Τα σημερινά μας καθήκοντα

Έχουν περάσει 51 χρόνια από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή και οφείλουμε υπό μορφή αποτίμησης να προβούμε σε κάποιες παραδοχές. Με κορυφαία παραδοχή ότι βρισκόμαστε σε οριακά σημεία ως προς την πορεία της εθνικής μας υπόθεσης. Με την Τουρκία να εφαρμόζει ήδη το Σχέδιο Β για αναγνώριση του ψευδοκράτους, για «κυριαρχική ισότητα», για «λύση δύο κρατών» ή ακόμα και ενσωμάτωση των κατεχομένων στην Τουρκία. Ο νέος Τ/κ ηγέτης, Τουφάν Ερχιουρμάν, παρ’ όλο που παρουσιάστηκε μετριοπαθής, επιμένει εντούτοις σε μια θολή συνομοσπονδιακή δομή, ενώ τάσσεται υπέρ της συνέχισης των εγγυητικών δεσμών της Τουρκίας.

Χρήσιμο είναι να κάμουμε αναδρομή στο παρελθόν και να επιχειρήσουμε άντληση διδαγμάτων και από τον αγώνα για διαφύλαξη της Δημοκρατίας πριν, κατά και μετά το πραξικόπημα, αλλά και από τον αγώνα ανόρθωσης και αναγέννησης της κοινωνίας και της οικονομίας μετά την τουρκική εισβολή.

Εκείνοι οι αγώνες πέτυχαν τους στόχους τους. Η δημοκρατία διαφυλάχθηκε και θεμελιώθηκε και η κοινωνική και οικονομική συνοχή επανήλθε με τις αξιοθαύμαστες προσπάθειες του λαού μας. Έτσι, παρά την φοβερή καταιγίδα που σάρωσε την Κύπρο το 1974, ο λαός μας επιβίωσε, το δημοκρατικό πολίτευμα επανήλθε και η οικονομία όχι μόνο επιβίωσε αλλά και άνθισε. Με το οδυνηρό διάλειμμα της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 2010.

Ωστόσο οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις δεν οδήγησαν στη συνέχεια και σε ένα θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της δημοκρατίας με κοινωνική δικαιοσύνη, ώστε μια βαθιά κοινωνική αλλαγή να συμπορεύεται δημιουργικά με την πολιτική δημοκρατία. Οι προσδοκίες του λαού μας έμειναν ανεκπλήρωτο όραμα κοινωνικό και δημοκρατικό. Η περίοδος που ακολούθησε την τραγωδία του 1974 σημαδεύτηκε από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, την πτώση αυτού που ονομάστηκε «υπαρκτός σοσιαλισμός» και την επικυρίαρχη επικράτηση της περίφημης νέας τάξης πραγμάτων με παγκόσμιο ηγεμόνα τον πλανητάρχη της υπερατλαντικής δύναμης.

Ακολούθησε η αποθέωση των νόμων της αγοράς, της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας και του «καπιταλισμού καζίνο». Η οικονομία της αγοράς λειτούργησε για δεκαετίες χωρίς κρατικό έλεγχο, χωρίς εποπτεία, χωρίς ρυθμιστικούς μηχανισμούς. Τα κοινωνικά και οικονομικά χάσματα διευρύνθηκαν, η άνιση κατανομή πλούτου και τεχνολογίας επιδεινώθηκε και το περιβάλλον θυσιάστηκε στον βωμό του άπληστου κέρδους. Ο νεοφιλελευθερισμός – νεοσυντηρητισμός μεσουράνησε. Αυτά στο επίπεδο μιας απάνθρωπης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Όμως και η Κύπρος εντός αυτού του παγκόσμιου οικονομικού και πολιτικού στίγματος, αντιμετωπίζοντας και τον φρικτό ακρωτηριασμό της τουρκικής στρατιωτικής κατοχής, υπέστη όλα αυτά τα χρόνια μεταλλάξεις και υπονόμευση του εθνικού, κοινωνικού, δημοκρατικού, θεσμικού και πολιτειακού ιστού με παρακμιακά φαινόμενα διάβρωσης αρχών και αξιών.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Καλλιεργήθηκε συστηματικά η εθνική απονεύρωση, η ενοχοποίηση της έννοιας του πατριωτισμού, ο χλευασμός και διασυρμός κάθε άποψης στοιχειώδους υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων. Ο επιβαλλόμενος αυτονόητος πατριωτισμός έγινε συστηματική προσπάθεια να ταυτιστεί με τον εθνικισμό, τη μισαλλοδοξία και τον σοβινισμό. Νεοφανή κινήματα της ακροδεξιάς εμφανίζονται ως νοσταλγοί των αλήστου μνήμης εθνικών καταστροφέων σε Κύπρο και Ελλάδα. Ενώ αναδύονται νεοφανή πολιτικά μορφώματα που είτε διακωμωδούν τον πολιτικό βίο είτε εμφανίζονται ως αυτόκλητοι σωτήρες και Ηρακλείς κάθαρσης από τη διαφθορά και τη σήψη.
2. Φαινόμενα διαπλοκής, διαμεσολάβησης προς την εξουσία, μη έντιμης διαχείρισης του δημοσίου χρήματος και αποσάθρωσης σε μεγάλο βαθμό του κρατικού μηχανισμού που αποτελούσε σπονδυλική στήλη λειτουργίας κράτους και πολιτεύματος. Η πολιτική εξουσία δύσκολα αποφεύγει το δέλεαρ που προσφέρουν αυτά τα φαινόμενα. Η υποταγή σε αυτά είναι μάλλον ο κανόνας, παρά η εξαίρεση.
3. Σε αυτό το κλίμα της παρακμής, τα μαζικά κινήματα, οι αγωνιστικές λαϊκές κινητοποιήσεις και οι κοινωνικές διεκδικήσεις έχουν υποβαθμιστεί σε άνευρες και υποτονικές εκδηλώσεις, όταν δεν εκδηλώνονται ως στενές συντεχνιακού χαρακτήρα απαιτήσεις.
4. Οι έννοιες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας ευκαιριών, της κοινωνικής και οικονομικής δημοκρατίας, απαξιώθηκαν και τα κακέκτυπα «εκσυγχρονιστικά πειράματα», πέραν της οικονομικής και κοινωνικής χρεοκοπίας τους, επισώρευσαν κινδύνους εθνικών διολισθήσεων.

Μέσα σε αυτήν την ομιχλώδη, ρυπογόνο και δυσώδη ατμόσφαιρα, στην Κύπρο απειλείται ευθέως το μέλλον του Ελληνισμού. Αντιστρέφονται οι ρόλοι. Ο θύτης μετατρέπεται σε θύμα και ο κατηγορούμενος σε κατήγορο. Σε μια απίστευτη διαστροφή γεγονότων, ιστορίας και αλήθειας.

Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη τη διεθνή αταξία της «νέας τάξης πραγμάτων», όπου κυριαρχούν η αυθαιρεσία και η επικυριαρχία των οικονομικά ισχυρών και πολιτικά ιμπεριαλιστικών κύκλων, προωθεί συστηματικά τους μακροχρόνιους σχεδιασμούς της εις βάρος της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας με τις αίολες διεκδικήσεις στο Αιγαίο, στη Θράκη και στα νησιά.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία επενδύσαμε προοπτικές και ελπίδες, εξακολουθεί να μην έχει κοινή εξωτερική πολιτική και να συμπεριφέρεται άτολμα και αναποτελεσματικά ενώπιον ενός προβλήματος στρατιωτικήςκατοχής ευρωπαϊκού εδάφους, όπως είναι το Κυπριακό.

Μπροστά σε αυτά τα σκληρά, πλην αμείλικτα δεδομένα, είμαστε και πάλι υποχρεωμένοι, 51 χρόνια μετά την εθνική τραγωδία, ν’ ανταποκριθούμε σε νέα καθήκοντα εθνικού, πολιτικού και κοινωνικού χαρακτήρα.

- Χρέος μας να σταθούμε στα πόδια μας, να θεμελιώσουμε σε σταθερά θεμέλια μια ισχυρή οικονομία με παραγωγικές βάσεις και μια επίσης ισχυρή άμυνα υψηλής αποτρεπτικής ισχύος.

- Χρέος μας να πεισμώσουμε, να μην επιτρέψουμε την ανακοπή της ιστορικής συνέχειας του Ελληνισμού στην Κύπρο.

- Χρέος μας ν’ αντισταθούμε στη παρακμή της φθοράς αρχών και αξιών, στη διαπλοκή και την παραλυσία του κράτους και των θεσμών.

- Χρέος μας να ξανασυσπειρωθούμε για την αναγέννηση του πολιτεύματος, την αναζωογόνηση της ηθικής και των άφθορων διαχρονικά αρχών και αξιών.

- Χρέος μας να μπούμε ξανά στον αγώνα τον καλό.

Με αξιοποίηση όλων των ζωντανών και αστείρευτων δυνάμεων και δυνατοτήτων της Κυπριακής κοινωνίας. Η επιλογή αυτή είναι μονόδρομος!

*Πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων