεχίζεται απροκάλυπτα ο σφετερισμός της ελληνοκυπριακής γης στο Ριζοκάρπασο από τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες «φαντάσματα». Μετά την αποκάλυψη της «Σημερινής» για τη νέα τροπή που έχουν πάρει οι κλοπές των Τούρκων σε βάρος των Ελληνοκυπρίων και των εγκλωβισμένων της περιοχής, μια νέα αγγελία για «επενδυτική ευκαιρία» έρχεται να ταράξει και πάλι τα νερά. Συγκεκριμένα, τουρκικό μεσιτικό γραφείο έχει αναρτήσει στο διαδίκτυο την πώληση ενός οικοπέδου μέσα στο Ριζοκάρπασο, σε απόσταση περίπου 300 μέτρων από τα υπόλοιπα κατοικημένα σπίτια του χωριού. Και αυτήν τη φορά το αγροτεμάχιο βγήκε προς πώληση, δίχως να είναι ενήμερος ο νόμιμος ιδιοκτήτης του.

Μάλιστα, για την προώθηση του πωλητηρίου, η εταιρεία «Güder Investment and Real Estate» γράφει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «δουλειά μας είναι να σας βοηθήσουμε να βρείτε την ιδιοκτησία των ονείρων σας», παροτρύνοντας τους υποψήφιους πελάτες να αγοράσουν ελληνοκυπριακή γη από τη Μεσαορία μέχρι το Ριζοκάρπασο. Ωστόσο, όπως φαίνεται στο διαδίκτυο, υπάρχουν και άλλα ελληνοκυπριακά αγροτεμάχια για αγορά στο Ριζοκάρπασο, τα οποία πωλούνται σε στερλίνες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι κατασκευαστικές εταιρείες «φαντάσματα», που σφετερίζονται τη γη των εγκλωβισμένων, είναι τουρκικών συμφερόντων και δεν δραστηριοποιείται μόνο μία στην περιοχή.

«Τέλεια επενδυτική ευκαιρία»

Όπως φαίνεται, η περιουσία των εγκλωβισμένων και των απογόνων τους ξεπουλιέται μπροστά στα μάτια τους, ως «τέλεια ευκαιρία επένδυσης» για κάποιους. Στην αγγελία αναγράφεται ότι «πωλείται οικόπεδο στο πιο όμορφο και φυσικό σημείο στο εσωτερικό του Ριζοκαρπάσου, 2.276,09 τετραγωνικών μέτρων. Είναι ανοιχτό για κατασκευή και αποτελεί μια τέλεια επενδυτική ευκαιρία για όσους θέλουν να ξεφύγουν από το πλήθος της πόλης ή θέλουν να ζήσουν κοντά στη φύση», σημειώνεται. Η αγγελία αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Τετάρτη, 27 Δεκεμβρίου 2023, το πρωί. Κάτω από την ανάρτηση, εκτός από τα σχόλια που ζητούσαν την τιμή πώλησης του οικοπέδου, υπήρχε ένα σχόλιο που έγραφε χαρακτηριστικά: «Ποιανού περιουσία πουλάς και σε ποιον, μια μέρα, θα κληθείς να λογοδοτήσεις γι' αυτό;».

«Ξεπουλούν σε εξευτελιστικές τιμές»

Η «Σ» επικοινώνησε με τον Πρόεδρο της Ένωσης Κατεχόμενων Δήμων, Πέτρο Καρεκλά, ο οποίος αναφέρει ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες στα κατεχόμενα «είναι τουρκικών συμφερόντων, με ορισμένες να εργάζονται σε όλη την κατεχόμενη περιοχή και άλλες μεμονωμένα». Όπως τονίζει, όσοι σφετερίζονται τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων «πρέπει να συλληφθούν γι’ αυτές τις παρανομίες. Η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να εφαρμόζει το κράτος δικαίου και να προστατεύει τους νόμιμους πολίτες της, των οποίων η περιουσία σφετερίζεται. Είναι καθήκον της Κυβέρνησης, υποχρέωση του κράτους». Ξεκαθαρίζει ότι είναι αναγκαία η λήψη μέτρων. «Υπάρχει ανάγκη να ληφθούν μέτρα για να σταματήσει αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο. Βοηθούμε να προβληματιστούν οι ιδιοκτήτες, για το πώς θα χειριστούν τέτοια προβλήματα».

Ο κ. Καρεκλάς προτρέπει τους νόμιμους ιδιοκτήτες των κατεχόμενων περιουσιών «να διεκδικούν τα δικαιώματά τους με όλα τα νομικά εργαλεία και να μην ξεπουλούν τις περιουσίες τους, διότι με αυτόν τον τρόπο διευκολύνουν όλους τους σχεδιασμούς των Τούρκων, δηλαδή να περάσουν στα χέρια τους οι περιουσίες». Όπως τονίζει, «ξεπουλούν εξ ανάγκης και προσφεύγουν στην Επιτροπή Αποζημιώσεων, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν το τελικό ποσό σε εξευτελιστικές τιμές (για παράδειγμα 200.000 ευρώ αντί 2 εκατ. ευρώ που αξίζει η περιουσία). Δυστυχώς δεν σου αφήνουν επιλογή, Επιτροπή είναι για ξεπούλημα». Ο κ. Καρεκλάς αναφέρει ότι του τηλεφωνούν αρκετοί Ελληνοκύπριοι και τον ρωτούν πώς μπορούν να χειριστούν και να καταγγείλουν την υπόθεση σφετερισμού, συμπληρώνοντας ότι η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Νομικές συμβουλές

Νομικές συμβουλές δίνει μέσω της «Σ» ο δικηγόρος και πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Κερύνειας, Νικόλας Στ. Κωνσταντινίδης, σχετικά με το ποιο είναι το νομικό καθεστώς των περιουσιών που βρίσκονται στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως εξηγεί, «η κατοχή του βόρειου μέρους της Κύπρου από τα τουρκικά στρατεύματα είναι παράνομη στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ως εκ τούτου, η παράνομη αποσχιστική οντότητα στο κατεχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχει δικαιοδοσία να πραγματοποιεί έγκυρες μεταβιβάσεις ακίνητης ιδιοκτησίας.

Το σχετικό άρθρο δηλαδή που υπάρχει στο λεγόμενο ‘‘σύνταγμα’’ της ούτω καλούμενης ‘‘ΤΔΒΚ’’ (άρθρο 159), που αναφέρει ότι όλες οι ε/κ περιουσίες στα κατεχόμενα εγκαταλείφθηκαν και περιήλθαν στη δικαιοδοσία της ‘‘ΤΔΒΚ’’ δεν έχει καμία νομική ισχύ. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί και από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), τόσο στην ατομική προσφυγή της Κερυνειώτισσας Τιτίνας Λοϊζίδου εναντίον της Τουρκίας, όσο και στη μετέπειτα απόφαση στην 4η Διακρατική Προσφυγή της Κυπριακής Δημοκρατίας εναντίον της Τουρκίας. Συνεπώς, οι τίτλοι ιδιοκτησίας των περιουσιών στα κατεχόμενα που εκδίδονται από την Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι μόνοι νόμιμοι τίτλοι και παραμένουν νομικά ισχυροί. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι το 78% της ιδιωτικής γης, που βρίσκεται στα κατεχόμενα, ανήκε κατά τον χρόνο της τουρκικής εισβολής σε Ελληνοκυπρίους».

Ποινική και αστική οδός

Ερωτηθείς για το ποια είναι τα βήματα που μπορεί να ακολουθήσει ο νόμιμος ιδιοκτήτης περιουσίας, η οποία τυγχάνει σφετερισμού στα κατεχόμενα, απαντά ότι «οι Ελληνοκύπριοι νόμιμοι ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα μπορούν να λάβουν δικαστικά και άλλα μέτρα εναντίον των σφετεριστών των περιουσιών τους. Υπάρχουν δύο οδοί, η ποινική και η αστική. Σε σχέση με την ποινική οδό, να αναφέρουμε ότι οποιοσδήποτε κατέχει, καλλιεργεί, νέμεται ή χρησιμοποιεί με οποιοδήποτε τρόπο γη εγγεγραμμένη στο όνομα άλλου προσώπου χωρίς τη συναίνεση του εγγεγραμμένου ιδιοκτήτη είναι ένοχος πλημμελήματος και υπόκειται σε φυλάκιση δύο χρόνων ή/και σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πέντε χιλιάδες λίρες. Αυτό προβλέπει το άρθρο 281(1)(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154. Συνεπώς, αν οι νόμιμοι ιδιοκτήτες κατέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για την ταυτότητα των σφετεριστών της περιουσίας τους μπορούν να προβούν σε σχετική καταγγελία στην Αστυνομία της Δημοκρατίας για διερεύνηση και προώθηση ποινικής διαδικασίας. Υπάρχει και η δυνατότητα καταχώρισης ιδιωτικής ποινικής υπόθεσης εναντίον των σφετεριστών από τους ιδιοκτήτες. Εδώ να αναφέρουμε ότι έχει υπάρξει μια τέτοια ποινική διαδικασία στο παρελθόν από πλευράς της Δημοκρατίας, εναντίον του Άγγλου απατεώνα και εμπόρου ναρκωτικών Gary John Robb, ο οποίος σφετερίστηκε παρανόμως χιλιάδες στρέμματα ελληνοκυπριακής γης στην Κλεπίνη, στην επαρχία Κερύνειας, και καταδικάστηκε το 2011 σε 10 μήνες φυλάκισης».

Όπως διευκρινίζει, «ως προς την αστική οδό, υπάρχει το προηγούμενο της υπόθεσης του Μελέτιου Αποστολίδη, από τη Λάπηθο, ο οποίος κινήθηκε νομικά εναντίον των σφετεριστών της γης του στη Λάπηθο, δηλαδή το ζεύγος Βρετανών Linda και David Orams. Οι τελευταίοι έκτισαν παράνομα στη γη του Αποστολίδη, σπίτι, πισίνα και περίφραξη. Ο Αποστολίδης καταχώρισε αστική αγωγή εναντίον των Orams στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας-Κερύνειας, επέδωσε την Αγωγή σε αυτούς και πέτυχε την έκδοση δικαστικής απόφασης τον Νοέμβριο του 2004, με την οποία διατάσσονταν οι Orams, μεταξύ άλλων, να αποζημιώσουν τον Αποστολίδη για την παράνομη επέμβαση στο ακίνητό του αλλά και να κατεδαφίσουν την οικία που είχαν ανεγείρει παρανόμως και να παραδώσουν την κατοχή της γης πίσω στον νόμιμο ιδιοκτήτη.

Η επιτυχία της εν λόγω δικαστικής απόφασης έγκειται στο γεγονός ότι αναγνωρίστηκε η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας-Κερύνειας από τα Αγγλικά Δικαστήρια, τελεσίδικα το 2010, στο πλαίσιο αναγνώρισης και εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. σύμφωνα με τον Κανονισμό 44/2001 της Ε. Ένωσης. Οι Orams αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι, το οποίο παρανόμως είχαν κτίσει στη γη του Αποστολίδη. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αποχωρήσει βεβαίως από την Ε.Ε., αλλά υπάρχει διμερής συμφωνία για αναγνώριση και εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, όπως και με άλλες τρίτες χώρες.

Οι δικαστικές διαδικασίες στην υπόθεση Αποστολίδη-Orams και ιδιαίτερα η απόφαση του ΔΕΚ το 2009, στο πλαίσιο παραπομπής από το Αγγλικό Εφετείο, είναι ιδιαίτερα σημαντικές και για τον λόγο ότι επιβεβαιώθηκε ότι τα εθνικά δικαστήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας ακόμη έχουν δικαιοδοσία επί όλης της επικράτειας της Κύπρου, ανεξαρτήτως του ότι η Δημοκρατία δεν ασκεί έλεγχο στις κατεχόμενες περιοχές. Η εν λόγω απόφαση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς καθίσταται σαφές ότι ένας ξένος σφετεριστής μπορεί να υποστεί δραστικές συνέπειες και στη χώρα καταγωγής του και να κινδυνέψει η εκεί περιουσία του. Υπάρχουν δε στοιχεία που δείχνουν ότι μετά την έκδοση της απόφασης εναντίον των Orams η ανάπτυξη στα κατεχόμενα είχε επιβραδυνθεί».

Μέτρα Πολιτείας

Κληθείς να σχολιάσει σε ποιες ενέργειες θα πρέπει να προβεί η Πολιτεία για αποτροπή του σφετερισμού των περιουσιών στα κατεχόμενα, αναφέρει ότι «η Δημοκρατία οφείλει να ασκήσει ποινικές διώξεις εναντίον των σφετεριστών των ε/κ περιουσιών στα κατεχόμενα, ιδιαίτερα εναντίον προσώπων που εμπλέκονται σε μαζική παράνομη ανάπτυξη γης και έχουν δει το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα. Μάλιστα έχουν αποθρασυνθεί σε τέτοιο βαθμό, που στο διαδίκτυο υπάρχουν εκατοντάδες τέτοιες διαφημίσεις για πώληση κατοικιών και οι φερόμενοι ως πωλητές ούτε κρύβουν πλέον την ταυτότητά τους. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η παράνομη χρήση των περιουσιών στα κατεχόμενα κατά παραβίαση του Ποινικού Κώδικα μπορεί να οδηγήσει σε έκδοση εντάλματος σύλληψης από την Αστυνομία, το οποίο μπορεί με τις απαραίτητες διαδικασίες να καταστεί ευρωπαϊκό και διεθνές ένταλμα και να εκτελεστεί σε ξένο κράτος με την έκδοση του καταζητούμενου στην Κύπρο. Η χρήση αυτών των εργαλείων σίγουρα θα λειτουργήσει αποτρεπτικά τόσο για παράνομη ανάπτυξη της γης στα κατεχόμενα όσο και για τη μετέπειτα πώληση ή μεταπώληση ακινήτων.

Οι αρμόδιες Αρχές οφείλουν να βοηθήσουν τους νόμιμους ιδιοκτήτες και με την παροχή οποιωνδήποτε πληροφοριών υπάρχουν σε σχέση με την ταυτότητα των σφετεριστών. Μπορεί επίσης να συσταθεί στην Αστυνομία Ειδικό Κλιμάκιο που θα αναλάβει τον χειρισμό αυτών των υποθέσεων. Ακόμη, η Βουλή των Αντιπροσώπων μπορεί να αυστηροποιήσει τις προβλεπόμενες από τον Ποινικό Κώδικα ποινές για τα εν λόγω αδικήματα με σκοπό την ενίσχυση του αποτρεπτικού χαρακτήρα του νόμου. Καταληκτικά, οφείλουμε ως κοινωνία να αντιδράσουμε στο έγκλημα του σφετερισμού που συντελείται στις κατεχόμενες περιοχές. Τόσο οι αρμόδιες Αρχές όσο και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να λάβουν εκείνα τα μέτρα, τα οποία είναι απαραίτητα για να προστατευτούν οι περιουσίες μας και τελικά ο ίδιος μας ο τόπος».

Σύλληψη εκτός συνόρων

Την ίδια ώρα που γίνονται δημόσιες αποκαλύψεις για τον οργασμό σφετερισμού στην κατεχόμενη γη, οι κυπριακές Αρχές βλέπουν τον Τ/κ δικηγόρο, Ακάν Κιουρστά, ο οποίος φέρεται να σχετίζεται με σφετερισμό ε/κ περιουσιών, να συλλαμβάνεται εκτός συνόρων και συγκεκριμένα στην Ιταλία. Η Αστυνομία της Κύπρου κάνει έρευνα για να εξακριβωθούν τα ταξιδιωτικά έγγραφα του συλληφθέντος, καθώς ακόμη πλανάται το ερώτημα κατά πόσον ο Τουρκοκύπριος δικηγόρος έφυγε από το αεροδρόμιο της Λάρνακας, χωρίς να τον εντοπίσουν στον έλεγχο των προσωπικών στοιχείων. Ωστόσο, τουρκοκυπριακά δημοσιεύματα κάνουν λόγο ότι ταξίδεψε για την Ιταλία από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, χωρίς όμως να αναφέρεται η ημερομηνία αναχώρησης και η αεροπορική εταιρεία.