Πολιτικός «τζόγος» και «μακιαβελικές» τακτικές στην προεκλογική ατζέντα του Μακρόν

Ο Εμμανουέλ Μακρόν προκάλεσε σοκ εντός και εκτός Γαλλίας, διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσοντας πρόωρες βουλευτικές εκλογές, μετά τον θρίαμβο στις ευρωεκλογές του Εθνικού Συναγερμού. Όπως είχε προβλεφθεί, ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν εξασφάλισε το διπλάσιο ποσοστό ψήφων σε σύγκριση με το κυβερνών κόμμα Αναγέννηση (31,36% έναντι 14,60%), ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για ανάδειξη στον πρωθυπουργικό θώκο του «πουλέν» της Λεπέν, Ζορντάν Μπαρντελά, και επιβεβαιώνοντας την αποδυνάμωση του Γάλλου Προέδρου στην εθνική και ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Σε κάθε περίπτωση, αν και οι εκλογές δεν κρίνουν το μέλλον του Μακρόν, μια ακόμα ενδεχόμενη ήττα θ' αποτελέσει τεράστιο πλήγμα για την αξιοπιστία του. Με αυτά τα δεδομένα, δημιουργείται το εύλογο το ερώτημα γιατί προχώρησε σε αυτήν την κίνηση, εάν λάβουμε υπόψη τα δυσμενή δημοσκοπικά δεδομένα και τη δύσκολη χρονική συγκυρία.

Το ριψοκίνδυνο στοίχημα

Ενώ ο Μακρόν βλέπει τις πρόωρες εκλογές ως τον μόνο τρόπο ν' ανακόψει τη δυναμική της Λεπέν και να πολώσει τους συστημικούς ψηφοφόρους προς υποστήριξή του, υπάρχουν ανησυχίες από το ίδιο του το κόμμα ότι αυτό το εγχείρημα θα έχει αντίθετα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τον αναλυτή του Ipsos, Mathieu Gallard, «εάν ο Γάλλος Πρόεδρος βγει μπροστά, θα είναι ένα μεγάλο ρίσκο. Είναι βέβαιο ότι εάν αναμειχθεί στον προεκλογικό αγώνα, θα πολώσει τους ψηφοφόρους εναντίον του».

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα του Μακρόν αναμένεται να δεχθεί άλλη μια ήττα κατά τις εκλογές που θα διεξαχθούν στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου. Μάλιστα, είναι ορατό το ενδεχόμενο να έρθει τρίτη πολιτική δύναμη, μετά την ακροδεξιά και την αριστερά. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της IFOP για λογαριασμό του περιοδικού Paris Match, ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν είναι το δημοφιλέστερο κόμμα στη Γαλλία, με 36% των ερωτηθέντων να απαντούν ότι ελπίζουν να κερδίσει το κόμμα αυτό. Ερωτηθέντες ποιο κόμμα θεωρούν πιθανότερο νικητή των εκλογών, 60% απάντησαν τον Εθνικό Συναγερμό.

Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η τεράστια αυτοπεποίθηση του Μακρόν άρχισε να μετατρέπεται σε άρνηση της πραγματικότητας και τον καθιστά ανίκανο να διαβάσει τα αρνητικά μηνύματα που λαμβάνει από τους πολίτες. Πρώην εργαζόμενος στο Ελιζέ ανέφερε στην Politico ότι η απόφαση του Γάλλου Προέδρου να προχωρήσει σε εκλογές δεν είναι τίποτε άλλο, παρά «η παραληρηματική πράξη ενός ανθρώπου συντετριμμένου από την ήττα».

Μάλιστα, υπάρχουν αναφορές για έντονα εχθρικό κλίμα εντός του συνασπισμού του Μακρόν, με πολλά στελέχη να απαιτούν από τον Πρόεδρο να κάνει πίσω από την προεκλογική και να πάρει αποστάσεις από τους βουλευτές που τον υποστηρίζουν. Υπάρχει η αίσθηση ότι όσο περισσότερο μιλάει, τόσο περισσότερες μονάδες χάνει στις δημοσκοπήσεις. Ειδικοί σημειώνουν ότι πρόκειται για μια ιστορική αλλαγή εντός της κομματικής δυναμικής για την Αναγέννηση, αφού το κόμμα του Μακρόν ήταν άμεσα συνυφασμένο με την πορεία του Γάλλου Προέδρου, δίνοντας πολλές φορές την αίσθηση ότι το κόμμα δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τον ιδρυτή του.

«Αμετανόητος»

Παρά τις εσωκομματικές αντιδράσεις, ο Μακρόν εμφανίζεται αμετανόητος, έχοντας τα δικά του σχέδια για την επικείμενη εκλογική διαδικασία. Συγκεκριμένα, η προεκλογική του ατζέντα περιλαμβάνει διαγγέλματα και συχνές εμφανίσεις στα Μέσα. Παρά το ότι η καρέκλα του δεν κινδυνεύει, αναλυτές προειδοποιούν ότι το κύριο διακύβευμα αυτών των εκλογών είναι η αξιοπιστία του Προέδρου της χώρας. Ο ίδιος πάντως δεν σταματά να επαναλαμβάνει ότι δεν θα παραιτηθεί ακόμα και εάν το κόμμα του υποστεί άλλη μια εξευτελιστική ήττα.

Τα δεδομένα, όμως, είναι εκεί. Ο Μακρόν ενεπλάκη σε μεγάλο βαθμό στην προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωεκλογές, οι οποίες ολοκληρώθηκαν με ένα καταστροφικό αποτέλεσμα για το κόμμα του. Η άμεση εμπλοκή του, όπως έχει αποδειχθεί, δεν ήταν αρκετή για να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους της παράταξής του.

Στη συνέχεια, αγνοώντας τους κινδύνους της απόφασής του, διέλυσε τη γαλλική Βουλή και προκήρυξε εκλογές. Η κίνησή του, αν και προκάλεσε έκπληξη, μπορεί να ερμηνευτεί εάν κοιτάξουμε το ιστορικό του στην πολιτική σκηνή τα τελευταία χρόνια. Ανέκαθεν ο Μακρόν επιδιδόταν σε ριψοκίνδυνα πολιτικά παιχνίδια είτε επιλέγοντας τη σύγκρουση είτε ανακοινώνοντας αποφάσεις που δεν είχαν οριστικοποιηθεί. Η άνοδός του στην εξουσία από απλός σύμβουλος σε Υπουργό Οικονομικών και στη συνέχεια σε Πρόεδρο, είναι ουσιαστικά ένας συνδυασμός τύχης και ριψοκίνδυνων πολιτικών αποφάσεων.

Η «μακιαβελική» τακτική του Μακρόν

Δεν είναι λίγοι αυτοί που διερωτώνται γιατί ο Γάλλος Πρόεδρος προχώρησε σε αυτήν τη ριψοκίνδυνη κίνηση, με τους αναλυτές να εκφράζουν διάφορες θεωρίες για το εν λόγω ζήτημα.

Για παράδειγμα, ο καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου, Alberto Alemanno, θεωρεί ότι «ο Μακρόν δεν έχει άλλη επιλογή από το να αποδεχθεί το γεγονός ότι το κόμμα του υπέστη μια συντριπτική ήττα. Πρέπει να εκμεταλλευτεί το μομέντουμ για να ελέγξει ο ίδιος τις εξελίξεις». Στο ίδιο πλαίσιο, μπορεί να ερμηνευτεί και η χρονική συγκυρία. Προκηρύσσοντας τώρα τις πρόωρες εκλογές δεν δίνει αρκετό χρόνο στα κόμματα της αντιπολίτευσης να οργανωθούν. Αυτή η τακτική έγινε αντιληπτή από το δεξιό κόμμα, Les Republicains, το οποίο κατηγόρησε τον Μακρόν ότι «η διάλυση της Βουλής χωρίς να δώσει χρόνο για να οργανωθούμε ή να διεξαγάγουμε προεκλογικό αγώνα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ρωσική ρουλέτα με διακύβευμα το μέλλον της χώρας».

Μια άλλη θεωρία θέλει τον Μακρόν ν' ακολουθεί μια «μακιαβελική» τακτική, δίνοντας στην ακροδεξιά την εξουσία, ώστε να φθαρεί πολιτικά μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2027. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν μπορεί να επανεκλεγεί στην Προεδρία, σίγουρα θα επιδιώξει την επιβίωση του κόμματός του σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, ο Μακρόν έχει πολύ λίγα να χάσει και πολλά να κερδίσει με τη δημιουργία των συνθηκών για να κερδίσει η ακροδεξιά στις εθνικές εκλογές στη Γαλλία, η οποία στη συνέχεια θα προσπαθήσει να κυβερνήσει τη χώρα με τους όποιους πιθανούς περιορισμούς και ενδεχόμενες αποτυχίες. Έτσι, αυτό εκτιμάται ότι θα δώσει στο κόμμα του Μακρόν τον έλεγχο των επόμενων προεδρικών εκλογών.