Όμηροι μιας αντιπαράθεσης οι πολίτες - Δεν κάνουν βήμα πίσω ΟΚΥπΥ και συντεχνίες

Σε κρίσιμη καμπή βρίσκεται το τελευταίο διάστημα η δημόσια Υγεία, καθώς οι γιατροί του Δημοσίου προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, με αποτέλεσμα να παραλύσουν οι παρεχόμενες υπηρεσίες.

Τις προηγούμενες μέρες, οι πολίτες είδαν την πρόσβασή τους στη φροντίδα να περιορίζεται δραματικά, ενώ τα επείγοντα περιστατικά εξυπηρετούνταν με δυσκολία.

Η αντιπαράθεση μεταξύ του ΟΚΥπΥ και των συντεχνιών, με αφορμή τα οικονομικά κίνητρα, έχει εξελιχθεί σε έναν διαρκή αγώνα, με θύμα το δικαίωμα των πολιτών στην υγεία.

Η κατάσταση αυτή, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, αποκαλύπτει ένα βαθύτερο πρόβλημα. Ότι όταν η πολιτική και οι επαγγελματικές διεκδικήσεις τίθενται υπεράνω της ανθρώπινης ανάγκης, το θεμελιώδες αγαθό της υγείας θυσιάζεται στον βωμό της διαμάχης.

Πρόταση για λειτουργία ουσιωδών υπηρεσιών

Ολοκληρωμένο σχέδιο προτείνει η πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αννίτα Δημητρίου, για την εφαρμογή ελάχιστων επιπέδων λειτουργίας ουσιωδών υπηρεσιών. Βασικός στόχος η διασφάλιση της απρόσκοπτης παροχής βασικών υπηρεσιών προς τους πολίτες, ακόμη και σε περιόδους κρίσης ή απεργιακών κινητοποιήσεων. Παράλληλα, δίνει έμφαση στην ισορροπία ανάμεσα στο δικαίωμα των εργαζομένων να απεργούν και στην ανάγκη προστασίας της δημόσιας ασφάλειας και υγείας.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων, το σχέδιο προτείνει τη θεσμοθέτηση ελάχιστων επιπέδων λειτουργίας στις ουσιώδεις υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει ότι κρίσιμες υπηρεσίες όπως η Υγεία, η δημόσια Ασφάλεια και άλλες βασικές υποδομές θα συνεχίσουν να παρέχονται, έστω και σε ελάχιστο επίπεδο, κατά τη διάρκεια απεργιακών κινητοποιήσεων.

Η διαδικασία για την υλοποίηση του σχεδίου περιλαμβάνει την άμεση έναρξη διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Προσωρινή ανακωχή

Ο Υπουργό Υγείας Μιχάλης Δαμιανός ψάχνει τη χρυσή τομή μετά την 48ωρη απεργία. Συναντήθηκε για δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα με τους εκπροσώπους των συντεχνιών των γιατρών που εργάζονται στα δημόσια νοσοκομεία, στο πλαίσιο προσπάθειας ν’ αποφευχθούν περαιτέρω απεργιακές κινητοποιήσεις.

Οι συντεχνίες των γιατρών προσήλθαν στη συνάντηση χωρίς να έχουν διαφοροποιήσει τη θέση τους. Δήλωσαν, μάλιστα, ότι η απεργία ήταν αποτέλεσμα εξαναγκασμού και ότι οι γιατροί διαμαρτύρονται για τα δεδουλευμένα τους και τη βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος υγείας. Παράλληλα, κατήγγειλαν προσπάθειες υπονόμευσης της σχέσης τους με τους ασθενείς τους.

Βασικός στόχος της συζήτησης ήταν η αποκλιμάκωση των μέτρων, κάτι που επιτεύχθηκε στο παρόν στάδιο, χωρίς, ωστόσο, να προβλέπεται κατάθεση νέας πρότασης για τα κίνητρα του 2023. Οι δυνατότητες αναθεώρησης της υπάρχουσας πρότασης είναι περιορισμένες, καθώς η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει καθορίσει ότι το μέγιστο ποσό που μπορεί να διατεθεί δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ.

Ο Υπουργός χαρακτήρισε εποικοδομητική τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της ΠΑΣΥΚΙ, Σωτήρη Κούμα και τον Πρόεδρο του Κλάδου Ιατρών της ΠΑΣΥΔΥ, Μωυσή Λάμπρου.

Ο Μιχάλης Δαμιανός διαβεβαίωσε πως δεν αναμένεται κλιμάκωση των κινητοποιήσεων από πλευράς των ιατρών τις επόμενες ημέρες και εξέφρασε αισιοδοξία ότι μέσα από τον διάλογο θα βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση για την ομαλή λειτουργία του Οργανισμού.

Μετά το πέρας της συνάντησης, ο Υπουργός δήλωσε ότι η συζήτηση με τις συντεχνίες ήταν ιδιαίτερα θετική και ευχαρίστησε τους εκπροσώπους για τη συμμετοχή τους, υπογραμμίζοντας τη σημασία του διαλόγου. Τόνισε, μάλιστα, ότι μέσα από συνεργασία και αμοιβαία κατανόηση θα βρεθούν οι λύσεις.

Σχετικά με το αν τα αποτελέσματα της συνάντησης θα μεταφερθούν στον ΟΚΥπΥ, ο Υπουργός ανέφερε ότι το περιεχόμενο των συνομιλιών θα τεθεί υπόψη του Οργανισμού, καθώς οι τελικές αποφάσεις ανήκουν σε αυτόν. Επισήμανε, επίσης, ότι η κατ’ ιδίαν συνάντηση με τις συντεχνίες ήταν αναγκαία για την περαιτέρω ανάλυση των θεμάτων που τους απασχολούν.

Γιατροί και ο Υπουργός Υγείας συμφώνησαν πλαίσιο και θα τα ξαναπούν την Πέμπτη. Όσον αφορά τη δυνατότητα κοινής συνάντησης με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, το ενδεχόμενο θα εξεταστεί τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, δεν καθορίστηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την έναρξη του διαλόγου ή την επίτευξη αποτελεσμάτων.

Ο Μιχάλης Δαμιανός έστειλε αισιόδοξα μηνύματα μετά τη συνάντηση με τους γιατρούς, κάτι που δεν επαληθεύτηκε στη συνέχεια στη Βουλή.

Αλληλοκατηγορίες για τη μελέτη

Τα όσα εκτυλίχθηκαν στην Επιτροπή Υγείας αποκάλυψαν το χάσμα που υπάρχει μεταξύ γιατρών και ΟΚΥπΥ.

Οι παρευρισκόμενοι έγιναν «μαλλιά κουβάρια», με φόντο το κατά πόσον υπήρχε ή όχι, δεύτερο μέρος στη μελέτη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οίκου, για τα οικονομικά κίνητρα των γιατρών, απ' όπου προέκυψε το ποσό των δυόμισι εκατομμυρίων, που, σύμφωνα με τον ΟΚΥπΥ, πρέπει να δοθεί στους γιατρούς για το 2023.

Ο εκπρόσωπος του οίκου επανέλαβε ενώπιον της Επιτροπής ότι υπάρχει δεύτερο μέρος, το οποίο δόθηκε στον ΟΚΥπΥ, το οποίο, ωστόσο, περιέχει εισηγήσεις και προτάσεις και όχι συγκεκριμένο ποσό.

Η αναφορά του μελετητή προκάλεσε την αντίδραση των γιατρών, οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι ο ίδιος είχε επικοινωνήσει μαζί τους, λέγοντάς τους ότι θα έπρεπε να πάρουν 4.5 εκατομμύρια ευρώ.

Η μελέτη είχε προκαλέσει έντονες συζητήσεις, ειδικά μετά την 48ωρη απεργία των γιατρών.

Στη συνεδρίαση, οι εκπρόσωποι των γιατρών κατηγόρησαν τον ΟΚΥπΥ για καθυστέρηση και έλλειψη διαφάνειας σχετικά με το περιεχόμενο της μελέτης, ενώ ο εκπρόσωπος της Deloitte, Γιώργος Παντελίδης, δήλωσε ότι ο οίκος ερμήνευσε τα συμφωνηθέντα για τα έτη 2021-2023 και ότι δεν υπήρχαν άλλες συμφωνίες για διαφορετικούς υπολογισμούς.

Αναφορικά με τις διαφορές στα ποσά, ο Πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, Σωτήρης Κούμας, ανέφερε ότι προηγούμενες πληροφορίες από την Deloitte είχαν υποδείξει ότι το ποσό θα μπορούσε να ανέρχεται σε 4,5 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το ποσό των 2,5 εκατομμυρίων που προτείνεται στη μελέτη θεωρείται ανεπαρκές και αποτέλεσε αφορμή για την απεργία.

Παρά τις διαφωνίες, υπήρξε συμφωνία να συνεχιστεί ο διάλογος για την επίλυση του προβλήματος, με την ελπίδα ότι θα βρεθεί μια λύση χωρίς να χρειαστεί νέα απεργία.

Το κλίμα στη συνεδρίαση ήταν έντονα πολιτικό, με την Επιτροπή να εκφράζει ανησυχίες για τη συνέχιση της διαμάχης και να καλεί όλες τις πλευρές να επιδείξουν καλή θέληση και συνεργασία για την εξεύρεση λύσης.

Οι δύο πλευρές δήλωσαν αμφότερες δικαιωμένες, αφού από τη μια οι γιατροί επικαλέστηκαν την παραδοχή του μελετητή για ύπαρξη και δεύτερου μέρους στη μελέτη, ενώ από την άλλη ο ΟΚΥπΥ χρησιμοποίησε ως επιχείρημα ότι ο μελετητής ξεκαθάρισε πως το επιπρόσθετο έγγραφο περιλαμβάνει μόνο εισηγήσεις και κανένα άλλο ποσό πέραν των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ.

Θέση Ελεγκτικής Υπηρεσίας

Σημειώνεται πως Ελεγκτική Υπηρεσία, μέσω επιστολής προς τον ΟΚΥπΥ, έχει ζητήσει διευκρινίσεις για τη συμφωνία κινήτρων του 2020. Συγκεκριμένα, τα έσοδα του ΟΚΥπΥ για το 2023 δεν έφτασαν τους στόχους που είχαν τεθεί στη συμφωνία. Ως εκ τούτου, θεωρεί ότι οι γιατροί δεν δικαιούνται ποσά που ξεπερνούν το οριζόντιο κίνητρο των 1.850 ευρώ μηνιαίως ανά γιατρό. Η Ελεγκτική τόνισε ότι κάθε περαιτέρω κίνητρο για το 2023 δεν πρέπει να υπερβαίνει συνολικά τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα, ζητήθηκε επικαιροποίηση της μελέτης που συγκρίνει τις απολαβές των γιατρών του δημοσίου με εκείνες των ιδιωτών. Σύμφωνα με την Ελεγκτική, αυτή η μελέτη πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τα λειτουργικά έξοδα των ιδιωτικών ιατρείων. Οι παρατηρήσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναμένεται να αποτελέσουν κεντρικό άξονα της συζήτησης.

Η επόμενη μέρα

Η κρίση στην Υγεία πρέπει ν’ αποτελέσει μάθημα για το πώς η έλλειψη συνεργασίας μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες. Η υγεία των πολιτών δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως διαπραγματευτικό χαρτί.

Είναι καιρός οι εμπλεκόμενοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να δώσουν προτεραιότητα στον άνθρωπο, γιατί χωρίς υγεία, κάθε κοινωνική διεκδίκηση χάνει την αξία της.

Το ανησυχητικό είναι πως καμία πλευρά δεν φαίνεται πρόθυμη να υποχωρήσει. Η αντιπαράθεση έχει μετατραπεί σε ένα παιχνίδι ισχύος, με την υγεία των πολιτών να γίνεται το πιόνι στη σκακιέρα.

Η λύση σε αυτήν τη διαμάχη δεν μπορεί να είναι άλλη από τον διάλογο. Οι δύο πλευρές πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι και να αναζητήσουν βιώσιμες λύσεις που θα ικανοποιούν τις ανάγκες των γιατρών, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.