Αυτοί θα είναι οι άξονες του τραμ στη Λευκωσία

Λύσεις που θα βοηθήσουν στην επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος επεξεργάζεται η Κυβέρνηση, καθώς η κίνηση στους δρόμους αποτελεί καθημερινό Γολγοθά για τους οδηγούς.

Έμφαση δίνεται στη βελτίωση των δρομολογίων που ακολουθούν τα λεωφορεία καθώς και στην ανάπτυξη του τραμ, για το οποίο έχει συμπεριληφθεί κονδύλι πέντε εκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό του 2025.

Ο Υπουργός Μεταφορών επεσήμανε στη «Σημερινή» ότι το ποσό που τέθηκε στον προϋπολογισμό αφορά τον καθορισμό της διαδρομής, αφού πρόκειται για ένα μακροπρόθεσμο έργο, που χρειάζεται χρόνο και πρέπει να καταστεί βιώσιμο για να υλοποιηθεί.

Όπως ανέφερε, οι μελέτες πρέπει να επικαιροποιηθούν επειδή έχουν γίνει εδώ και χρόνια και ότι στα σχέδια υπάρχει καθορισμένη η διαδρομή που θα ακολουθεί το τραμ.

Για την ομαλή λειτουργία του οδικού δικτύου, όμως, είναι απαραίτητο να ολοκληρωθούν όλοι οι κύριοι οδικοί άξονες. Αυτό θα επιτρέψει την αποφυγή ορισμένων περιοχών ή δρόμων που προκαλούν αυξημένη κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Όπως σημείωσε ο Υπουργός Μεταφορών στη «Σ», η βιωσιμότητα του τραμ εξαρτάται από την πυκνότητα του πληθυσμού. Η υψηλή πυκνότητα στα αστικά κέντρα της Κύπρου καθιστά εφικτή τη δημιουργία του καθώς και την αύξηση των δρομολογίων λεωφορείων.

Συνεπώς, σε περίπτωση που προσελκύσει μεγάλη επιβατική κίνηση θα αποφέρει περισσότερα έσοδα για τον διαχειριστή, κάτι που είναι απαραίτητο για να προσφέρει υψηλό επίπεδο υπηρεσιών.

Σημείωσε, μάλιστα, ότι το τραμ μπορεί να μεταφέρει μεγάλο αριθμό επιβατών και δεν επηρεάζεται από την κίνηση, άρα θα είναι πιο εύκολο για τον κόσμο να το χρησιμοποιήσει σε σχέση με το λεωφορείο.

Ο κ. Βαφεάδης τόνισε πως σε καμία περίπτωση δεν θέλει να επιβαρυνθεί ο φορολογούμενος. «Δεν πρέπει ένας πολίτης που μένει σε άλλη επαρχία να πληρώνει για το τραμ της Λευκωσίας. Κάθε χρόνο θα πρέπει να πληρώνονται κάποια λεφτά για συντήρησή του. Πρέπει να δούμε το κόστος σε σύγκριση με τα λεωφορεία για να δούμε αν αξίζει να προχωρήσει αυτό το έργο. Είμαστε σε προκαταρτικά στάδια, αλλά συμπεριλαμβάνουμε ένα κονδύλι για τη χάραξη της διαδρομής», πρόσθεσε.

Σημειώνεται πως, τα τελευταία χρόνια, το Τμήμα Δημοσίων Έργων προχώρησε σε δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις λεωφορειολωρίδες που σχεδιάζονται για τη Λευκωσία.

Η πρόταση για την κατασκευή τους προέκυψε από την τεχνοοικονομική μελέτη που διεξήγαγαν Ευρωπαίοι ειδικοί, στο πλαίσιο διερεύνησης της δυνατότητας δημιουργίας τραμ στην πρωτεύουσα.

Η μελέτη αυτή πρότεινε την ανάπτυξη ενός ισχυρού δικτύου λεωφορειολωρίδων ως το πρώτο βήμα, με σκοπό την αύξηση της χρήσης των δημόσιων μεταφορών, σε βαθμό που να δικαιολογεί τη μεγάλη επένδυση σε υποδομές τραμ.

Οι άξονες του τραμ

Οι άξονες του τραμ θα χρησιμοποιούνται μέχρι τη λειτουργία του ως λεωφορειολωρίδες ή/και λωρίδες υψηλής πληρότητας. Μέχρι στιγμής έχουν υλοποιηθεί οι λωρίδες υψηλής πληρότητας στο νότιο τμήμα, της Λεωφόρου Μακαρίου, Λεωφόρου Αναστάσιου Λεβέντη από τον Δήμο Λευκωσίας και στο βόρειο τμήμα, δηλαδή από Διγενή Ακρίτα μέχρι την οδό Εθνικής Φρουράς, από το Τμήμα Δημοσίων Έργων.

Οι υφιστάμενες λωρίδες υψηλής πληρότητας επί της Λεωφόρου Μακαρίου στη Λευκωσία αποτελούν μέρος του διαδρόμου προτεραιότητας για δημόσιες μεταφορές. Αντίστοιχος διάδρομος προτεραιότητας θα δημιουργηθεί στις Λεωφόρου Στροβόλου, Δημοσθένη Σεβέρη, και τις οδούς Γρηγόρη Αυξεντίου, Παλαμά, Ομήρου.

Οι εν λόγω διάδρομοι για δημόσιες μεταφορές επιλέχθηκαν στο πλαίσιο ολοκληρωμένης τεχνοοικονομικής μελέτης για τη μελλοντική δημιουργία συστήματος τραμ ή Bus Rapid Transit. Από την επισκόπηση της τεχνοοικονομικής μελέτης από τους JASPERS το 2018 προτάθηκε να εφαρμοστεί ένα βραχυπρόθεσμο σχέδιο για την ανάπτυξη μιας λύσης βασισμένης σε λεωφορεία που παρέχει υψηλής ποιότητας επιβατικές εγκαταστάσεις και σημαντικά βελτιωμένα επίπεδα εξυπηρέτησης σε αυτούς τους διαδρόμους.

Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να επιδιώκει να επιτύχει μεγάλες αυξήσεις στη ζήτηση λεωφορείων μέσω κατάλληλων λειτουργικών λύσεων, πολιτικών και υποδομών, και να παρακολουθεί αυτήν την αύξηση προς έναν καθορισμένο στόχο που μπορεί να οδηγήσει σε μελλοντική αναβάθμιση σε τραμ.

Ως εκ τούτου, τα έγγραφα Διαγωνισμού για την υλοποίηση των λωρίδων υψηλής πληρότητας στον διάδρομο του τραμ που υπολείπονται, δηλαδή στις Λεωφόρους Μακαρίου-Λεμεσού και Στροβόλου-Δημοσθένη Σεβέρη, ενσωματώθηκαν ως Παραδοτέο της Σύμβασης του ΣΒΑΚ Λευκωσίας, η οποία ολοκληρώθηκε στις 3 Ιουλίου 2024.

Σύμφωνα με το Παραδοτέο, η εκτίμηση του Έργου των λωρίδων υψηλής πληρότητας στις Λεωφόρους Λεμεσού - Μακαρίου και Στροβόλου - Δημοσθένη Σεβέρη ανέρχεται σε €3.500.000,00 και αναμενόμενη συνολική διάρκεια του Έργου δεκαέξι μήνες.

Σε δύο φάσεις η υλοποίηση του έργου

Το Τμήμα Δημοσίων Έργων προτίθεται να προχωρήσει με την υλοποίηση του έργου σε δύο φάσεις.

Η πρώτη φάση περιλαμβάνει την έναρξη λωρίδων στη συμβολή της Λεωφόρου Μακαρίου με οδό Εθνικής Φρουράς και να καταλήγει στη συμβολή της Λεωφόρου Λεμεσού με τη Λεωφόρο ΡΙΚ για την λωρίδα υψηλής πληρότητας με κατεύθυνση προς την έξοδο της πόλης και στη συμβολή με οδό Ελλησπόντου για τη λωρίδα με κατεύθυνση προς το κέντρο πόλης. Η εκτιμώμενη αξία είναι ένα εκατομμύριο ευρώ συν τον ΦΠΑ και η διάρκεια εκτέλεσης έξι μήνες.

Το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της πρώτης φάσης προνοεί προκήρυξη διαγωνισμού τον Μάρτιο του 2025, την έναρξη των εργασιών τον Ιούνιο του 2025 και την ολοκλήρωση του έργου έξι μήνες μετά, τον Νοέμβριο του 2025.

Η δεύτερη φάση προβλέπει τη δημιουργία λωρίδων υψηλής πληρότητας στη Λεωφόρο Στροβόλου - Δημοσθένη Σεβέρη με συνολικό μήκος 8 χιλιόμετρα και για τις δύο κατευθύνσεις επί της Λεωφόρου Στροβόλου.

Η εκτιμώμενη αξία της δεύτερης φάσης είναι 2,5 εκατομμύρια ευρώ συν τον ΦΠΑ και η διάρκεια εκτέλεσης είναι 12 μήνες

Το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της δεύτερης φάσης προνοεί προκήρυξη διαγωνισμού τον Ιανουάριο 2026, την έναρξη των εργασιών τον Απρίλιο του 2026 και την ολοκλήρωση του έργου έξι μήνες μετά, τον Μάιο του 2027.

Το έργο προβλέπει την έναρξη λωρίδων στη συμβολή της Λεωφόρου Στροβόλου με Οδό Αγίου Στυλιανού και λήξη στη συμβολή της Λεωφόρου Λεμεσού με τη Λεωφόρο Αθαλάσσας. Στο τμήμα της Λεωφόρου Στροβόλου μεταξύ Λεωφόρου Αθαλάσσας και Προεδρικού Μεγάρου καθώς και στη Λεωφόρο Σεβέρη δεν θα κατασκευαστούν λωρίδες υψηλής πληρότητας, αλλά θα γίνει βελτιστοποίηση σηματοδότησης. Στη Γρηγορίου Αυξεντίου και Παλαμά μεταξύ Ευαγόρου και Ομήρου, η λωρίδα είναι χωροθετημένη στην αριστερή οριογραμμή της οδού με κατεύθυνση μόνο προς βορρά με συνολικό μήκος τα 410 μέτρα.

Τι περιλαμβάνει η πρώτη φάση

Αρχικά η Λεωφόρος Λεμεσού μεταξύ Τζον Κένεντι και Εθνικής Φρουράς θα μονοδρομηθεί. Στη Λεωφόρο Λεμεσού στο τμήμα μεταξύ Τζον Κένεντι και Εθνικής Φρουράς θα έχει μία λωρίδα υψηλής πληρότητας προς το κέντρο, δύο λωρίδες μεικτής χρήσης προς κέντρο και μία λωρίδα υψηλής πληρότητας προς την έξοδο της πόλης.

Την ίδια ώρα, αμφίδρομη θα διατηρηθεί η κίνηση στη Λεωφόρο Λεμεσού μεταξύ Αθαλάσσας και Τζον Κένεντι. Ο άξονας της Λεωφόρου Λεμεσού μεταξύ της Αθαλάσσας και της Τζον Κένεντι είναι οδός ταχείας κυκλοφορίας με δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και κεντρική νησίδα. Η λωρίδα υψηλής πληρότητας χωροθετείται στα άκρα της οδού. Η έναρξη της λωρίδας στην κατεύθυνση προς βορρά γίνεται στο ύψος της Ελλησπόντου, ενώ στη νότια κατεύθυνση, η λωρίδα σταματάει στην οδό ΡΙΚ.

Όρια Έργου Α’ Φάσης.

Η χαρτογράφηση της δεύτερης φάσης

Αρχικά, στον κόμβο της Λεωφόρου Στροβόλου με την Αγίου Στυλιανού ξεκινάει η λωρίδα βόρεια της Ηλέκτρας, με την τοποθέτησης της απαραίτητης σήμανσης στη νότια πρόσβαση της Στροβόλου και στην Αγίου Στυλιανού. Σε κάθε κατεύθυνση της οδού η λωρίδα κυκλοφορίας που είναι παρά το κράσπεδο μετατρέπεται σε λωρίδα υψηλής πληρότητας, χωρίς να μεταβάλλεται το πλάτος της οδού. Το πλάτος της κεντρικής νησίδας μειώνεται με σκοπό να αυξηθεί το μήκος της λωρίδας δεξιών στροφών σε ορισμένες περιπτώσεις όπως πριν από τη συμβολή με την Αθηνών και την Περικλέους.

Στη συνέχεια, βόρεια της συμβολής με την Περικλέους το διαθέσιμο πλάτος της Λεωφόρου Στροβόλου μειώνεται σε 13 με 14 μέτρα. Ανά κατεύθυνση διατηρείται η διαμόρφωση του διαδρόμου σε μία λωρίδα υψηλής πληρότητας αποκλειστικής χρήσης και μία λωρίδα για τη μεικτή κυκλοφορία.

Η κεντρική νησίδα επιμηκύνεται από την Περικλέους μέχρι την Ομήρου, ώστε να μην επιτρέπονται οι δεξιές στροφές προς την Ομήρου και οι δεξιές στροφές από την Ομήρου προς τη βόρεια κατεύθυνση της Στροβόλου. Βόρεια της Ομήρου σχεδιάζεται επιφάνεια αποκλεισμού για 37 μέτρα. Από την Αγίας Μαρίνας μέχρι βόρεια της Σουλίου γίνεται διαπλάτυνση του οδοστρώματος και διακοπή της κεντρικής νησίδας μέχρι τη Σουλίου, με σκοπό τη δημιουργία λωρίδας δεξιών στροφών από τη Στροβόλου προς τη Σουλίου μήκους 55 μέτρων.

Όρια Έργου Β’ Φάσης.

Στον κόμβο Στροβόλου και Σουλίου τοποθετείται σηματοδότηση και η πεζοδιάβαση βόρεια της Σουλίου μετατοπίζεται επί του κόμβου. Οι δεξιές στροφές προς τη Λεωφόρο Αθαλάσσας καταργούνται και προτείνεται περιπορεία μέσω της Σουλίου. Επιπλέον, τοποθετείται σηματοδότηση στον κόμβο Αθαλάσσας και Σουλίου με σκοπό να ελαχιστοποιηθούν οι τυχόν καθυστερήσεις που θα προκύψουν από τον αυξημένο φόρτο που θα χρησιμοποιεί τη Σουλίου, λόγω της περιπορείας που αναφέρθηκε. Σημειώνεται πως η εν λόγω τεχνική λύση προϋποθέτει απαλλοτριώσεις.

Το τμήμα της Λεωφόρου Στροβόλου μεταξύ Λεωφόρου Στροβόλου και Κυκλικού Κόμβου Προεδρικού Μεγάρου δεν τροποποιείται, καθώς επίσης και το τμήμα μεταξύ κυκλικού κόμβου Προεδρικού Μεγάρου και Ευαγόρου, πέραν της μετατόπισης της γραμμής διακοπής πορείας για την προσθήκη διάβασης πεζών επί της Ευαγόρου και την τροποποίηση της λωρίδας δεξιών στροφών της Ευαγόρου, ώστε να παραχωρεί προτεραιότητα στην κίνηση της Γρηγόρη Αυξεντίου προς βορρά.

Η Γρηγορίου Αυξεντίου είναι δρόμος μονής κατεύθυνσης προς βορρά με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας. Η προτεινόμενη λωρίδα υψηλής πληρότητας είναι χωροθετημένη στην αριστερή οριογραμμή της οδού με κατεύθυνση μόνο προς βορρά, αλλά μετά τις στάσεις των κυβερνητικών κτηρίων και πριν από τη συμβολή με την Κωστή Παλαμά μεταφέρεται στην κεντρική λωρίδα, ώστε να συνεχίσει στην Παλαμά στην αριστερή οριογραμμή της οδού, αφού η Παλαμά έχει δύο λωρίδες κυκλοφορίας. Στη συμβολή της Κωστή Παλαμά με την Ομήρου, η λωρίδα υψηλής πληρότητας θα χρησιμοποιείται απ’ όλα τα οχήματα για να πραγματοποιούνται οι αριστερές στροφές.