Ιδιώτες δωρητές κομμάτων: Ανησυχία με αδιαφάνεια σε χώρες ΕΕ - Τι ισχύει Κύπρο
Μια ανάλυση του Guardian μαζί με άλλους 25 Ευρωπαίους συνεργάτες μέσων ενημέρωσης, υπότην ερευνητική πλατφόρμα Follow the Money, δημοσίευσαν σήμερα το Transparency Gap, την πιο εκτενή ανάλυση μέχρι σήμερα για τη χρηματοδότηση των κομμάτων στο μπλοκ.
Στην έρευνα αποκαλύπτεται ότι μόνο επτά από τις 27 χώρες απαιτούν την πλήρη αποκάλυψη της ταυτότητας των ιδιωτικών δωρητών. Η Ισπανία και η Γαλλία είναι από τις λιγότερο διαφανείς, με τη Γαλλία να προστατεύει την ανωνυμία των δωρητών για λόγους ιδιωτικότητας. Η Λετονία αποτελεί πρότυπο διαφάνειας, ενώ η Γερμανία επιτρέπει σημαντικά ποσά δωρεών χωρίς υποχρέωση αποκάλυψης της ταυτότητας των δωρητών. Στην Κύπρο, όλες οι δωρεές άνω των €500 πρέπει να δηλώνονται.
Η έρευνα δείχνει ότι μόνο η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Πολωνία και η Κροατία – το ένα τέταρτο των κρατών μελών – απαιτούν να ταυτοποιείται η πηγή όλων των δωρεών. Στην Ευρώπη, κάθε χώρα έχει τους δικούς της κανόνες, δημιουργώντας ένα πολύπλοκο τοπίο με πολύ διαφορετικές νομοθεσίες. Μερικές φορές κάθε ευρώ καταγράφεται και όλοι οι δωρητές κατονομάζονται. Αλλά πιο συχνά, είναι ασαφές ποιος χρηματοδοτεί – και ενδεχομένως επηρεάζει – πολιτικά κινήματα.
Για τις χώρες στη δυτική πλευρά του σιδηρού παραπετάσματος που κατέρρευσε πριν από 35 χρόνια, μπορεί να υπάρχουν μεγάλα κενά στην λογοδοσία.
Στη Γαλλία, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΕ, το κενό διαφάνειας είναι 100%. Οι δωρεές γίνονται εντελώς πίσω από κλειστές πόρτες και το κοινό δεν έχει δικαίωμα να γνωρίζει ποιος χρηματοδοτεί την γαλλική πολιτική. Ο λόγος, σύμφωνα με τον ελεγκτή πολιτικής χρηματοδότησης της χώρας, είναι η ιδιωτικότητα.
Στην Ισπανία, τα κόμματα είναι επίσης υποχρεωμένα να δηλώνουν την ταυτότητα των δωρητών σε μια εποπτική αρχή, το Ελεγκτικό Δικαστήριο, αλλά δεν υπάρχει υποχρέωση για το δικαστήριο να δημοσιεύει αυτές τις πληροφορίες. Τα κόμματα είναι υποχρεωμένα να δημοσιοποιούν την ταυτότητα των δωρητών που δίνουν περισσότερα από €25,000, αλλά φαίνεται ότι καμία δωρεά πάνω από αυτό το όριο δεν έχει γίνει από το 2016.
Δεκαέξι μέλη της ΕΕ επιτρέπουν σε όλους ή σε κάποιους δωρητές να παραμένουν άγνωστοι στο ευρύ κοινό ή στον τύπο, και τα όρια για την αποκάλυψη της ταυτότητας των δωρητών ποικίλλουν ευρέως.
Η Γερμανία έχει το δεύτερο υψηλότερο ανώτατο όριο – μετά την Ισπανία – πάνω από το οποίο τα ονόματα πρέπει να αποκαλύπτονται. Κάθε δωρεά έως €10,000 επιτρέπεται να παραμένει ανώνυμη. Άμεση ειδοποίηση στον πρόεδρο της Bundestag (κοινοβούλιο) απαιτείται για κάθε δωρεά πάνω από €35,000.
