Επιχειρηματικότητα ή παρτίδα σκάκι;

H οικονομική πολιτική και στρατηγική ενός κράτους και ενός Οργανισμού καταρτίζεται με βάση το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται, τις δυνατότητες που έχει και τη φιλοσοφία της κυβέρνησης / διοίκησης.Σημαντικό παράγοντα στη διαμόρφωση της στρατηγικής αποτελεί η διαχείριση των προμηθευτών, συνεργατών, πελατών αλλά και των ανταγωνιστών.

Σημαντικές αλλαγές στην παγκόσμια Ιστορία ξεκίνησαν μέσα από οράματα κάποιων που τόλμησαν να σκεφτούν πέρα από τα τετριμμένα και μέσα από τη στρατηγική και τις δυνατότητες πραγματικών ηγετών. Την ίδια στιγμή, σημαντικά ήταν μεγάλα οικονομικά και πολιτικά πισωγυρίσματα από αποφάσεις ηγετών και μεγάλων εταιρειών, που είχαν να κάνουν με τη διαχείριση των πρώτων υλών, ειδικά σε ό,τι αφορά τα ορυκτά καύσιμα, ή και γενικότερα δημοσιονομικές και χρηματοπιστωτικές αποφάσεις (παράδειγμα η κρίση χρέους που ξεκίνησε από την κατάρρευση της αγοράς δομημένων προϊόντων στις ΗΠΑ και την πιστοληπτική διαβάθμισή τους).

Το σημαντικό στοιχείο μιας ηγεσίας είναι να έχει πλάνο,το οποίο να τηρεί πιστά, να μπορεί να αναπροσαρμόζεται στις αλλαγές του περιβάλλοντος και στις αλλαγές στρατηγικής των υπολοίπων συμμετεχόντων, να κτίζει στα πλεονεκτήματα που διαθέτει και να στήνει άμυνες έναντι των αδυναμιών.

Βασικό χαρακτηριστικό είναι να διατηρεί την ενότητα στο εσωτερικό και να αναγνωρίζει πότε η στρατηγική του είναι λανθασμένη, μακριά από εμμονές, οι οποίες ενδεχομένως να οδηγήσουν τον λαό του σε περιπέτειες.

Η σύγκρουση στην Ουκρανία εξελίσσεται σε ένα δύσκολο, ανταγωνιστικό και απρόβλεπτο οικονομικό παιχνίδι οικονομικής και διπλωματικής πολιτικής. Η επικοινωνία των Προέδρων της Ρωσίας και των ΗΠΑ συγκεντρώνει τους «παίκτες» της παγκόσμιας οικονομίας στο «δωμάτιο για την παρτίδα ή παρτίδες σκάκι». Φυσικά, σε αντίθεση με τα κανονικά παιχνίδια σκάκι, σε αυτήν την περίπτωση κάποιοι ηγέτες θα παίζουν με δύο ή τρεις βασίλισσες και βασιλιάδες.

Πρώτες ύλες

O έλεγχος των πρώτων υλών αποτελούσε από αρχαιοτάτων χρόνων αιτία συγκρούσεων, πολιτικών αλλά και στρατιωτικών. Ήταν αυτές που διαδραμάτισαν κύριο ρόλο στην έκβαση των παγκοσμίων πολέμων, στις μεγάλες εκστρατείες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Αγγλίας. Πρόσφατα, ο περιορισμός του φθηνού φυσικού αερίου και πετρελαίου φαίνεται να οδηγεί σε οικονομική στασιμότητα τις βιομηχανικές χώρες στον πυρήνα της Ευρωζώνης.

Στη σφαίρα των συζητήσεων για το Ουκρανικό έχουν μπει και οι σπάνιες γαίες που διαθέτει η χώρα. Με αυτόντον όρο εννοούμε μέταλλα, από τα οποία κατασκευάζονται μαγνήτες για χρήση σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα, πυραυλικά συστήματα και πολλές ηλεκτρονικές συσκευές. Σημειώνεται ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις ή υποκατάστατα των συγκεκριμένων μετάλλων, οπότε γίνεται ιδιαίτερη και η αξία τους. Η Ευρώπη και ειδικότερα η Γερμανία αναγνωρίζει την αξία των συγκεκριμένων ορυκτών και σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να μείνει εκτός «διαμοιρασμού». Το ζήτημα είναι αν ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος αφουγκράζεται την ανησυχία της Γερμανίας ή θα χρησιμοποιήσει τη διασφάλιση των συγκεκριμένων ορυκτών, ως ακόμη ένα μοχλό πίεσης στην Ευρώπη.

Επιπλέον οι ΗΠΑ ενδεχομένως να αναγνωρίζουν το γεγονός ότι η στάση στο Ουκρανικό οδήγησε τη Ρωσία πιο κοντά στην Κίνα, δημιουργώντας το νέο οικονομικό ανατολικό τόξο με Ινδία και Ιράν.

Η Κίνα τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να παρουσιαστεί ως η νέα ανερχόμενη δύναμη που μπορεί να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ και να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο στερέωμα. Οι μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές άλλων χωρών, κυρίως στην Αφρική, είχαν σκοπό να δώσουν στη χώρα τον ρυθμιστικό ρόλο που αναζητεί. Την ίδια στιγμή διαθέτει σημαντική εσωτερική αγορά και, μέσα από τις πολιτικές της, προωθεί την αύξηση των εξαγωγικών προϊόντων της.

Από την άλλη οι εισαγωγές στην Κίνα από την Ευρώπη παρουσιάζουν σημαντική κάμψη. Πριν από τρία με τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, η Κίνα με την τεράστια αγοραστική της δύναμη, αποτελούσε έναν σημαντικό εμπορικό εταίρο για τις Δυτικές οικονομίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Κίνα αποτελούσε την πρώτη εξαγωγική αγορά για τη Γερμανία, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες της να διατηρούν εργοστάσια εκεί. Αυτό έχει περιοριστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και έχουμε δει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Τεχνολογία

Κινήσεις γίνονται και στη σκακιέρα της τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, στην τελευταία συνάντηση στο Παρίσι, με σκοπό τη θεσμοθέτηση ενός διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο αρνήθηκαν να υπογράψουν το τελικό κείμενο. Την ίδια στιγμή, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος προειδοποίησε την Ευρώπη να μηνπροχωρήσει στη θέσπιση αυστηρού θεσμικού πλαισίου στο συγκεκριμένο τομέα.

Και εδώ βλέπουμε τις διαφορετικές στρατηγικές των χωρών. Η Ευρώπη έχει ως προτεραιότητα να ρυθμίσειτον τομέα και ενισχύσει τις επενδύσεις (αν και μπορεί σύμφωνα με κάποιους αναλυτές να έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με ΗΠΑ και Κίνα), η Κίνα επικεντρώνεται στην επέκταση της πρόσβασης σε πληροφορίες και τηδιείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης μέσω των κρατικών τεχνολογικών κολοσσών και οι ΗΠΑ πιέζουν για μια χαλαρή ρύθμιση του τομέα.

Οπότε, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω και το επιχειρηματικό ταμπεραμέντο του Αμερικανού Προέδρου, ενδεχομένως σύντομα να δούμε ένα οικονομικό διεθνές σκηνικό, με την Κύπρο να πρέπει να αναλύσει τους κινδύνους και να αξιολογήσει τις ευκαιρίες.

Είναι πολλές οι φορές, κατά τις οποίες γίνονται συζητήσεις που αφορούν τον οικονομικό μετασχηματισμό και την αναγκαιότητα οι οικονομίες να αναπροσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται η τεχνολογία. Υπάρχουν η βούληση και οι μελέτες, το σημαντικό είναι να υπάρξει γρήγορη υλοποίηση των πολιτικών.

Συνεπώς, βασικό κριτήριο επιτυχίας ενός επιχειρηματικού ή δημοσιονομικού μοντέλου είναι η δυνατότητα της επιχείρησης ή του κρατικού μηχανισμού – διακυβέρνησης ν’ αξιολογούν σωστά τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες και να λαμβάνουν εκείνα τα μέτρα που θα διατηρούν την ανταγωνιστικότητα.

Αποφάσεις για την κατεύθυνση προς την οποία θα θέλαμε να κινηθεί η οικονομία είναι ευκολότερες σε περιόδους ανάπτυξης και πλεονασμάτων, παρά σε περίοδούς ύφεσης και ελλειμμάτων. Αδυναμία προσαρμογής στα νέα δεδομένα, θα δημιουργήσει προβλήματα στις μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές της.