Αναλύσεις

Ασκήσεις επί χάρτου για τις διπλές εκλογές του Ιούνη

Μια κάλπη, οκτώ ψηφοδέλτια,10.000 υποψήφιοι και 3.500 εκλεγέντες

Σε περίπου δύο μήνες θα διεξαχθεί για πρώτη φορά διπλή εκλογική αναμέτρηση στην Κύπρο. Στις 9 Ιουνίου οι ψηφοφόροι θα κληθούν ν' αναδείξουν τους νέους Ευρωβουλευτές, αλλά και τους άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κάτι το οποίο δεν έχει ξανασυμβεί στα χρονικά των εκλογικών αναμετρήσεων.

Η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τον Μάρτιο του 2022 και η εφαρμογή θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά τις εκλογές. Συγκεκριμένα, θα δημιουργηθούν 20 νέοι δήμοι από συγχωνεύσεις προηγούμενων δήμων και κοινοτήτων, όπως και 28 συμπλέγματα κοινοτήτων.

Οι εκλογές της 9ης Ιουνίου θεωρούνται ιδιαίτερες, επειδή οι ψηφοφόροι θα κληθούν να συμμετέχουν σε οκτώ εκλογικές αναμετρήσεις. Όσοι διαμένουν σε δημαρχούμενες περιοχές θα πάρουν στα χέρια τους έξι ψηφοδέλτια, ενώ όσοι ζουν σε κοινότητες και ημικατεχόμενους δήμους τέσσερα, στους κατεχόμενους δήμους τρία και στις κατεχόμενες κοινότητες δύο.

Συγκεκριμένα, οι ψηφοφόροι που διαμένουν σε Δήμο θα ψηφίσουν για Δήμαρχο, Αντιδήμαρχο, Πρόεδρο Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης, Ευρωβουλευτές, Δημοτικούς Συμβούλους και για τα Μέλη των Σχολικών Εφορειών. Οι ψηφοφόροι που διαμένουν σε Κοινότητες θα ψηφίσουν Κοινοτάρχη, Περιφερειάρχη, Μέλη Κοινοτικών Συμβουλίων και Ευρωβουλευτές. Τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του Συμβουλίου Συμπλέγματος Υπηρεσιών θα τον ψηφίζουν οι Κοινοτάρχες του συμπλέγματος στην πρώτη συνεδρίαση μετά την εκλογή τους. Ωστόσο, όλα τα ψηφοδέλτια θα ριχθούν σε μια κάλπη.

Τα πολλά ψηφοδέλτια σε συνδυασμό με τους πολλούς υποψηφίους αναμένεται να προκαλέσουν συνωστισμό στα εκλογικά κέντρα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Εσωτερικών, αναμένεται ότι ο κάθε ψηφοφόρος θα χρειαστεί 5-6 λεπτά πίσω από το παραβάν. Επίσης αποφασίστηκε η μείωση του αριθμού των εκλογέων σε κάθε εκλογικό κέντρο με μέγιστο αριθμό τα 450 άτομα, με την ελπίδα πως δεν θα υπάρξουν ουρές αναμονής. Εκτιμάται ότι θα χρειαστούν περίπου 10.500 άτομα για να στελεχώσουν τα εκλογικά κέντρα. Ωστόσο, ο τελικός αριθμός θα καθοριστεί όταν οριστικοποιηθεί ο εκλογικός κατάλογος.

10.000 υποψήφιοι για 3.500 θέσεις

Από τις διπλές εκλογές αναμένεται να εκλεγούν πάνω από 3.500 άτομα, ενώ οι υποψήφιοι θα ξεπεράσουν τους 10.000. Συγκεκριμένα, θα εκλεγούν πέντε Πρόεδροι Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, 29 Δήμαρχοι, εκ των οποίων οι 18 σε ελεύθερους δήμους, δύο σε ημικατεχόμενους και εννέα σε κατεχόμενους. Θα εκλεγούν 93 Αντιδήμαρχοι, 443 Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκ των οποίων οι 349 στους ελεύθερους Δήμους και οι 94 στους κατεχόμενους.

Όσον αφορά τα Μέλη Σχολικών Εφορειών για δημαρχούμενες περιοχές, θα εκλεγούν επτά με εκλογή και τέσσερα από το Δημοτικό Συμβούλιο, ενώ σε Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα, που έχουν πέραν των 50 σχολικών μονάδων, θα αναδειχθούν 10 με εκλογή και πέντε από το Δημοτικό Συμβούλιο.

Επίσης θα εκλεγούν 285 Κοινοτάρχες στις ελεύθερες κοινότητες και 139 στις κατεχόμενες, αλλά και 1.834 Μέλη Κοινοτικών Συμβουλίων σε ελεύθερες κοινότητες και 556 στις κατεχόμενες.

Εγγράφηκαν 12.935 νέοι εκλογείς

Δικαίωμα ψήφου στις επερχόμενες εκλογές θα έχουν 547.527 συμπατριώτες μας, εκ των οποίων οι 735 είναι Τουρκοκύπριοι, ενώ στον ειδικό εκλογικό κατάλογο κοινοτικών εκλογέων για τις εκλογές ανάδειξης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν εγγραφεί 11.559. Όσον αφορά τον ειδικό εκλογικό κατάλογο κοινοτικών εκλογέων για τις εκλογές ανάδειξης μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν εγγραφεί 9.190, ενώ στον ειδικό εκλογικό κατάλογο των Τουρκοκυπρίων για τις εκλογές ανάδειξης Ευρωβουλευτών έχουν εγγραφεί 82.925.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 3 Ιανουαρίου 2024 μέχρι και τις 28 Μαρτίου έχουν εγγραφεί συνολικά 12.935 νέοι εκλογείς. Από αυτούς, οι 7.498 είναι Κύπριοι, εκ των οποίων 19 Τουρκοκύπριοι.

Οι 4.802 είναι πολίτες χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν εγγραφεί στον ειδικό εκλογικό κατάλογο κοινοτικών εκλογέων για εκλογές ανάδειξης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτό σημαίνει ότι είναι Ευρωπαίοι πολίτες που κατοικούν μόνιμα στην Κύπρο τους τελευταίους 6 μήνες και έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν για την ανάδειξη μελών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Επιπλέον 635 είναι πολίτες χωρών της ΕΕ που έχουν εγγραφεί στον ειδικό εκλογικό κατάλογο κοινοτικών εκλογέων για εκλογές ανάδειξης μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι κοινοτικοί εκλογείς που εγγράφονται στον εν λόγω κατάλογο ψηφίζουν για την ανάδειξη Κύπριων Ευρωβουλευτών και το Υπουργείο Εσωτερικών ενημερώνει το κράτος-μέλος απ' όπου κατάγονται για να τους αφαιρέσουν από τον δικό τους κατάλογο.

Στον ειδικό εκλογικό κατάλογο εξωτερικού έχουν δηλώσει ενδιαφέρον για να ψηφίσουν σε Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο και Βέλγιο 1.906 ψηφοφόροι. Τελευταία ημέρα για εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους είναι η Τρίτη, 2 Απριλίου.

Ψηφοδέλτια από μπλε μέχρι γκρίζο

Για να είναι πιο εύκολη η καταμέτρηση των ψήφων αλλά και για διευκόλυνση των ψηφοφόρων, τα ψηφοδέλτια θα εκτυπωθούν σε διαφορετικό χρώμα, ανάλογα με το είδος της εκλογής. Συγκεκριμένα, για τις Ευρωεκλογές το χρώμα του ψηφοδελτίου θα είναι μπλε, για τους Προέδρους των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης μοβ, για τους Δημάρχους κίτρινο, για τους Αντιδημάρχους καφέ, για τους Δημοτικούς Συμβούλους λευκό, για τα Μέλη των Σχολικών Εφορειών πράσινο, για τους Κοινοτάρχες πορτοκαλί και για τα Μέλη των Κοινοτικών Συμβουλίων γκρίζο.

Δημιουργούνται δύο ψηφιακές πλατφόρμες

Το Υπουργείο Εσωτερικών με τη βοήθεια του Υφυπουργείου Καινοτομίας θα δημιουργήσει το επόμενο διάστημα δύο ψηφιακές πλατφόρμες με στόχο την ενημέρωση των πολιτών για τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών.

Συγκεκριμένα, στις 2 Μαΐου αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία η εφαρμογή «Τι ψηφίζω», όπου ο κάθε πολίτης θα μπορεί να εισαγάγει τα στοιχεία του και θα ενημερωθεί για τον αριθμό των ψηφοδελτίων που θα λάβει και των αριθμό των σταυρών προτίμησης που θα μπορεί να σημειώσει στα ψηφοδέλτια. Επίσης, θα δημιουργηθεί η εφαρμογή «Πού ψηφίζω», η οποία είχε χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες εκλογές.

Στόχος, η αύξηση της συμμετοχής

Στοίχημα για τη διεξαγωγή των εκλογών είναι η αύξηση της προσέλευσης των ψηφοφόρων στις κάλπες σε σχέση με τις προηγούμενες αντίστοιχες εκλογικές αναμετρήσεις. Ωστόσο, η διαφορετικότητα των επερχόμενων εκλογών με τα πολλά ψηφοδέλτια προκαλεί προβληματισμό αν αυτό το σενάριο είναι εφικτό. Το Υπουργείο Εσωτερικών, εκτός από τις ψηφιακές πλατφόρμες, θα διοργανώσει το επόμενο διάστημα και άλλες δράσεις, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της αύξησης στη συμμετοχή των ψηφοφόρων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις Ευρωβουλευτικές του 2019 ψήφισαν 288.483 ψηφοφόροι με ποσοστό 44,99%. Συγκεκριμένα, το ποσοστό συμμετοχής στη Λευκωσία ανήλθε στο 42,83%. Στη Λεμεσό ήταν 47%, στη Λάρνακα 48,38%, στην Πάφο 49,29%, στην Αμμόχωστο 36,63%, ενώ στις κάλπες του εξωτερικού ψήφισαν το 62,54%.

Όσον αφορά τις Δημοτικές Εκλογές που διεξήχθησαν το 2016, η συμμετοχή για τον Δήμο Λευκωσίας ανήλθε στο 40,21%, στον Δήμο Λεμεσού 47,67%, στον Δήμο Λάρνακας 54,37%, στον Δήμο Πάφου 70,57%, ενώ στον Δήμο Αμμοχώστου στο 39,85%.