Κάνουν «φτερά» εκατομμύρια ευρώ - Το παζλ του ανεφοδιασμού από τα κατεχόμενα

Η εκτόξευση στην τιμή των καυσίμων, η ακρίβεια και το υπάρχον καθεστώς, που ουσιαστικά επιτρέπει την απρόσκοπτη διέλευση στα κατεχόμενα, έχουν δημιουργήσει έναν τεράστιο βραχνά στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι καταναλωτές ασφυκτιούν, οι πρατηριούχοι βρίσκονται σε απόγνωση, ενώ ουσιαστική λύση δεν έχει βρεθεί, παρ’ότι το ζήτημα ταλανίζει τους πάντες εδώ και είκοσι και πλέον χρόνια.

Κρυφτούλι πίσω από τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής

Τη δική του διάσταση κλήθηκε να δώσει στο θέμα και μιλώντας στη «Σημερινή» ο εκπρόσωπος Τύπου του Συνδέσμου Πρατηριούχων, Χριστόδουλος Χριστοδούλου: «Τόσο οι καταναλωτές όσο και η Κυβέρνηση '‘κρύβονται’' πίσω από τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής», δήλωσε χαρακτηριστικά, για να εξηγήσει πως σύμφωνα με αυτόν τον Κανονισμό, μπορεί κάποιος Ελληνοκύπριος που βρίσκεται στα κατεχόμενα και μείνει από καύσιμα, να πάει σε κάποιο πρατήριο για να μην… μείνει στον δρόμο. Αυτό όμως είναι ένα πράγμα, και το να βλέπουμε ουρές χιλιομέτρων είναι άλλο πράμα, δήλωσε στη συνέχεια της τοποθέτησής του, εξηγώντας ότι, δυστυχώς, η πλειοψηφία εκμεταλλεύεται την κατάσταση. «Καταλαβαίνουμε και εμείς ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν πραγματική ανάγκη και μεταβαίνουν για φθηνότερα καύσιμα, όμως όταν βλέπουμε αυτοκίνητα των €70.000 και των €100.000 να περιμένουν ουρά για να πάνε κατεχόμενα για βενζίνη, αντιλαμβάνεστε ότι εκμεταλλεύονται την κατάσταση», πρόσθεσε. Εν συνεχεία αναφέρθηκε στην αδυναμία της Κυβέρνησης να βάλει «φρένο» σε όλην αυτήν την κατάσταση, υπογραμμίζοντας πως, παρά το γεγονός ότι νομιμοποιείται ο έλεγχος όσων εφοδιάζονται για εμπορική χρήση, εντούτοις δινόταν ως δικαιολογία η έλλειψη προσωπικού από το Τελωνείο. «Ενώ πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τη Διευθύντρια του Τελωνείου και τον Υπουργό Οικονομικών και παρά τις υποσχέσεις που δόθηκαν για μεταφορά προσωπικού από άλλα τμήματα στο Τελωνείο για να αυξηθούν οι έλεγχοι, εδώ και 8 μήνες δεν έγινε το παραμικρό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στήνουν στον τοίχο την Κυβέρνηση

Εν συνεχεία «έστησε στον τοίχο» την Κυβέρνηση, αφού, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε, η Κυβέρνηση κάθε χρόνο παραδίδει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μία έκθεση για τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής που κατ’ επέκτασιν αφορά και τα καύσιμα. «Εμείς βάλαμε δικηγόρο που διαπίστωσε ότι δεν γινόταν σωστά η υποβολή», είπε, κάτι που ουσιαστικά άφηνε στο σκοτάδι την Επιτροπή για την επικρατούσα κατάσταση. Μετά τη μεγάλη διαμαρτυρία με τα βυτιοφόρα, η Κομισιόν ζήτησε άμεσα εξηγήσεις και απέστειλε ερωτηματολόγιο στο Υπ. Εμπορίου για να αποσαφηνίσει το τι συνέβαινε. Σε μια τρίωρη συνεδρία παρουσία των πρατηριούχων, της Νομικής Υπηρεσίας, του Υπουργείου Εμπορίου, του ΥΠΕΞ αλλά και της Επ. Ανταγωνισμού (καλοκαίρι του 2023), συζητήθηκαν πτυχές του ερωτηματολογίου, ενώ με τη διακοπή της συνεδρίας -σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Χριστοδούλου- ο Υπουργός κ. Παπαναστασίου υποσχέθηκε πως εντός δύο μηνών θα τους ξανακαλέσει για τη διαμόρφωση του τελικού κειμένου. «Δεν μας κάλεσε ποτέ. Στείλαμε μετέπειτα επιστολή για να δούμε πού βρίσκεται το θέμα, στην οποία επίσης δεν απάντησε ποτέ», τόνισε.

Ποιότητα, ρύποι και… φόροι εκατομμυρίων

Πέραν των όσων προαναφέραμε, το ζήτημα εμπεριέχει και την περιβαλλοντική πτυχή, της οποίας όμως τα πλοκάμια συνδέονται και με το οικονομικό. Όπως μας εξήγησε ο κ. Χριστοδούλου, τα καύσιμα των κατεχομένων δεν ακολουθούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. «Τα δικά μας καύσιμα και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες περιέχουν βιοκαύσιμο, κάτι που προνοεί ο νόμος σε συγκεκριμένο αριθμό λίτρων και αφορά περιβαλλοντικούς λόγους», ενώ φυσικά τα αντίστοιχα από τα κατεχόμενα δεν τυγχάνουν ελέγχου. Αφενός τίθεται το ερώτημα πώς αφήνεται να κυκλοφορούν αυτά τα οχήματα αφού είναι γνωστό πως μεταφέρουν πολλαπλάσιους ρύπους, τους οποίους μάλιστα χρυσοπληρώνουμε κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Δηλαδή διπλή η ζημιά. Παράλληλα, όπως πρόσθεσε ο κ. Χριστοδούλου, η Επ. Εμπορίου και ο πρόεδρός της κ. Χατζηγιάννης προώθησαν νόμο, με τον οποίο η Κυβέρνηση μπορεί να ελέγχει ντεπόζιτα αυτοκινήτων -κάτι που όπως ανέφερε θα γινόταν περιμετρικά της Λευκωσίας και όχι στα οδοφράγματα για αποφυγή συνωστισμού- ενώ δινόταν η δυνατότητα για πρόσληψη ιδιωτών για πραγματοποίηση των ελέγχων (υπάρχουν ήδη 3-4 αυτοκίνητα που λειτουργούν σαν «κινητά χημεία» και ελέγχουν τα πρατήρια).

Πέραν των ρύπων, η ποιότητα των καυσίμων ενδέχεται σε βάθος χρόνου να βλάψει και το ίδιο το αυτοκίνητο, με τον κ. Χριστοδούλου να τονίζει πως η συντριπτική πλειοψηφία περιστατικών που αφορούν οχήματα που έπιασαν φωτιά εν κινήσει σχετίζεται με τον ανεφοδιασμό από τα κατεχόμενα. Όσον αφορά τους φόρους που χάνει η Κυβέρνηση, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, υπολογίζεται ότι το 2022 οι Ε/κ ξόδεψαν πέριξ των 180 εκατομμυρίων ευρώ σε πρατήρια των κατεχομένων, ενώ 80 εξ αυτών ήταν χαμένα φορολογικά έσοδα του κράτους.

Εφιαλτικές οι προβλέψεις για τις τιμές

Τα πρατήρια -ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη Λευκωσία και την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου- ασφυκτιούν χάνοντας περίπου το 35%-40% του κύκλου εργασιών τους, ενώ ήδη 3-4 πρατήρια της πρωτεύουσας έβαλαν λουκέτο. «Τίθεται πλέον ζήτημα βιωσιμότητας των πρατηρίων, δεν μας στηρίζει η Κυβέρνηση», φωνάζουν οι πρατηριούχοι, με τον εκπρόσωπο Τύπου να προβαίνει -μιλώντας στη «Σ»- σε μία εφιαλτική πρόβλεψη. «Παρακολουθώ εδώ και πάρα πολλά χρόνια τις αυξομειώσεις των τιμών και μπορώ να σας πω ότι μονίμως η τιμή της βενζίνης στην Κύπρο είναι 20-25 σεντ χαμηλότερη από την αντίστοιχη στην Ελλάδα, λόγω του 24% στον ΦΠΑ και του Φόρου Κατανάλωσης. Αυτήν τη στιγμή η τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα κυμαίνεται μεταξύ €2,05 και €2,10. Θα υπάρξει νέο κύμα αυξήσεων, περιμένω να φτάσει και πιθανότατα να ξεπεράσει το €1,70».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι τοποθετήσεις του Προέδρου του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριου Δρουσιώτη. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, επιβεβαίωσε πως από τις 31 Μαρτίου -ημερομηνία κατάργησης της κυβερνητικής επιδότησης- η τιμή της βενζίνης αυξήθηκε κατά 14 σεντ, ενώ η αντίστοιχη του πετρελαίου κατά 9,5 περίπου σεντ. Μάλιστα υπογράμμισε πως την τελευταία εβδομάδα οι αυξήσεις γίνονται ιδιαίτερα αισθητές, ενώ τα… κακά μαντάτα έχουν και συνέχεια. «Οι αυξήσεις αυτές θα συνεχιστούν, αναμένω να υπάρξει ένα ακόμη κύμα ανόδου στις τιμές των καυσίμων», ήταν η τοποθέτηση του κ. Δρουσιώτη. Σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο που έχει αυτό στους καταναλωτές, εξήγησε πως σύμφωνα με μελέτη του Συνδέσμου Καταναλωτών υπάρχει η εκτίμηση ότι, για κάθε 5 σεντ αύξηση στις τιμές των καυσίμων, αυτό φέρει μείωση στις πωλήσεις των πρατηρίων μεταξύ 1%-2%. Αυτή η μείωση μπορεί να μεταφραστεί είτε σε ανεφοδιασμό από τα κατεχόμενα, είτε σε περιορισμό των μετακινήσεων.