Οι δασμοί Τραμπ και η ανάγκη διαφύλαξης των εξαγωγών του χαλλουμιού ΠΟΠ

Το χαλλούμι στις ΗΠΑ και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αγνοούμε

Παρότι υπάρχει μια εύλογη ανησυχία για τον αντίκτυπο που θα έχει η επιβολή δασμού 10% στις εξαγωγές χαλλουμιού ΠΟΠ προς τις ΗΠΑ -λόγω απόφασης της κυβέρνησης Τραμπ- τα δεδομένα δείχνουν ότι η συνολική επίδραση στην κυπριακή οικονομία θα είναι περιορισμένη. Οι εξαγωγές χαλλουμιού προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούν σε περίπου €10 εκατομμύρια ετησίως, δηλαδή μόλις 3% του συνολικού εξαγωγικού όγκου του προϊόντος, που το 2024 ανήλθε σε 42.427 τόνους και αξία €324 εκατ. Αναπόφευκτα, η τιμή του χαλλουμιού στις ΗΠΑ θα αυξηθεί, ωστόσο το μικρό μέγεθος της αγοράς αφήνει περιθώριο για αναπλήρωση των απωλειών, με στοχευμένες προσπάθειες. Το πραγματικό ερώτημα όμως είναι άλλο: αν δικαίως υπάρχει ανησυχία για την απώλεια του 3% των εξαγωγών, πόσο μεγαλύτερη θα έπρεπε να είναι η ανησυχία για την πιθανή απώλεια έως και 60% των εξαγωγών μας, σε περίπτωση που εφαρμοστεί ως έχει ο φάκελος ΠΟΠ του χαλλουμιού, χωρίς να ληφθεί υπόψη η αποδεδειγμένη ανεπάρκεια σε αιγοπρόβειο γάλα; Η διασφάλιση λοιπόν της βιωσιμότητας του χαλλουμιού στις διεθνείς αγορές απαιτεί ρεαλισμό, τεκμηρίωση και έγκαιρη διαχείριση των πραγματικών κινδύνων που έχουμε ενώπιον μας.

Η σημασία των εξαγωγών

Οι εξαγωγές είναι καθοριστικής σημασίας εφόσον συμβάλλουν στην αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) μιας χώρας, στην αύξηση της απασχόλησης, στη βελτίωση του ισοζυγίου πληρωμών και γενικότερα επιφέρουν μεγαλύτερη ευημερία σ’ έναν τόπο, καθώς με τις εισπράξεις από τις εξαγωγές μπορούν να πληρωθούν οι εισαγωγές περισσότερων εισαγόμενων αγαθών και υπηρεσιών. Εξ ου και η ενίσχυση των κυπριακών εξαγωγών αποτελεί πρωταρχικό μέλημα κάθε κυβέρνησης. Πόσο μάλλον του χαλλουμιού ΠΟΠ, που είναι το κύριο εξαγωγικό προϊόν της Κύπρου.

Επιβεβλημένη η διαφύλαξη και η ενδυνάμωση των εξαγωγών

Τα όσα διαδραματίζονται στην παρούσα φάση στο παγκόσμιο εμπόριο, καταδεικνύουν την ανάγκη να ενδυναμώσουμε το χαλλούμι τόσο στην Ευρώπη όσο και σε τρίτες χώρες. Το ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος σε νέες αγορές αλλά και στις υφιστάμενες, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι μισές από τις εξαγωγές έχουν ως κύριο προορισμό την Αγγλία, ενώ οι υπόλοιπες μοιράζονται σε 45 περίπου χώρες. Η αδιαφιλονίκητη πρωτιά του χαλλουμιού όμως, δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εφησυχασμό. Έχουμε καθήκον όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην παραγωγική διαδικασία του προϊόντος, να το προστατεύσουμε ως κόρη οφθαλμού. Προς το παρόν, με την εφαρμογή του λογισμικού καταγραφής αιγοπρόβειου γάλακτος που τέθηκε σε λειτουργία τον περασμένο Οκτώβριο, κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση. Πλέον, τα διατάγματα σε σχέση με την ποσόστωση στο μεικτό χαλλούμι ΠΟΠ βασίζονται σε πραγματικά ποσοτικά δεδομένα. Το υφιστάμενο διάταγμα προνοεί ως ελάχιστη ποσόστωση 20% μέχρι 31 Ιουλίου και 15% από 1η Αυγούστου μέχρι 31 Δεκεμβρίου. Καθορισμός που έγινε λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες ποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτος βάσει των μηνιαίων μετρήσεων, έτσι ώστε να μπορεί να καλυφθεί τόσο η εγχώρια όσο και η διεθνής ζήτηση. Και προς αυτή την κατεύθυνση επιβάλλεται να συνεχίσουμε να κινούμαστε. Μια θετική εξέλιξη που πιστώνεται στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης για τις στοχευμένες ενέργειες του, τηρώντας την προσωπική δέσμευση τόσο της Υπουργού Δρ. Μαρίας Παναγιώτου όσο και του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη για την προστασία του χαλλουμιού ΠΟΠ από κινδύνους που απειλούν τη φήμη και τη θέση του στην παγκόσμια αγορά. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει και η νεοσυσταθείσα Επιτροπή Προστασίας για το Χαλλούμι, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς υπό την προεδρία του προέδρου του ΚΕΒΕ, Σταύρου Σταύρου.

Σε αυτό λοιπόν το πνεύμα συνεργασίας και σύμπλευσης χρειάζεται να συνεχίσουμε κάθε βήμα και ενέργειά μας, βασισμένοι πάντα στην τεκμηρίωση. Με νηφαλιότητα και σωστό σχεδιασμό, χρειάζεται να εξετάσουμε κατά πόσο είναι εφικτή η πλήρης εφαρμογή του Κανονισμού ΠΟΠ το 2029 -που προβλέπει ποσόστωση 51% αιγοπρόβειου γάλακτος. Διότι εάν δεν είναι, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση, να προβεί σε τροποποίηση του φακέλου ΠΟΠ. Με μόνο γνώμονα την προστασία του χαλλουμιού ΠΟΠ, των εξαγωγών, των 15 και πλέον θέσεων εργασίας στον κλάδο και της οικονομίας του τόπου μας.

*Λειτουργός, Τμήμα Βιομηχανικής Ανάπτυξης, Καινοτομίας & Περιβάλλοντος ΚΕΒΕ

Εκτελεστικός Γραμματέας Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου