Μείωσε τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα... Τι συμβαίνει στην Κύπρο

Εν μέσω αβεβαιότητας στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον και στη σκιά των δασμών του Αμερικανού Προέδρου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μείωσε τα επιτόκια κατά 0,25% στη συνεδρία της Πέμπτης (06/02). Πρόκειται για την έκτη μείωση από τον περασμένο Ιούνιο, όταν «δόθηκε σήμα» για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, έπειτα από 10 αυξήσεις που ξεκίνησαν το 2022. Με βάση την τελευταία μείωση, το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ, δηλαδή το επιτόκιο με το οποίο το Διοικητικό Συμβούλιο δίνει την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, διαμορφώθηκε στο 2,5%.

Με τον πυρήνα της Ευρωζώνης να βρίσκεται αντιμέτωπος με αναιμική ανάπτυξη, ο οικονομολόγος Μάριος Χρίστου, μιλώντας στην εφημερίδα «Σημερινή», εξήγησε ότι η μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς σαν γενική αρχή βοηθά και δίνει ώθηση στην οικονομία.

«Η μείωση των επιτοκίων είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Όχι τόσο για την απάμβλυνση του πληθωρισμού, αλλά για την ενίσχυση των επενδύσεων και την αύξηση της παραγωγής που χρειάζεται η Ευρωζώνη και ειδικά οι μεγάλες βιομηχανικές χώρες», εξήγησε.

Ωστόσο, ο κ. Χρίστου τόνισε πως αυτήν τη στιγμή η οικονομία της Ευρώπης και γενικότερα η παγκόσμια οικονομία επηρεάζονται πολύ περισσότερο στον «ψυχολογικό τομέα» με τα όσα συμβαίνουν με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ. Όπως είπε, η Ευρωζώνη βρίσκεται «στο περίμενε» των δασμών που εξήγγειλε ο Ντόναλντ Τραμπ.

«Η κύρια πρόκληση που έχει η Ευρωζώνη είναι πώς θα αντιμετωπίσει τις ενέργειες της αμερικανικής κυβέρνησης. Ο Αμερικανός Πρόεδρος είπε ότι τον Απρίλιο θα τεθούν σε ισχύ οι δασμοί. Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε εάν θα τους υλοποιήσει, και σε ποιο βαθμό. Αυτό το κομμάτι διαδραματίζει πιο έντονα ρόλο στη διαμόρφωση του επενδυτικού κλίματος στην Ευρωζώνη», ανέφερε ο οικονομολόγος Μάριος Χρίστου.

Ο κ. Χρίστου πρόσθεσε ότι, εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν κυρώσεις, τότε και η Ευρώπη μπορεί να απαντήσει με αντίμετρα, κάτι που αποτελεί τροχοπέδη για το ελεύθερο εμπόριο.

«Τα μέτρα και αντίμετρα είναι ό,τι χειρότερο για το ελεύθερο εμπόριο. Το πρώτο που δημιουργείται, είναι η πληθωριστική τάση», είπε.

Άλλωστε, την αβεβαιότητα και τους κινδύνους τόνισε και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, στην ομιλία της την Πέμπτη, μετά τη συνεδρία.

«Έχουμε τεράστια αβεβαιότητα. Κάποιοι χρησιμοποίησαν το επίθετο ‘‘πρωτοφανής’’ αβεβαιότητα και συζητήσαμε για το αν είναι υψηλή και αυξανόμενη. Άρα έχουμε κινδύνους παντού, αβεβαιότητα παντού», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Αργή η μείωση επιτοκίων στην Κύπρο

Σχολιάζοντας την πορεία των επιτοκίων στην Κύπρο, ο οικονομολόγος Μάριος Χρίστου ανέφερε ότι η μείωση δεν αντανακλάται άμεσα από τις κυπριακές τράπεζες.

«Η εμπειρία μας δείχνει ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει άμεση αντίδραση στη μείωση των επιτοκίων», ανέφερε συγκεκριμένα.

Υπενθυμίζεται ότι την αργή μείωση των δανειστικών επιτοκίων παραδέχθηκε πρόσφατα ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Χριστόδουλος Πατσαλίδης, ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, δείχνοντας το ολιγοπώλιο στον χώρο των τραπεζών ως βασική αιτία.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Ελέγχου στις 27 Φεβρουαρίου εξέτασε το ύψος των δανειστικών και καταθετικών επιτοκίων και τις χρεώσεις έναντι των πελατών των πιστωτικών Ιδρυμάτων (ΑΠΙ) και των εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων.

Ο κ. Πατσαλίδης παραδέχθηκε ότι τα δανειστικά επιτόκια των κυπριακών τραπεζών είναι τα υψηλότερα της Ευρωζώνης, την ώρα που το ύψος των καταθετικών επιτοκίων είναι κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.

«Δεν έχουμε το δικαίωμα να αγγίξουμε τα επιτόκια εμείς», είπε, μεταξύ άλλων ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρο, υπογραμμίζοντας ότι η ευθύνη για παρέμβαση βρίσκεται στην Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Εμπορίου.

Συν τοις άλλοις, ο Χριστόδουλος Πατσαλίδης ανέφερε ότι οι τράπεζες στην Κύπρο έχουν τη μεγαλύτερη ρευστότητα στην Ευρωζώνη. Αναλυτικότερα, ανέφερε ότι η ρευστότητα των κυπριακών τραπεζών βρίσκεται στο 300%, την ώρα που ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι στο 150%.

Το ύψος των επιτοκίων στις κυπριακές τράπεζες

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, με μήνα αναφοράς τον Ιανουάριο του 2025, ο μέσος όρος των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια είναι στο 4,47%. Όσον αφορά τον μέσο όρο των καταθετικών επιτοκίων για τα νοικοκυριά, βρίσκεται στο 1,34%.

Αναλυτικά τα δανειστικά επιτόκια:

- Καταναλωτικά δάνεια: 6,25%.
- Δάνεια για αγορά κατοικίας : 4,47%.
- Επιχειρηματικά δάνεια (για ποσά μέχρι €1 εκατ.): 5,08%.
- Επιχειρηματικά δάνεια (για ποσά άνω του €1 εκατ.): 4,9%.

Καταθετικά επιτόκια:

- Νοικοκυριά: 1,34% (επιτόκιο για καταθέσεις προθεσμίας έως ενός έτους από νοικοκυριά).

- Επιχειρήσεις: 1,8% (επιτόκιο για καταθέσεις από μη χρηματοδοτικές εταιρείες).

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο του 2025 τα συνολικά νέα δάνεια παρουσίασαν μείωση και έφτασαν στα €544,4 εκατ., σε σύγκριση με €736,2 εκατ. τον προηγούμενο μήνα. Τα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια αυξήθηκαν, ενώ τα επιχειρηματικά δάνεια μειώθηκαν.

- Τα νέα καταναλωτικά δάνεια αυξήθηκαν στα €26,5 εκατ., σε σύγκριση με €17,9 εκατ. τον προηγούμενο μήνα.

- Τα νέα δάνεια για αγορά κατοικίας παρουσίασαν αύξηση στα €132,6 εκατ., σε σύγκριση με €120,7 εκατ. τον προηγούμενο μήνα.

- Τα νέα επιχειρηματικά δάνεια για ποσά μέχρι €1 εκατ. σημείωσαν μείωση στα €53,2 εκατ., σε σύγκριση με €90,6 εκατ. τον προηγούμενο μήνα.

- Τα νέα επιχειρηματικά δάνεια για ποσά άνω του €1 εκατ. κατέγραψαν μείωση στα €317,4 εκατ., σε σύγκριση με €499,8 εκατ. τον προηγούμενο μήνα.

Τα επιτόκια ανά τράπεζα

Για σκοπούς ενίσχυσης της διαφάνειας και ενημέρωσης του κοινού, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου από τον Ιούλιο του 2024 δημοσιεύει αναλυτικά τα στοιχεία επιτοκίων για κάθε τράπεζα.

Τα τελευταία στοιχεία αφορούν τον μήνα Δεκέμβριο (2024), οπότε τα επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων διαμορφώθηκαν ως εξής:

- Alpha Bank: 3,4%.

- Ancoria Bank: 3,83%.

- Astrobank: 4,3%.

- Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου): - (4,76% τον Νοέμβριο).

- Ελληνική Τράπεζα: 4,27%

- Eurobank Cyprus: 4,41%

- Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως (CDB Bank): 3,86%.

- Οργανισμός Χρηματοδοτήσεων Στέγης: 3,32%.

- Τράπεζα Κύπρου: 5,35%.

Στον «ΠΙΝΑΚΑ 1» καταγράφονται αναλυτικά τα επιτόκια στεγαστικών δανείων ανά τράπεζα από τον Ιούλιο του 2024 έως τον Δεκέμβριο του 2024, όπως αυτά δημοσιεύθηκαν από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου.

Επιτόκια επιχειρηματικών δανείων για ποσά έως €1 εκατ. (Επιτόκια δανείων έως €1 εκατ. προς μη-χρηματοδοτικές εταιρείες, αρχικής περιόδου προσδιορισμού έως 1 έτους, νέες εργασίες-νέες συμβάσεις, Δεκέμβριος 2024):

- Alpha Bank: 5,03%.

- Ancoria Bank: 5,18%.

- Astrobank: -

- Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου): 4,7%.

- Ελληνική Τράπεζα: 4,66%.

- Eurobank Cyprus: 5%.

- Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως (CDB Bank): 4,7%.

- Τράπεζα Κύπρου: 5,34%.

Όσον αφορά τα καταθετικά επιτόκια για νοικοκυριά (επιτόκια καταθέσεων προθεσμίας έως 1 έτους από νοικοκυριά, νέες εργασίες), τον Δεκέμβριο του 2024 διαμορφώθηκαν ως εξής:

- Alpha Bank: 1,35%.

- Ancoria Bank: 1,56%.

- Astrobank: 1,54%.

- Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου): 2,41%.

- Ελληνική Τράπεζα: 1,38%.

- Eurobank Cyprus: 2,17%.

- Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως (CDB Bank): 1,76%.

- Οργανισμός Χρηματοδοτήσεων Στέγης: 1,67%.