Στη δίνη της ακρίβειας τα νοικοκυριά

Αλυσιδωτές αντιδράσεις έχει προκαλέσει η απόφαση της Κυβέρνησης να τερματίσει τα μέτρα για αντιστάθμιση του κόστους διαβίωσης των νοικοκυριών.

Το κυβερνητικό «στοπ» στη μείωση φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, την κλιμακωτή επιδότηση ηλεκτρισμού και την εφαρμογή μηδενικού ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα μπαίνει από την πρώτη Οκτωβρίου, την ώρα που το 13,9% του πληθυσμού της Κύπρου ζει στα όρια της φτώχιας.

Το Υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι δεν συντρέχουν λόγοι να συνεχιστούν τα μέτρα κατά της ακρίβειας, λόγω της μείωσης του ρυθμού αύξησης του πληθωρισμού και της βελτίωσης των οικονομικών δεικτών, ωστόσο, στην πράξη φάνηκε πως αυτά έδωσαν ανάσα στα νοικοκυριά.

«Μίνι καρτέλ στην αγορά και κράτος που δεν μπορεί να ελέγξει την αισχροκέρδεια»

Στα όρια της φτώχιας το 13,9% του πληθυσμού της Κύπρου

«Φαύλος κύκλος ακρίβειας»

Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών, Λουκάς Αριστοδήμου, κληθείς να σχολιάσει το «τέλος» στις επιδοτήσεις, είπε ότι αυτές είναι δώρον άδωρον όταν δεν υπάρχει ο κατάλληλος έλεγχος.

Έκανε λόγο για «μίνι καρτέλ» στην αγορά και ένα κράτος που δεν μπορεί να ελέγξει την αισχροκέρδεια. Διερωτήθηκε, επίσης, τι να κάνεις τον μηδενικό συντελεστή, όταν δεν μπορείς να ελέγξεις την αισχροκέρδεια.

Δήλωσε, μάλιστα, ότι κάποιοι επιτήδειοι στέρησαν από τους καταναλωτές τον μηδενικό συντελεστή, αφού, μετά την εφαρμογή του, αύξησαν τις τιμές και τώρα θα επαναφέρουν για να προστεθεί στις ήδη αυξημένες τιμές.

Επεσήμανε ότι δεν γίνεται να βλέπουμε μόνο τους αριθμούς και τον πληθωρισμό, αλλά πώς επηρεάζεται ο πολίτης. Τα δημόσια οικονομικά μπορεί να είναι ωραία αλλά οι τιμές αυξάνονται συνεχώς.

Κληθείς να περιγράψει την κατάσταση που επικρατεί στα νοικοκυριά, τόνισε ότι είναι στην ουσία παγιδευμένα σε έναν φαύλο κύκλο ακρίβειας, καθώς το κράτος είναι ανήμπορο να ελέγξει, να εντοπίσει και να περιορίσει την αισχροκέρδεια, κάτι που είναι υποχρέωσή του.

Υπεραμύνεται των ενεργειών της η Κυβέρνηση

Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, κλήθηκε να εξηγήσει τους λόγους που βάζει τέλος στη στήριξη των νοικοκυριών από την 1η Οκτωβρίου.

Όπως ανέφερε, η Κυβέρνηση έκρινε ότι τα μέτρα δεν μπορούν να είναι μόνιμα και πρέπει να τερματιστούν, αφού η οικονομία της Κύπρου πλέον έχει έναν ρυθμό που πλησιάζει το 4% και ο πληθωρισμός βρίσκεται κάτω από 2%, έτσι η κοινωνία δεν έχει ανάγκη να ζει με επιδόματα.

Κληθείς να απαντήσει αν θεωρεί πως ένα μέσο νοικοκυριό μπορεί να τα βγάλει πέρα, παραδέχτηκε ότι σίγουρα είναι δύσκολο, αλλά γι’ αυτό υπάρχει στον προϋπολογισμό της Κυβέρνησης ένα δισεκατομμύριο ευρώ για κοινωνικές παροχές.

Για τις αυξήσεις που παρουσιάζονται σε πολλά προϊόντα, είπε ότι αφορούν κυρίως τα λαχανικά και τα φρούτα, κάτι που θεωρεί παράδοξο για μία Κύπρο με τέτοια παράδοση και με το συγκεκριμένο κλίμα.

Όσον αφορά τα καύσιμα, είπε ότι έχουν μειωθεί οι τιμές και ότι μέχρι αυτήν τη στιγμή η Κυβέρνηση επιχορηγούσε την αύξηση που παρουσιαζόταν.

«Ανεξήγητες διαφοροποιήσεις»

Όσον αφορά τα καύσιμα, ο Σύνδεσμος Καταναλωτών ζητά «πειστικές απαντήσεις», καθώς, όπως αναφέρει, η μέση τιμή χωρίς τους φόρους στην Κύπρο παρουσιάζεται υψηλότερη από τη μέση τιμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ολόκληρο το 2024.

Αναφέρει ότι οι τιμές εισαγωγής των καυσίμων στην Κύπρο, δηλαδή η μέση τιμή εισαγωγής χωρίς τους φόρους, παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις που δεν μπορούν να εξηγηθούν.

Όπως πληροφορείται η «Σ», παρατηρείται ότι σε περιόδους που ο μέσος όρος των τιμών χωρίς τους φόρους στις χώρες της ΕΕ παρουσιάζει αυξητική τάση, η διαφορά του μέσου όρου των τιμών χωρίς τους φόρους στην Κύπρο, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των τιμών στην ΕΕ μειώνεται.

Αντιθέτως, σε περιόδους που ο μέσος όρος των τιμών χωρίς τους φόρους στις χώρες της ΕΕ παρουσιάζει καθοδική τάση, η διαφορά του μέσου όρου των τιμών χωρίς τους φόρους στην Κύπρο, σε σύγκριση με τοn μέσο όρο των τιμών στην ΕΕ αυξάνεται.

Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, η μέση τιμή χωρίς τους φόρους στην Κύπρο παρουσιάζεται υψηλότερη από τη μέση τιμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέσες τιμές καυσίμων παγκυπρίως

Οι μέσες τιμές καυσίμων στην Κύπρο, βάσει των τελευταίων δεδομένων, διαμορφώνονται ως εξής: Η αμόλυβδη βενζίνη 95 έχει μέση τιμή στα €1,380, με τη φθηνότερη τιμή να διαμορφώνεται στα €1,333 και την ακριβότερη στα €1,489. Αντίστοιχα, η αμόλυβδη 98 παρουσιάζει υψηλότερες τιμές, με τη μέση τιμή να ανέρχεται στα €1,473, τη φθηνότερη στα €1,413 και την ακριβότερη στα €1,599.

Το πετρέλαιο κίνησης κοστίζει κατά μέσο όρο €1,447, με τη χαμηλότερη τιμή στα €1,383 και την υψηλότερη στα €1,619. Η κηροζίνη κυμαίνεται γύρω στα €1,171 ως μέση τιμή, με τη φθηνότερη στα €1,129 και την ακριβότερη στα €1,282. Τέλος, το πετρέλαιο θέρμανσης διαμορφώνεται με μέση τιμή στα €1,033, ενώ η χαμηλότερη τιμή φτάνει τα €0,997 και η υψηλότερη τα €1,257.

Αυτές οι διαφορές στις τιμές αντικατοπτρίζουν τις αυξομειώσεις στην αγορά καυσίμων και τις τοπικές συνθήκες, προσφέροντας μια συνολική εικόνα για το κόστος των καυσίμων στην Κύπρο.

Στα όρια της φτώχιας

Την ωραία εικόνα που παρουσίασε η Κυβέρνηση χάλασε η Στατιστική Υπηρεσία, αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα, το 13,9% του πληθυσμού της Κύπρου που ζει σε νοικοκυριά βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχιας το 2023.

Συγκεκριμένα, σε 127.236 άτομα το ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημά τους ήταν ίσο ή κάτω από 11.324 ευρώ ετησίως.

Συνολικά, το 28% του πληθυσμού, που ισοδυναμεί με 256.951 άτομα, βρισκόταν το 2023 στην κατώτερη εισοδηματική τάξη, με ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα κάτω των 14.155 ευρώ τον χρόνο.

Η επόμενη μέρα

Συνεπώς, από την 1η Οκτωβρίου το ψωμί, το γάλα, τα προϊόντα που αφορούν τη γυναικεία υγιεινή, ο καφές, η ζάχαρη, το κρέας και τα λαχανικά θα επιβαρυνθούν με 5% ΦΠΑ. Επίσης, οι παιδικές πάνες και οι πάνες ενηλίκων θα φέρουν 19% ΦΠΑ.

Όσον αφορά την επιδότηση της τιμής ηλεκτρισμού, η κατάργησή της θα γίνει τέλος Οκτωβρίου.

Αδιαμφισβήτητα θα υπάρξει και ντόμινο αυξήσεων, αφού οι επιχειρήσεις λόγω του κόστους του ρεύματος θα αναγκαστούν σε βάθος χρόνου να αυξήσουν τις τιμές, ενώ όσον αφορά τα καύσιμα, η Κύπρος έχει την υποχρέωση να ανταποκριθεί στην πράσινη φορολογία, κάτι που θα αυξήσει τις τιμές τους.