Αναλύσεις

Η Ανατολική Μεσόγειος ως θέατρο επιχειρήσεων Χούθι-Χεζμπολάχ

Ποιες οι στρατιωτικές δυνατότητες του «άξονα αντίστασης» - Ανησυχία για εμπορικές - ενεργειακές οδούς

Τις τελευταίες εβδομάδες οι Χούθι ισχυρίζονται πως έχουν στοχοποιήσει εμπορικά πλοία στη Μεσόγειο Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένου του βασικού ισραηλινού λιμανιού της Χάιφα. Ωστόσο, το Ισραήλ έχει μέχρι στιγμής αναχαιτίσει πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν από την Υεμένη και το Ιράκ, ιδιαίτερα προς το Εϊλάτ, πράγμα που σημαίνει, σύμφωνα με αναλυτές, ότι τα εναέρια όπλα των Χούθι πιθανότατα θα καταστραφούν πριν φτάσουν στους στόχους τους στη Μεσόγειο.

Οι πιο πάνω ισχυρισμοί, αν και προκαλούν πανικό όταν αναμεταδίδονται από ΜΜΕ και τρομοκρατούν την κοινή γνώμη, θα πρέπει να ερμηνευτούν ψύχραιμα στο πλαίσιο του ψυχολογικού πολέμου και της προπαγανδιστικής εκστρατείας των Χούθι προς το παρόν. Αξίζει να σημειωθεί πως τουλάχιστον μία ναυτιλιακή εταιρεία έχει αρνηθεί τον ισχυρισμό των Χούθι για επίθεση σε ένα από τα σκάφη της στη Μεσόγειο.

Συντονισμός άξονα αντίστασης

Όπως σημειώνει σχετική ανάλυση του Washington Institute, oι επαναλαμβανόμενοι ισχυρισμοί για χτυπήματα πλοίων κοντά στο Ισραήλ ή στο Ισραήλ συμπίπτουν με τις απειλές της Χεζμπολάχ να στοχοποιήσουν ισραηλινά λιμάνια και άλλες κρίσιμες υποδομές σε περίπτωση ευρύτερου πολέμου. Φαίνεται, μάλιστα, ότι η εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης των Χούθι διεξάγεται σε συντονισμό με άλλες ομάδες, που θεωρούνται μέρος του «άξονα αντίστασης», ιδιαίτερα εν μέσω ανησυχιών για μια μεγαλύτερη σύγκρουση Χεζμπολάχ-Ισραήλ.

Πάντως η απειλή του Νασράλα κατά της Κύπρου θα πρέπει επίσης να εξεταστεί στο πλαίσιο των δηλώσεων εν καιρώ πολέμου του Ιράν και των αντιπροσώπων του σχετικά με τη διακοπή των ζωτικών οδών μεταφοράς προς το Ισραήλ μέσω της Ανατολικής Μεσογείου. To Αυστραλιανό Συμβούλιο Εβραϊκών Υποθέσεων (AIJAC) υπενθυμίζει πως ήδη από την 1η Νοεμβρίου, ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, ζήτησε μια κοινή ισλαμική προσπάθεια για τον αποκλεισμό των αποστολών πετρελαίου και τροφίμων στο Ισραήλ, ως απάντηση στον πόλεμο της Γάζας. Έκτοτε, οι Χούθι, οι ιρακινές σιιτικές πολιτοφυλακές και άλλα μέλη του αποκαλούμενου «άξονα αντίστασης» της Τεχεράνης έχουν απειλήσει τα ισραηλινά λιμάνια και τη ναυτιλία και εξαπέλυσαν επιθέσεις προς την κατεύθυνσή τους. Για παράδειγμα, πολλά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της ιρακινής πολιτοφυλακής, που καταρρίφθηκαν πάνω από τα Υψίπεδα του Γκολάν, πιστεύεται ότι κατευθύνονταν προς το λιμάνι της Χάιφα.

Δυνατότητες και προθέσεις της Χεζμπολάχ

Πάντως το AIJAC ισχυρίζεται ότι η Χεζμπολάχ έχει μια σειρά επιλογών για να υποστηρίξει την απειλή του Νασράλα κατά της Κύπρου. «Η ομάδα πιστεύεται ότι διαθέτει ένα μεγάλο οπλοστάσιο πυραύλων εδάφους-εδάφους υψηλής ακρίβειας, κυρίως της οικογένειας Fateh, ιρανικής κατασκευής, που καλύπτουν εμβέλεια από 250 έως 1.000 χιλιόμετρα, ενώ φέρει κεφαλή 450 κιλών με εκρηκτική δύναμη. Πιθανότατα έχει επίσης αντιπλοϊκούς βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους «Κρουζ» παρόμοιους σε ποιότητα και ποσότητα με αυτούς που χρησιμοποίησαν οι Χούθι εναντίον διεθνών πλοίων στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας από τον Νοέμβριο - συμπεριλαμβανομένου του προηγμένου ρωσικού Yakhont, ενός υπερηχητικού όπλου με βεληνεκές 300 km».

Ως εκ τούτου, συνεχίζει η ανάλυση, «η Χεζμπολάχ δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να στοχεύσει την αεροπορική βάση του Ακρωτηρίου της Βρετανίας, το ραντάρ παρακολούθησης PLUTO II, που βρίσκεται κοντά της, ή το ραντάρ συλλογής πληροφοριών και σημάτων στο Τρόοδος».

«Η συντριβή αυτών των εγκαταστάσεων και των άλλων αμυντικών συστημάτων του νησιού στην ξηρά και στη θάλασσα θα απαιτούσε έναν πολύ μεγάλο αριθμό πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, τους οποίους η Χεζμπολάχ μπορεί να διστάζει να αφιερώσει, από φόβο μήπως εξαντλήσει το οπλοστάσιο που θα χρησιμοποιούσε ταυτόχρονα εναντίον του Ισραήλ», αναφέρει το AIJAC, προσθέτοντας πως, πράγματι, δεν είναι σαφές εάν ο Νασράλα είναι πραγματικά πρόθυμος να συνεχίσει τη σκληρή ρητορική του κατά της Κύπρου, δεδομένου του κινδύνου να παρασύρει περισσότερες χώρες της ΕΕ σε μια πιθανή σύγκρουση.

Τον Ιούλιο του 2022, η συμμαχική ομάδα του Ιράν εκτόξευσε drones με στόχο το Karish στην ισραηλινή ΑΟΖ μετά από διαφωνίες μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου σχετικά με τα θαλάσσια σύνορά τους στην Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα. Τα drones αναχαιτίστηκαν με επιτυχία. Ένας εκπρόσωπος της Energean, ο χειριστής του Karish, δήλωσε αυτήν την εβδομάδα στο The National ότι η εταιρεία είναι «απολύτως σίγουρη» για την ικανότητα του ισραηλινού στρατού να προστατεύει στρατηγικά περιουσιακά στοιχεία.

Στρατιωτικές δυνατότητες Χούθι εναντίον πλοίων

Οι Χούθι, από την άλλη, διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα όπλων, όπως βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους «Κρουζ» καθώς και drones, που θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν σημαντική απειλή για τη ναυτιλία και τα λιμάνια στην Ερυθρά Θάλασσα, στο Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, στον Κόλπο του Άντεν και την Αραβική Θάλασσα. Ωστόσο, παρά τους ισχυρισμούς της ομάδας ότι τα επιθετικά drones Sammad-4 και Waid (OWAD) έχουν βεληνεκές άνω των δύο χιλιάδων χιλιομέτρων, δεν είναι πιθανό οι Χούθι να εκτοξεύσουν πυραύλους που θα μπορούν να ξεπεράσουν τα χίλια χιλιόμετρα. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες που επικαλούνται αμερικανικά ινστιτούτα, είναι επομένως πολύ απίθανο να επιτεθούν σε λιμενικές εγκαταστάσεις της Χάιφα ή θαλάσσιους στόχους στην Ανατολική Μεσόγειο απευθείας από την Υεμένη χρησιμοποιώντας drones και αντιπλοϊκούς πυραύλους.

Η απόσταση από τη Χάιφα έως τις γνωστές τοποθεσίες εκτόξευσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών των Χούθι είναι δύο χιλιάδες χιλιόμετρα σε απευθείας γραμμή και περίπου 2.200 χιλιόμετρα για μια πιο ρεαλιστική διαδρομή πτήσης κατά μήκος της μέσης γραμμής της Ερυθράς Θάλασσας και της ανατολικής ερήμου του Σινά.

Περιφερειακή ασπίδα αναχαίτισης

Η ισραηλινή αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα και άλλων χωρών της περιοχής, καθώς και των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν αποδειχθεί πολύ ικανές να αναχαιτίσουν οποιεσδήποτε τέτοιες απειλές πυραύλων και αεραγωγών κατά του Ισραήλ. Υπάρχει συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών μέσω συνδέσμων δεδομένων, των email προτεραιότητας, των μηνυμάτων κειμένου και των τηλεφωνικών γραμμών επικοινωνίας.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αφιερώσει μεγάλες προσπάθειες για να αποτρέψει την περαιτέρω κλιμάκωση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, αναπτύσσοντας πρόσφατα την ομάδα κρούσης του αεροπλανοφόρου USS Eisenhower στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια προσπάθεια ν’ αποτρέψει ανεπιθύμητη έκβαση. Η δημόσια στάση με το Ισραήλ και την Κύπρο είναι ένα σημαντικό βήμα σε αυτήν την περίοδο κρίσης. Σημειωτέον, η ομιλία του Νασράλα ήρθε μόλις μία ημέρα αφότου το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ φιλοξένησε τον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου κ. Κόμπο και ανακοίνωσε τον πρώτο στρατηγικό διάλογο μεταξύ των δύο χωρών. Το ερώτημα που παραμένει είναι σε ποιο βαθμό και με τρόπο θα αλλάξει η στάση των ΗΠΑ σε περίπτωση επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ;