Περιμένοντας τους Βαρβάρους…

Οι δηλώσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε σχέση με τα Ελλαδοτουρκικά, είναι ενδεικτικές της στάσης που τηρεί η Ουάσιγκτον στα Ελλαδοτουρκικά και στέλνει παράλληλα ένα μήνυμα προς Λευκωσία, η οποία εκλιπαρεί την τουρκική πλευρά για επανέναρξη των συνομιλιών «από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά». Ερωτηθείς για το αν έχουν λόγο οι Έλληνες ν’ ανησυχούν για την απόκτηση F16 από την Τουρκία, ο κ. Τσούνης επισήμανε ότι «η Τουρκία έχει F16 εδώ και δεκαετίες, όπως και η Ελλάδα», και σημείωσε πως αυτό, στο οποίο θα πρέπει να εστιάσουμε, είναι το γεγονός ότι «έχει υπάρξει μια σημαντική αναθέρμανση στις σχέσεις μεταξύ δύο εταίρων μας στο ΝΑΤΟ». «Οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά», υπογράμμισε, και πρόσθεσε: «Ενθαρρύνουμε και τους δύο συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να συνεχίσουν αυτήν την πορεία. Κανείς δεν ωφελείται περισσότερο από μια ειρηνική και σταθερή περιοχή από την Ελλάδα και την Τουρκία», πρόσθεσε.

Η Άγκυρα γνωρίζει πολύ καλά ότι, τουλάχιστον μέχρι τις αμερικανικές εκλογές, έχει περιθώρια δημιουργίας νέων τετελεσμένων όχι μόνο στο Αιγαίο, που επανέφερε ζήτημα «γκρίζων ζωνών», αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.

Ήδη οι τουρκικές δυνάμεις έχουν δημιουργήσει μια νέα στρατιωτική θέση στον λόφο Al-Raqim στη βόρεια ύπαιθρο της Λατάκειας της Συρίας. Με τη νέα τουρκική κίνηση την περασμένη Κυριακή, οι στρατιωτικές της θέσεις στη ζώνη αποκλιμάκωσης στη βορειοδυτική Συρία έφτασαν τις 67. Μια τουρκική φάλαγγα εισήλθε επίσης μέσω του περάσματος Kafr Losin, βόρεια του Idlib, μεταφέροντας άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα και υλικοτεχνικό υλικό. Η φάλαγγα, που αποτελείται από περίπου 40 οχήματα, κατευθύνθηκε προς θέσεις τουρκικών στρατευμάτων.

Παράγοντας ασφάλειας στην Αφρική

Ταυτόχρονα, η Άγκυρα επενδύει στη διεύρυνση της επιρροή της στην Αφρική. Τα προηγούμενα χρόνια η επιρροή αυτή περιοριζόταν κυρίως στη Βόρεια Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, λόγω γεωγραφικών και θρησκευτικών συνδέσεων. Ωστόσο, η Άγκυρα τώρα επεκτείνει και εδραιώνει τις σχέσεις με χώρες της Δυτικής Αφρικής, όπως η Νιγηρία και η Σενεγάλη, καθώς και με τις χώρες του Σαχέλ.

Σύμφωνα με το Geopolitical Intelligence Services AG, τις τελευταίες δύο δεκαετίες το εμπόριο μεταξύ Τουρκίας και Αφρικής αυξήθηκε από 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε πάνω από 40 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022. Τα τουρκικά προϊόντα και υπηρεσίες, από καταναλωτικά έως πολιτιστικά αγαθά, φαρμακευτικά προϊόντα και κατασκευαστικές υπηρεσίες έχουν κάνει σημαντικές εισβολές στις αφρικανικές αγορές, χάρη στην ποιότητά τους και την ανταγωνιστική τους τιμή.

Επιπλέον, η Τουρκία έχει γίνει βασικός παράγοντας στο μεταβαλλόμενο τοπίο ασφαλείας της Αφρικής. Ήδη με σημαντική παρουσία στη Βόρεια Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, η Άγκυρα έχει συνάψει αμυντικές συμφωνίες με χώρες της Δυτικής και Ανατολικής Αφρικής, συμπεριλαμβανομένων της Αιθιοπίας, της Γκάνας, της Κένιας, της Νιγηρίας και της Ρουάντα. Αν και οι ιδιαιτερότητες των συμφωνιών ποικίλλουν -από τις διατάξεις ασφαλείας και την τεχνική υποστήριξη έως τη στρατιωτική εκπαίδευση- συνήθως περιλαμβάνουν διατάξεις σχετικά με τις πωλήσεις όπλων.

Άνοιγμα στη Λατινική Αμερική

Ο τουρκικός γίγαντας αμυντικών ηλεκτρονικών ειδών Aselsan ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ένα νέο γραφείο στη Λατινική Αμερική, στο Σαντιάγο της Χιλής.

Το γραφείο, το οποίο η εταιρεία ονόμασε Aselsan Latin America, «θα συμβάλει σημαντικά στη μακροπρόθεσμη πιθανή συνεργασία της Aselsan στη Λατινική Αμερική», ανέφερε η εταιρεία. Η ανακοίνωση έγινε στη Διεθνή Έκθεση Αεροπορίας και Διαστήματος της Χιλής, FIDAE 2024, και στα εγκαίνια του γραφείου παρέστη ο Suay Alpay, αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας της Τουρκίας. Ο Τούρκος εμπειρογνώμονας στον τομέα της άμυνας και ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Hudson, Can Kasapoglu, είπε ότι το άνοιγμα του νέου γραφείου στη Λατινική Αμερική θα βοηθήσει την Aselsan να διαφοροποιήσει τις εξαγωγές της και να είναι ένα άνοιγμα στον Παγκόσμιο Νότο.

Ρωσικός πυρηνικός σταθμός Άκιουγιου

Σε μιαν άλλη εξέλιξη, η κρατική πυρηνική εταιρεία της Ρωσίας Rosatom ξεκίνησε το στάδιο έναρξης λειτουργίας της πρώτης μονάδας στον πυρηνικό σταθμό Άκιουγιου, στην Τουρκία, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Οργανισμό.

Σχολιάζοντας την πρόοδο στο Άκιουγιου, ο γενικός διευθυντής της Rosatom, Alexey Likhachev, είπε ότι οι εργασίες για το «πυρηνικό νησί» προχωρούν σύμφωνα με το σχέδιο.

«Φέτος θα ελέγξουμε διεξοδικά όλα τα συστήματα, συμπεριλαμβανομένου του πρωτεύοντος κυκλώματος, θα πραγματοποιήσουμε υδραυλικές δοκιμές και θα φορτώσουμε προσομοιωτές καυσίμου απευθείας στον αντιδραστήρα», είπε. «Κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε ότι το επόμενο έτος η πρώτη μονάδα του πυρηνικού σταθμού Άκιουγιου θα γίνει μέρος του ενεργειακού συστήματος της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Σε αυτό στοχεύουν όλες οι προσπάθειές μας και το έργο των τουρκικών εταιρειών».

Στη Σελήνη με την Κίνα

Παράλληλα, η Τουρκία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στον Διεθνή Σεληνιακό Ερευνητικό Σταθμό (ILRS), μια συλλογική προσπάθεια με επικεφαλής την Κίνα και τη Ρωσία, αποκλίνοντας από την παραδοσιακή συμμαχία της με το υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες πρόγραμμα Artemis, όπως ανέφερε η Μόσχα αυτήν την εβδομάδα.

Αυτή η πρωτοβουλία «αντιπροσωπεύει ένα νέο κεφάλαιο στην αναζήτηση της Τουρκίας για μια ισχυρή παρουσία στην έρευνα και την εξερεύνηση του διαστήματος», ανέφερε η εφημερίδα Türkiye με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Πρόσφατα ορόσημα, συμπεριλαμβανομένου του ταξιδιού του αστροναύτη Alper Gezeravci στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη παρουσία της Τουρκίας στη διαστημική αρένα.

Αναλυτές εκλαμβάνουν την κίνηση της Τουρκίας όχι μόνο ως ένα στρατηγικό βήμα προς την προώθηση των διαστημικών της δυνατοτήτων, αλλά και ως γεωπολιτικό ελιγμό. Με τις τεταμένες σχέσεις με τη Δύση, η ΝΑΤΟϊκή Τουρκία στοχεύει να ενισχύσει τους δεσμούς με την Κίνα, τη Ρωσία αλλά και το Ιράν.

Από την άλλη, αν ένα πράγμα είναι σαφές, αυτό είναι ότι αυτή η ανερχόμενη φιλία Ρωσίας-Ιράν δεν ήταν αυθόρμητη συνέπεια των σημερινών συγκρούσεων. Στην ουσία, αντιπροσωπεύει μια γεωπολιτική στρατηγική, με την οποία τόσο ο Πούτιν όσο και ο Ραΐσι επιδιώκουν να νικήσουν αυτό που αντιλαμβάνονται ως «τυραννία της Δύσης», προκειμένου ν’ αποκαταστήσουν μια νέα τάξη, στην οποία η Ρωσία και το Ιράν θα αναλάμβαναν την ηγεμονία, μέσα σε ένα πολυπολικό σχήμα.