Το κέρδος της Άγκυρας, προϊόν εκβιασμού

Η έγκριση της παραχώρησης των 40 μαχητικών αεροσκαφών F-35 και μεγάλου εξοπλιστικού πακέτου από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής προς την Ελλάδα χαρακτηρίστηκε ως "έμπρακτη αναγνώριση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδος στην περιοχή, του ρόλου της ως πυλώνα σταθερότητος , ειρήνης και ασφάλειας, καθώς και ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου". Η σύνδεση αυτής της έγκρισης με την ταυτόχρονη προώθηση της παραχώρησης των πολυαναμενόμενων 40 σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών F-16 στον Ισλαμιστή Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και πακέτου 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων για εκσυγχρονισμό μεγάλου αριθμού αεροσκαφών, πώς δύναται να χαρακτηριστεί; Είναι το πολεμοχαρές καθεστώς της Άγκυρας αξιόπιστος εταίρος της Δύσης και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής; Αποτελεί, άραγε, η Τουρκία πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή; Είναι επιβράβευσή της, παρά τη φραστική και οικονομική στήριξη που παρέχει στην τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς, για την άρνηση του Ερντογάν να εφαρμόσει τις κυρώσεις που αποφάνθηκαν οι Δυτικοί σύμμαχοί του κατά της Ρωσίας; Είναι δώρο λόγω εκτίμησης παρά τους συνεχιζόμενους αεροπορικούς βομβαρδισμούς κατά των Κούρδων, των μοναδικών πολεμιστών κατά του Ισλαμικού Κράτους και συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή; Ή αποτελεί προϊόν εκβιαστικής συναλλαγής και ανατολίτικου παζαριού, ως ίδιον του Ερντογάν και προσφιλούς μεθόδου των Τούρκων;

Τα εύλογα ερωτήματα είναι πολλά, όπως και το κατά πόσον η Τουρκία θα συμμορφωθεί προς τις προϋποθέσεις που τέθηκαν και δεν θα χρησιμοποιήσει τα μαχητικά αεροσκάφη εναντίον συμμαχικής χώρας του ΝΑΤΟ. Βεβαίως η Κύπρος παραμένει εκτός των προϋποθέσεων . Πάντως, ο Τούρκος Πρόεδρος φρόντισε σε ομιλία του στη Σμύρνη να υπενθυμίσει στο ακροατήριό του εντός και εκτός Τουρκίας ότι δεν απεμπολεί τη φιλόδοξη ατζέντα του, δηλώνοντας ότι ο αγώνας τους δεν τελείωσε με την εκδίωξη του εχθρού από τα εδάφη τους, ρίχνοντας τον εχθρό στη θάλασσα της Σμύρνης! Με την επικύρωση από την Τουρκία της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ως ήτο φυσικό, ευφράνθηκαν οι καρδίες των κρατών μελών της Βορειο-ατλαντικής Συμμαχίας, που τελικά ο Τούρκος Πρόεδρος τούς έκανε τη χάρη να προβεί στην επικύρωση αφού τους ταλαιπώρησε για είκοσι δύο μήνες και αφού εκμαίευσε από την υποψήφια χώρα τις παραχωρήσεις που απαιτούσε.

Πολιτικοί αναλυτές χαρακτήρισαν την εξέλιξη ως εξευτελισμό ενός σημαντικού Οργανισμού όπως είναι το ΝΑΤΟ. Ενδιαφέρουσα είναι και η άποψη του Αμερικανού πολιτικού αναλυτή, Michael Rubin, Παρατηρητή του Φόρουμ Μέσης Ανατολής (Middle East Forum Observer, 24.01.2024), ότι "εγείρεται το ερώτημα κατά πόσον η Τουρκία ανήκει στη Συμμαχία μετά τον εκβιασμό της Βορειο-ατλαντικής Συμμαχίας σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στον Οργανισμό, που αποτελεί το πρόσφατο επεισόδιο. Ο Ερντογάν μπορεί να γίνει ο Δούρειος Ίππος, ο οποίος θα μπλοκάρει την ομοφωνία σε κάθε απόφαση των κρατών μελών της Συμμαχίας, μέχρις ότου ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του. Η ίδια πολιτική θα εφαρμόζεται από την Άγκυρα και στην μετά Ερντογάν εποχή". Επιπλέον, δεν είναι λίγοι στη Δύση που ανησυχούν για την υποστήριξη του Ερντογάν στους αντάρτες Χούθι, όπως και για τη ραγδαία ανάπτυξη εταιρειών ιρανικών συμφερόντων στην Τουρκία.

Η Άγκυρα, δίχως πολιτικό κόστος, και με το κύρος του Ερντογάν να ανέρχεται στο εσωτερικό, εξασφάλισε το λαβείν της από τη Συμμαχία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπό το φως των εξελίξεων, η επίσκεψη της υπηρεσιακής αναπληρώτριας Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτώρια Νούλαντ, στην Άγκυρα αποκτά ιδιαίτερη σημασία, λόγω και των θεμάτων τα οποία περιλαμβάνονται στην ημερησία διάταξη των επαφών της με Τούρκους αξιωματούχους• μεταξύ των οποίων και περιφερειακά θέματα, για τα οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Άγκυρα "εργάζονται από κοινού", όπως αναφέρεται σε σχετικό ανακοινωθέν στην Ουάσιγκτον. Εικάζεται ότι θα συζητηθεί και το σύστημα περιφερειακής ασφάλειας, το οποίο επηρεάζει τόσο την Ελλάδα όσο και την Κύπρο. Επισημαίνεται ότι η διήμερη επίσκεψη της Β. Νούλαντ συμπίπτει και με την εδώ άφιξη της αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ.

*Πρώην πρέσβης