Αναλύσεις

Κερδοφορία και βιωσιμότητα: Ο πραγματικός «δείκτης υγείας» του τουρισμού

Αυξημένες οι αφίξεις τουριστών, αντιμέτωπες με πιέσεις οι επιχειρήσεις - Τι δηλώνουν φορείς του τομέα

Η κερδοφορία και η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων στον τουριστικό τομέα αποτελούν τον πραγματικό «δείκτη υγείας» της βιομηχανίας. Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα από τους φορείς του τομέα που μίλησαν στην εφημερίδα «Σημερινή». Εκφράζοντας ικανοποίηση για τις αφίξεις, οι οποίες κινούνται σε υψηλά επίπεδα, με το 2025 να χαρακτηρίζεται ως χρονιά υψηλών επιδόσεων, υπογραμμίζουν ότι δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε στον αριθμό επισκεπτών αλλά στην πραγματική απόδοση του τουρισμού, που αφορά τα έσοδα, την κερδοφορία και τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να παραμένουν βιώσιμες και ανταγωνιστικές.

Ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ξενοδόχων (ΠΑΣΥΞΕ), Θάνος Μιχαηλίδης και ο Γενικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής (ΠΑΣΙΚΑ), Φάνος Λεβέντης, μιλούν στη «Σ» για τις πιέσεις που δέχεται ο τομέας. Εξηγούν πως κάποιες από τις προκλήσεις είναι διαχρονικές, ενώ άλλες εντείνονται τα τελευταία χρόνια. Αφορούν, μεταξύ άλλων, την εποχικότητα, το αυξημένο λειτουργικό κόστος, αλλαγές στις ταξιδιωτικές συνήθειες, καθώς και ζητήματα που έχουν να κάνουν με το νομοθετικό πλαίσιο.

Οι πληρότητες στα ξενοδοχεία, σύμφωνα με τον Θάνο Μιχαηλίδη, δεν ανταποκρίνονται στον αριθμό αφίξεων, αφού αρκετοί τουρίστες καταλήγουν σε αδειούχα αλλά και μη αδειούχα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς και στα κατεχόμενα.

Όσον αφορά τα κέντρα αναψυχής, οι πιέσεις που δέχονται οφείλονται στην επέκταση του all-inclusive στα ξενοδοχεία, που περιορίζει τη δραστηριότητα των εστιατορίων, στην έλλειψη προσωπικού, στο υψηλό ενεργειακό κόστος και στην ακρίβεια στις πρώτες ύλες, που επιβαρύνουν ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι, σε περίπτωση που περάσει το νομοσχέδιο για τα κέντρα αναψυχής από τη Βουλή, αρκετές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να βάλουν λουκέτο, καθώς οι αλλαγές που φέρνει θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους.

Θ. Μιχαηλίδης: Ικανοποιητικές οι πληρότητες, να εστιάζουμε στην κερδοφορία

Σε υψηλά επίπεδα κινήθηκε ο τουρισμός το 2025 όσον αφορά τις αφίξεις τουριστών, ανέφερε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ, Θάνος Μιχαηλίδης, μιλώντας στη «Σ».

Την ίδια ώρα, τόνισε ότι δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στις αφίξεις τουριστών, αλλά στην κερδοφορία των ξενοδοχείων, η οποία αποτελεί τον βασικό μοχλό της βιομηχανίας για να εξελίσσεται.

Παρά τον ικανοποιητικό αριθμό αφίξεων στο νησί, ο κ. Μιχαηλίδης υπέδειξε ότι οι πληρότητες των ξενοδοχείων δεν ανταποκρίνονται στις αφίξεις, καθώς αριθμός τουριστών καταλήγει σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης ή στα κατεχόμενα.

«Το 2025 αναμένεται να κλείσει σε ικανοποιητικά επίπεδα, πολύ κοντά στα επίπεδα του 2024, ίσως λίγο πιο μπροστά. Οι αφίξεις είχαν δείξει μιαν αρκετά καλή αύξηση, αλλά να υπενθυμίσω ότι οι πληρότητες των ξενοδοχείων δεν ανταποκρίνονται ένα προς ένα με τις αφίξεις, αφού υπάρχει τουρισμός που δεν καταλήγει σε ξενοδοχεία αλλά σε αδειούχα και μη αδειούχα καταλύματα βραχυπρόθεσμης ενοικίασης και ένα ποσοστό των αφίξεων στα κατεχόμενα. Γενικά ήταν μια καλή χρονιά αλλά πρέπει να επισημάνω ότι δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στις πληρότητες των ξενοδοχείων αλλά και στην κερδοφορία, επειδή η κερδοφορία είναι αυτή που επιτρέπει στη βιομηχανία να εξελίσσεται και να αναβαθμίζεται», επισήμανε ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ, σε δηλώσεις του στη «Σ».

Βήματα για να «σπάσει» η εποχικότητα

Η εποχικότητα στον τουρισμό αποτελεί μία εκ των βασικών προκλήσεων, όχι μόνο για τα ξενοδοχεία αλλά για ολόκληρη τη βιομηχανία. Ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε με ικανοποίηση ότι φέτος, όπως και το 2024, σε μια προσπάθεια να «σπάσει» η εποχικότητα, αρκετά από τα ξενοδοχεία, ειδικά στην ελεύθερη Αμμόχωστο, έμειναν ανοικτά πέραν της σεζόν και συγκεκριμένα μέχρι τον Νοέμβριο, μερικά και λίγο περισσότερο. Οι πληρότητες σ’ αυτό το διάστημα κινήθηκαν σε ικανοποιητικό επίπεδο, κάτι που δίνει την ώθηση στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις για να το συνεχίσουν και στα επόμενα χρόνια, με στόχο τη σταδιακή επιμήκυνση της λειτουργίας τους, μέχρι την ολόχρονη δραστηριοποίησή τους.

«Το θετικό είναι ότι φέτος, ειδικά στην ελεύθερη Αμμόχωστο, αρκετά ξενοδοχεία έχουν αποφασίσει να μείνουν ανοικτά για περισσότερο χρονικό διάστημα, δηλαδή τον Νοέμβριο και κάποια ακόμη περισσότερο, σε μία προσπάθεια να επιμηκύνουμε τη λειτουργία των ξενοδοχείων μας και να μειώσουμε την εποχικότητα. Είναι ένας μελλοντικός στόχος, όλα τα ξενοδοχεία της χώρας μας, ή τουλάχιστον τα πλείστα, να καταφέρουν να εργάζονται ολόχρονα. Οι πληρότητες τον Νοέμβριο ήταν αρκετά καλές. Διαχρονικός μας στόχος είναι να λειτουργούμε όλους τους μήνες του χρόνου και αυτό θα κερδηθεί με σταδιακή επιμήκυνση της σεζόν και ταυτόχρονα με διάφορες ενέργειες, όπως για παράδειγμα να επιμηκυνθεί και η λειτουργία περισσότερων τουριστικών εστιατορίων, μπαρ, καταστημάτων», κατέληξε ο κ. Θάνος Μιχαηλίδης.

Φ. Λεβέντης: Μεικτή η εικόνα στα κέντρα αναψυχής

Τα κέντρα αναψυχής παρουσιάζουν «μεικτή εικόνα», καθώς, παρά τις αυξημένες αφίξεις, οι προκλήσεις και οι πιέσεις συνεχίζουν να υφίστανται. Η αύξηση του all-inclusive, η έλλειψη προσωπικού, το υψηλό ενεργειακό κόστος και η ακρίβεια στις πρώτες ύλες συνεχίζουν να επιβαρύνουν τον τομέα και ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΠΑΣΙΚΑ, Φάνο Λεβέντη.

«Βρισκόμαστε μπροστά σε διαφορετικές εικόνες. Να πούμε ότι ήταν αυξημένες σίγουρα οι αφίξεις. Έχουμε, όμως, το φαινόμενο της αύξησης και του all inclusive, που αυτό αναπόφευκτα δημιουργεί προβλήματα στα κέντρα αναψυχής, ιδιαίτερα στα εστιατόρια και κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις οι οποίες στηρίζονται στον τουρισμό», ανέφερε ο κ. Λεβέντης στη «Σημερινή».

Ο εγχώριος τουρισμός, σύμφωνα με τον Φάνο Λεβέντη, τόσο στις παραλιακές περιοχές όσο και στα ορεινά θέρετρα στηρίζει σημαντικά τα κέντρα αναψυχής, καθώς πολλές επιχειρήσεις ξεπερνούν σημαντικά το πρόβλημα που προκαλείται από το all-inclusive, βρίσκοντας απάντηση στην προσέλκυση Κυπρίων πελατών.

«Λανθασμένη η φιλοσοφία του νομοσχεδίου για τα κέντρα αναψυχής»

Στις αστικές περιοχές και ιδιαίτερα στη Λευκωσία, το πρόβλημα που ταλαιπωρεί τα κέντρα αναψυχής κατά την καλοκαιρινή περίοδο είναι η μειωμένη κινητικότητα, καθώς η πόλη αδειάζει.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Φάνος Λεβέντης υποστηρίζει ότι κατά τη χειμερινή περίοδο είναι αναγκαίο ένα πιο αποδοτικό ωράριο.

«Είναι δύσκολος ο αγώνας των επιχειρήσεων αναψυχής στην πρωτεύουσα για να παραμείνουν ζωντανές. Θα θέλαμε επιμήκυνση των ωραρίων και σε καμία περίπτωση συρρίκνωση», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης για τα κέντρα αναψυχής προνοεί ακριβώς το αντίθετο και κινείται σε μία λανθασμένη φιλοσοφία, ενώ την ίδια ώρα εξυπηρετεί συμφέροντα μίας μικρής μερίδας επιχειρηματιών.

«Το νομοσχέδιο, δυστυχώς, με τη μορφή που κατατέθηκε, κινήθηκε σε μια λανθασμένη φιλοσοφία, την οποία αγωνιζόμαστε να ξεπεράσουμε, να αντιστρέψουμε. Δυστυχώς, ενώ το Υφυπουργείο Τουρισμού εργάστηκε αρκετά και πολλά στοιχεία από το νομοσχέδιο είναι θετικά για το μέλλον, εντούτοις τα ωράρια, που είναι πολύ σημαντικό κομμάτι, δεν ικανοποιούν. Το νομοσχέδιο, ουσιαστικά, μειώνει δραστικά τα ωράρια στα εστιατόρια, τις ταβέρνες και τις καφετερίες και τα επεκτείνει αλλού. Αν περάσει αυτό το νομοσχέδιο, τότε στην Κύπρο, την ευρωπαϊκή και τουριστική χώρα, η έξοδος κάποιου για φαγητό θα σταματά μέχρι τη 1 π.μ., αργότερα θα μπορεί να βρίσκει μόνο αλκοόλ. Αυτό το θεωρούμε επιεικώς απαράδεκτο», είπε.

Προειδοποίησε, ταυτόχρονα, ότι, αν περάσει το νομοσχέδιο από την Ολομέλεια της Βουλής, αριθμός επιχειρήσεων θα βάλουν λουκέτο.

«Είναι κάτι που έπρεπε η Κυβέρνηση να το λάβει υπόψη. Υπάρχει ήδη έλλειψη εργατικού δυναμικού στον τομέα. Ποιος εργαζόμενος θα συνεχίσει να εργάζεται σε μια επιχείρηση όταν του μειώσουν τις ώρες εργασίας του και αποκοπούν από τον μισθό; Είναι πολύ μεγάλη η έκπληξη και απογοήτευσή μου από την Κυβέρνηση, που είχε το θράσος να φέρει ένα τέτοιο νομοσχέδιο ενώπιον της Βουλής», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Φάνος Λεβέντης.

Ενέργεια και πρώτες ύλες «καίνε» την εστίαση

Το ενεργειακό κόστος καθώς και το κόστος πρώτων υλών εξακολουθούν ν’ αποτελούν από τα μεγαλύτερα βάρη για τις επιχειρήσεις του κλάδου.

Αναφερόμενος στο κόστος των πρώτων υλών, ο Γενικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής εξήγησε ότι κατά καιρούς σημειώνονται κάποιες μειώσεις, αλλά δεν εξισορροπούν τις αυξήσεις που προηγήθηκαν.

«Υπάρχουν σημαντικές πρώτες ύλες, που το κόστος τους είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ανάμεσά τους το κρέας, τα ψάρια, τα κηπευτικά, τα αλκοολούχα ποτά αλλά και μη αλκοολούχα, όπως τα αναψυκτικά», κατέληξε.