Ενέργεια

Οι πολίτες περιμένουν απαντήσεις για Eνέργεια

Το ζήτημα του υψηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κύπριοι καταναλωτές. Με τις τιμές του ρεύματος να παραμένουν στα ύψη, η ανάγκη για ελάφρυνση του κόστους και ενεργειακή αυτάρκεια είναι επιτακτική.

Η Kυβέρνηση προχώρησε σε έγκριση ενός σχεδίου για την αποθήκευση ενέργειας, το οποίο ενσωματώνει συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με στόχο να μειωθεί η εξάρτηση από παραδοσιακές μορφές παραγωγής ρεύματος.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο χορηγιών για αποθήκευση ενέργειας

Παρότι το σχέδιο αυτό αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στη σταθερότητα του ηλεκτρικού δικτύου και τη μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση κόστους, για πολλούς καταναλωτές παραμένει ασαφές κατά πόσον θα έχουν τη δυνατότητα στο μέλλον να αποθηκεύουν την ενέργεια που παράγουν από φωτοβολταϊκά.

Η δυνατότητα αυτή θα προσέφερε σημαντική οικονομική ανακούφιση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενισχύοντας παράλληλα την ενεργειακή τους αυτονομία.

Ωστόσο, η Κυβέρνηση δεν έχει ακόμα παράσχει σαφείς κατευθύνσεις για το πώς οι μεμονωμένοι καταναλωτές θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο

Το σχέδιο χορηγιών για συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, που εγκρίθηκε από το Υπουργικό με συνολικό προϋπολογισμό 35 εκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτείται από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης.

Το πρόγραμμα εστιάζει στη βελτίωση της απόδοσης και της ευελιξίας των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Παράλληλα, αποσκοπεί στη βέλτιστη διαχείριση των ενεργειακών πόρων και στη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία και ασφάλεια της χώρας.

Η πρώτη φάση του σχεδίου θα προκηρυχθεί στις 15 Ιανουαρίου 2025 και θα υλοποιηθεί μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών. Με αυτόν τον τρόπο, θα διασφαλιστεί η οικονομικά αποδοτική κατανομή των διαθέσιμων πόρων. Σημειώνεται πως οι επιδοτήσεις θα αφορούν συστήματα αποθήκευσης ενέργειας που θα εγκατασταθούν σε υφιστάμενα έργα ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένων των έργων ιδιοκατανάλωσης με τη μέθοδο συμψηφισμού λογαριασμών.

Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης θα ακολουθήσει δεύτερη φάση, με προϋπολογισμό 5 εκατομμύρια ευρώ, η οποία θα καλύψει περαιτέρω ανάγκες και στόχους.

Αυτονομία και βελτίωση δικτύου

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η βελτίωση της αυτάρκειας και της σταθερότητας του ηλεκτρικού δικτύου, ειδικά σε περιοχές με έντονη ζήτηση, όπως η Λευκωσία. Το νέο σχέδιο στοχεύει στην αποφόρτιση του δικτύου, ενισχύοντας τους καταναλωτές με αυτονομία μέσω της δυνατότητας εγκατάστασης αποθηκευτικών μονάδων ενέργειας. Έτσι, η δυνατότητα να χρησιμοποιείται η αποθηκευμένη ενέργεια θα συμβάλλει και στη σταθερότητα του δικτύου.

Ευάλωτες ομάδες αναμένουν εφαρμογή μέτρων

Η χρήση μπαταριών θα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για εξοικονόμηση ενέργειας και αποσυμφόρηση των υποσταθμών, ειδικά τις ώρες αιχμής, ενώ θα βελτιώσει και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ωστόσο, απαιτείται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για τη σταδιακή αντικατάσταση των μπαταριών και την ανακύκλωσή τους, κάτι που προγραμματίζεται ως μέρος της συνολικής στρατηγικής.

Αναμένουν στήριξη οι ευάλωτες ομάδες

Την ένταξή τους σε καθεστώς κοινωνικής διατίμησης 08 για το ηλεκτρικό ρεύμα αναμένουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι μονογονεϊκές οικογένειες. Πρόκειται για μιαν απόφαση που αναμένεται να προσφέρει σημαντική οικονομική ανακούφιση σε ευάλωτους πολίτες, μέσω ειδικών μειώσεων στο κόστος ρεύματος.

Το διάταγμα θα έχει ισχύ από 1η Δεκεμβρίου 2024, επιτρέποντας την υποβολή αιτήσεων για ένταξη στην ειδική διατίμηση. Όσοι πληρούν τα κριτήρια, θα λάβουν σχετική ενημέρωση μέσω μηνύματος στο κινητό τους, το οποίο έχουν δηλώσει στην Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων του Υφυπουργείου Κοινωνικής Ευημερίας.

Από το μέτρο θα επωφεληθούν 22.200 νοικοκυριά χαμηλοσυνταξιούχων και 10.700 μονογονεϊκές οικογένειες που πλήττονται από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας, παρέχοντάς τους οικονομικές ελαφρύνσεις που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.

Ρυθμιστικό πλαίσιο για πολυκατοικίες

Την ίδια ώρα, ιδιαίτερες ανησυχίες εκφράζουν οι πολίτες που διαμένουν σε πολυκατοικίες και άλλους χώρους όπου η εγκατάσταση ατομικών φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι πρακτικά αδύνατη.

Δεδομένου ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να τοποθετήσουν συστήματα φωτοβολταϊκών στις στέγες τους, αυτοί οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να επωφεληθούν από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη μείωση του ενεργειακού τους κόστους.

Πολλοί ζητούν από το Υπουργείο Ενέργειας λύσεις που θα επιτρέπουν και στους κατοίκους των πολυκατοικιών να έχουν πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από συλλογικές δομές όπως οι ενεργειακές κοινότητες.

Οι ενεργειακές κοινότητες, που προωθούνται ως πιθανή λύση, θα δίνουν τη δυνατότητα σε κατοίκους πολυκατοικιών να συνδέονται με φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα είτε να λαμβάνουν ενέργεια που παράγεται από φωτοβολταϊκό σύστημα που βρίσκεται σε κάποιου άλλου την οροφή, απολαμβάνοντας τα οφέλη της πράσινης ενέργειας και μειώνοντας το ενεργειακό τους κόστος.

Αναμένονται, λοιπόν, συγκεκριμένες αποφάσεις και ρυθμίσεις που θα εξασφαλίσουν δίκαιη πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διευκολύνοντας την ενεργειακή μετάβαση προς ένα πιο βιώσιμο και οικονομικά προσιτό ενεργειακό μέλλον για όλους.

Η επόμενη μέρα

Σε μια εποχή όπου το κόστος της ενέργειας επιβαρύνει ολοένα και περισσότερο τα νοικοκυριά, οι πολίτες αναμένουν ουσιαστικές λύσεις, που θα προσφέρουν πραγματική ανακούφιση.

Η έγκριση του σχεδίου χορηγιών για αποθήκευση ενέργειας είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τη βελτίωση της ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας.

Ωστόσο, παραμένουν ανοιχτά ζητήματα που απαιτούν διευκρινίσεις, όπως η πρόσβαση μεμονωμένων καταναλωτών στις τεχνολογίες αποθήκευσης, η στήριξη ευάλωτων ομάδων και οι λύσεις για τους κατοίκους πολυκατοικιών.

Η Κυβέρνηση καλείται να προχωρήσει με μέτρα που θα ενισχύουν την ενεργειακή αυτονομία κάθε πολίτη, αλλά και να εξασφαλίσει λύσεις για όσους ζουν σε πολυκατοικίες και δυσκολεύονται να επωφεληθούν από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Μόνο με ολοκληρωμένες πολιτικές και σαφή μέτρα θα μπορέσει η Κύπρος να διασφαλίσει προσιτή ενέργεια για όλους και να προχωρήσει με αποφασιστικότητα προς ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.