Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης Παιδιών
Την 18η Νοεμβρίου τιμήθηκε η Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης παιδιών, που αποτελεί, από το 2015, μια από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ενίσχυση της πρόληψης, της προστασίας και της κοινωνικής ευαισθητοποίησης γύρω από ένα από τα πλέον ευαίσθητα και ανησυχητικά κοινωνικά φαινόμενα. Η σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση παιδιών, είτε στον φυσικό κόσμο είτε ψηφιακά, παραμένει μία τραγική πραγματικότητα που πλήττει όλες ανεξαιρέτως τις κοινωνίες. Πρόκειται για μια σοβαρή και βαθιά τραυματική παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού, με μακροχρόνιες συνέπειες στη ζωή και την ψυχική υγεία των θυμάτων, η οποία απαιτεί συνεχή δράση, τεχνογνωσία και πολιτική βούληση.
Οι σκοποί της Ευρωπαϊκής Ημέρας είναι τριπλοί και αλληλένδετοι: Πρώτον, να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία σχετικά με το εύρος και τις μορφές της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης, καθώς και για την ανάγκη πρόληψης. Δεύτερον, να ενισχύσει την ανοιχτή συζήτηση γύρω από το θέμα, συμβάλλοντας στη μείωση του στίγματος που συχνά συνοδεύει τα θύματα και αποτρέπει την αποκάλυψη περιστατικών. Τρίτον, να προωθήσει την κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης Λανζαρότε, του μοναδικού νομικά δεσμευτικού διεθνούς κειμένου που υποχρεώνει τα κράτη να ποινικοποιήσουν όλες τις μορφές σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και να αναπτύξουν μηχανισμούς πρόληψης, προστασίας και υποστήριξης.
Η Σύμβαση Λανζαρότε έχει δημιουργήσει ένα κοινό πλαίσιο δράσης για τα κράτη της Ευρώπης, θέτοντας σαφείς κατευθύνσεις για την αναβάθμιση της νομοθεσίας, των θεσμών και των κοινωνικών πολιτικών, ενώ παράλληλα ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων αρχών. Επιπλέον, αποτελεί εργαλείο που βοηθά τις χώρες να υιοθετήσουν τεκμηριωμένες πολιτικές, βασισμένες σε αξιόπιστα δεδομένα και στοιχεία, γεγονός που αναδεικνύεται ιδιαίτερα στο επίκεντρο των φετινών επικεντρώσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ημέρα ενισχύει και συνεχίζει τη δυναμική που δημιουργήθηκε μέσα από την εκστρατεία «Ένα στα Πέντε», η οποία στόχευσε στην ενημέρωση, στην πρόληψη και στην αλλαγή των κοινωνικών αντιλήψεων γύρω από τη σεξουαλική κακοποίηση. Η εκστρατεία αυτή αποτέλεσε καταλύτη για την κινητοποίηση κυβερνήσεων, οργανισμών και κοινωνίας των πολιτών, ενώ συνέβαλε στη δημιουργία νέων εργαλείων, οδηγών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για γονείς, εκπαιδευτικούς και παιδιά.
Σήμερα, καθώς οι απειλές εξελίσσονται, ιδίως στον ψηφιακό χώρο, η ανάγκη για συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση, συστηματική συλλογή δεδομένων, υποστήριξη των θυμάτων, και ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών παραμένει επιτακτική. Η προστασία των παιδιών δεν αποτελεί μόνο ηθική υποχρέωση αλλά θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο οι θεσμοί, οι κυβερνήσεις και οι κοινωνίες οφείλουν να υπερασπίζονται καθημερινά. Η 18η Νοεμβρίου – και κάθε μέρα - μάς υπενθυμίζει ότι η μάχη κατά της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είναι υπόθεση όλων μας και ότι η συνεχής προσπάθεια, η γνώση και η ενεργή συμμετοχή αποτελούν τη βάση για ένα ασφαλέστερο μέλλον για κάθε παιδί στην Ευρώπη.
*Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.