Ελλάδα: Σημείωσαν ρεκόρ οι τουρκικές επενδύσεις
Ενώ η τουρκική παρουσία στα ελληνικά ακίνητα είναι ήδη έντονη, την ίδια στιγμή καταγράφεται νέο κύμα τουρκικών αλυσίδων που εισέρχονται στη χώρα, επιχειρώντας να διεκδικήσουν μερίδιο από την ιδιαίτερα ανταγωνιστική ελληνική αγορά λιανικής.

Με ραγδαίους ρυθμούς αυξάνονται οι τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, οι άμεσες τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα έφτασαν το 2024 τα 548 εκατ. δολάρια, μία από τις καλύτερες επιδόσεις που έχουν καταγραφεί ποτέ. Οι άξονες αυτής της ανόδου είναι κυρίως δύο. Αφενός οι αγορές ακινήτων.
Στην καρδιά του Κολωνακίου, σε ένα από τα γνωστά κτίρια της Αθήνας, εκεί όπου έζησε η σπουδαία Μαρίκα Κοτοπούλη, άνοιξε προ ημερών το πρώτο εν Ελλάδι κατάστημά της η τουρκική Vakko, ένας από τους κορυφαίους οίκους μόδας και luxury προϊόντων στη γειτονική χώρα.
Η κίνηση αυτή είναι μόλις μία από σειρά άλλων που προηγήθηκαν από άλλες τουρκικές εταιρείες που τα τελευταία χρόνια διεισδύουν στην ελληνική αγορά κυρίως μέσα από τα κανάλια της λιανικής. Μία νέα πραγματικότητα την οποία ευνοεί παράλληλα το μεγάλο κύμα αγορών ακινήτων από Τούρκους πολίτες στη χώρα μας στο πλαίσιο του προγράμματος Golden Visa, στο οποίο έχουν αναδειχθεί οι δεύτεροι καλύτεροι «πελάτες» μετά τους Κινέζους.
Το νέο τοπίο που έχει διαμορφωθεί τροφοδοτεί την περιβόητη «τουρκική οικονομική απόβαση» στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, οι άμεσες τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα το 2024 αυξήθηκαν στα 548 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί εδώ και αρκετά χρόνια, απόδειξη του ενδιαφέροντος των Τούρκων που έχει αναθερμανθεί για την ελληνική οικονομία. Ιδίως εάν σκεφτεί κανείς πως μόλις πριν από τρία χρόνια, το 2022, οι άμεσες τουρκικές επενδύσεις στη χώρα μας ήταν μόλις 52 εκατ. ευρώ.
Ακίνητα και Golden Visa
Η ελληνική κτηματαγορά αναδεικνύεται σε μία από τις δημοφιλέστερες επιλογές των Τούρκων επενδυτών. Μέχρι σήμερα, με βάση τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, έχουν δοθεί 1.471 άδειες διαμονής σε Τούρκους πολίτες μετά την αγορά ακινήτων που έκαναν στη χώρα μας, στο πλαίσιο του προγράμματος «Χρυσή Βίζα». Κάτι που τους κατατάσσει στη δεύτερη θέση, πίσω μόνο από τους Κινέζους, αν και με διαφορά (6.520 είναι οι άδειες που έχουν δοθεί σε Κινέζους πολίτες).
Οι Τούρκοι ενδιαφέρονται κυρίως για ακίνητα στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και δημοφιλή τουριστικά νησιά, όπως η Ρόδος, η Κέρκυρα και η Κρήτη. Το γεγονός ότι πολλές χώρες της Ευρώπης έχουν περιορίσει ή καταργήσει τα προγράμματά τους για Χρυσή Βίζα έχει στρέψει ακόμα περισσότερους Τούρκους προς την Ελλάδα, όπου μπορούν να αποκτήσουν άδεια διαμονής με αγορά ακινήτων αξίας από 250.000 έως 800.000 ευρώ, ανάλογα με την περιοχή.
Η τουρκική παρουσία στα ελληνικά ακίνητα δεν περιορίζεται όμως μόνο σε κατοικίες.
Στη Χίο, η Akfen Συμμετοχών επένδυσε 20 εκατ. ευρώ σε εκτάσεις για αγροτική και τουριστική αξιοποίηση. Στη Ρόδο, η Cengiz Holding έχει ήδη αναλάβει κατασκευαστικά έργα υποδομών, ενώ στη Σάμο η Limak δραστηριοποιείται στην ανακατασκευή του αεροδρομίου. Στην Κέρκυρα, η Yildirim Holding κατασκευάζει εργοστάσιο πλαστικών, ενώ στο Μεγανήσι ο Τούρκος επενδυτής Χαλίτ Σινγκιλίογλου αναπτύσσει μια πολυτελή ξενοδοχειακή μονάδα, επεκτείνοντας την παρουσία του στον κλάδο του τουρισμού υψηλών προδιαγραφών.
Αλυσίδες λιανικής
Ενώ η τουρκική παρουσία στα ελληνικά ακίνητα είναι ήδη έντονη, την ίδια στιγμή καταγράφεται νέο κύμα τουρκικών αλυσίδων που εισέρχονται στη χώρα, επιχειρώντας να διεκδικήσουν μερίδιο από την ιδιαίτερα ανταγωνιστική ελληνική αγορά λιανικής.
Η είσοδος της εταιρείας Vakko του κ. Τζεμ Χάκο είναι η τελευταία από μία σειρά εταιρειών που απευθύνονται στον Ελληνα καταναλωτή.
Αυτή τη φορά σε ένα πιο high end επίπεδο, καθώς η Vakko είναι μεταξύ των κορυφαίων οίκων μόδας και luxury προϊόντων στη γειτονική Τουρκία. Το πρώτο εν Ελλάδι και συνάμα το πρώτο εκτός τουρκικών συνόρων κατάστημά της το άνοιξε στο Κολωνάκι.
Πρόκειται για ένα μεγάλο κατάστημα πέντε επιπέδων όπου παρουσιάζονται συλλογές από αρώματα και κολόνιες, ενώ διαθέτει σειρά ειδών σπιτιού και φυσικά τη γυναικεία και ανδρική μόδα με τα απαραίτητα αξεσουάρ. Σύμβουλος της τουρκικής εταιρείας είναι ο κ. Λάκης Γαβαλάς, ο οποίος με έμμεσο τρόπο πλέον ξαναμπαίνει στη μάχη της λιανικής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιτυχία του πρώτου καταστήματος θα κρίνει και την ταχύτητα με την οποία οι Τούρκοι θα προχωρήσουν στην ανάπτυξη του δικτύου τους στην Ελλάδα.
Δημιούργημα του εμβληματικού για την Τουρκία επιχειρηματία Βιτάλι Χάκο, ξεκίνησε το 1934 ως ένα μικρό κατάστημα πιλοποιίας με την επωνυμία Şen Şapka (χαρούμενα καπέλα). Στη συνέχεια υιοθέτησε το όνομα Vakko για τη μάρκα της και ξεκίνησε να παράγει μαντίλια από τουρκικό μετάξι.
Σταδιακά κατόρθωσε να επεκταθεί πέρα από τα καπέλα, τα μαντίλια/φουλάρια/κασκόλ και τα υφάσματα και να κάνει την είσοδό της στον χώρο των ready-to-wear ενδυμάτων, όπου αποτελεί leader στην τουρκική αγορά έκτοτε.
Η Vakko, που είναι μεταξύ των κορυφαίων οίκων μόδας και luxury προϊόντων στην Τουρκία, άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στο Κολωνάκι
Σήμερα η Vakko εξειδικεύεται σε high-fashion luxury προϊόντα μέσα από μια σειρά πολλών συλλογών και καταστημάτων. Η εταιρεία, μεταξύ άλλων, έχει σχεδιάσει τις στολές των αεροσυνοδών της Turkish Airlines και της ποδοσφαιρικής ομάδας της Εθνικής Τουρκίας.
Λειτουργεί και πολυτελή πολυκαταστήματα (department stores) σε εμπορικά κέντρα στην Κωνσταντινούπολη, στην Αγκυρα και στη Σμύρνη.
Είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και η κεφαλαιοποίησή της σήμερα φτάνει τα 12,56 δισ. λίρες (περίπου 312 εκατ. ευρώ).
Tα «τουρκικά Zara»
Και αν το στοίχημα της συγκεκριμένης εταιρείας στην Ελλάδα είναι ακόμα αβέβαιο, αυτή που φαίνεται ότι έχει παγιωθεί και κερδίζει ένα σημαντικό κομμάτι της πίτας της λεγόμενης «γρήγορης μόδας» είναι η LC Waikiki, τα χαρακτηριζόμενα και ως «τουρκικά Zara».
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τουρκική αλυσίδα ένδυσης και ταυτόχρονα τον πέμπτο ισχυρότερο retailer μόδας στην Ευρώπη, διαθέτει ήδη 13 καταστήματα στην Ελλάδα (Αθήνα, Πειραιάς, Πάτρα, Ηράκλειο, Αλεξανδρούπολη, Λάρισα κ.α.) και στοχεύει να φτάσει τα 30 έως το 2026. Το 2023, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, η ελληνική θυγατρική του τουρκικού ομίλου κατέγραψε κύκλο εργασιών 33,2 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας 43,7% αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Παρότι η εταιρεία συνεχίζει να καταγράφει ζημιές (561.000 ευρώ οι καθαρές ζημιές το 2023), η διοίκησή της επιμένει στην ελληνική αγορά, θεωρώντας την στρατηγικό κόμβο για την περαιτέρω επέκτασή της στη Δυτική Ευρώπη. Μάλιστα, όπως έλεγε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Βαχάπ Κιουτσούκ από τη Σερβία όπου επίσης έχει παρουσία η αλυσίδα, στόχος είναι η ανέλιξη της LC Waikiki στην τριάδα των μεγαλύτερων «παικτών» της Ευρώπης, πίσω από τους ομίλους Inditex και H&M. Τα έσοδα του ομίλου για το 2024 ξεπέρασαν τα 5,5 δισ. ευρώ.
Η LC Waikiki, τα «τουρκικά Zara», που είναι η μεγαλύτερη τουρκική αλυσίδα ένδυσης και ταυτόχρονα ο πέμπτος ισχυρότερος retailer μόδας στην Ευρώπη, διαθέτει ήδη 13 καταστήματα στην Ελλάδα
Penti και Madame Coco
Στην αγορά καλτσών και εσωρούχων, η τουρκική Penti έχει ήδη παρουσία σε Αλεξανδρούπολη και Θεσσαλονίκη και σχεδιάζει νέα καταστήματα στην Αθήνα, με το ενδιαφέρον της να επικεντρώνεται σε περιοχές όπως το Χαλάνδρι, η Ερμού και η Γλυφάδα. Η εταιρεία βρίσκεται στο Νο 3 των βιομηχανιών καλτσών στην Ευρώπη, παράγοντας 80 εκατομμύρια ζεύγη ετησίως, λειτουργώντας ένα σύνολο 600 καταστημάτων, τα 200 εκτός Τουρκίας, σε 34 χώρες. Αν και ξεκίνησε τη διείσδυσή της στην ελληνική αγορά μέσω franchise, επίσης μία τουρκική εταιρεία, το περασμένο καλοκαίρι προχώρησε στη σύσταση θυγατρικής που θα τρέξει το σχέδιο ανάπτυξης πιο γρήγορα.
Παράλληλα, η Madame Coco, αλυσίδα ειδών σπιτιού και διακόσμησης, διαθέτει τέσσερα καταστήματα στην Αττική και συνεχίζει να αναπτύσσεται παρά τις ζημιογόνες χρήσεις της. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας είχε αυξηθεί το 2023 στο 1,31 εκατ. ευρώ, όμως οι καθαρές ζημιές ήταν 686.000 ευρώ περίπου! Τα καταστήματα της ελληνικής θυγατρικής είναι σε Αθήνα, Χαλάνδρι, Ελληνικό και Γλυφάδα. Ο όμιλος λειτουργεί πάνω από 850 καταστήματα σε 24 χώρες.
H Madame Coco, αλυσίδα ειδών σπιτιού και διακόσμησης, διαθέτει τέσσερα καταστήματα στην Αττική
Πιο παλιά, και εδραιωμένη πλέον στην αγορά, θεωρείται η περίπτωση της αλυσίδας επίπλων Istikbal, η «απάντηση» των Τούρκων στα ΙΚΕΑ. Βέβαια η ανάπτυξή της επί ελληνικού εδάφους γίνεται μέσω διανομέα και αντιπροσώπου και όχι με άμεση εμπλοκή της τουρκικής εταιρείας. Πρόκειται για τον Ομιλο Πορτοκαλίδη, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τα Istikbal στην Ελλάδα από το 2007. Σήμερα λειτουργεί 16 καταστήματα, ενώ ένα μεγάλο τμήμα των πωλήσεών του απευθύνεται στο HORECA. Οι τελευταίες οικονομικές καταστάσεις της Ζαχαρίας Πορτοκαλίδης Α.Ε. έδειξαν ότι ο κύκλος εργασιών το 2023 είχε αυξηθεί στα 9,69 εκατ. ευρώ και τα καθαρά κέρδη στα 660.000 ευρώ.
Η αλυσίδα επίπλων Istikbal είναι η «απάντηση» των Τούρκων στα ΙΚΕΑ
Οι εξαγορές
Εκτός από τα ακίνητα και το λιανεμπόριο, οι Τούρκοι επενδυτές έχουν προχωρήσει και σε στρατηγικές εξαγορές ελληνικών επιχειρήσεων. Οι πιο «ηχηρές» ήταν των δύο τουρκικών ομίλων Koc και Dogus, που εν μέσω της κρίσης εισήλθαν δυναμικά στην ελληνική αγορά.
Η Koc Holding με επικεφαλής τον Ραχμί Κοτς απέκτησε την Avis Greece το 2017 για 318,1 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας έκτοτε εντυπωσιακά κέρδη. Παράλληλα, δραστηριοποιείται στον κλάδο των τουριστικών μαρίνων, έχοντας επενδύσει στη μαρίνα της Μυτιλήνης καθώς και σε ακίνητα στο νησί.
Στον αντίποδα, ο όμιλος Dogus του επίσης δισεκατομμυριούχου Φερίτ Σαχένκ, αν και έχτισε μία ισχυρή παρουσία στην ελληνική αγορά την προηγούμενη δεκαετία κυρίως στον κατασκευαστικό κλάδο, σε τουριστικά projects και μαρίνες στη χώρα μας, έχοντας το μισό «Χίλτον», τον μισό «Αστέρα» και τις μαρίνες Βουλιαγμένης, Φλοίσβου, Γουβιών Κέρκυρας, Λευκάδας και Ζέας, προχώρησε τελικά σε αποεπένδυση. Κι αυτό καθώς ο όμιλος ήταν εκτεθειμένος σε υψηλό δανεισμό σε συνάλλαγμα εν μέσω της συναλλαγματικής κρίσης που ταλάνιζε την Τουρκία πριν από κάποια χρόνια.
Από τις υφιστάμενες επενδύσεις ξεχωρίζει αυτή της Dardanel του επιχειρηματία Νιγιαζί Ονέν στην εταιρεία Καλλιμάνης. Ο αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας και η οικογένειά του μέσω της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης Dardanel πήραν την Καλλιμάνης έπειτα από συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες καθώς η αχαϊκή εταιρεία βούλιαζε.
Με την απόκτηση της ελληνικής προβληματικής βιομηχανίας που ανήκε στην οικογένεια Καλλιμάνη η Dardanel έβαλε παραγωγικό πόδι στην Ευρώπη. Σήμερα, κοντά δύο χρόνια από εκείνο το deal, η Dardanel σε επίπεδο ομίλου εμφανίζει διπλασιασμό των πωλήσεών της και αύξηση 65% στα λειτουργικά της κέρδη. Οσο για την Καλλιμάνης, επέστρεψε τουλάχιστον εμπορικά στην αγορά.
Από τις αξιοσημείωτες επενδυτικές κινήσεις των τελευταίων χρόνων ξεχωρίζουν επίσης η εξαγορά της Μακεδονικής Εταιρείας Χάρτου Α.Ε. από την Pak Group στη Θεσσαλονίκη, η επένδυση 28 εκατ. ευρώ της Eren Holding στη Nova Packaging και η εξαγορά ελληνικών φωτοβολταϊκών πάρκων από τη Suoz Energy.
Αντίθετα, η επένδυση της Polisan στη ΒΙ.ΠΕ. Βόλου έπεσε στα βράχια, καθώς σταμάτησε η δραστηριότητα στο εργοστάσιο, το οποίο τέθηκε προς πώληση.
Πηγή: newmoney.gr