Το παραμύθι της “χαμένης ψήφου”

Σε κάθε προεκλογική περίοδο ακούμε ξανά και ξανά το ίδιο επιχείρημα: «Μην ψηφίζεις μικρά κόμματα που δεν θα βγάλουν βουλευτές, γιατί θα ‘χαθεί’ η ψήφος σου». Πρόκειται για ένα από τα πιο επίμονα πολιτικά παραμύθια της εποχής μας. Ένα αφήγημα που, ενώ παρουσιάζεται ως “ρεαλιστικό”, στην πραγματικότητα αποδυναμώνει τη δημοκρατία και τη φωνή των πολιτών.

• Η ψήφος ως μήνυμα, όχι ως στοίχημα

Η ψήφος δεν είναι ‘κουπόνι στοιχήματος’ σε αγώνα ποδοσφαίρου. Δεν ψηφίζουμε για να είμαστε με τον νικητή και να έχουμε ατομικό όφελος. Ψηφίζουμε για να εκφράσουμε αξίες, θέσεις, οράματα. Σε μια Δημοκρατία, η ουσία της ψήφου είναι η ελεύθερη έκφραση, όχι ο υπολογισμός της “νίκης”.

• Αν δεν ψηφιστούν τα νέα κόμματα, δεν θα υπάρξει ποτέ ανανέωση

Το επιχείρημα της “χαμένης ψήφου” λειτουργεί σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Εάν οι πολίτες πιστέψουν ότι ένα νέο κόμμα “δεν έχει πιθανότητες”, τότε όντως δεν θα του δώσουν τη δύναμη να τις αποκτήσει.

Το Volt Κύπρου είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το 2,95% που έλαβε στις Ευρωεκλογές του 2024 ήταν ένα καθαρό μήνυμα από τους πολίτες ότι υπάρχει χώρος, ανάγκη και επιθυμία για κάτι νέο, ευρωπαϊκό, τεχνοκρατικό και προοδευτικό. Αυτό το μήνυμα του έδωσε ώθηση να συνεχίσει και στο να προσελκύσει ανθρώπους με ποιότητα, ήθος και όραμα.

• Καμία ψήφος δεν είναι χαμένη

Κάθε πολίτης μετρά. Κανένας δεν περισσεύει. Και κατά συνέπεια, καμία ψήφος δεν είναι “χαμένη”. Η ψήφος είναι δήλωση ταυτότητας, συμμετοχής, ελπίδας. Όταν κάποιος επιλέγει συνειδητά να στηρίξει ένα νέο πολιτικό σχήμα, ενισχύει την πολυφωνία και τη δημοκρατική ανανέωση.

• Το αφήγημα της “χαμένης ψήφου” εξυπηρετεί τους ισχυρούς

Δεν είναι τυχαίο ότι το ακούμε περισσότερο από τα κόμματα εξουσίας. Είναι ένα εργαλείο για να συντηρείται το υπάρχον σύστημα, να αποθαρρύνονται οι πολίτες από τη συμμετοχή σε νέες πολιτικές πρωτοβουλίες και να περιορίζεται η ανανέωση του πολιτικού σκηνικού. Όμως μια ζωντανή Δημοκρατία δεν μπορεί να προοδεύσει με τη λογική της διατήρησης. Προοδεύει με τη λογική της συμμετοχής.

Η ψήφος δεν χάνεται ποτέ. Χάνεται μόνο όταν δεν ασκείται.

Η πραγματική χαμένη ψήφος είναι εκείνη που δεν δίνεται. Όταν ο πολίτης μένει στο περιθώριο, απογοητευμένος ή κυνικός, τότε χάνεται η δύναμη που έχει να αλλάξει τα πράγματα. Κάθε ψήφος σε κόμμα που εκφράζει συνείδηση, ιδέες και αξίες, είναι μια μικρή νίκη της Δημοκρατίας.

Κάθε πέντε χρόνια οι πολίτες είναι άρχοντες του πεπρωμένου τους. Δεν παίζει ρόλο ποιους θα ψηφίσουν, φτάνει να ασκήσουν το δικαίωμα τους με γνώση, ελεύθερη σκέψη και βάση των πεποιθήσεων τους.

Μην τους αφήσετε να ‘λάμψουν’ διά της απουσίας σας, εξασκείστε το δικαίωμά σας.

*Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων, Volt Κύπρου

Οικονομολόγος, Καθηγητής Επιχειρηματικότητας

panayiotis.jacovides@volteuropa.org