Ένας κόσμος ταραγμένος και άγριος

Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου δημιούργησε ελπίδες και προσδοκίες για μια νέα περίοδο ειρήνης και σταθερότητας στον κόσμο. Η διάψευση είναι τραγική. Ένας κόσμος άγριος σε πλήρη αστάθεια και σε πορεία επιστροφής στις πιο σκοτεινές περιόδους του Ψυχρού Πολέμου.

Ο ρωσοουκρανικός πόλεμος μετά τη ρωσική εισβολή συνεχίζεται αμείωτος, ενώ η Μεσανατολική κρίση κορυφώνεται μετά την ισραηλινή επέμβαση στον Λίβανο και την πυραυλική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ.

Στην Ευρώπη ο τρίτος επερχόμενος ενεργειακός χειμώνας, ο αλματώδης πληθωρισμός και η επί θύραις οικονομική ύφεση ωθούν τα ευρωπαϊκά συλλογικά θεσμικά όργανα σε περαιτέρω κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Καμιά σκέψη για μια ευρωπαϊκή διπλωματική πρωτοβουλία για επίτευξη εκεχειρίας, ειρήνευση και αναζήτηση λύσης στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Ακολουθούν ευπειθέστατα τις εντολές της υπερατλαντικής δύναμης, χωρίς την παραμικρή διαφοροποίηση στο πλαίσιο μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας.

Στη Μεσανατολική κρίση, η ΕΕ παρακολουθεί τις δραματικές εξελίξεις «εξ αποστάσεως», χωρίς την παραμικρή διάθεση μιας ουσιαστικής παρέμβασης. Οι φιλότιμες προσπάθειες του Υπάτου Εκπροσώπου για εξωτερικές υποθέσεις, Ζοζέφ Μπορέλ, μοιάζουν περισσότερο με ευχολόγια.

Με αυτά τα δεδομένα, αυτό που λογικά μπορεί να προκύψει είναι η περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης με απρόβλεπτες συνέπειες για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Πάντως την ευρύτερη κρίση φαίνεται ν’ ακολουθεί από κοντά η κατ’ εξοχήν αναθεωρητική χώρα της περιοχής μας, η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν. Η οποία, οραματιζόμενη μια νέα οθωμανική αυτοκρατορία, πέραν της συνεχιζόμενης κατοχής στην Κύπρο και αίολων διεκδικήσεων εις βάρος της Ελλάδας, την εξάλειψη του θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ και του γηγενούς αρμενικού πληθυσμού, προβάλλει τώρα ως ο μέγας προστάτης του μουσουλμανικού κόσμου.

Η έκρηξη βίας στη Μέση Ανατολή με τις επιθέσεις της Χαμάς και την αντεπίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και τον Λίβανο και την παρέμβαση του Ιράν επαναφέρει στο προσκήνιο το χρονίζον παλαιστινιακό πρόβλημα. Η ανάγκη εφαρμογής των ψηφισμάτων των ΗΕ για δύο κράτη με ασφαλή σύνορα αποτελεί τη μοναδική λύση για την εμπέδωση της σταθερότητας στην περιοχή.

Την παγκόσμια αποσταθεροποίηση επιτείνει και η κλιματική κρίση, με τις πυρκαγιές, τις πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές να προκαλούν αγωνία για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Σε αυτόν τον ταραγμένο και άγριο κόσμο, με τον Ψυχρό Πόλεμο να έχει επανακάμψει δριμύς και με τους λαούς της Ευρώπης να είναι περιδεείς για τον επερχόμενο ενεργειακό χειμώνα, οι επιλογές για όσους παραμένουν προσηλωμένοι στην ανάγκη παγκόσμιας συνεννόησης δεν είναι πολλές. Όπως σε όλες τις σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της ανθρωπότητας επιβάλλεται η συλλογική δράση των δυνάμεων της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας για τη διάσωση του ανθρώπινου πολιτισμού.

*Πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων