«Ρήγματα στο ΕΛΑΜ»: Παραίτηση Τσαγγαρίδη, με πέτρα του σκανδάλου τους Παπαχαραλάμπους και Χαμπουλλά

Αιφνιδιασμός στην κορυφή: τι συνέβη και πότε

Η παραίτηση του Α’ Αντιπροέδρου του ΕΛΑΜ υποβλήθηκε το απόγευμα της Τρίτης, 14 Οκτωβρίου 2025, προς τον Πρόεδρο της παράταξης, Χρίστο Χρίστου. Η ανακοίνωση του κόμματος ήταν λιτή: επιβεβαίωσε το γεγονός, εξήρε την «πολυετή προσφορά» του παραιτηθέντος και σημείωσε ότι ο Τσαγγαρίδης παραμένει «ενεργό μέλος» του ΕΛΑΜ. Ωστόσο, δεν δόθηκαν τότε αιτιολογίες. Η είδηση έσκασε ως «παραίτηση-έκπληξη», λίγους μήνες πριν από τις εκλογές, σε περίοδο που κλείνουν ψηφοδέλτια και καλλιεργούνται ισορροπίες.

Οι λόγοι: τα «ανοίγματα» και οι «καθαρόαιμοι ΕΛΑΜίτες»

Ενώ η πρώτη ανακοίνωση δεν εξηγούσε το γιατί, ο ίδιος ο Τσαγγαρίδης προχώρησε σε διευκρινίσεις. Σε δηλώσεις του ανέφερε ότι διαφωνεί με τη συμπερίληψη στο ψηφοδέλτιο προσώπων που «δεν προέρχονται από το ΕΛΑΜ», υπονοώντας ευρύτερα ανοίγματα σε προερχόμενους από άλλους πολιτικούς χώρους. Τόνισε, μάλιστα, ότι θα στηρίξει «μόνο υποψηφίους που είναι καθαρόαιμοι ΕΛΑΜίτες». Η τοποθέτηση δείχνει ιδεολογικό-οργανωτικό ρήγμα ανάμεσα σε όσους προκρίνουν διεύρυνση και σε όσους θέλουν «καθαρό» κομματικό στίγμα.

Σύμφωνα με αναλύσεις, η διαφωνία συνδέεται με την παρουσία «νέων προσώπων» στα υπό διαμόρφωση ψηφοδέλτια και με επιφυλάξεις για συγκεκριμένες υποψηφιότητες στη Λεμεσό. Είτε πρόκειται για πραγματικές στρατηγικές διαφορές είτε για εσωκομματικές τριβές ισχύος, το μήνυμα είναι σαφές: το ζήτημα τού «ποιος μπαίνει» στα ψηφοδέλτια είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό και αγγίζει την ταυτότητα του κόμματος.

Η «βόμβα» Θεμιστοκλέους: «Το ΕΛΑΜ λειτουργεί όπως μια συμμορία»

Σχεδόν ταυτόχρονα, ο ανεξάρτητος βουλευτής Λεμεσού Ανδρέας Θεμιστοκλέους επανήλθε δημόσια με βαριές κατηγορίες για τον τρόπο λειτουργίας του ΕΛΑΜ και τον Χρίστο Χρίστου προσωπικά. Με ανάρτησή του υποστήριξε ότι το κόμμα λειτουργεί «όπως ακριβώς μια συμμορία», κάνοντας ιστορική αναδρομή στη δική του σχέση μαζί του. Ανέφερε ότι είχε αποδεχθεί το 2019 πρόταση για «αριστίνδην» υποψηφιότητα μόνο υπό την προϋπόθεση πως μετά τις εκλογές το ΕΛΑΜ θα μετατρεπόταν σε «κανονικό, δημοκρατικό κόμμα», με συνέδρια, οργανώσεις και εκλογικές διαδικασίες - κάτι που, κατά την άποψή του, δεν συνέβη.

Ο Θεμιστοκλέους κατηγόρησε τον Χρίστου ότι «ξέχασε τις δεσμεύσεις του» προς εκείνον και προς άλλους υποψηφίους, ενώ προειδοποίησε τους μη-ΕΛΑΜίτες, που φέρονται να συζητούν συμμετοχή στα ψηφοδέλτια, ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με αρχηγικό αυταρχισμό. Το timing των δηλώσεων, πάνω στην κορύφωση της «υπόθεσης Τσαγγαρίδη», ενίσχυσε την εικόνα κρίσης αξιοπιστίας και εσωτερικής καχυποψίας.

Η απάντηση Χρίστου και οι εσωτερικές αντιδράσεις

Ο Πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου, κράτησε αρχικά χαμηλούς τόνους. Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, παραδέχθηκε ότι «σε έναν ζωντανό οργανισμό υπάρχουν εσωτερικές συζητήσεις και συγκρούσεις, οι οποίες όμως δεν υπερισχύουν του κόμματος». Εμφανίστηκε συμφιλιωτικός έναντι του Τσαγγαρίδη, επικαλούμενος ακόμη και προσωπική φιλία, και επιχείρησε να «κλείσει» το θέμα. Σε κομματικό επίπεδο, η ανακοίνωση παρέμεινε φειδωλή, χωρίς ν’ ανοίξει μέτωπα ούτε να εξειδικεύσει τα άμεσα επόμενα βήματα.

Παρά ταύτα, τα κυπριακά μέσα γέμισαν από αναλύσεις και ρεπορτάζ περί «μεγέθυνσης με παρενέργειες»: Όσο το ΕΛΑΜ επιχειρεί να διευρύνει εκλογικά ακροατήρια και να «ψαρέψει» πέραν του πυρήνα του, τόσο αναδύονται αντιστάσεις από στελέχη που πρωτεύουν την «καθαρότητα» της επωνυμίας και της κομματικής καταγωγής των υποψηφίων. Η υπόθεση Τσαγγαρίδη λειτουργεί εδώ ως επιταχυντής που φέρνει στην επιφάνεια παλαιότερες εντάσεις.

Ο «χάρτης» των αντιθέσεων: Ιδεολογική καθαρότητα vs εκλογική διεύρυνση

Η αντιπαράθεση που αποτυπώνεται δημόσια θυμίζει κλασικό δίλημμα για κόμματα που μεγεθύνονται γρήγορα: θα προκρίνουν τη διεύρυνση με «πρόσωπα από έξω», ρισκάροντας να αποξενώσουν τους «παλιούς», ή θα επιμείνουν σε στεγανά, χάνοντας ενδεχομένως δυναμική προς τον μεσαίο χώρο; Η επιμονή Τσαγγαρίδη στους «καθαρόαιμους ΕΛΑΜίτες» και οι καταγγελίες Θεμιστοκλέους ότι ο Πρόεδρος δεν σεβάστηκε δεσμεύσεις περί εσωκομματικής δημοκρατίας δείχνουν ένα κόμμα που παλεύει να ορίσει την ταυτότητά του την ώρα που διαπραγματεύεται την επόμενη μέρα.

Σημαντικό επίσης είναι ότι η διαφωνία δεν παρουσιάζεται ως απλό «προσωπικό επεισόδιο», αλλά ως διαφορά στρατηγικής, με άμεσο αντίκτυπο στις επιλογές υποψηφίων - ιδίως σε μεγάλες περιφέρειες όπως η Λεμεσός. Ακόμη και αν οι λεπτομέρειες μένουν ασαφείς, η ουσία που προκύπτει από τα ρεπορτάζ είναι μια: το ζήτημα «ποιοι χωρούν» σε ένα ψηφοδέλτιο ΕΛΑΜ 2026 πολώνει.

Τι σημαίνει πρακτικά: Το εκλογικό παζλ του 2026

Με ορίζοντα τις βουλευτικές εκλογές του 2026, κάθε εσωτερικό ράγισμα μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα:

1. Οργανωτική μηχανή: Μια παραίτηση τόσο ψηλά στην ιεραρχία, ακόμη κι αν ο παραιτηθείς παραμένει «ενεργό μέλος», αναπόφευκτα προκαλεί ανακατατάξεις σε συντονισμό, πειθαρχία και «μηνύματα» προς τη βάση.
2. Μήνυμα στους υποψηφίους-μη ΕΛΑΜ: Οι δημόσιες προειδοποιήσεις Θεμιστοκλέους ενδέχεται να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για όσους σκέφτονται «αριστίνδην» συμμετοχή χωρίς εξασφάλιση εσωκομματικών εγγυήσεων.
3. Πολιτικό αφήγημα αντιπάλων: Η εικόνα εσωστρέφειας και οξύτητας δίνει «πάτημα» στους αντιπάλους να αμφισβητήσουν τη θεσμική ετοιμότητα του ΕΛΑΜ για μεγαλύτερους ρόλους.

Η επόμενη μέρα: Διαχείριση κρίσης ή ευκαιρία ανασύνταξης;

Η ηγεσία επέλεξε, προς το παρόν, την τεχνική του «χαμηλού προφίλ», κλείνοντας το θέμα χωρίς αντισυγκρουσιακή ρητορική. Είναι μια τακτική που συχνά αποδίδει βραχυπρόθεσμα, αποτρέποντας εσωτερική αιμορραγία. Ωστόσο, για να καμφθεί το υπόστρωμα αμφισβήτησης απαιτούνται πιο συγκεκριμένες κινήσεις: σαφή σήματα για τις διαδικασίες επιλογής υποψηφίων, εγγυήσεις για εσωτερική λογοδοσία και ένα καθαρό πολιτικό αφήγημα, που θα γεφυρώνει «καθαρότητα» και «διεύρυνση».

Στον αντίποδα, αν επικρατήσει η λογική της «συγκάλυψης διαφωνιών», με επανάπαυση στη σημερινή εκλογική απήχηση, οι τριγμοί μπορούν να επανέλθουν πιο έντονα στην τελική ευθεία των υποψηφιοτήτων. Σε περιπτώσεις κομμάτων που αναπτύσσονται ραγδαία, η εμπειρία δείχνει ότι το ερώτημα της «οργανωτικής κανονικότητας» (συνέδρια, εκλογές, εσωτερικοί κανόνες) είναι καθοριστικό για τη βιώσιμη διεύρυνση - κάτι που ο Θεμιστοκλέους επέλεξε να επαναφέρει επιθετικά στην επικαιρότητα.

Συμπέρασμα: Ένα κόμμα σε κρίσιμη καμπή

Η παραίτηση Τσαγγαρίδη δεν είναι μόνο μια προσωπική απόφαση. Είναι πολιτικός δείκτης. Υπενθυμίζει ότι το ΕΛΑΜ βρίσκεται σε μεταίχμιο: ανάμεσα στην εκλογική φιλοδοξία και στην εσωτερική συνοχή, ανάμεσα στην «καθαρότητα» και στην «προσέλκυση» νέων ακροατηρίων. Οι καταγγελίες Θεμιστοκλέους, όσο σκληρές κι αν φαντάζουν, βάζουν στο κέντρο το ζήτημα των δημοκρατικών διαδικασιών - έναν «καθρέφτη» που καμία ηγεσία δεν μπορεί να αγνοήσει όταν αναζητά θεσμική θωράκιση.

Απ’ εδώ και πέρα, το τεστ θα είναι διπλό: διαδικαστικό (πώς, με ποιους κανόνες και ποια διαφάνεια θα κλείσουν τα ψηφοδέλτια) και πολιτικό (τι είδους διεύρυνση επιδιώκεται και με ποιο κόστος για την ταυτότητα). Αν το ΕΛΑΜ καταφέρει να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία θεσμικής αναβάθμισης, ίσως κερδίσει σε αξιοπιστία ό,τι χάνει σήμερα σε εικόνα. Διαφορετικά, η λογική των «σχημάτων» και των «στρατολογήσεων της τελευταίας στιγμής» θα συνεχίσει να γεννά ρήγματα - ίσως και πιο σκληρά από την παραίτηση ενός Α’ Αντιπροέδρου.