Οι φονικοί αερόσακοι, που σημάδεψαν τον κόσμο της αυτοκινητοβιομηχανίας

Σ’ ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα ασφαλείας στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει εξελιχθεί η υπόθεση των ελαττωματικών αερόσακων Takata. Εκατομμύρια οχήματα παγκοσμίως έχουν επηρεαστεί, προκαλώντας ανησυχίες για την ασφάλεια των οδηγών και των επιβατών. Με αρκετά περιστατικά να έχουν οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς ή ακόμα και θανάτους, η ανάκληση οχημάτων και η αντικατάσταση των προβληματικών αερόσακων αποτελούν μια κρίσιμη πρόκληση για τις εταιρείες και τις αρμόδιες Aρχές, που παλεύουν να διασφαλίσουν την οδική ασφάλεια.

Από το 2008 και μετά, η Takata άρχισε ν’ αντιμετωπίζει νομικές διεκδικήσεις, με αποτέλεσμα η εταιρεία να οδηγηθεί σε χρεοκοπία το 2017. Η υπόθεση αυτή έφερε στο προσκήνιο τις αδυναμίες των κανονισμών ποιότητας και ασφαλείας στα αυτοκινητικά εξαρτήματα, αναδεικνύοντας την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους.

Η μεγαλύτερη ανάκληση αερόσακων στην ιστορία

Η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας των ΗΠΑ (NHTSA) χαρακτήρισε την ανάκληση των αερόσακων Takata ως «τη μεγαλύτερη και πιο περίπλοκη ανάκληση ασφαλείας στην ιστορία των ΗΠΑ». Το πρόβλημα αφορούσε αερόσακους που εγκαταστάθηκαν σε οχήματα 19 διαφορετικών κατασκευαστών από το 2002 έως το 2015, με την υπηρεσία ν’ αναφέρει ότι οι συγκεκριμένοι αερόσακοι ενδέχεται να ενεργοποιηθούν με εκρηκτική δύναμη, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των επιβατών.

Μέχρι σήμερα έχουν ανακληθεί συνολικά 67 εκατομμύρια αερόσακοι

Μέχρι σήμερα έχουν ανακληθεί συνολικά 67 εκατομμύρια αερόσακοι. Ωστόσο, σύμφωνα με την NHTSA, μέχρι τον Απρίλιο του 2024, μόλις το 88% των αερόσακων είχαν αντικατασταθεί, αφήνοντας εκατομμύρια ελαττωματικούς αερόσακους να κυκλοφορούν ακόμη στους δρόμους.

Το επίκεντρο του προβλήματος βρίσκεται στον πυροκροτητή του αερόσακου, ένα μεταλλικό δοχείο γεμάτο προωθητικό υλικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να εκραγεί με υπερβολική δύναμη, με αποτέλεσμα να εκτοξεύονται μεταλλικά θραύσματα μέσα στην καμπίνα των επιβατών, αντί να προστατεύονται οι ζωές τους.

Οι παράγοντες που συνδέονται με το ελάττωμα περιλαμβάνουν την υγρασία, τις υψηλές θερμοκρασίες και την παλαιότητα των αερόσακων. Αυτές οι συνθήκες μπορεί να προκαλέσουν ακατάλληλη ενεργοποίηση των αερόσακων, ακόμη και να εκτοξεύσουν θραύσματα στους επιβάτες.

Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 27 θάνατοι και πάνω από 400 τραυματισμοί στις ΗΠΑ, λόγω αυτού του προβλήματος. Η ανάκληση αφορά 67 εκατομμύρια αερόσακους σε περισσότερα από 42 εκατομμύρια οχήματα.

Ορισμένα μοντέλα που θεωρούνται εξαιρετικά επικίνδυνα, σύμφωνα πάντα με την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας των ΗΠΑ, είναι τα Honda και Acura μοντέλων 2001-2003, τα Ford Ranger και Mazda B-Series του 2006, τα BMW 323i και 328i του 1999.

Η NHTSA συμβούλευσε τους κατόχους αυτών των οχημάτων να μην τα οδηγούν και να τα επισκευάσουν άμεσα.

Πώς η Takata οδηγήθηκε στην πτώχευση

Η ιστορία της Takata ξεκινά με την ίδρυσή της το 1933 στο Τόκιο της Ιαπωνίας. Η αρχική εστίαση της εταιρείας ήταν στην παραγωγή ιματισμού και υφασμάτων για στρατιωτική χρήση.

Τη δεκαετία του 1980 η εταιρεία άρχισε να εξετάζει την τεχνολογία των αερόσακων, όταν η ασφάλεια των αυτοκινήτων άρχισε να γίνεται πρωταρχική προτεραιότητα στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η δεκαετία του 1990 ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την Takata, καθώς επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των αερόσακων. Η εταιρεία εργάστηκε για την παραγωγή πιο αποδοτικών και λιγότερο τοξικών αερόσακων, μειώνοντας την παραγωγή αζωδούς αερίου που μπορούσε να είναι επικίνδυνη κατά την ενεργοποίηση.

Το 2001 εκδόθηκε η πρώτη ανάκληση αερόσακων Takata από την Isuzu, λόγω περιστατικού με έκρηξη του αερόσακου, ενώ το 2004 καταγράφηκε το πρώτο περιστατικό έκρηξης αερόσακου Takata σε αυτοκίνητο Honda, με τον οδηγό να τραυματίζεται από μεταλλικά θραύσματα. Εξαιτίας αυτού, το 2008 η Honda εξέδωσε περιορισμένη ανάκληση για 4.000 οχήματα λόγω πιθανών ελαττωματικών αερόσακων.

Τον Μάιο του 2009 η 18χρονη Ashley Parham χάνει τη ζωή της όταν ο αερόσακος του Honda Accord του 2001 εκρήγνυται και την τραυματίζει θανάσιμα στον λαιμό. Λόγω του περιστατικού, η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας των ΗΠΑ ξεκίνησε έρευνα για την Takata με αποτέλεσμα το 2013, Toyota, Nissan και Honda να εκδώσουν ανάκληση για αερόσακους.

Οι ανακλήσεις συνεχίστηκαν μέχρι το 2014, καθώς διαρκώς αναφέρονταν θανατηφόρα ατυχήματα από εκρήξεις αερόσακων.

Τον Νοέμβριο του 2014 , η NHTSA διέταξε την παγκόσμια ανάκληση όλων των πιθανών ελαττωματικών αερόσακων αλλά η Takata αρνήθηκε, δηλώνοντας ότι η ευθύνη ανήκει στους κατασκευαστές αυτοκινήτων. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ανεξάρτητης επιτροπής ελέγχου για τη διερεύνηση των αερόσακων, με αποτέλεσμα το 2017 η Takata να δηλώσει πτώχευση λόγω της οικονομικής πίεσης από τις συνεχείς ανακλήσεις και τις νομικές διεκδικήσεις.

Η Κύπρος αντιμέτωπη με το παγκόσμιο πρόβλημα των αερόσακων Takata

Έντονη ανησυχία προκάλεσε και στην Κύπρο το ζήτημα των αερόσακων Takata, οι οποίοι φαίνεται πως ευθύνονται για ένα θανατηφόρο στη χώρα μας, ενώ ελέγχονται και γι’ ακόμη ένα θανατηφόρο και έναν σοβαρό τραυματισμό οδηγού.

Το θέμα επανήλθε στη δημοσιότητα με αφορμή την παρουσία της μητέρας του αδικοχαμένου Κυριάκου στην Επιτροπή Εμπορίου της Βουλής, όπου ειπώθηκε πως υπάρχουν χιλιάδες οχήματα στην Κύπρο που έχουν τους συγκεκριμένους αερόσακους και οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν ιδέα γι’ αυτό.

Εκτιμάται ότι δώδεκα χιλιάδες αυτοκίνητα, που έχουν εισαχθεί ως καινούργια και πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, διαθέτουν τους ελαττωματικούς αερόσακους. Ωστόσο, δεν υπάρχει πληροφόρηση για τον αριθμό των μεταχειρισμένων οχημάτων που κυκλοφορούν με ελαττωματικούς αερόσακους.

Υπενθυμίζεται ότι από σφαιρίδια και αμμωνία, που εκτοξεύθηκαν από αερόσακο Takata, είχε χάσει τη ζωή του, τον Ιανουάριο του 2023, ο 24χρονος Κυριάκος Όξινος, με την υπόθεση να βρίσκεται ακόμη στη Νομική Υπηρεσία για οδηγίες.

Η μητέρα του άτυχου 24χρονου, Μαρία Λούη, αποκάλυψε ότι το 2018 υπήρξε ακόμη ένα περιστατικό, που ίσως σχετίζεται με τους συγκεκριμένους αερόσακους, το οποίο προκάλεσε στον τότε 18χρονο οδηγό ανεπανόρθωτες ζημιές. Η ίδια ανέφερε ότι ο νεαρός μέχρι σήμερα έχει υποβληθεί σε περίπου 30 επεμβάσεις.

Την ίδια ώρα η Αστυνομία θεωρεί σοβαρό το ενδεχόμενο, για τον θάνατο της 19χρονης Στυλιανής Γιωργαλλή να ευθύνεται ο αερόσακος του οχήματος.