Αναγνώριση της πολύπλευρης συμβολής του Νάσου Βαγενά στα νεοελληνικά γράμματα

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου τίμησε με την ύψιστη ακαδημαϊκή διάκριση τον καταξιωμένο Έλληνα ποιητή και λογοτέχνη Νάσο Βαγενά, αναγνωρίζοντας το πολυσήμαντο έργο του στον χώρο των νεοελληνικών σπουδών. Σε μια συγκινητική τελετή, ο κ. Βαγενάς μοιράστηκε βαθιά προσωπικές σκέψεις για τη σχέση του με την Κύπρο – μια σχέση όχι μόνο συναισθηματική, αλλά και βιωματική, που επηρέασε καθοριστικά την ποιητική και κριτική του προσέγγιση.

Η πρώτη του επαφή με την Κύπρο ανάγεται στα παιδικά του χρόνια, όταν, πηγαίνοντας στο δημοτικό σχολείο στη Δράμα, άκουγε από το ραδιόφωνο του τοπικού καφενείου τις ειδήσεις για τον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-59). «Ακόμη θυμάμαι κατά λέξη, μετά από σχεδόν εβδομήντα χρόνια, το μήνυμα και την παλλόμενη φωνή του εκφωνητή: ‘Αδελφοί Κύπριοι, η ελευθέρα πατρίς και ολόκληρος ο ελληνισμός είναι εις το πλευρόν σας…’», ανέφερε συγκινημένος.

Η σχέση του με την Κύπρο ενισχύθηκε αργότερα, μέσα από τη μελέτη της κυπριακής λογοτεχνίας, τη συμμετοχή του στις επιτροπές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας της Κύπρου και τη δεκαετή συνεργασία του με την εκδοτική επιτροπή του περιοδικού Ακτή. «Η λογοτεχνία που παράγεται στην Κύπρο είναι ελληνική λογοτεχνία», τόνισε, επικαλούμενος και τη ρήση του Καβάφη: «Το να θέλει να αποδείξει τις το ελληνικόν της Κύπρου εις ημάς τους Έλληνας φαίνεται περιττόν».

Ο Νάσος Βαγενάς αναφέρθηκε επίσης στη σύνδεσή του με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, όπου δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής το ακαδημαϊκό έτος 1995-96. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στους νεοελληνιστές φιλόλογους που μαθήτευσαν στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, όπου ο ίδιος υπηρέτησε ως καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας κατά τη δεκαετία του 1980-90.

Αποκαλυπτική ήταν η αναφορά του στη βαθιά επιρροή που άσκησε ο Γιώργος Σεφέρης στη διαμόρφωση της πνευματικής του ταυτότητας. «Σπούδασα φιλολογία χάρη στον Σεφέρη», δήλωσε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι μέσω αυτού γνώρισε και τον Σάββα Παύλου, τον οποίο επρόκειτο να καθοδηγήσει στη διδακτορική του διατριβή.

Ιδιαίτερη σημασία απέδωσε στο πεζόμορφο ποίημα του Σάββα Παύλου, «Η επιφάνεια της Κύπρου», το οποίο πραγματεύεται την ψυχολογική και ηθική έννοια της πατρίδας, υπερβαίνοντας τα στενά γεωγραφικά της όρια. «Αν υπολογίσουμε τις κοιλάδες, τα υψώματα, τους βράχους, ακόμη και τις αδιόρατες ρωγμές του εδάφους, η επιφάνεια της Κύπρου τείνει προς το άπειρο – αυτό το άπειρο που κοίταζε η ματιά του Σολωμού», σημείωσε χαρακτηριστικά. Με τον τρόπο αυτό, ο Νάσος Βαγενάς ανέδειξε τη δυναμική της κυπριακής ταυτότητας ως πεδίο συνάντησης λογοτεχνίας, ιστορίας και μνήμης, ένα πνευματικό τοπίο που δεν χωρά σε στενούς ορισμούς, αλλά διατηρείται ζωντανό στον χρόνο.

Η αναγνώριση του κ. Νάσου Βαγενά, αποτελεί μεγάλη τιμή για την ίδια την Φιλοσοφική Σχολή, στους κόλπους της οποίας πλέον εντάσσεται, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ποίησης της «γενιάς του ’70» αλλά και ένας εκ των σπουδαιότερων σήμερα Ελλήνων κριτικών για τις μελέτες και τα δοκίμια που έχει δημοσιεύσει σε θέματα λογοτεχνίας και λογοτεχνικής κριτικής. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου και η Φιλοσοφική του Σχολή εκφράζουν τα θερμά τους συγχαρητήρια στον κ. Βαγενά για την ένταξή του στα επίτιμα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

* Εκπρόσωπος Τύπου του Πανεπιστημίου Κύπρου