Ολοκληρωτική καταστροφή αμπελιών - Πώς ο καύσωνας αυξάνει τις τιμές των τροφίμων

Ο παρατεταμένος καύσωνας με τις αυξημένες θερμοκρασίες προκαλεί αύξηση και στις τιμές των τροφίμων. Η καλλιέργεια των προϊόντων επιβραδύνεται κάτω από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικρατούν, οι οποίες καίνε τα αγαθά από τη ρίζα τους πριν καν προλάβουν να πωληθούν. Την ίδια ώρα που η προσφορά των διαθέσιμων τροφίμων μειώνεται, η ζήτηση αυξάνεται καθώς το καλοκαίρι είναι η εποχή με τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση. Συνεπώς ντόπιοι και τουρίστες επιζητούν την επισιτιστική επάρκεια στην αγορά, ενώ αρκετά φρούτα και λαχανικά καταστρέφονται πριν προλάβουν να μπουν στο καλάθι μας.

Καμένα από τη ρίζα

Τα προϊόντα που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από τον καύσωνα είναι όσα βρίσκονται στην ανοιχτή καλλιέργεια. Ζημιές λοιπόν καταγράφηκαν σε κρεμμύδια, σταφύλια, κεράσια, δαμάσκηνα, καθώς και οινοποιήσιμα αμπέλια. Ένα από τα πιο ακραία παραδείγματα, που είδαν το φως της δημοσιότητας, είναι οι ψημένες πατάτες στα χωράφια των παραγωγών, οι οποίοι αντίκρισαν ένα αλλιώτικο θέαμα πριν προλάβουν να μαζέψουν τη σοδειά τους. Αντιλήφθηκαν ότι οι πατάτες στο έδαφος είχαν ψηθεί από τη ζέστη και συνεπώς είχαν καταστραφεί, αφού δεν ήταν δυνατό να τις πουλήσουν.

Θλίψη προκαλούν και τα καμένα σταφύλια που κρέμονται από τα τσαμπιά τους, φωτογραφίες των οποίων εξασφάλισε η «Σ». Είναι λυπηρό το γεγονός ότι την ώρα που το Υφυπουργείο Τουρισμού προωθεί τον οινοτουρισμό και δίνεται έμφαση στην προσέλκυση τουριστών που ανήκουν στα εναλλακτικά είδη τουρισμού, τα οινοποιήσιμα αμπέλια καταστρέφονται από τον καύσωνα. Όσον αφορά το κόστος της καταστροφής, αναφέρεται ότι αυτό θα υπολογιστεί τις επόμενες ημέρες από το Υπουργείο Γεωργίας.

Ολοκληρωτική καταστροφή

Όπως αναφέρει στη «Σ» η Υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, «τη χρονιά που διανύουμε αντιμετωπίζουμε δυσμενή κλιματικά φαινόμενα, που επηρεάζουν την αγροτική παραγωγή, όπως καύσωνες, χαλάζι και ανομβρία, καθώς και ζημιές από πυρκαγιές. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις, από τις 4 Ιουνίου μέχρι σήμερα έχουμε πέραν των 44 δηλώσεων για ζημιές σε καλλιέργειες, όπως τις καλλιέργειες κρεμμυδιών, για κάποιες ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών, κερασιών και δαμασκηνιών καθώς και οινοποιήσιμα αμπέλια.

»Προς το παρόν δεν διαθέτουμε στοιχεία για το μέγεθος των ζημιών, αφού οι εκτιμήσεις συνεχίζονται σε εντατικούς ρυθμούς και κάθε μέρα εκδίδονται και νεότερες ανακοινώσεις για υποβολή δηλώσεων ζημιάς. Οι ζημιές που καταγράφονται είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους αγρότες μας και το εισόδημά τους, για το οποίο θα λάβουν τη στήριξη όπως προβλέπεται από το ταμείο διαχείρισης κινδύνων και τα σχετικά σχέδια που εφαρμόζονται για τον σκοπό αυτό».

Έκτακτη βοήθεια

Ερωτηθείσα για το ποια μέτρα αναμένεται να λάβουν για να διασφαλίσουν την επισιτιστική επάρκεια της αγοράς, απαντά ότι «εμάς ο στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε την επισιτιστική ασφάλεια αλλά και τη βιωσιμότητα των γεωργών. Σε ό,τι αφορά την ανομβρία, πέρα από την όποια έκτακτη βοήθεια, οι γεωργοί μας έχουν πρόσβαση στα επενδυτικά σχέδια της ΚΑΠ, όπου εκεί μπορούν να επιδοτηθούν για υποδομές, αγροβολταϊκά, έξυπνα συστήματα άρδευσης κ.ά., ώστε να μπορούν να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερη εξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες.

»Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ και στις ενέργειες που έχουν γίνει από την Κύπρο σε συνεργασία και με άλλα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα από τα δυσμενή κλιματικά φαινόμενα στο επίπεδο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, όπου έχουμε επανειλημμένα ζητήσει από την Επιτροπή να προχωρήσει στην έμπρακτη στήριξη των γεωργών που επηρεάζονται από ακραία καιρικά φαινόμενα».

Σημειώνεται ότι η παροχή του νερού άρδευσης προς τους παραγωγούς έχει μειωθεί κατά 60% στα Κοκκινοχώρια και κατά 30% στην Πάφο. Επίσης, η παραγωγή καρπουζιών στην Αμμόχωστο είναι μειωμένη κατά 25-30% φέτος σε σχέση με πέρυσι. Βέβαια, η μειωμένη παραγωγή δεν οφείλεται αποκλειστικά στον καύσωνα, αλλά και στην ανομβρία και στη λιγότερη παροχή νερού άρδευσης.

Ανοιχτή καλλιέργεια

Μιλώντας στη «Σ» ο Γενικός Γραμματέας του Παναγροτικού, Τάσος Γιαπάνης, εξηγεί ότι ο έντονος και παρατεταμένος καύσωνας του φετινού καλοκαιριού έχει επηρεάσει αρνητικά τις σοδειές των παραγωγών της ανοιχτής καλλιέργειας, όπως είναι για παράδειγμα το σταφύλι, οι ελιές, τα φρουτόδεντρα, τα οπωροκηπευτικά, τα εσπεριδοειδή, το καρπούζι, το πεπόνι καθώς και την παραγωγή γάλακτος, η οποία είναι μειωμένη κατά 20-25% φέτος σε σχέση με πέρυσι.

«Οι ασυνήθιστοι συνεχόμενοι καύσωνες έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή όλων σχεδόν των κλάδων. Κάηκαν τα τσαμπιά των σταφυλιών, έχει μειωθεί η παραγωγή ελιών, εσπεριδοειδών και αβοκάντο. Τα καρπούζια και τα πεπόνια από την ανοιχτή καλλιέργεια τα αγοράζουμε σαν χρυσάφι. Η τιμή τους φέτος κυμαίνεται στα 1,20 - 1,40 ευρώ το κιλό, σε σχέση με πέρυσι που ανήλθε γύρω στα 0,30 - 0,40 ευρώ το κιλό. Θα αγοράζουμε το καρπούζι σε κομμάτια σε λίγο αν δεν στηρίξει το κράτος. Ακόμα και η κτηνοτροφία επηρεάζεται γιατί είναι συνεχόμενη η ζέστη», προσθέτει.

Εισαγωγές προϊόντων

Σύμφωνα με τον κ. Γιαπάνη, ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει να ενισχυθεί μέσα από προγράμματα για να παραγάγει προϊόντα που να διασφαλίζουν τη διατροφική αλυσίδα. «Λόγω των ανομβριών, του καύσωνα και της απόφασης να κάνει περικοπές νερού άρδευσης κατά 50% δεν φθάνουμε τον στόχο μας στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Με αποτέλεσμα να γίνονται εισαγωγές από χώρες της ΕΕ και Τρίτες χώρες, χωρίς να γνωρίζουμε την ποιότητά τους, και να σημειώνεται αύξηση στις τελικές τιμές των αγροτικών προϊόντων στο ράφι των καταστημάτων».

Απώλεια εισοδήματος

Επίσης εισηγείται τη στήριξη του κράτους στην απώλεια εισοδήματος των αγροτών εξαιτίας της μείωσης του νερού άρδευσης για την καλλιέργεια. «Μισό νερό σημαίνει μισή σοδειά και εισοδήματα -50%. Να επιστραφεί από το κράτος στους αγρότες και να προχωρήσει άμεσα σε έργα υποδομής για να περάσει τον σκόπελο της ανομβρίας. Άμεσα αφαλάτωση στην περιφέρεια Λάρνακας και Αμμοχώστου μόνο για άρδευση. Το κόστος της παραγωγής νερού έχει πέσει από 1,20 ο τόνος στο 0,70 λόγω νέων μηχανημάτων και προσθήκης φωτοβολταϊκών, και αναμένεται να πέσει πιο κάτω από 0,50 ευρώ».

Αγροτική πολιτική

Αίτημα των αγροτικών οργανώσεων προς τους θεσμούς της Ευρώπης είναι η κοινή αγροτική πολιτική να προσαρμοστεί ξεχωριστά σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ βάσει των ιδιαιτεροτήτων και ιδιομορφιών, καθώς για παράδειγμα οι καιρικές συνθήκες της Κύπρου με συχνή ανομβρία διαφέρουν από αυτές της Γερμανίας με έντονες βροχοπτώσεις. «Μετά τις κινητοποιήσεις των αγροτών οι θεσμοί επανεξετάζουν αυτήν την εισήγησή μας. Είμαστε υπόχρεοι να διασφαλίσουμε τη διατροφική αλυσίδα των κατοίκων και των τουριστών, οι οποίοι ανέρχονται σε 3,5 – 4 εκατ. τον χρόνο, δηλαδή τέσσερεις φορές τον πληθυσμό μας», τονίζει.

Τέλος, ο κ. Γιαπάνης ανέφερε ότι στις 5 Ιουλίου αναμένεται να συζητηθούν με την Υπουργό Γεωργίας τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν ενόψει του καύσωνα κατά το υπόλοιπο του καλοκαιριού.