Φορολογική μεταρρύθμιση και «πράσινη» σκιά
Οι ανησυχίες των πολιτικών δυνάμεων και πώς απαντά ο Υπουργός Οικονομικών

Αύξηση αφορολόγητου ορίου εισοδήματος, φοροελαφρύνσεις στην σύνθεση της οικογένειας, αύξηση του εταιρικού φόρου και κατάργηση της λογιζόμενης διανομής μερισμάτων, περιλαμβάνονται στις εισηγήσεις της φορολογικής μεταρρύθμισης που παρουσιάστηκε την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου στο Προεδρικό. Θετική αποτίμηση στο προσχέδιο προσδίδει η πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων και συγκεκριμένα ΔΗΣΥ, ΕΛΑΜ και κόμματα της συγκυβέρνησης. ΑΚΕΛ και Οικολόγοι κάνουν λόγο για απουσία κοινωνικών μέτρων, τονίζοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο των έμμεσων φορολογιών και της ενεργειακής κρίσης.
Φόρος Εισοδήματος
Η φορολογική μεταρρύθμιση προβλέπει αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος κατά €1.000 και συγκεκριμένα από τις €19.500 στις €20.500, καθώς και άνοιγμα των φορολογικών κλιμακίων.
Τα εισοδήματα από €20.501-€30.000 θα φορολογούνται 20%, από €30.001-€40,00 με 25%, από €40.001-80.000 με 30%.
Ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 35% μεταφέρεται από τις €60.000+ στις €80.000+.

Για παράδειγμα, πολίτης με μεικτό ετήσιο εισόδημα €30.000, η φορολογία που ισχύει τώρα είναι στις €2.200 τον χρόνο και με τη μεταρρύθμιση ο φόρος εισοδήματος θα είναι στις €2.000, συνεπώς θα επωφελείται με €200.
Άτομα με ετήσιο εισόδημα €40.000 τώρα φορολογούνται με €4.885 και με τη μεταρρύθμιση θα φορολογούνται με €4.500 (όφελος €385 ετησίως).
Αναλυτικά τι ισχύει σήμερα και τι προβλέπει η μεταρρύθμιση στον «Πίνακα 1».
Φοροελαφρύνσεις
Η μεταρρύθμιση προβλέπει φορολογικές εκπτώσεις με εισοδηματικό κριτήριο συνολικού ακαθάριστου εισοδήματος του νοικοκυριού με δύο εργαζόμενους / συμβίους / συζύγους έως και €80.000, ως εξής:
- €1.000 σε κάθε σύζυγο για κάθε παιδί (κάτω των 19 ετών κορίτσι / κάτω των 21 ετών αγόρι).
- €1.000 σε κάθε σύζυγο για κάθε φοιτητή (έως 23 ετών κορίτσι / έως 24 ετών αγόρι).
- Έως €1.500 σε κάθε σύζυγο για δόσεις εξυπηρετούμενου δανείου πρώτης κατοικίας ή ενοικίου.
- Έως €1.000 σε κάθε σύζυγο για πράσινες αναβαθμίσεις νοικοκυριού, το έτος που γίνεται η αναβάθμιση (π.χ. ενεργειακές αναβαθμίσεις σπιτιών, τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, αντλία θερμότητας, ηλεκτρικό αυτοκίνητο κτλ).
Σημειώνεται ότι, οι μονογονεϊκές οικογένειες κατατάσσονται στο ευνοϊκότερο σενάριο, δηλαδή ως οικογένειες με δύο εργαζόμενους γονείς.
Επιχειρήσεις
Εξίσωση με θετικό πρόσημο φαίνεται να είναι για το επιχειρείν η φορολογική μεταρρύθμιση.
Συγκεκριμένα προωθούνται οι πιο κάτω μεταρρυθμίσεις:
- Αύξηση εταιρικού φόρου από 12,5% σε 15%.
- Πλήρης κατάργηση λογιζόμενης διανομής μερισμάτων.
- Μείωση φόρου παρακράτησης σε πραγματική διανομή μερισμάτων, από το 17% στο 5%.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, στην ομιλία του στο πλαίσιο της παρουσίασης (26/02) υπογράμμισε ότι, ο στόχος είναι η επένδυση στην καινοτομία, την ποιότητα και την αξιοπιστία, ώστε η Κύπρος να αποτελεί πόλο έλξης ποιοτικών επενδύσεων.
Οι θέσεις των κομμάτων
Θετική είναι η πρώτη αποτίμηση των κομμάτων ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και ΕΛΑΜ για τον προτεινόμενο φορολογικό μετασχηματισμό. Από την άλλη, ΑΚΕΛ και Οικολόγοι εκφράζουν έντονους προβληματισμούς.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ και πρώην Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, σε γραπτή του δήλωση ανέφερε ότι η μεταρρύθμιση έχει στοιχεία που ικανοποιούν αλλά και που προβληματίζουν.
«Η αύξηση της εταιρικής φορολογίας στο 15% η οποία να αντισταθμίζεται πλήρως από τη σημαντική μείωση της φορολογίας επί των μερισμάτων, είναι απολύτως ορθή. Αποτέλεσε εξάλλου και δική μας πρόταση από το 2019. Οι προτάσεις για τη φορολόγηση φυσικών προσώπων επίσης έχουν θετικά στοιχεία. Θα τις εξετάσουμε έχοντας υπόψη και τις προτάσεις νόμου για την φορολογική ελάφρυνση των οικογενειών που ο Δημοκρατικός Συναγερμός – μαζί με άλλα κόμματα – έχει καταθέσει εδώ και καιρό στη Βουλή», ανέφερε συγκεκριμένα.
Όσον αφορά τους προβληματισμούς, ο κ. Γεωργιάδης έδειξε τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τη λεγόμενη πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση.
«Εδώ θα πρέπει να δοθούν εξηγήσεις και διευκρινίσεις», πρόσθεσε.
Ως μια αναγκαιότητα που πρέπει να προχωρήσει χαρακτήρισε την φορολογική μεταρρύθμιση ο Χάρης Πολυκάρπου, μέλος του πολιτικού γραφείου του ΑΚΕΛ και επικεφαλής Τομέα Οικονομίας του κόμματος, σημειώνοντας ότι οι ανακοινώσεις απέχουν από την προεκλογική δέσμευση του Νίκου Χριστοδουλίδη.
«Απουσιάζουν μέτρα για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης -αγγίζοντας τον συσσωρευμένο πλούτο και τα ψηλά εισοδήματα- ώστε να ενισχύσουν την αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική του κράτους. Απουσιάζουν ανακοινώσεις για μείωση του φορολογικού βάρους για τους φτωχότερους συμπολίτες μας που δεν καταβάλλουν φόρο εισοδήματος αλλά επιβαρύνονται με δυσβάστακτες έμμεσες φορολογίες και που θα επιβαρυνθούν ακόμα περισσότερο με την πρόταση της κυβέρνησης για τις πράσινες φορολογίες», ανέφερε, μεταξύ άλλων, σε γραπτή του δήλωση.

ΥΠΟΙΚ: Τα έσοδα από πράσινους φόρους θα επιστραφούν με αντισταθμιστικά
Τον φορολογικό μετασχηματισμό επισκιάζει ο φόβος των επερχόμενων πράσινων φορολογιών καθώς και η σύσταση της Κομισιόν για μείωση της φορολογίας στην ηλεκτρική ενέργεια. Υπενθυμίζεται ότι τον ερχόμενο Μάιο θα τεθούν σε εφαρμογή νέες φορολογίες, μεταξύ τους, ο φόρος στα καύσιμα κίνησης που θα αυξήσει την τιμή κατά τουλάχιστον 6 σεντ το λίτρο.
Ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνος, φιλοξενούμενος στο δελτίο ειδήσεων του ΣΙΓΜΑ (27/02), καθησύχασε για τους νέους φόρους, λέγοντας ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι, μέσω αντισταθμιστικών μέτρων, να επιστρέψει έως και το τελευταίο σεντ που θα προκύψει μέσω της πράσινης φορολογίας.
«Έχω ακούσει την κριτική ότι θα μας τα δώσουν με τη φορολογική μεταρρύθμιση και θα μας τα πάρουν με την πράσινη φορολογία», ανέφερε ο Υπουργός Οικονομικών, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να υπάρχει κανένας φόβος για κάτι τέτοιο και πως τα δύο θέματα δεν σχετίζονται.
«Τα έσοδα που θα προκύψουν από αυτή την φορολογία θα επιστραφούν με αντισταθμιστικά μέτρα πίσω στην κοινωνία», υπογράμμισε, για να προσθέσει ότι, τα μέτρα, μεταξύ άλλων, θα αφορούν χρηματικές επιδοτήσεις σε συγκεκριμένα νοικοκυριά, επιχορηγήσεις για αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Όσον αφορά την σύσταση της Κομισιόν για μείωση του ηλεκτρισμού, ο Μάκης Κεραυνός ανέφερε πως η Κύπρος λαμβάνει ήδη μέτρα, για επιχειρήσεις, νοικοκυριά και ευάλωτες ομάδες.
Η φορολογική μεταρρύθμιση, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, στηρίζει την αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας και μεταφέρει μία καλύτερη ισοκατανομή του φορολογικού βάρους, με έμφαση στη μεσαία τάξη.