Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα Κύπρου-Ελλάδας-Απανταχού Ελληνισμού

Το Ιδρυτικό Συνέδριο του Ενιαίου Πολιτιστικού Δόγματος (ΕΠΟΔ) πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο, στις 8 και 9 Νοεμβρίου 2025. Την ευθύνη οργάνωσης του Συνεδρίου είχε το Ινστιτούτο Ελληνικού Πολιτισμού Κύπρου, ως ο φορέας που εμπνεύσθηκε και που ανέλαβε να σηκώσει το βάρος υλοποίησης τού εν λόγω μεγαλόπνοου οράματος. Η τελετή έναρξης έγινε στο Αμφιθέατρο του Δήμου Αγίας Νάπας, το Σάββατο, 8 Νοεμβρίου. Τίμησαν με την παρουσία τους, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος, ο Δήμαρχος Αγίας Νάπας, Χρίστος Ζαννέττου και ο Πρέσβης της Ελλάδος, Κωνσταντίνος Κόλλιας.

Με σύνεση, ευτολμία και αποφασιστικότητα, οι πρώτοι 25 πολιτιστικοί σύλλογοι και πνευματικά κέντρα από την Κύπρο, την Ελλάδα, τη Βόρειο Ήπειρο, τον Πόντο, την Κάτω Ιταλία και άλλες κοιτίδες του Ελληνισμού ενώνουν δυνάμεις, ιδρύοντας το Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα (ΕΠΟΔ) Κύπρου - Ελλάδας - Απανταχού Ελληνισμού «Των Ελλήνων οι Κοινότητες» με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για μη κερδοσκοπικό, νομικά κατοχυρωμένου Οργανισμό, που θα επενεργεί ως σκαπανέας για ανάδειξη των αρχών του Πολιτισμού μας με παράλληλη θωράκιση των συμφερόντων της Κύπρου και της Ελλάδας μέσω της πολιτισμικής διπλωματίας, αξιοποιώντας τις δημιουργικές δυνάμεις των όπου γης Ελλήνων.

Ακολουθεί η ομιλία του προέδρου του Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού, Ξενή Χ. Ξενοφώντος.

Εξοχότατε κ. Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,

Μακαριότατε,

Εξοχότατε κ. Πρέσβη της Ελλάδος,

Αξιότιμε κ. Δήμαρχε της Αγίας Νάπας,

Αδέλφια μας από την Ελλάδα, την Βόρειο Ήπειρο, την Κάτω Ιταλία και άλλες ελληνικές κοιτίδες,

Ελληνίδες, Έλληνες

Με βαθύ σεβασμό και εθνική συγκίνηση σάς καλωσορίζω στη μαρτυρική Κύπρο, σε τούτη την ιστορική τελετή, όπου θέτουμε τον θεμέλιο λίθο για την ίδρυση του Ενιαίου Πολιτιστικού Δόγματος Κύπρου–Ελλάδος και Απανταχού Ελληνισμού.

Μια πρωτοβουλία που δεν αποτελεί απλώς πράξη πολιτισμού, αλλά διακήρυξη συνέχειας και αυτοσυνειδησίας του Ελληνισμού.

Με το βλέμμα στραμμένο στον βουβό Πενταδάκτυλο και το μυαλό να στριφογυρίζει στις όπου γης ελληνικές πατρίδες, οι άνθρωποι του πολιτισμού, του πνεύματος και της εθνικής αυτογνωσίας, διατρανώνουμε σήμερα από τα κράσπεδα της κατεχόμενης Αμμοχώστου, τη θέλησή μας να συγκροτήσουμε ένα αναδημιουργικό μέτωπο για προαγωγή των ακατάλυτων αξιών του ελληνικού πολιτισμού και ανόρθωση του αξιακού μας συστήματος, το οποίο διέρχεται περίοδο πρωτοφανούς κρίσης, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα.

Σε καιρούς χαλεπούς που ο πλανήτης κινείται σε σκοτεινά μονοπάτια και αχαρτογράφητα νερά, οι πρώτοι 25 πολιτιστικοί σύλλογοι και πνευματικά κέντρα από την Κύπρο, την Ελλάδα, τη Βόρειο Ήπειρο, τον Πόντο, την Κάτω Ιταλία και άλλες περιοχές του Ελληνισμού, ενώνουμε δυνάμεις, ιδρύοντας σήμερα το Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα Κύπρου - Ελλάδας - Απανταχού Ελληνισμού «Των Ελλήνων οι Κοινότητες. Πρόκειται για μη κερδοσκοπικό, νομικά κατοχυρωμένου οργανισμό που θα επενεργεί ως σκαπανέας για ανάδειξη των αρχών του πολιτισμού μας με παράλληλη θωράκιση των συμφερόντων της Κύπρου και της Ελλάδας μέσω της πολιτισμικής διπλωματίας, αξιοποιώντας στο μέτρο του δυνατού τις δημιουργικές δυνάμεις των όπου γης Ελλήνων.

Η πεμπτουσία της πολύπλευρης δράσης του Ενιαίου Πολιτιστικού Δόγματος συμπυκνώνεται σε δυο γραμμές: «Ενώνουμε ψυχικά την Κύπρο με την Ελλάδα και τους Απανταχού Έλληνες. Χτίζουμε την κοινωνία του πολιτισμού, του πνεύματος και της εθνικής αυτογνωσίας των πολιτών».

Το Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα δεν είναι μια τυπική ιδρυτική πράξη, αλλά το σάλπισμα για εθνική αφύπνιση και ανασύνταξη του Ελληνισμού στον 21ο αιώνα με όπλα τη δύναμη του αρχαιοελληνικού πνεύματος, της παιδείας και της ιστορικής συνείδησης, στοιχεία πάνω στα οποία οικοδομήθηκε ο σύγχρονος ευρωπαϊκός πολιτισμός.

Μέσα στους σημερινούς πονηρούς και χαλεπούς καιρούς, ήλθε η ώρα να προβάλουμε σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας το φως του ελληνικού πνεύματος, το φως του ανθρώπου που υπηρετεί αξίες και όχι συμφέροντα, θυμίζοντας ότι ο πολιτισμός είναι στάση ζωής του πολίτη, ατομική και συλλογική, δηλαδή πολιτική πράξη που επενεργεί ως η ψυχή που κυβερνά εκεί όπου οι θεσμοί χωλαίνουν ή αποτυγχάνουν.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΗ ΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ

Θεωρούμε πως, το Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα, εξελικτικά θα επενεργεί ως μια σύγχρονη πολιτισμική και πνευματική επανάσταση των αδούλωτων Ελλήνων οι οποίοι έχουν την ατσάλινη θέληση να σταθούν ορθοί, ενωμένοι και εύτολμοι μέσα στην τρικυμία των καιρών.

Η αποτελεσματικότητα εδράζεται στη συλλογική προσπάθεια, στη μέγιστη αξιοποίηση του παράγοντα της Πολιτιστικής Διπλωματίας και στη στοχευμένη συνεργασία με τα δημιουργικά σύνολα της κοινωνίας των πολιτών, την Κυπριακή Πολιτεία, την Ελληνική Πολιτεία και τις αστείρευτες δυνάμεις του Παγκόσμιου Ελληνισμού.

Στην εμπροσθοφυλακή θέλουμε να έχουμε τη νεολαία μας. Ναι μεν η μεγαλύτερη μάχη δίνεται στα σύνορα και στις γραμμές αντιπαράταξης με τον εχθρό, αλλά ταυτόχρονα πρέπει, αυτή η μαχη, να πυρακτώσει τις ψυχές των νέων. Η νέα γενιά χρειάζεται παιδεία και γνώση που να διαμορφώνει τον χαρακτήρα, το πνεύμα, την κρίση, να καλλιεργεί τη φιλοπατρία, το ήθος, σμιλεύοντας τη συνείδηση της ιστορικής μνήμης και ευθύνης. Και ακριβώς αυτό το μήνυμα θέλουμε να στείλουμε στην Κυπριακή κι Ελληνική πολιτεία και σε κάθε Έλληνα πατριώτη, ώστε να τεθεί το ζωτικό κεφάλαιο που λέγεται νεολαία στις ύψιστες προτεραιότητες όλων μας.

Σύγχρονες προσεγγίσεις αναδεικνύουν τη βαθιά σύνδεση ανάμεσα στην παιδεία, την κριτική σκέψη και την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, ως θεμέλια ποιότητας και ανθεκτικότητας της δημοκρατίας. Χωρίς κριτική σκέψη και πολιτισμική αυτογνωσία, οι δημοκρατίες κινδυνεύουν να υποταχθούν σε μηχανισμούς χειραγώγησης, κρυφούς ή φανερούς, με όλα τα τραγικά συνεπακόλουθα.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

Η ίδρυση του Ενιαίου Πολιτιστικού Δόγματος με πρωτεργάτες 25 συλλόγους/πνευματικά κέντρα, αποτελεί το εφαλτήριο για έναν Νέο Ελληνικό Διαφωτισμό, όχι ως ουτοπία διανοουμένων, αλλά ως πράξη ιστορικής αναγέννησης με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους που πραγματικά αγαπούν την πατρίδα τους ανεξάρτητα από την κοινωνική ή επαγγελματική τους τάξη. Τους ανθρώπους που αντιλαμβάνονται την καθημερινότητα όχι ως μηχανισμό εξουσίας και εξυπηρέτησης ιδιοτελών συμφερόντων, αλλά ως έκφραση ευθύνης προς το κοινό καλό, συνδέοντας άρρηκτα την ηθική αγωγή με την ποιότητα της δημοκρατίας.

Το καράβι ξεκίνησε. Από τα πέρατα του κόσμου, όπου διαπρέπει εδώ και χιλιετίες ο Ελληνισμός, προς τη γη που μας ενώνει. Σε αυτό το ταξίδι θέλουμε ως ενεργούς συνοδοιπόρους τους ανθρώπους του πνεύματος, του μόχθου, της τίμιας επιχειρηματικότητας, της εθνικής αυτογνωσίας και της φιλοπρόοδης κοινωνίας.

Όλοι μαζί, από το προκεχωρημένο φυλάκιο του Ελληνισμού, την αγονάτιστη Κύπρο, βροντοφωνάζουμε: Δεν ανεχόμαστε άλλον ευτελισμό. Δεν ανεχόμαστε άλλη υποβάθμιση των αξιών μας.

Στέλλουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής το μήνυμα, πως η δύναμη του πολιτισμού είναι το ισχυρότερο φάρμακο για χάραξη μιας ελπιδοφόρας προοπτικής μακριά από τοξικές πρακτικές και πολύχρωμες παθογένειες που πλήττουν τον κοινωνικό ιστό και δηλητηριάζουν τον οικονομκό και πολιτικό βίο της Κύπρου και της Ελλάδας εδώ και πολλές δεκαετίες.

ΠΕΝΤΕ ΠΥΛΩΝΕΣ

Υπό το φως αυτών των δεδομένων, προβάλλει, επιτακτικά η ανάγκη υιοθέτησης ευφάνταστων μέτρων και αποτελεσματικών πολιτικών για εξυπηρέτηση των μείζονων κοινωνικών κι εθνικών συμφερόντων με κορωνίδα τα πιο κάτω:

Πρώτο: Για αντιμετώπιση της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο και των άλλων μείζονων εθνικών ζητημάτων, απαιτείται συμπόρευση, απόλυτα ειλικρινής σχέση και ξεκάθαρη συνεννόηση Αθηνών-Λευκωσίας μέσω χάραξης πανεθνικής πολιτικής και μακρόπνοης στρατηγικής.
Δεύτερο : Το Δημογραφικό να αναχθεί σε μείζον εθνικό ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας, το οποίο να αντιμετωπισθεί με υιοθέτηση γενναιόδωρων οικονομικών και άλλων ουσιαστικών μέτρων στήριξης για αύξηση της γεννητικότητας

Τρίτο : Να ληφθούν μέτρα ουσίας για διαφύλαξη της Εθνικής μας Ταυτότητας και της ελληνικής μας γλώσσας που υποσκάπτονται από έσωθεν καλοθελητές και έξωθεν απειλές. Παράλληλα να τεθεί φραγμός στην οργιάζουσα εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης και γενικότερα της Παιδείας μας.

(Στο σημείο αυτό οφείλουμε ευχαριστήσουμε δημόσια τον Μακαριότατο και τον Πρόεδρο που με αριστοτεχνικές κινήσεις έγινε κατορθωτό να λειτουργήσουν εν ριπή οφθαλμού, σχολές του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου στην Κύπρο. Αυτή η εξέλιξη κρύβει πολλά θετικά για την αγωνιζόμενη και ημικατεχόμενη Κύπρο. Τέτοιες ενέργειες χρειάζεται να γίνουν και σε άλλα καίριας σημασίας θέματα).

Τέταρτο : Να ληφθούν μέτρα για την κατίσχυση της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής, αρχαίας και παραδοσιακής, που σαν τέτοιοι ρυθμοί ενώ κοσμούν ξένες μεγαλουπόλεις, αγνοούνται στη γενέθλιά τους γη.

Πέμπτο: Να υπάρξει έμπρακτα κρατική οικονομική και άλλη στήριξη στους Φορείς του Πολιτισμού, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που να τιμούν, να καλλιεργούν και να προάγουν έμπρακτα τις ακατάλυτες αξίες της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.

ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΟΡΑΜΑ

Σήμερα, ενώπιον της Πολιτείας και της Εκκλησίας, κηρύσσουμε την αρχή ενός κοινού οράματος: να επανενώσουμε πνευματικά τον Ελληνισμό της Μητροπολιτικής Ελλάδος και της Κύπρου, κάτω από ένα ενιαίο αξιακό και πολιτιστικό ιδεώδες, που θα καθοδηγεί τις επόμενες γενιές.

Σήμερα, γεννιέται η πνοή μιας νέας εθνικής αναγέννησης, η φωνή του πνευματικού Ελληνισμού που αρνείται να σιωπήσει, να υποταχθεί, ή να ξεχάσει.

Το Ενιαίο Πολιτιστικό Δόγμα Κύπρου–Ελλάδος δεν είναι απλώς μια πρωτοβουλία πολιτισμού.

Είναι το όραμα του Ελληνισμού να ξαναβρεί τον εαυτό του.

Είναι η ανασύσταση της ψυχής του Έθνους σε μια εποχή που το πνεύμα κινδυνεύει να σβήσει στην καθημερινή φθορά και κρίση των αξιών.

Είναι η κραυγή της απόφασης του απανταχού Ελληνισμού να παραμείνει ζωντανός, δυνατός και όρθιος μπροστά στις προκλήσεις των καιρών.

Σήμερα η Κύπρος δεν «κείται μακράν» αλλά βρίσκεται βαθειά εντός της καρδιάς του Ελληνισμού και αποτελεί το προκεχωρημένο φυλάκιο του όπου δοκιμάζονται, η αντοχή, ή πίστη και η συνέχεια του Έθνους.

Από τη Μακεδονία έως την Κερύνεια, από τον Πόντο έως το Αιγαίο και τη Θράκη, από τη Μόρφου έως την Κάτω Ιταλία, από την Αμμόχωστο έως τη Βόρειο Ήπειρο, ο Ελληνισμός είναι μία ψυχή, ένα φως, ένα χρέος. Και τούτο το χρέος σήμερα, το μετατρέπουμε σε: πράξη συλλογική, - πράξη εθνική, - πράξη ιστορική.

Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, η Πολιτιστική Διπλωματία γίνεται όπλο ισχυρό για όλους μας. Ενωμένοι, με πίστη στην Ιστορία μας και στον Άνθρωπο, χαράσσουμε σήμερα τον νέο πολιτισμικό μας όρκο — έναν όρκο που δεν υπογράφεται με μελάνι, αλλά χαράσσεται με ψυχή.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΤΥΠΑ ΔΥΝΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΜΑΣ

Ελληνίδες – Έλληνες - Κυρίες και κύριοι,

η ιστορία χτυπά δυνατά την πόρτα μας. Ας την ανοίξουμε με πίστη, ενότητα και αποφασιστικότητα. Γιατί ο Ελληνισμός δεν πέθανε ποτέ, μόνο σιωπά, ώσπου να τον καλέσει η ανάγκη της Ιστορίας. Και σήμερα, η Ιστορία τον καλεί ξανά για:

Να ενώσουμε τα χέρια,

Να ενώσουμε τις ψυχές,

Να ενώσουμε το φως της Κύπρου με το φως της Ελλάδας, και του όπου γης Ελληνισμού,

Να υψώσουμε παντού το οικουμενικό φως του Ελληνικού Πολιτισμού.

Για μια Κύπρο που αντιστέκεται,

Για μια Ελλάδα που θυμάται και αγωνίζεται,

Για έναν Ελληνισμό που θέλει και μπορεί να ξαναλάμψει.

ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ - ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΟΥΜΕ