Οικονομία και διεθνές εμπόριο σε πολιτικο - στρατηγικό παιχνίδι

Επανήλθε δυναμικά στη ρητορική των δασμών ο Ντόναλντ Τραμπ, προαναγγέλλοντας 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων, ημιαγωγών και φαρμάκων στις ΗΠΑ, κίνηση που ανατρέπει τις ισορροπίες στο διεθνές εμπόριο. Σκληραίνοντας το παιχνίδι, ο Ντόναλντ Τραμπ, επιδιώκει να θωρακίσει την αμερικανική οικονομία και να ενισχύσει τη βιομηχανία, πιέζοντας τις επιχειρήσεις να μεταφέρουν την παραγωγή τους εντός των συνόρων.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Σημερινή», ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης, ανέφερε ότι η επιβολή δασμών ενέχει σοβαρούς κινδύνους, καθώς θα οδηγήσει τις άλλες χώρες σε εμπορικά αντίποινα, διαταράσσοντας το ελεύθερο εμπόριο. Σύμφωνα με τον ίδιο, μια τέτοια πολιτική θα οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις, με τους καταναλωτές να επιβαρύνονται με υψηλότερες τιμές προϊόντων. Όπως εξήγησε, οι βιομηχανίες βασίζονται σε διεθνείς αλυσίδες παραγωγής και, λόγω των δασμών, θα έρθουν αντιμέτωπες με την ανάγκη μεταφοράς της παραγωγής εντός της χώρας τους, με αποτέλεσμα να χαθεί η εξειδίκευση και να αυξηθεί το κόστος, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ε.Ε. και συνεπώς και στην Κύπρο.

«Βλέπουμε την οικονομία και το διεθνές εμπόριο να εξελίσσονται μέσα από ένα πολιτικό παιχνίδι. Το πολιτικό σκηνικό είναι αυτό που τελικά θα καθορίσει τις εξελίξεις, με τους δασμούς να αποτελούν το βασικό εργαλείο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάριος Κληρίδης.

Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, η στρατηγική Τραμπ προϋποθέτει την αλλαγή του συστήματος του παγκόσμιου εμπορίου και απορρέει από την πεποίθηση πως η αμερικανική οικονομία δεν είναι τόσο «ανοικτή» σε σύγκριση με άλλες χώρες και, έτσι, μπορεί να βγει κερδισμένη, έστω και αν η τιμή ορισμένων αγαθών αυξηθεί.

Ανατροπή στο διεθνές εμπόριο

«Εάν προχωρήσει και υλοποιήσει ό,τι έχει ανακοινώσει, τότε μιλάμε για μία ανατροπή του διεθνούς εμπορίου, το οποίο οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει. Οι ΗΠΑ είναι οι αρχιτέκτονες αυτού

του συστήματος και σε μεγάλο βαθμό και χρηματοδότες», ανέφερε ο οικονομολόγος Μάριος Χρίστου, στην εκπομπή Μεσημέρι και Κάτι στο ΣΙΓΜΑ (20/02).

Κάνοντας αναφορά στην ιστορία του διεθνές εμπορίου, ο Μάριος Χρίστου, επισήμανε ότι, το σύστημα που σήμερα το χαρακτηρίζει, ξεκίνησε το 1945, με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Συγκεκριμένα, το 1944, στην διάσκεψη του Μπρέτον Γουντς, οι χώρες συμφώνησαν σε τέσσερις βασικούς πυλώνες που θα στήριζαν το νέο διεθνές οικονομικό σύστημα, με σκοπό την αποκατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας και την αποφυγή των καταστροφικών επιπτώσεων του πολέμου. Συγκεκριμένα, ήταν: η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το Σύστημα Σταθερών Ισοτιμιών και η Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου.

«Σκοπός ήταν να υπάρξει φιλελευθεροποίηση του εμπορίου και να αποφευχθούν με οποιονδήποτε τρόπο, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τα εμπόδια. Σήμερα, βλέπουμε μία ανατροπή αυτού του οικοδομήματος, του οποίου αρχιτέκτονες ήταν οι ΗΠΑ. Άρα, είναι θεμελιακές αυτές οι προτάσεις τις οποίες βάζει στο τραπέζι ο Ντόναλντ Τραμπ», συμπλήρωσε ο κ. Χρίστου.

Δασμοί, ΗΠΑ, Ευρώπη και.. έλλειψη ηγεσίας

Ο Αμερικανός πολίτης θα κληθεί να πληρώσει πρωτίστως τους δασμούς, επισήμανε ο Μάριος Χρίστου.

«Δασμός 25% στην εισαγωγή αυτοκινήτων, σημαίνει ότι, ένα αυτοκίνητο που είναι 10 χιλιάδες δολάρια, θα πωλείται προς 12,5 χιλιάδες δολάρια. Συνεπώς, τις επιπλέον 2,5 χιλιάδες θα τις πληρώσει ο Αμερικανός πολίτης. Το ίδιο και στα φάρμακα», τόνισε ο κ. Χρίστου.

Όσον αφορά την Ευρώπη, σύμφωνα με τον κ. Χρίστου, το πιο πιθανό σενάριο είναι η μείωση της παραγωγής, λόγω των μειωμένων εξαγωγών που θα υπάρξουν στις ΗΠΑ από την Ευρώπη.

«Σκοπός του Τραμπ είναι να αναγκάσει πολλές από τις εταιρείες, μεταξύ τους αυτοκινητοβιομηχανίες, να μεταφέρουν την παραγωγή τους μέσα στις ΗΠΑ», υπογράμμισε.

Γεγονός που, κατά τον κ. Χρίστου, θα επιφέρει «κραδασμούς» στην Ευρώπη.

«Θα αρχίσουν να δημιουργούνται προβλήματα, αλλά όχι σε βαθμό που να δημιουργηθεί μία μεγάλη οικονομική κρίση. Ουσιαστικά, εισερχόμαστε σε έναν νέο τρόπο σκέψης και προσέγγισης της οικονομίας, μέσα από την πολιτική. Το κατά πόσο η Ευρώπη είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις... το θεωρώ δύσκολο», πρόσθεσε ο Μάριος Χρίστου.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, τις προηγούμενες μέρες μίλησε για έλλειψη δημοκρατίας στην Ευρώπη.

«Εγώ δεν θεωρώ ότι είναι έλλειψη δημοκρατίας που υπάρχει στην Ευρώπη. Υπάρχει έλλειψη ηγεσίας. Δεν υπάρχουν οι μεγάλοι ηγέτες αυτήν τη στιγμή, που να μπορούν να πάρουν την Ευρώπη μπροστά. Αυτό είναι το ένα πρόβλημα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάριος Χρίστου.

Ο αντίκτυπος για την Κύπρο

Η Κύπρος αναμένεται να επηρεαστεί αλυσιδωτά, με τον κ. Χρίστου να τονίζει την προσαρμοστικότητα που έδειξε στο παρελθόν η κυπριακή οικονομία απέναντι σε πολλές αλλαγές.

«Η κυπριακή οικονομία είναι μικρή και έχει αποδείξει την ικανότητά της να προσαρμόζεται σε νέες συνθήκες και να ξεπερνά δυσκολίες. Ναι, θα επηρεαστούμε από τις εξελίξεις, αλλά πιστεύω ότι έχουμε τη δυνατότητα να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα, ίσως πιο εύκολα από άλλες οικονομίες», ανέφερε.

Ο κ. Χρίστου εξήγησε ότι η Κύπρος, σε αντίθεση με χώρες όπως, για παράδειγμα, η Γερμανία, η οποία στηρίζεται στη βιομηχανία, είναι μια οικονομία που βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, καθώς και στον τουρισμό, γεγονός που δίνει ευελιξία.

Χάνεται η μεσαία τάξη

Αναφερόμενος στις κρίσεις που πέρασε η κυπριακή οικονομία τα τελευταία 25 χρόνια, όπως την κρίση του χρηματιστηρίου, την κρίση ακινήτων, τη δημοσιονομική και τραπεζική κρίση και την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, ο κ. Χρίστου θεωρεί ότι η οικονομία της Κύπρου τα έχει πάει σχετικά καλά, ωστόσο επισημαίνει ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα κοινωνικής συνοχής.

«Βλέπουμε τη μεσαία τάξη να αποδυναμώνεται, η οποία ήταν ισχυρή στην κυπριακή οικονομία, μεγαλώνει το χάσμα πλουσίων και φτωχών στην Κύπρο και αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Πριν από 25 χρόνια, η μεσαία τάξη ήταν σε θέση να αγοράσει σπίτι, με την ιδιοκατοίκηση να ήταν εφικτή. Σήμερα βλέπουμε ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο για ένα νεαρό ζευγάρι», κατέληξε ο Μάριος Χρίστου.