Μην πυροβολείτε τους 12χρονους – τους γονείς να εγκαλείτε για την αφόρητη ανεπάρκειά τους

Πριν από μερικές ημέρες, η κοινή γνώμη στην Κύπρο συνταράχτηκε, ξανά, από βίαιες συγκρούσεις ανηλίκων με αστυνομικά όργανα, καταστροφές σε σχολείο και άλλες ζημιές σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Οι συγκρούσεις πήραν αφορμή από το αγγλόφερτο «έθιμο» 1213, το οποίο παραπέμπει στα αγγλικά αρχικά: «ACAB» ή «All Cops Are Bastards» («Όλοι οι αστυνομικοί είναι μπάσταρδοι»)! Αυτή η αγγλική αθλιότητα μεταγγίστηκε διά του διαδικτύου στην κυπριακή κοινωνία, όπως η γνωστή αμερικανιά για το Halloween με τις κολοκύθες. Ανήλικα παιδιά, του Δημοτικού και του Γυμνασίου, επιδόθηκαν σε ταυτόχρονες, άρα προμελετημένες συγκρούσεις με αστυνομικά όργανα στη Λευκωσία, στη Λεμεσό και ειδικά στη Λάρνακα.

Οι ανήλικοι έριξαν πέτρες, βόμβες μολότοφ και βεγγαλικά, χτύπησαν αστυνομικούς, έκαψαν κάδους απορριμμάτων, χριστουγεννιάτικα δέντρα και διάκοσμο, προκάλεσαν ζημιά σε σχολείο. Και όλα αυτά με μίσος και ετοιμότητα να σκοτώσουν, όπως υποστήριξε ο πρόεδρος της Συντεχνίας των αστυνομικών. Το πιο τραγικό: «Πατέρας», που πήγε σε αστυνομικό σταθμό να παραλάβει την 13χρονη κόρη του, ήταν σκνίπα στο μεθύσι… και συνελήφθη. Η Αστυνομία προέβη σε πολλές συλλήψεις ανηλίκων. Πριν από λίγο καιρό, 14χρονος μαθητής διακίνησε στο διαδίκτυο μονταρισμένες γυμνές φωτογραφίες μαθητριών Γυμνασίου.

Ποιος ευθύνεται γι’ αυτό το κατάντημα; Η κυπριακή κοινωνία που ξέραμε πριν από πολλά χρόνια, με οικογένειες ενωμένες κι αγαπημένες, με παιδιά καλά μεγαλωμένα με αρχές και αξίες, με γονείς που αγαπούσαν και νοιάζονταν κάθε στιγμή για τα παιδιά τους, έχει κατρακυλήσει πολύ χαμηλά. Η τουρκική εισβολή έχει συνθλίψει τον κοινωνικό ιστό. Η εύκολη πρόσβαση στην τεχνολογία, η αλόγιστη, κακή και επικίνδυνη χρήση της από τους νέους, η γενικευμένη αδιαφορία νέων γονιών να περιορίσουν και να ελέγξουν τι βλέπουν τα παιδιά τους, συμβάλλουν στον πνευματικό, ψυχολογικό και ατομικό αποπροσανατολισμό τους.

Αν πάτε σε ένα καφέ, σε ένα εστιατόριο, σε μια δημόσια σύναξη, θα διαπιστώσετε το εξής εξωφρενικό και συνάμα τραγικό φαινόμενο: Γονείς και παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας, κρατάνε όλοι από ένα κινητό τηλέφωνο και… απασχολούνται. Δεν μιλάνε, δεν συζητούν, δεν επικοινωνούν. Σιωπούν! Πολλοί γονείς δίνουν κινητά τηλέφωνα ακόμα και σε παιδιά 4 ή 5 χρονών για να μην τους… ενοχλούν όταν οι ίδιοι διακινούνται στο διαδίκτυο. Αποτέλεσμα: Ανύπαρκτη επικοινωνία, κανένας διάλογος, εκατέρωθεν βουβαμάρα και ο καθείς στον κόσμο του. Αποξένωση, μοναξιά, άγχος, μίμηση ξένων κακέκτυπων «προτύπων».

Εκτός από τα πιο πάνω, αυξήθηκαν τα διαζύγια: Σύμφωνα με τον Δικηγορικό Σύλλογο της Κύπρου, εκδίδονται γύρω στις 4.000 τον χρόνο για έναν πληθυσμό 925.000 περίπου στις ελεύθερες περιοχές. Αυξήθηκαν επίσης οι διαλυμένες και προβληματικές οικογένειες. Τα ναρκωτικά επελαύνουν και ήδη κάθονται στα θρανία του Δημοτικού. Η βία μεταξύ ανηλίκων και εφήβων είναι σύνηθες αποκαρδιωτικό φαινόμενο, που εκδηλώνεται με χουλιγκανισμούς στα γήπεδα και bullying στα σχολεία ή βία στην οικογένεια. Με αφορμή, λοιπόν, τις συγκρούσεις 12χρονων και 14χρονων με αστυνομικούς, άνοιξε ξανά η ίδια συζήτηση: Ποιος φταίει; Ποιες είναι οι ευθύνες των γονιών; Τι είδους γονείς είναι αυτοί που αφήνουν τα παιδιά τους ανεξέλεγκτα να τα σπάζουν στους δρόμους και στα σχολεία; Τι πρέπει να γίνει; Ποιος είναι ο ρόλος των υπηρεσιών του κράτους;

Την 1/11/2023, το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου ενέκρινε σειρά μέτρων για αντιμετώπιση της βίας και της νεανικής παραβατικότητας. Η Υπουργός Παιδείας, Αθ. Μιχαηλίδου, ανέφερε ότι τα μέτρα εστιάζονται στην ενίσχυση του ρόλου του σχολείου, της ομάδας άμεσης παρέμβασης, μαθήματα επίλυσης διαφορών και ειρηνικού διαλόγου, κ.λπ. Τι απέδωσαν εκείνα τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν πομπωδώς πέρσι; Αν κρίνουμε από τα βίαια επεισόδια και συγκρούσεις σε τρεις κυπριακές πόλεις, μάλλον δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο (5/11/2023) ο Απόστολος Καλιαμπός, Δρ Ψυχολογίας στο Αριστοτέλειο Παν/μιο Θες/νίκης, επισήμανε:

«Η βία (στους νέους) ενισχύεται ως συμπεριφορά από τη ρητορική μίσους που εμφανίζεται στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και το διαδίκτυο, την κουλτούρα του ανταγωνισμού, ακόμη και τα είδη της μουσικής που ακούει η νέα γενιά και εξυμνούν την αποθέωση των υλικών αγαθών, προβάλλουν ως ιδανική κατάσταση τη σωματική δύναμη, την απόκτηση χρημάτων και την επιβολή στο γυναικείο φύλο. Πιο επιρρεπείς είναι νέοι και νέες που δεν έχουν υποστήριξη, ζεστασιά, σχέση κατανόησης με τους γονείς και συναισθηματική κάλυψη από το οικογενειακό τους περιβάλλον, ή εκτίθενται αφενός σε συμπεριφορές βίας και τιμωρίας, αφετέρου σε αδιαφορία ή ανύπαρκτη επίβλεψη από τους γονείς».

Με απλά λόγια: Όλα σχεδόν κτίζονται, δημιουργούνται, καλλιεργούνται στην οικογένεια και στο σπίτι. Για την ορθή διαπαιδαγώγηση των παιδιών, την κύρια ευθύνη έχουν πρώτα οι γονείς. Ποιες είναι οι βασικές ευθύνες τους απέναντι στα παιδιά τους; Ανατρέχουμε στους ειδικούς (youaremom.com): Παροχή ασφαλούς και ευτυχισμένου σπιτιού σε ένα υγιές και σταθερό περιβάλλον, όπου τα παιδιά μπορούν να έχουν ιδιωτικότητα όταν την χρειάζονται. Επίδειξη αγάπης άνευ όρων: Οι γονείς έχουν υποχρέωση να διορθώνουν κακές συμπεριφορές των παιδιών τους με αγάπη και σεβασμό στην προσωπικότητά τους. Δεν υπάρχει σημαντικότερο πράγμα για τα παιδιά από το να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους τα αγαπούν άνευ όρων.

Ασφάλεια και προστασία: Τα παιδιά να είναι προετοιμασμένα για τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσουν. Ούτε υπερπροστασία ούτε κλείσιμο σε γυάλινη σφαίρα. Οι γονείς καλούνται να μάθουν στα παιδιά τους να φροντίζουν τον εαυτό τους, ώστε να είναι λιγότερο ευάλωτα. Σωματική και συναισθηματική υγεία: Η συναισθηματική ευημερία των παιδιών είναι εξίσου σημαντική.

Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης: Τα παιδιά βλέπουν τον εαυτό τους μέσα από τα μάτια των γονιών τους. Να μάθουν να τον αγαπούν και να τον σέβονται, να κάνουν αυτοκριτική για να αναγνωρίζουν λάθη τους. Κανόνες: Είναι θεμελιώδεις για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών, διότι τα βοηθούν να αναπτύξουν την ικανότητα να ανέχονται την απογοήτευση και να ελέγχουν τον εαυτό τους. Καλό πρότυπο συμπεριφοράς: Οι γονείς καλούνται να είναι το σωστό πρότυπο, ώστε τα παιδιά να συμπεριφέρονται σωστά.

Ξεκάθαρα, λοιπόν: Ας μην πετροβολήσει κανείς τους 12χρονους και τους 14χρονους. Είναι τα θύματα γονικής ανεπάρκειας και κρατικής αδιαφορίας. Ας ανατρέξουν όλοι πρώτα στο οικογενειακό περιβάλλον. Οι γονείς ευθύνονται για το κατάντημα των παιδιών τους. Εκεί να εστιάσουν πρώτα, κράτος, συναρμόδιες υπηρεσίες και σχολείο. Προληπτικά, θεραπευτικά, διορθωτικά, όχι κατασταλτικά.