«Κτυπά» την Κύπρο η κλιματική αλλαγή - Από τον καύσωνα στο χαλάζι

Άρρηκτα συνυφασμένες με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται τις τελευταίες ημέρες στην Κύπρο είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι έντονες και απρόβλεπτες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην Κύπρο, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, επηρεάζουν τις ισορροπίες της καθημερινότητας.

Αν και τα φαινόμενα βροχόπτωσης είναι πλέον περιορισμένα, εντούτοις παρουσιάζονται σε μεγαλύτερη ένταση δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα κυρίως στο οδικό δίκτυο και σε υποδομές. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε στην Κύπρο δρόμους να μετατρέπονται σε ποτάμια και υπόγεια σπιτιών σε δεξαμενές.

Την ίδια ώρα που απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα κτυπούν την Κύπρο ο Επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε κυβερνήσεις, επιχειρηματικούς ηγέτες και αναπτυξιακές τράπεζες, καθώς έχουν δύο χρόνια στη διάθεσή τους για ν’ αναλάβουν δράση, προκειμένου να αποτρέψουν μια πολύ χειρότερη κλιματική αλλαγή.

Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η μείωση στο μισό των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου έως το 2030 είναι κρίσιμης σημασίας, για να σταματήσει μια αύξηση στις θερμοκρασίες κατά περισσότερο από 1,5 βαθμό Κελσίου, που θα πυροδοτήσει πιο ακραίες καιρικές συνθήκες και ζέστη.

Καλοκαίρια με διάρκεια και θερμότεροι χειμώνες

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής από τις δράσεις του ανθρώπου είναι πλέον αδιαμφισβήτητες, καθώς η Κύπρος ήδη αντιμετωπίζει αυξανόμενες θερμοκρασίες και μειωμένες βροχοπτώσεις την ίδια ώρα που οι συνθήκες αναμένεται να επιδεινωθούν περισσότερο.

Βασικότερη αιτία η ανθρώπινη δραστηριότητα, που επηρεάζει σταδιακά το κλίμα της Γης, προσθέτοντας τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου.

Για τα έντονα καιρικά φαινόμενα που πλήττουν την Κύπρο, αλλά και για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μίλησε στη «Σημερινή» ο τέως Διευθυντής της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Κλεάνθης Νικολαΐδης. Όπως ανέφερε, έχει αλλάξει τόσο πολύ η κυκλοφορία στην ατμόσφαιρα, που όχι μόνο η Κύπρος αλλά και πολλές περιοχές της Ευρώπης αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη συμπεριφορά του καιρού, καθώς γίνεται πιο ακραίος και βίαιος.

«Η Κύπρος βρίσκεται σε μια περιοχή που επηρεάζεται εδώ και αρκετά χρόνια από την κλιματική αλλαγή, οι χειμώνες μας γίνονται πιο ξηροί και θερμοί και τα καλοκαίρια έχουν περισσότερη διάρκεια. Οι βροχές οι οποίες είχαμε γίνονται πιο διακριτές και τοπικές και έχουμε πιο συχνά επικίνδυνο καιρό. Αυτά όλα είναι αποτελέσματα αυτού που ονομάζουμε κλιματική αλλαγή», ανέφερε ο κ. Νικολαΐδης.

Όπως διευκρίνισε, η Κύπρος μέσα σε αυτό το σενάριο της κλιματικής αλλαγής θα αντιμετωπίσει αυτού του είδους τα προβλήματα, που βιώσαμε τις τελευταίες ημέρες. Επισήμανε ότι τα επόμενα χρόνια οι χειμώνες μας θα γίνονται πιο θερμοί και ξηροί και οι βροχές μας πιο διακριτές και κατά διαστήματα πολύ έντονες και ακραίες.

Αναφερόμενος στα έντονα καιρικά φαινόμενα, που σημειώθηκαν ανήμερα την Καθαρά Δευτέρα, είπε ότι κάτι τέτοιο δεν ξανασυνέβη, δηλαδή για μια ώρα να έχουμε χαλαζόπτωση στη Λευκωσία.

Μιλώντας για τις βροχοπτώσεις που παρατηρήθηκαν αρχές της εβδομάδας, προκαλώντας προβλήματα κυρίως στο οδικό δίκτυο, είπε ότι και αυτές ήταν αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, καθώς τις προηγούμενες ημέρες είχαμε υψηλές θερμοκρασίες, που δεν συνήδαν με τον μήνα Απρίλιο. «Αυτή η ενέργεια που συσσωρεύτηκε στην ατμόσφαιρα από τις προηγούμενες πολύ θερμές ημέρες είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν ισχυρές καταιγίδες», ανέφερε.

Ερωτηθείς ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν, ούτως ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο, είπε ότι «η Πολιτεία πρέπει να δει εις βάθος αυτό που συμβαίνει στην Κύπρο, πάντα στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής. Πρωτίστως θα πρέπει να αλλάξει το παγκόσμιο οικονομικό μοντέλο, όμως οι οικονομολόγοι που ασχολούνται με την αύξηση της αξίας των αξιών λένε ότι δεν μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα γι’ αυτό και συνέχεια το οικονομικό μοντέλο αντί να περιορίζει την κλιματική αλλαγή την αυξάνει. Βλέπουμε για παράδειγμα ότι όλες οι παραγωγές αγαθών, ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αγαθών, γίνονται από χώρες που δεν έχουν υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο για την κλιματική αλλαγή. Εμείς οι ίδιοι λέμε ότι πρέπει κάτι να κάνουμε, αλλά αντί αυτό κάνουμε κάτι άλλο διαφορετικό. Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη, πρέπει να είναι μια παγκόσμια δράση».

Στην ερώτηση τι να αναμένουμε από το φετινό καλοκαίρι και κατά πόσον θα συνεχιστούν τα ακραία σκαμπανεβάσματα στον καιρό, είπε ότι «πλέον τα καλοκαίρια μας γίνονται πιο θερμά με μεγαλύτερη διάρκεια. Πέρσι είχαμε εκδώσει περίπου 20 προειδοποιήσεις για πολύ υψηλές θερμοκρασίες».

Για τη σκόνη είπε ότι τα αιωρούμενα σωματίδια που παρατηρούνται κατά διαστήματα στην ατμόσφαιρα είναι και προϊόντα της καύσης από τον κινητήρα των αυτοκινήτων. «Η σκόνη και τα αιωρούμενα σωματίδια είναι ένα πρόβλημα που στην περιοχή της Κύπρου θα ενταθεί. Σταδιακά με τον καιρό θα αυξάνονται οι ημέρες επεισοδίων αιωρούμενων σωματιδίων», τόνισε.

Κλείνοντας, είπε ότι η βασικότερη λύση είναι να δουλέψει ο κόσμος για έναν καλύτερο πλανήτη.

Απογοητευτική η εικόνα στα φράγματα

Θλιβερή και ανησυχητική παραμένει η εικόνα από τα φράγματα στην Κύπρο, παρόλο που τον Απρίλιο σημειώθηκαν κατά διαστήματα καταρρακτώδεις βροχές σε διάφορες περιοχές.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, η πληρότητα των φραγμάτων σήμερα βρίσκεται στο 46,3%, ενώ την αντίστοιχη περσινή ημέρα ήταν στο 69,1%. Από την 1η του Οκτώβρη μέχρι σήμερα, η συνολική εισροή ήταν 22.125 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (ε.κ.μ.) νερού.

Παρόλο που παρατηρήθηκαν έντονες βροχοπτώσεις αρχές τις εβδομάδας σε διάφορες περιοχές, αυτές δεν ήταν αξιόλογες, με αποτέλεσμα η εισροή νερού στα φράγματα να μη μεταβληθεί και να παραμένει στα ίδια επίπεδα με τις τελευταίες ημέρες.

Η λιγότερη ποσότητα νερού είναι αποθηκευμένη στο φράγμα της Αργάκας, όπου η πληρότητα βρίσκεται μόλις στο 28,3%, όταν ένα χρόνο πριν ήταν στο 100%. Λιγοστές ποσότητες νερού έχουν, επίσης, το φράγμα Καλαβασού στο 30,1% (από 49,2 πέρσι) και το φράγμα Βυζακιάς στο 37,2% (από 89,1% πέρσι).

Αντιθέτως, η μέγιστη ποσότητα νερού βρίσκεται στο φράγμα του Καλοπαναγιώτη, όπου η πληρότητα έφτασε στο 99,2% ,ενώ ένα χρόνο πριν ήταν στο 100%. Ακολουθούν το φράγμα του Πωμού στο 83,5% (πέρσι ήταν στο 100%) και το φράγμα των Λευκάρων στο 62,9% (πέρσι ήταν 69,3%).

Ο Κούρης, το μεγαλύτερο φράγμα στην Κύπρο, είναι σήμερα μισοάδειο καθώς από τα 115.000 εκατ. κ.μ. νέρου έχει μόλις 45.573 εκατ. κ.μ., δηλαδή είναι στο 39,6% της χωρητικότητάς του. Ένα χρόνο πριν ήταν στο 64,2%.

Πάντως δυσοίωνες είναι και οι προβλέψεις των επόμενων ημερών από θέμα βροχόπτωσης, καθώς, όπως αναγράφεται στο αγρομετεωρολογικό δελτίο του Τμήματος Μετεωρολογίας, ο Απρίλιος αναμένεται ότι θερμοκρασιακά θα είναι θερμότερος του κανονικού κατά 1° με 2°C, όπως και η ευρύτερη περιβάλλουσα περιοχή. Σε σχέση με το αναμενόμενο ύψος βροχής αυτό είναι απογοητευτικό, αφού αναμένεται να κυμανθεί κάτω του 50% του κανονικού ύψους σε όλο το νησί.