Η ισραηλινή επίθεση στη Δαμασκό με φόντο τα Στενά του Ορμούζ

Η ισραηλινή επίθεση στην πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό, που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 11 ανθρώπους σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενδέχεται να είναι το προμήνυμα πολλών κακών και η σπίθα που θα βάλει φωτιά σε ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Το Ιράν μέχρι στιγμής έχει αντιμετωπίσει τη χερσαία επέμβαση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας μέσω των εξτρεμιστικών οργανώσεων που ελέγχει σε Λίβανο, Συρία και Ιράκ. Τι θα γίνει όμως αν αποφασίσει να εμπλακεί άμεσα στον πόλεμο και πώς θα το κάνει αυτό; Σε τέτοια περίπτωση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κάνει πράξη τις απειλές του και θα κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, προκαλώντας απότομη αύξηση στις τιμές του πετρελαίου, μέχρι και 200 δολάρια το βαρέλι. Αυτό το σενάριο θα έχει καταστροφικές οικονομικές συνέπειες για το σύνολο των Δυτικών χωρών τόσο μεγάλες, που η Δύση δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να επέμβει η ίδια στρατιωτικά, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό.

Τα Στενά του Ορμούζ θεωρούνται η πιο σημαντική πετρελαϊκή «αρτηρία» στον πλανήτη και συνδέουν τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν, την Αραβική Θάλασσα προς τα νότια και τον Ινδικό Ωκεανό πιο πέρα. Είναι η μοναδική θαλάσσια διαδρομή εξόδου από τον πλούσιο σε πετρέλαιο Περσικό Κόλπο, με κατά μέσο όρο περίπου 20,5 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου να περνούν από αυτήν σε ημερήσια βάση κατά το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2023, σύμφωνα με στοιχεία που έχει παρουσιάσει το Reuters. Το σημαντικότερο choke point πετρελαίου στον κόσμο είναι και ο κυριότερος λόγος που η βάση του πέμπτου στόλου των ΗΠΑ δεν απέχει πολύ από το σημείο, με έδρα της το Μπαχρέιν.

Οι Ιρανοί έχουν απειλήσει στο παρελθόν να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ εάν οι ΗΠΑ παρέμβουν ενεργά στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή ή προσπαθήσουν να τους επιβάλουν κυρώσεις με σκοπό να τους πλήξουν οικονομικά. Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που η περιοχή στα Στενά του Ορμούζ έχει μπει κάτω από εντάσεις. Από τη δεκαετία του ’80 έχουν σημειωθεί καταρρίψεις αεροσκαφών, επιθέσεις σε πετρελαιοφόρα, απειλές για αποκλεισμό των Στενών, καταλήψεις πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων κ.ά. Οποιαδήποτε νέα διαταραχή στη διέλευση μέσω των Στενών του Ορμούζ έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να προκαλέσει καταστροφικές συνέπειες για ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία, αλλά να θέσει σε κίνδυνο και την ανθρωπότητα μέσα από το ντόμινο εξελίξεων που μπορεί να ακολουθήσει σε ένα τέτοιο σενάριο. Η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα δείχνει πόσο γρήγορα μπορεί να κλιμακωθεί η κατάσταση.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), τα Στενά του Ορμούζ είναι σημείο διεθνούς διέλευσης και βάσει του Διεθνούς Δικαίου το Ιράν δεν μπορεί να αποκλείσει την πρόσβαση. Ωστόσο, εάν ξεσπάσει πόλεμος ή εμπλακεί ενεργότερα η Τεχεράνη, η οποία μόλις δέχθηκε επίθεση από το Ισραήλ σε παράρτημα της πρεσβείας της στη Δαμασκό με δύο ανώτατους αξιωματικούς ανάμεσα στους νεκρούς, έχει τη δυνατότητα να κλείσει τα Στενά. Προς το παρόν υπόσχεται μέσω του ηγέτη της Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και άλλων ανώτατων αξιωματούχων ότι η τιμωρία του Ισραήλ για την επίθεση στη Δαμασκό είναι αναπόφευκτη.