Αντιμέτωπη με τη δημογραφική γήρανση η Κύπρος

Κομβικής σημασίας χαρακτηρίζεται η απογραφή πληθυσμού η οποία διενεργείται, ούτως ώστε να συλλέγονται πληροφορίες σχετικά με τον πληθυσμό της χώρας. Αυτή η διαδικασία είναι θεμελιώδης για την κατανόηση των δημογραφικών, κοινωνικών και οικονομικών χαρακτηριστικών. Την ίδια ώρα, οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται αποτελούν τη βάση για τη λήψη αποφάσεων και τη διαμόρφωση πολιτικών σε διάφορους τομείς. 

Η Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου έδωσε στη δημοσιότητα τα τελικά αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε το 2021. Στα στοιχεία που δόθηκαν, καταγράφονται κρίσιμα δεδομένα για τον πληθυσμό της χώρας, την ηλικιακή σύνθεση, την κατανομή στις πόλεις και τις αγροτικές περιοχές, καθώς και για τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.  

Αυτή η απογραφή, η οποία διενεργείται κάθε δέκα χρόνια, ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την καταγραφή των δημογραφικών αλλαγών σε μια εποχή κατά την οποία η Κύπρος αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.  

Η απογραφή προσφέρει μια πλήρη εικόνα των δημογραφικών τάσεων, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η αστικοποίηση και η μετανάστευση. Αυτές οι πληροφορίες είναι καθοριστικές για την κατανόηση των αλλαγών στον πληθυσμό και την προσαρμογή των στρατηγικών που αφορούν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. 

Αυξημένος κατά 9,9% ο πληθυσμός της Κύπρου  

Η απογραφή πληθυσμού είναι ένας θεμελιώδης πυλώνας για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας χώρας. Η απογραφή του 2021 παρέχει μιαν αναλυτική εικόνα της δημογραφικής κατάστασης της Κύπρου, αναδεικνύοντας τις τάσεις και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η χώρα τα επόμενα χρόνια. 

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής, ο συνολικός πληθυσμός στις ελεγχόμενες από το Κράτος περιοχές της Κύπρου κατά την 1η Οκτωβρίου 2021 ανήλθε στις 923.381 άτομα, 449.708 άντρες και 473.673 γυναίκες, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 9,9% σε σύγκριση με τα αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού και Κατοικιών 2011, στην οποία καταγράφηκαν 840.407 άτομα, 408.780 άντρες και 431.627 γυναίκες.  

Ποσοστό 66,7% του πληθυσμού (615.603 άτομα), που καταγράφηκε, διέμενε στις αστικές περιοχές, ενώ 33,3% (307.778 άτομα) στις αγροτικές περιοχές. Τα αντίστοιχα ποσοστά της Απογραφής 2011 ήταν 67,4% (566.191) και 32,6% (274.216). Επομένως, ο πληθυσμός δεν παρουσίασε μείωση στο σύνολο των αγροτικών περιοχών, αν και σε απομακρυσμένες ή ορεινές κοινότητες υπήρξε κάποια μείωση στον αριθμό των κατοίκων. 

Συγκεκριμένα το 37,9% διαμένουν στη Λευκωσία, το 28,4% στη Λεμεσό, το 16,9% στη Λάρνακα, το 10,9% στην Πάφο και το 5,9% στην επαρχία Αμμοχώστου.  

Συγκριτικά με τα αποτελέσματα της απογραφής του 2011, η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση στον πληθυσμό (16,5%), παρουσιάζεται στην επαρχία Αμμοχώστου και ακολουθούν οι επαρχίες Πάφου (14,5%) και Λεμεσού (11,4%). 

Αύξηση στο ποσοστό των ατόμων 65 ετών και άνω  

Η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται παγκοσμίως, ιδιαίτερα σε αναπτυγμένες χώρες, και αναφέρεται στην αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων ατόμων στον συνολικό πληθυσμό. Αυτό το φαινόμενο προκύπτει κυρίως από δύο βασικούς παράγοντες: την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τη μείωση των ποσοστών γεννήσεων. Η γήρανση του πληθυσμού έχει σημαντικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνέπειες. 

Μέσα από τα στοιχεία που παρέθεσε η Στατιστική Υπηρεσία διαφαίνεται η γήρανση του πληθυσμού, καθώς το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας κάτω των 15 ετών που καταγράφηκε ανέρχεται στο 15,4%, το ποσοστό των ατόμων 15-64 ετών ανέρχεται στο 67,3% και το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω στο 17,2%. Το ποσοστό των ατόμων 65 ετών και άνω έχει ξεπεράσει το ποσοστό παιδιών ηλικίας κάτω των 15 ετών, χαρακτηριστικό της τάσης γήρανσης του πληθυσμού.  

Από τα αποτελέσματα καταδεικνύεται ότι το ποσοστό των παιδιών (κάτω των 15 ετών) μειώνεται από 16,1% το 2011 σε 15,4% το 2021 και το ποσοστό των ατόμων 65 ετών και άνω αυξάνεται από 13,3% το 2011 σε 17,2% το 2021. 

Η πόλη με το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων  

Ανάμεσα στα στοιχεία που δόθηκαν για τον πληθυσμό καταγράφονται και τα ποσοστά κατά υπηκοότητα.  

Πιο συγκεκριμένα, 719.252 άτομα ή ποσοστό της τάξης του 77,9% ήταν Κύπριοι, 93.540 ή ποσοστό 10,1% ήταν υπήκοοι άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), κυρίως από Ελλάδα (4,7%), Ρουμανία (2,2%) και Βουλγαρία (1,8%), ενώ 107.168 άτομα ή ποσοστό της τάξης του 11,6% ήταν υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ, κυρίως από Ηνωμένο Βασίλειο (2,0%), Συρία (1,4%) και Ρωσία (1,3%). Η επαρχία Πάφου κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων ως προς τον συνολικό πληθυσμό της επαρχίας (40,0%) και ακολουθεί η Αμμόχωστος με 23,6%, η Λεμεσός με 21,7%, η Λάρνακα με 19,2% και τέλος η Λευκωσία με 17,3%. 

Όσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή των κατοικιών, 298.020 κατοικίες (60,5%) καταγράφηκαν στις αστικές περιοχές και 194.911 (39,5%) στις αγροτικές περιοχές. Στην επαρχία Λευκωσίας καταγράφηκαν 163.350 κατοικίες (33,1%), στην επαρχία Λεμεσού 132.574 (26,9%), στην επαρχία Λάρνακας 82.274 (16,7%), στην επαρχία Πάφου 74.473 (15,1%) και στην επαρχία Αμμοχώστου 40.260 (8,2%). 

Συγκριτικά με τα αποτελέσματα της απογραφής του 2011, η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση στις κατοικίες (17,9%) παρουσιάζεται στην επαρχία Αμμοχώστου και ακολουθούν οι επαρχίες Λεμεσού (15,6%) και Λευκωσίας (13,0%). 

Το 2021 καταγράφηκαν 357.858 νοικοκυριά (σε σύγκριση με 303.242 το 2011), με μέσο μέγεθος νοικοκυριού τα 2,57 άτομα (2,76 το 2011), 2,51 στις αστικές περιοχές (2,70 το 2011) και 2,68 στις αγροτικές περιοχές (2,88 το 2011). Η επαρχία με το μεγαλύτερο μέσο μέγεθος νοικοκυριού ήταν η Αμμόχωστος (2,66) και η επαρχία με το μικρότερο ήταν η Λευκωσία (2,51). Η επαρχία Αμμοχώστου παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό νοικοκυριών σε σχέση με το 2011, με ποσοστό 29,1% και ακολουθεί η επαρχία Πάφου με ποσοστό 20,0%.