Εκρηκτικό κοκτέιλ αναπνευστικών λοιμώξεων - Ένας ασθενής κάθε… έξι λεπτά στα ΤΑΕΠ Λευκωσίας

Ένα εκρηκτικό σκηνικό φέρεται να έχει δημιουργήσει η έξαρση και ο συνδυασμός λοιμώξεων -που κατά κύριο λόγο σχετίζονται με το αναπνευστικό σύστημα- στην Κύπρο τις τελευταίες ημέρες. Η όλη κατάσταση, φυσικά, δεν μπορεί να θεωρηθεί και «άγνωστη», αφού από τα χρόνια της πανδημίας του κορωνοιού και ένθεν, είθισται η συγκεκριμένη περίοδος του χρόνου να είναι αυτή που φέρνει και τον μεγαλύτερο συγκριτικά αριθμό λοιμώξεων. 

Προάγγελος όμως της κατάστασης ήταν το καμπανάκι κινδύνου που χτύπησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων, αφού η εποχική γρίπη και ο ιός RSV έχουν καταλάβει την Ευρώπη μετά τις συναθροίσεις των χριστουγεννιάτικων εορτών. Προειδοποιούσε μάλιστα πως αναμένεται περαιτέρω αύξηση το προσεχές διάστημα, την ώρα που το ποσοστό θετικότητας της γρίπης έχει αγγίξει σε ευρωπαϊκό επίπεδο το 10%. Καλός αερισμός των χώρων και παραμονή στο σπίτι σε περίπτωση που κάποιος αναπτύξει συμπτώματα, είναι οι συστάσεις του ECDC, ώστε να περιοριστεί η μετάδοση. Ενώ συστήνεται και ο εμβολιασμός.

Παρά τον έγκαιρο σχεδιασμό από πλευράς Υπουργείου Υγείας με σκοπό να υπάρχουν επί μονίμου βάσεως διαθέσιμες κλίνες σε όλα τα νοσηλευτήρια για τέτοια περιστατικά, φαίνεται ότι κατά εκατοντάδες θα περάσουν οι Κύπριοι τις γιορτές ή μέρος αυτών σε νοσοκομεία. 

Το εκρηκτικό κοκτέιλ 

Εποχική γρίπη. Υπ’ αριθμόν ένα και συνηθέστερος κάθε χρόνο -ειδικά τέτοια εποχή- εχθρός. Παρά τις εκκλήσεις και παραινέσεις από πλευράς Υπ. Υγείας για εμβολιασμό, οι απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας, οι συναθροίσεις σε κλειστούς χώρους σε συνάρτηση με τον κακό εξαερισμό των σπιτιών διευκολύνουν το μοτίβο της μετάδοσης. Αυτό είναι μονάχα το ένα από τα κομμάτια του επιδημιολογικού παζλ. Ιδιαίτερη είναι η μνεία που γίνεται για την έξαρση του RSV -ή αλλιώς συγκυτιακού ιού- σε ολόκληρη την Ευρώπη (μαζί με την εποχική γρίπη). Είναι ένας κοινός ιός του αναπνευστικού, που προκαλεί ήπια συμπτώματα κρυολογήματος. Τα άτομα που προσβάλλονται από RSV συνήθως αναρρώνουν σε περίπου μία εβδομάδα, χωρίς να χρειάζονται ιατρική θεραπεία. Ωστόσο, σε βρέφη ηλικίας κάτω των έξι μηνών, άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, ο ιός RSV μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο και θάνατο.  Στην ΕΕ, τη Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ο ιός RSV είναι υπεύθυνος για τη νοσηλεία περίπου 213.000 παιδιών κάτω των πέντε ετών -ορισμένα από τα οποία χρειάζονται νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας- και περίπου 158.000 ενηλίκων κάθε χρόνο. Ένας στους είκοσι ηλικιωμένους στην Ευρώπη προσβάλλεται από RSV κάθε χρόνο. Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις οι εκδηλώσεις είναι ήπιες, ο RSV μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση υποκείμενων νοσημάτων καθώς και σοβαρές επιπλοκές, που μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή. Στις επιπλοκές σοβαρής λοίμωξης από RSV περιλαμβάνονται η βρογχιολίτιδα (φλεγμονή των μικρών αεραγωγών των πνευμόνων) και η πνευμονία (λοίμωξη των πνευμόνων). Σε βρέφη και μικρά παιδιά, οι ενδείξεις σοβαρής λοίμωξης RSV, που απαιτούν επείγουσα ιατρική φροντίδα, συνδέονται με δύσπνοια. Σε αυτά προσθέστε και τον -όσο και αν θέλουμε να τον ξεχάσουμε δεν μπορούμε- κορωνοϊό, που, όπως και η εποχική γρίπη, μέσα από τις συναθροίσεις αλλά και την σαφώς μειωμένη προσέλευση για εμβολιασμό βρίσκει τις συνθήκες για να… ευδοκιμήσει.

Ένας ασθενής κάθε… 6 λεπτά 

Το καμπανάκι ήρθε να χτυπήσει και ο ΟΚΥπΥ, αφού τις τελευταίες ημέρες τα δημόσια νοσηλευτήρια ασφυκτιούν, ενώ οι εισαγωγές αναμένεται να αυξηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα. Αυτό επιβεβαιώθηκε επίσημα διά στόματος του Εκπροσώπου Τύπου του Οργανισμού, Πάμπου Χαριλάου, που δεν κρύφτηκε πίσω από το δάχτυλό του. Ο κ. Χαριλάου, αναφερόμενος στην τρέχουσα κατάσταση, έκανε λόγο για μεγάλο αριθμό εισαγωγών και υψηλή πληρότητα σε κλίνες, όμως ειδική μνεία έγινε στον RSV. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε μιλώντας στη «Σημερινή», ο RSV φέρεται να κυριαρχεί αυτήν τη στιγμή ταλαιπωρώντας κυρίως μικρά παιδιά και ηλικιωμένους, ενώ ευθύνεται για πέραν των εκατό νοσηλειών παγκυπρίως. Ερωτηθείς για το εάν όλες αυτές οι εισαγωγές είναι αναμενόμενες ή κάτι διαφορετικό παρατηρείται φέτος, ο Εκπρ. Τύπου του ΟΚΥπΥ υπογράμμισε πως η εποχική γρίπη σε αυτήν την κλίμακα έκανε την εμφάνισή της φέτος αρκετά πιο νωρίς απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και τα διαρκώς αυξανόμενα περιστατικά Covid, που σαφώς επιβαρύνουν, μαζί με τα προαναφερθέντα, τα δημόσια νοσηλευτήρια. 

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον -για να γίνει και πιο κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος- είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα που καταφέραμε ν’ αλιεύσουμε σε σχέση με τις επισκέψεις ασθενών σε ΤΑΕΠ αυτήν την περίοδο και πόσο αυτές βρίσκονται πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα. Μόλις την προηγούμενη Πέμπτη, 240 άτομα επισκέφθηκαν το ΤΑΕΠ Λευκωσίας (162 ενήλικες και 78 παιδιά). Κάτι που σημαίνει πως 10 ασθενείς την ώρα, ή ένας κάθε έξι λεπτά, κατέφυγαν στο συγκεκριμένο μόνο ΤΑΕΠ. Μάλιστα μας αναφέρθηκε πως η πλειοψηφία των επισκέψεων αφορούσε βραδινές ώρες, με τον Πάμπο Χαριλάου να καλεί τον κόσμο να προτιμά τις πρωινές ώρες, όταν και το ΤΑΕΠ είναι καλύτερα στελεχωμένο. “Αυτό κατά κύριο λόγο οφείλεται στο γεγονός πως και, λόγω των εορτών, αρκετοί είναι οι προσωπικοί ιατροί που απουσιάζουν, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να καταφεύγουν στα ΤΑΕΠ”, εξήγησε ο κ. Χαριλάου. 

Θα αυξηθούν οι νοσηλείες

Τα δικά του φώτα έδωσε, μιλώντας στη «Σ», και ο Δρ Πέτρος Καραγιάννης. Ο καθηγητής Μοριακής Ιολογίας -που διετέλεσε και μέλος της επιστημονικής ομάδας που συμβούλευε την Κυβέρνηση επί καιρώ πανδημίας- κλήθηκε να σχολιάσει τη σημαντική αύξηση των λοιμώξεων, με τον ίδιο να τις θεωρεί σε μεγάλο βαθμό… φυσιολογικές. “Καταλαβαίνω την αύξηση στις νοσηλείες, όμως πρόκειται για κατ’ εξοχήν περίοδο λοιμώξεων του άνω αναπνευστικού”, ανέφερε αρχικά ο Δρ Καραγιάννης, που εν συνεχεία υπενθύμισε πως λίγο η νωρίτερα αφιχθείσα εποχική γρίπη, λίγο το κρύο που σπρώχνει για συναθροίσεις σε εσωτερικούς χώρους με κακό εξαερισμό, και λίγο η περίοδος των εορτών δημιουργούν ένα μείγμα λοιμώξεων. Μάλιστα, στη συνέχεια έδωσε την εκτίμησή του ότι ο αριθμός των νοσηλειών θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο διάστημα, χωρίς να σημαίνει ότι πρόκειται για γεγονός που εμπνέει ανησυχία. Ο ίδιος υπενθύμισε ότι καλύτερη ασπίδα γι’ αυτές τις λοιμώξεις είναι από τη μια ο εμβολιασμός (είτε κατά της γρίπης είτε κατά του Covid) και από την άλλη τα μέτρα αυτοπροστασίας. Το καλό πλύσιμο χεριών και επιφανειών, η σωστή χρήση μάσκας, αλλά και ο εξαερισμός των χώρων είναι τα μόνα όπλα που έχουμε απέναντι στις λοιμώξεις του αναπνευστικού.