Κίνα και Κύπρος αξιόπιστοι φίλοι και στρατηγικοί εταίροι

Μία άκρως ενδιαφέρουσα και αποκλειστική συνέντευξη παραχώρησε στη «Σημερινή» και τον Κρις Μιχαήλ ο Πρέσβης της Κίνας, κ. Liu Yantao. Η διπλωματική στήριξη της Κίνας στην Κύπρο με φόντο το Κυπριακό, η δοκιμαστική απαλλαγή θεώρησης Κυπρίων πολιτών για ταξίδια στην Κίνα, οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και με τις Η.Π.Α ήταν μόνο μερικά από τα όσα εκτενώς συζητήθηκαν. 

Επίσης τόνισε ότι η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι εταίροι και όχι αντίπαλοι, αφού δεν υπάρχει καμία θεμελιώδης σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ της Κίνας και της ΕΕ, και οι δύο πλευρές έχουν πολύ περισσότερη συναίνεση παρά διαφορές, πολύ περισσότερη συνεργασία παρά ανταγωνισμό, και είναι εταίροι παρά αντίπαλοι.

Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα υποστηρίζει διαχρονικά την κυπριακή πλευρά στο Κυπριακό. Θα συνεχίσει η Κίνα να παρέχει τέτοια διπλωματική στήριξη στην Κύπρο στο μέλλον;

Η Κίνα και η Κύπρος είναι αξιόπιστοι φίλοι και στρατηγικοί εταίροι. Οι δύο χώρες στηρίζουν σταθερά τα βασικά συμφέροντα και τις σημαντικές ανησυχίες η μία της άλλης.

Από τις 8 έως τις 13 Οκτωβρίου, μετά την πρόσκληση του Προέδρου της Μόνιμης Επιτροπής του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας, Zhao Leji, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Αννίτα Δημητρίου πραγματοποίησε επίσκεψη στην Κίνα με μια πολυκομματική κοινοβουλευτική αντιπροσωπία. Ο Zhao τόνισε ότι η Κίνα θα συνεχίσει να στηρίζει σταθερά τις προσπάθειες της Κύπρου για τη διαφύλαξη της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας. Στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης συναντήθηκε στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ με τον Wang Yi, Μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚKK και Υπουργό Εξωτερικών. Ο Wang δήλωσε ότι η Κίνα θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Κύπρο στις προσπάθειές της για την προστασία της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας. Οι Κύπριοι ηγέτες επεσήμαναν ότι η Κύπρος εφαρμόζει αποφασιστικά την αρχή Μίας Κίνας και εκτιμά τη δίκαιη θέση της Κίνας στο Κυπριακό, καθώς και την πολύτιμη υποστήριξη που παρέχει στη διεθνή σκηνή, όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα θα συνεχίσει να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στο Κυπριακό, προσπαθώντας για μια συνολική, δίκαιη και βιώσιμη λύση στη βάση των σχετικών αποφάσεων του ΟΗΕ και στο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Ταυτόχρονα, ελπίζουμε ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να παρέχει αδιάλειπτη και σταθερή υποστήριξη στην Κίνα σε ζητήματα που αφορούν τα θεμελιώδη συμφέροντα της Κίνας.

Πρόσφατα, υπογράφτηκε συμφωνία αεροπορικών μεταφορών μεταξύ Κύπρου και Κίνας, ενώ ανακοινώθηκε και η δοκιμαστική απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης για τους Κύπριους πολίτες. Ποια είναι η σημασία αυτών των πρωτοβουλιών;

Στις 26 Σεπτεμβρίου, οι επικεφαλής των υπηρεσιών πολιτικής αεροπορίας των δυο χωρών συναντήθηκαν στην Κύπρο, όπου υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης σχετικά με τη διμερή ρύθμιση των αεροπορικών δικαιωμάτων και προχώρησαν σε προσυπογραφή της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών μεταξύ Κίνας και Κύπρου. Αυτή η εξέλιξη ανοίγει τον δρόμο για τη διερεύνηση της έναρξης απευθείας πτήσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Από τις 30 Νοεμβρίου 2024 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 (ώρα Πεκίνου), οι κάτοχοι κοινών διαβατηρίων από 38 χώρες, που περιλαμβάνουν την Κύπρο, θα μπορούν να εισέρχονται στην Κίνα χωρίς βίζα για διαμονή έως και 30 ημέρες για επαγγελματικούς λόγους, τουρισμό, οικογενειακές επισκέψεις, πολιτιστικές ανταλλαγές ή διέλευση.

Οι δύο παραπάνω αποφάσεις αποτελούν σημαντικά και ευχάριστα γεγονότα στις σχέσεις Κίνας-Κύπρου, συμβάλλοντας στην προώθηση των πολιτιστικών ανταλλαγών και της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Προτρέπουμε περισσότερους Κύπριους φίλους να πραγματοποιήσουν ένα «ταξίδι της στιγμής» στην Κίνα, να απολαύσουν τα όμορφα τοπία, να βιώσουν τη ζωή των απλών Κινέζων, να μοιραστούν ευκαιρίες και να προωθήσουν τη συνεργασία. Δεσμευόμαστε να παρέχουμε ένα ασφαλές, άνετο και βολικό περιβάλλον ταξιδιού για φίλους απ’ όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Κυπρίων. Παράλληλα, προσδοκούμε περαιτέρω διευκόλυνση της διαδικασίας θεώρησης από την κυπριακή πλευρά για τους Κινέζους ταξιδιώτες.

Το άνοιγμα φέρνει πρόοδο, ενώ η απομόνωση αναπόφευκτα οδηγεί σε υστέρηση. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει τονίσει πολλές φορές: «Η πόρτα του ανοίγματος της Κίνας δεν θα κλείσει ποτέ, θα ανοίγει όλο και περισσότερο». Η Κίνα το λέει έτσι και το πράττει έτσι. Διανύοντας 45 χρόνια πορείας μεταρρυθμίσεων και ανοίγματος, κατανοούμε όλο και πιο βαθιά ότι, όσο πιο ανοιχτή είναι μια χώρα, τόσο πιο ανεπτυγμένη είναι, και τόσο περισσότερο μπορεί να συμβάλει στην προώθηση τής κοινής ανάπτυξης όλων των χωρών του κόσμου.

Υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν ότι η κινεζική οικονομία παρουσιάζει επιβράδυνση. Ποια είναι η άποψή σας;

Η κινεζική οικονομία διαθέτει πλεονεκτήματα όπως η ευρεία αγορά, η ισχυρή ανθεκτικότητα, η μεγάλη δυναμική και το ολοκληρωμένο βιομηχανικό σύστημα. Εδώ και πολλά χρόνια, η συμβολή της Κίνας στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη ξεπερνά το 30%, αποτελώντας τον κύριο εμπορικό εταίρο για περισσότερες από 140 χώρες και περιοχές. Από την αρχή του τρέχοντος έτους, η κινεζική οικονομία παραμένει γενικά σταθερή, με σταδιακή πρόοδο, και η ζωτικότητα και η ανθεκτικότητά της είναι εμφανείς. Στους πρώτους τρεις μήνες του έτους, ο όγκος του εμπορίου μας με πάνω από 160 χώρες και περιοχές αυξήθηκε, ενώ ο όγκος εισαγωγών και εξαγωγών έσπασε το ρεκόρ. Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Κίνας κατά 4,8% βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις μεταξύ των μεγάλων παγκόσμιων οικονομιών. Αυτά είναι απτά παραδείγματα της "θερμότητας" της κινεζικής οικονομίας, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά ότι η βασική μακροπρόθεσμη τάση θετικής ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας δεν έχει αλλάξει.

Πρόσφατα, η κινεζική κυβέρνηση, μέσω πολλών υπουργείων, προώθησε μια σειρά πολιτικών για την περαιτέρω απελευθέρωση του αναπτυξιακού δυναμικού της οικονομίας, την τόνωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων. Η Goldman Sachs, η JP Morgan, η UBS και άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αύξησαν τις προσδοκίες τους για την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας φέτος. Σε πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη με περισσότερες από εκατό ελβετικές επιχειρήσεις, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων εξέφρασαν γενικά εμπιστοσύνη στις δραστηριότητές τους στην Κίνα, ενώ σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες κατέγραψαν την Κίνα ως έναν από τους τρεις κορυφαίους επενδυτικούς προορισμούς τους.

Η θετική τάση της κινεζικής οικονομίας, που χαρακτηρίζεται από «σταθερότητα» και «πρόοδο», προσφέρει επίσης σταθερότητα στην παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη. Μέσω της προώθησης της ποιοτικής ανάπτυξης και της διεύρυνσης του υψηλού επιπέδου ανοίγματος, η αλληλεπίδραση της Κίνας με τον υπόλοιπο κόσμο γίνεται πιο ισχυρή και δυναμική. Με τη συντονισμένη εφαρμογή της σειράς πολιτικών, η ζωτικότητα της κινεζικής οικονομίας θα συνεχίσει να απελευθερώνεται προς τα έξω. Θα συνεχίσουμε ν’ ανταποκρινόμαστε με συγκεκριμένες δράσεις στις προσδοκίες της διεθνούς κοινότητας για την Κίνα και στον ενθουσιασμό των επιχειρήσεων να επενδύσουν περισσότερο στην Κίνα, προσφέροντας νέα ώθηση και ευκαιρίες για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.

Το επόμενο έτος σηματοδοτεί την 50ή επέτειο από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι σχέσεις Κίνας-ΕΕ αντιμετωπίζουν τόσο σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης όσο και ορισμένες προκλήσεις. Ποια είναι η άποψή σας για τις προοπτικές ανάπτυξης των σχέσεων Κίνας-ΕΕ;

Πρώτον, η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι εταίροι και όχι αντίπαλοι. Δεν υπάρχει καμία θεμελιώδης σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ της Κίνας και της ΕΕ, και οι δύο πλευρές έχουν πολύ περισσότερη συναίνεση παρά διαφορές, πολύ περισσότερη συνεργασία παρά ανταγωνισμό, και είναι εταίροι παρά αντίπαλοι.

Η Κίνα βλέπει πάντοτε τις σχέσεις Κίνας-ΕΕ από στρατηγική και μακροπρόθεσμη προοπτική, θεωρώντας την ΕΕ σημαντική κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής ενός μεγάλου έθνους με κινεζικά χαρακτηριστικά και έναν κρίσιμο εταίρο για την επίτευξη του εκσυγχρονισμού με κινεζικά χαρακτηριστικά. Το κοινωνικό σύστημα, η ιδεολογία, η ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και το επίπεδο ανάπτυξης της Κίνας και της ΕΕ διαφέρουν. Ωστόσο, αυτές οι διαφορές θα πρέπει ν’ αποτελούν κινητήριο δύναμη για ανταλλαγές, αμοιβαία μάθηση και ενίσχυση συνεργασίας αλλά όχι αιτία ή πρόσχημα για αντιπαράθεση. Ως εταίροι, οι δύο πλευρές οφείλουν να σέβονται ουσιαστικά τα θεμελιώδη συμφέροντα και τις βασικές ανησυχίες η μία της άλλης.

Αυτή είναι μια πολύτιμη εμπειρία, που έχει προκύψει από την 50ετή πορεία ανάπτυξης των σχέσεων Κίνας-ΕΕ.

Δεύτερον, η Κίνα και η ΕΕ πρέπει να ενισχύσουν την έμπρακτη συνεργασία τους. Η ουσία της έμπρακτης συνεργασίας Κίνας-ΕΕ σε τομείς όπως το εμπόριο και η οικονομία αποτελεί αμοιβαίο όφελος. Μετά από 50 χρόνια συνεχούς συνεργασίας, οι δύο πλευρές έχουν δημιουργήσει μια αλληλεξαρτώμενη σχέση. Η Κίνα είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με την ΕΕ για να εδραιώσει και να επεκτείνει την έμπρακτη συνεργασία σε διάφορους τομείς, καθιστώντας τις δύο πλευρές βασικούς εταίρους στην οικονομική και εμπορική συνεργασία, εταίρους στην επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία και αξιόπιστους εταίρους στη συνεργασία παραγωγικής και εφοδιαστικής αλυσίδας. Παράλληλα, η Κίνα αντιτίθεται στη χρήση των εμπορικών και οικονομικών θεμάτων για πολιτικούς ή ευρύτερους λόγους ασφαλείας, καθώς και στον προστατευτισμό. Ελπίζουμε ότι η ΕΕ θα κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση με την Κίνα, εφαρμόζοντας τις σημαντικές συναινέσεις που επιτεύχθηκαν μεταξύ των ηγετών των δύο πλευρών, με στόχο την επίλυση των εμπορικών διαφορών μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων. Αυτό περιλαμβάνει την κατάλληλη διαχείριση υποθέσεων, όπως αυτή που αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, για τη διατήρηση της συνολικής συνεργασίας Κίνας-ΕΕ στον τομέα του εμπορίου και της οικονομίας.

Τρίτον, η Κίνα και η ΕΕ πρέπει να προσφέρουν στον κόσμο περισσότερη σταθερότητα και βεβαιότητα. Σήμερα, ο κόσμος βρίσκεται σε μια νέα περίοδο αναταράξεων. Η Κίνα υποστηρίζει τη διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης, την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία και τον μεγαλύτερο ρόλο της στις διεθνείς υποθέσεις. Η Κίνα και η ΕΕ υποστηρίζουν την πολυπολικότητα του κόσμου, το διεθνές δίκαιο και τους βασικούς κανόνες των διεθνών σχέσεων, και αντιτίθενται στον «νέο ψυχρό πόλεμο» και την αντιπαράθεση. Το επόμενο έτος σηματοδοτεί την 80ή επέτειο από την ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών. Η Κίνα είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, για να διασφαλίσει το διεθνές σύστημα με πυρήνα τον ΟΗΕ, να προωθήσει τη διεθνή τάξη προς μια δικαιότερη και ορθολογικότερη κατεύθυνση, να παρέχει περισσότερη καθοδήγηση και υποστήριξη για την παγκόσμια διακυβέρνηση και να συμβάλλει συνεχώς στη παγκόσμια ειρήνη και ανάπτυξη.

Πρόσφατα, ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκε με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια της άτυπης συνάντησης των ηγετών του APEC στη Λίμα του Περού. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά την εξέλιξη των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ. Μπορείτε να μας ενημερώσετε σχετικά με την κατάσταση;

Αυτή η συνάντηση μεταξύ του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Προέδρου Τζο Μπάιντεν πραγματοποιήθηκε μετά από ένα έτος. Οι δύο πλευρές ανασκόπησαν την πορεία των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ τα τελευταία τέσσερα χρόνια και άντλησαν διδάγματα από αυτήν την εμπειρία. Πραγματοποίησαν ειλικρινείς, εις βάθος και εποικοδομητικές συζητήσεις σχετικά με την προώθηση του διαλόγου και της συνεργασίας κατά τη μεταβατική περίοδο της αμερικανικής κυβέρνησης, τη διαχείριση διαφορών, καθώς και διεθνή και περιφερειακά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος. Αυτή η συνάντηση έθεσε κατεύθυνση για την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ, παρά τις διακυμάνσεις, έχουν παραμείνει γενικά σταθερές υπό την καθοδήγηση και την ηγεσία των δύο ηγετών. Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει εκφράσει στρατηγικές, κατευθυντήριες και καθοδηγητικές απόψεις για την ανάπτυξη των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ στις επαφές του με τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, χρησιμοποιώντας μια παραστατική μεταφορά: οι σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ είναι σαν ένα οικοδόμημα. Το 2021, κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής τους συνάντησης, ο Πρόεδρος Σι πρότεινε ότι οι δύο χώρες θα πρέπει να ακολουθούν την αρχή του αμοιβαίου σεβασμού, της ειρηνικής συνύπαρξης και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας, που αποτελούν τον «θόλο» αυτού του οικοδομήματος. Το 2022, στη συνάντηση του Μπαλί, τόνισε τις τέσσερεις «κόκκινες γραμμές» της Κίνας: το ζήτημα της Ταϊβάν, την πορεία και το σύστημα διακυβέρνησης της Κίνας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, καθώς και το δικαίωμα στην ανάπτυξη. Αυτές οι αρχές αποτελούν τα «θεμέλια» του οικοδομήματος. Το 2023, στη συνάντηση του Σαν Φρανσίσκο, ο Πρόεδρος Σι πρότεινε πέντε «πυλώνες»: τη σωστή αμοιβαία κατανόηση, την αποτελεσματική διαχείριση των διαφορών, την προώθηση της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας, την ανάληψη ευθυνών ως μεγάλες δυνάμεις και την ενίσχυση των πολιτιστικών ανταλλαγών. Στη φετινή συνάντηση, ο Πρόεδρος Σι, υιοθετώντας μια ευρεία προοπτική, συνόψισε επτά εμπειρίες και διδάγματα: την ανάγκη για σωστή στρατηγική κατανόηση, την αξιοπιστία λόγων και πράξεων, τη δίκαιη μεταχείριση, τη μη πρόκληση στις κόκκινες γραμμές, την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας, την ανταπόκριση στις προσδοκίες των λαών και την ανάληψη ευθυνών ως μεγάλες δυνάμεις. Ο Πρόεδρος Σι υπογράμμισε ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να συνεχίσουν να «προσθέτουν τούβλα» σε αυτό το οικοδόμημα των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ.

Εξέφρασε την προθυμία του να συνεργαστεί με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και τον διάδοχό του για να ενισχύσουν περαιτέρω αυτήν τη σημαντική διμερή σχέση.

Η ιστορία μάς διδάσκει ότι η συνεργασία μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές, ενώ η αντιπαράθεση βλάπτει και τις δύο. Ο Πρόεδρος Σι επεσήμανε με σαφήνεια ότι η «παγίδα του Θουκυδίδη» δεν είναι αναπόφευκτο ιστορικό πεπρωμένο, ο «νέος Ψυχρός Πόλεμος» δεν μπορεί ούτε να ξεκινήσει ούτε να κερδηθεί. Η πολιτική περιορισμού της Κίνας είναι αδιέξοδη, μη αποδεκτή και καταδικασμένη να αποτύχει. Ως δύο μεγάλες δυνάμεις στον κόσμο, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το κοινό συμφέρον της ανθρωπότητας, προσφέροντας περισσότερη σταθερότητα και θετική ενέργεια στον σημερινό ταραγμένο κόσμο.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την εφημερίδα «Σημερινή» και τον κ. Κρις Μιχαήλ για τη φιλοξενία. Παράλληλα, θέλω να ευχηθώ στον κυπριακό λαό επ' ευκαιρία των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ό,τι το καλύτερο με υγεία και οικογενειακή ευτυχία.